Bài tập cá nhân kế toán tài chính (3)

Hong Thanh Bỡnh - GaMBA01.M06

Mụn K toỏn ti chớnh

Bài tập cá nhân

Môn Kế toán tài chính
Họ và tên: Hoàng Thanh Bình
Lớp: GaMBA01. M06 - Hà Nội
Tình huống về công ty SUPEROUTDOOR:
Công ty SUPEROUTDOOR là doanh nghiệp sản xuất cửa nhôm
kính có khả năng chống tiếng ồn rất tốt. Công ty có nhà máy sản
xuất ở Bình Dơng . Phòng nghiêm cứu thị trờng của công ty sau
một thời gian nghiên cứu có đa ra đề xuất với Giám đốc về phơng án mở rộng hoạt động tại thị trờng phía Bắc. Theo nghiên
cứu của phòng này, thị trờng phía Bắc còn có mức cầu rất cao về
sản phẩm này.
Để mở rộng hoạt động kinh doanh công ty phải huy động
thêm vốn từ cổ đông. Báo cáo tài chính của công ty cho thấy năm
2007 công ty có lãi là 1,23 tỷ đồng. Năm 2008 công ty đang có lỗ
là 203,5 triệu đồng. Khoản lỗ này của công ty một phần rất lớn là
do thị trờng bất động sản năm 2008 đóng băng dẫn đến cầu của
thị trờng sản phẩm công ty giảm hẳn. Hơn nữa, nguyên vật liệu
của công ty mua vào để sản xuất tăng giá rất nhanh do Nhà nớc
tăng thuế nhập khẩu đối với mặt hàng này. Ngoài ra, công ty còn
có một lợng lớn hàng tồn kho do có một lô hàng khách hàng APPA
gặp khó khăn về mặt tài chính nên cha ký hợp đồng chính thức.
Công ty APPA là khách hàng thờng xuyên của công ty
SUPEROUTDOOR. Giám đốc của APPA đã gọi điện trực tiếp cho
Giám đốc của SUPEROUTDOOR và hứa là sẽ mua hàng của công ty
ngay khi huy động đợc vốn. Đơn đặt hàng ban đầu của APPA có
giá trị 452 triệu đồng. Công ty còn có một lợng lớn hàng tồn kho

trị giá 276 triệu đồng bán cho công ty Nam Phơng đang bị trả
lại nhng hàng cha về nhập kho. Hiện nay, công ty SUPEROUTDOOR
đang áp dụng phơng pháp kế toán hàng tồn kho theo phơng pháp
Nhập sau Xuất trớc. Ngoài ra, vào đầu năm 2009 khi công ty chuẩn
bị công bố thông tin cho cổ đông, có một vụ hoả hoạn ở khu nhà
máy ở Bình Dơng.
Yêu cầu:


Hong Thanh Bỡnh - GaMBA01.M06 Mụn K toỏn ti chớnh

1. Công ty SUPEROUTDOOR sẽ có xu hớng khai tăng hay khai
giảm lợi nhuận, tăng hay giảm nợ phải trả, Tại sao?
2. Công ty có những xử lý cụ thể nào để có thể đạt đợc số liệu
kế toán phù hợp với việc huy động vốn. Với mỗi xử lý cụ thể về mặt
kế toán, hãy nêu rõ những giả định cần thiết.
3. Giả thiết rằng, nhà quản lý đã yêu cầu kế toán tiến hành
những xử lý kế toán theo hớng có lợi cho doanh nghiệp ( yêu cầu 1
và yêu cầu 2). Anh /Chị hãy phân tích những chuẩn mực trong
hạch toán có liên quan và chỉ ra những vi phạm trong việc chuẩn
bị báo cáo (nếu có).

Bài làm
Trớc tiên chúng ta nghiên cứu một số khái niệm về Doanh thu,
cách ghi nhận doanh thu, Chi phí và các nguyên tắc ghi nhận chi
phí, Nợ phải trả, hàng tồn kho, các phơng pháp xác định hàng tồn
kho.. để làm cơ sở cho việc phân tích quá trình lập báo cáo tài
chính của công ty SUPEROUTDOOR nh đề bài yêu cầu.
Doanh thu là dòng tài sản đi vào doanh nghiệp( hoặc giảm
nợ phải trả) trong việc trao đổi hay cung cấp hàng hóa dịch vụ

cho khách hàng.
Đặc điểm của doanh thu: là phản ánh dòng tiền vào thực tế
hoặc dự tính, phản ánh sự tăng lên của tài sản của doanh nghiệp
hoặc sự thanh toán nợ của doanh nghiệp, doanh thu phản ánh giá
cả hàng hóa/ dịch vụ bán ra/ cung cấp trong kỳ báo cáo nhất
định.
Ghi nhận doanh thu: đợc ghi nhận trong báo cáo tài chính
khi(ISA18, objective) có thể chắc chắn là lợi ích kinh tế trong tơng lai sẽ chuyển vào doanh nghiệp và lợi ích kinh tế đó có thể
đo lờng đợc một cách tin cậy.
Chi phí theo chuẩn mực kế toán Việt Nam: Là tổng giá trị
các khoản làm giảm lợi ích kinh tế trong kỳ kế toán dới hình thức
các khoản tiền chi ra, các khoản khấu trừ tài sản hoặc phát sinh
2


Hong Thanh Bỡnh - GaMBA01.M06 Mụn K toỏn ti chớnh

các khoản nợ dẫn đến làm giảm vốn chủ sở hữu, không bao gồm
khoản phân phối cho cổ đông hoặc chủ sở hữu.
Đặc điểm của chi phí: Phản ánh dòng tiền ra thực tế hay dự
tính, phát sinh dới hình thức dòng ra của tài sản hoặc tài sản đợc
sử dụng, hoặc nợ phát sinh trong quá trình tạo thu nhập, phản ánh
giá trị hàng hóa dịch vụ đợc sử dụng trong kỳ nhằm tạo ra doanh
thu( thu nhập).
Ghi nhận chi phí: Chi phí đợc ghi nhận khi sự giảm sút của lợi
ích kinh tế trong tơng lai, gắn liền với sự giảm sút tài sản hoặc
sự tăng lên của nợ đã diễn ra và có thể đo lờng đợc một cách đáng
tin cậy.
Nợ phải trả: Nợ phải trả là những nghĩa vụ ở hiện tại của
doanh nghiệp, chúng là những lợi ích kinh tế có thể bị mất đi

trong tơng lai( thờng là tiền mặt) và là kết quả của những sự
kiện hay những nghiệp vụ đã xảy ra trong quá khứ .
Hàng tồn kho: Hàng tồn kho là những tài sản đợc giữ để
bán trong kỳ sản xuất, kinh doanh bình thờng, đang trong quá
trình sản xuất, kinh doanh dở dang, các nguyên liệu, vật liệu,
công cụ để sử dụng trong quá trình sản xuất, kinh doanh hoặc
cung cấp dịch vụ.
Các phơng pháp xác định giá trị hàng tồn kho: bao gồm các
phơng pháp xác định đích danh, các phơng pháp dựa trên giả
định về lu chuyển của tồn kho bao gồm: Phơng pháp giá bình
quân, phơng pháp nhập trớc, xuất trớc; phơng pháp nhập sau, xuất
trớc.
Từ các khái niệm trên chúng ta phân tích các tình huống và
giả định về báo cáo tài chính của công ty SUPEROUTDOOR theo
các yêu cầu nh sau :
*Yêu cầu 1:
Công ty SUPEROUTDOOR sẽ có xu hớng khai tăng lợi nhuận,
giảm nợ phải trả, Bởi vì:

3


Hong Thanh Bỡnh - GaMBA01.M06 Mụn K toỏn ti chớnh

Đứng trên góc độ của nhà quản lý, mục đích của báo cáo tài
chính trong giai đoạn này là huy động thêm vốn từ các cổ đông
(tức là các nhà đầu t) để mở rộng sản xuất. Mà mục tiêu của các
nhà đầu t là tài sản đem đi đầu t phải có khả năng sinh lời.
Công ty sẽ có xu hớng khai tăng lợi nhuận, giảm nợ phải trả trả để
thoả nãm sự kỳ vọng của các nhà đầu t khi đầu t vào công ty.

Mặt khác mỗi cổ đông không thể trực tiếp tham gia quản lý
công ty, các cổ đông không đợc phép tiếp cận quá nhiều với các
thông tin của công ty. Các cổ đông uỷ quyền hầu hết các quyết
định sản xuất kinh doanh cho hội đồng quản trị, lãnh đạo công
ty và các nhân viên trong công ty. Do vậy công ty có thể sẽ không
cung cấp đầy đủ tất cả các thông tin cho các cổ đông hiện tại và
các cổ đông tiềm năng về tình hình hoạt đông sản xuất kinh
doanh của mình mà chỉ cung cấp một số thông tin có lợi phù hợp
với mục tiêu huy động vốn của nhà quản lý.
Báo cáo tài chính cung cấp những thông tin về lợi nhuận
trong quá khứ (năm 2007 và năm 2008) nó cho thấy sự thành công
của doanh nghiệp trong sự tạo ra doanh thu và kiểm soát chi phí.
Điều này trong năm 2007 công ty đã đạt đợc thành tựu đáng kể
( lãi sau thuế đạt 1,23 tỷ đồng). Sang năm 2008, trong xu thế suy
giảm kinh tế toàn cầu , công ty đang có số lỗ là 203,5 triệu đồng.
Công ty có thể thuyết phục đợc các nhà đầu t là số lỗ đó không
phải là lớn hoặc công ty có thể xử lý kế toán để số lỗ đó không
còn tồn tại trên báo cáo tài chính. Bên cạnh đó công ty còn có một
số tài sản đảm bảo đó là một số lợng lớn hàng tồn kho dự kiến sẽ
đợc tiêu thụ ngay trong thời gian tới( khi công ty APPA ký hợp đồng
chính thức). Công ty đang áp dụng phơng pháp kế toán hàng tồn
kho theo phơng pháp nhập sau xuất trớc (LIFO) Do đó giá trị tồn
hàng tồn kho trên bảng cân đối kế toán gần với giá trị hiện tại. Số
hàng tồn kho này giá trị thuần có thể thực hiện đợc có nhiều khả
năng sẽ không bị giảm so với giá gốc. ( Nhu cầu thị trờng còn rất
cao nhất là thị trờng phía Bắc).
Công ty có thể sẽ cung cấp thông tin về thiệt hại bất thờng
(hoả hoạn khu nhà máy ở Bình Dơng) hoặc là có cung cấp thông
tin nhng thiệt hại không thuộc phần công ty phải gánh chịu, tức là
không ảnh hởng đến chi phí của Công ty.( thiệt hại này có thể đợc công ty Bảo hiểm bồi thờng hoặc bồi thờng từ các đối tợng

khác).
4


Hong Thanh Bỡnh - GaMBA01.M06 Mụn K toỏn ti chớnh

Nh vậy, công ty SUPEROUTDOOR sẽ có xu hớng khai tăng lợi
nhuận, giảm chi phí( giảm nợ phải trả) để thực hiện đợc mục tiêu
huy động vốn của các nhà đầu t, bất chấp các nguyên tắc kế
toán bị vi phạm vì các nhà đầu t đa số sẽ ngần ngại khi lựa chọn
các công ty đang làm ăn thua lỗ. Các Nhà đầu t này có thể sẽ dự
đoán đợc xu thế phát triển hoặc dấu hiệu phục hồi của nền kinh
tế khi các gói kích cầu của nớc ta và các nớc phát huy tác dụng, thị
trờng bất động sản sẽ tan băng và đang có dấu hiệu phục hồi
song số đó có thể sẽ không chiếm đa số.
* Yêu cầu 2:
Những xử lý cụ thể của kế toán để có thể đạt đợc số liệu
kế toán phù hợp với mục tiêu huy động vốn của công ty, sự kỳ vọng
của các nhà đầu t :
*Phơng án 1: Giả định công ty dự kiến khai tăng
doanh thu, tăng lợi nhuận, giảm nợ phải trả :
*Ghi tăng doanh thu bán hàng với công ty APPA.
Với những yếu tố công ty không thể ghi nhận khoản doanh
thu bán hàng này vì APPA đang gặp khó khăn về mặt tài chính
nên cha ký hợp đồng chính thức. Những yếu tố trên cha thỏa mãn
các điều kiện ghi nhận doanh thu của IAS số 18( Hàng hóa cha đợc chuyển giao quyền sở hữu, cha có cam kết chắc chắn sẽ mua
hàng, lợi ích kinh tế cha đợc đo lờng một cách tin cậy). Tuy nhiờn
Giỏm c ca APPA ó gi in trc tip cho giỏm c ca SUPEROUTDOOR và
hứa sẽ mua hàng của công ty ngay sau khi huy động đợc vốn, vì
vậy công ty SUPEROUTDOOR có thể tiến hành thơng thảo với công

ty APPA để ký hợp đồng mua bán hàng hóa, tiến hành các thủ tục
giao nhận hàng hóa, xuất hóa đơn, ghi nhậ doanh thu, nợ phải
thu, thuế GTGT phải nộp ( nếu có) và đối chiếu nợ phải thu với
công tyAPPA trong năm 2008.
* Công ty áp dụng phơng pháp kế toán hàng tồn kho theo phơng pháp Nhập sau Xuất trớc nên giả sử :
+Giá vốn hàng bán xác định là: 276.000.000
+Lợi nhuận tạm thời đợc xác định là:
452.000.000- 276.000.000 =176.000.000 đồng
Thuế thu nhập doanh nghiệp tạm phải nộp:
5


Hong Thanh Bỡnh - GaMBA01.M06 Mụn K toỏn ti chớnh

176.000.000x28% = 49.280.000. đồng
Lợi nhuận sau thuế: 176.000.000 - 49.280.000 =
126.720.đồng
Trớc khi phát sinh nghiệp vụ này công ty có số lỗ là 203,5
triệu đồng, sau nghiệp vụ này số lỗ của công ty chỉ còn :
203.500.000 - 126.720.000 = 76.780.000đồng
- Bút toán điều chỉnh:
+ Ghi tăng khoản nợ phải thu, tăng doanh thu:
Nợ TK 131 (APPA)
452.000.000
Có TK 511
452.000.000
+ Ghi tăng lợi nhuận:
a/
Nợ TK 511
452.000.000

Có TK 911
452.000.000
b/
Nợ TK 911
76.780.000
Có TK 421
76.780.000
*Phơng án 2: Giả định Công ty dự kiến ghi giảm chi
phí:
- Khi công ty Phơng Nam trả lại hàng:
Kế toán ghi tăng giá trị hàng tồn kho, ghi giảm giá vốn hàng
bán:
Nợ TK 157
276.000.000
Có TK 632
276.000.000
Do chi phí giảm nên lợi nhuận sẽ tăng lên 276.000.000đồng.
Số thuế Thu nhập doanh nghiệp phải nộp là:
276.000.000 x 28% = 77.200.000đồng
Lợi nhuận sau thuế: 276.000.000 77.200.000 =
198.720.000đồng
- Khi đó số lỗ của công ty năm 2008 sẽ còn:
203.500.000 198.720.000 = 4.780.000đồng.
*Phơng án 3: Giả định công ty dự kiến ghi tăng doanh thu,
giảm chi phí, giảm nợ phải trả. Nhng không thông tin rõ là lợi nhuận
trớc thuế hoặc sau thuế, mà chỉ phản ánh là lợi nhuận (thực chất
là lợi nhuận trớc thuế), đồng thời không thông tin về thiệt hại về
vụ hoả hoạn nhà máy ở Bình Dơng (hoặc thiệt hại công ty không
phải gánh chịu) thì lợi nhuận của công ty sẽ là:
176.000.000 + 276.000.000 = 452.000.000 đồng

Lợi nhuận cả năm 2008 sẽ là:
6


Hong Thanh Bỡnh - GaMBA01.M06 Mụn K toỏn ti chớnh

452.000.000

248.500.000đồng (số lãi)

203.500.000

=

* Yêu cầu 3:
Giả thiết là các nhà quản lý đã yêu cầu kế toán tiến hành xử
lý kế toán theo hớng có lợi cho doanh nghiệp. Những chuẩn mực kế
toán có liên quan gồm có:
- Chuẩn mực số 02 : - Hàng tồn kho
- huẩn mực số 14: - Doanh thu và thu nhập khác
* Những vi phạm trong báo cáo tài chính theo yêu cầu
của nhà quản lý:
- Đoạn 18 trong chuẩn mực số 02 - Hàng tồn kho, giá trị thuần
có thể thực hiện đợc đối với đơn hàng của công ty Nam Phơng
trả lại có thể không còn là 276 triệu đồng. Vì cha rõ lý do hàng
trả lại do kém phẩm chất hay lý do khác. Ngoài ra những chi phí
phát sinh khi hàng bị trả lại về đến kho của doanh nghiệp cha
thấy nói đến ( vì hiện hàng cha về nhập kho). Nh chi phí vận
chuyển, bốc dỡ, lu kho, lu bãi..v.v..thực tế có thể phát sinh. Do đó
lợi nhuận cha phải nh con số đã dự tính.

- Đoạn 12 trong chuẩn mực số 14 - Doanh thu và thu nhập
khác. Trờng hợp doanh nghiệp vẫn còn chịu những phần lớn rủi do
và gắn liền với quyền sở hữu hàng hoá thì giao dịch không đợc
coi là hoạt động bán hàng và doanh thu không đợc ghi nhận. Nh
vậy khoản doanh thu 452 triệu đồng thu đơn đặt hàng của
công ty APPA không đợc phép ghi nhận. Kế toán tài chính không
phản ánh Sự hứa hẹn thực hiện các hợp đồng vì tiêu chuẩn Sự
kiện trong quá khứ. Mặc dù công ty APPA là khách hàng thờng
xuyên của doanh nghiệp và lời hứa có thể có sự tin tởng nhng
khoản doanh thu 452 triệu đồng đợc ghi sổ là trái với chuẩn mực
kế toán. Vì thực tế giao dịch bán hàng cha thực sự xảy ra và
hàng hoá vẫn do công ty sở hữu.
- Đoạn 15 trong chuẩn mực 14 - Doanh thu và thu nhập khác
thì doanh thu và chi phí liên quan tới cùng một giao dịch phải đợc
ghi nhận đồng thời theo nguyên tắc phù hợp. Do đó khi ghi công ty
Nam Phơng trả lại hàng hoá đã tiêu thụ doanh nghiệp đồng thời
phải hạch toán giảm chi phí và tăng doanh thu của hàng bán bị trả
lại cũng nh ghi tăng nợ phải trả cho công ty Nam phơng chứ không
phải ghi giảm chi phí để tăng lợi nhuận.
7


Hong Thanh Bỡnh - GaMBA01.M06 Mụn K toỏn ti chớnh

Doanh nghiệp có thể lý luận rằng vì hàng trả lại cha nhập
kho của doanh nghiệp lên giao dịch này coi nh cha xảy ra trong kỳ
kế toán nhng nh vậy sẽ vi phạm yêu cầu kịp thời, đầy đủ khách
quan của kế toán.
Ngoi ra Cụng ty cú th khụng cụng b y v thit hi về vụ hoả hoạn
nhà máy ở Bình Dơng hoc cụng b Cụng ty cú mua bo him về tài sản

v s ti sn b chỏy giỏ tr cũn li trờn s k toỏn cũn li là không lớn thỡ Cụng ty
cú th giải thích v s tin Cụng ty bo him s phi tr ln hn s tin b thit
hi. Tuy nhiờn lm nh vy thỡ Cụng ty ó vi phm v nguyên tắc công khai
thông tin cho các nhà đầu t khi họ cân nhắc các quyết định của
mình.
*Tài liệu tham khảo:
1. Giáo trình kế toán tài chính - Chơng trình đào tạo Thạc
sỹ quản trị kinh doanh quốc tế;
2. Các chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế, các chuẩn mực
kế toán Việt nam;

8