Mối quan hệ giữa hiv vs ma túy

Sử dụng ma tuý và nghiện có quan hệ chặt chẽ với HIV/AIDS. Mối quan hệ này làm
tăng cả nguy cơ lây nhiễm HIV và những hậu quả của nó. Hiện nay, chưa có v ắc-xin
phòng tránh và phương pháp chữa khỏi HIV. Tuy nhiên, có thể phòng tránh và gi ảm
bớt sự lây lan của HIV bằng điều trị nghiện và các thuốc điều trị HIV.
HIV được lây truyền như thế nào?

HIV được lây truyền khi tiếp xúc với máu hoặc các dịch thể khác của người bị nhiễm. Điều này có thể xảy
ra khi quan hệ tình dục không an toàn hoặc dùng chung dụng cụ tiêm chích ma tuý. Hơn nữa, phụ nữ
nhiễm HIV không được điều trị có thể truyền HIV cho con mình trong quá trình mang thai, sinh đẻ và cho
con bú.

Ma tuý và HIV?

Hầu hết mọi người biết rằng tiêm chích ma tuý và sử dụng chung kim tiêm có thể lây truyền HIV, ngoài
ra, để có tiền mua thuốc, phụ nữ nghiện cũng dễ bán dâm, khiến tình trạng lây nhiễm HIV càng tăng cao.

Sử dụng và nghiện ma tuý có thể làm tình trạng bệnh HIV/AIDS thêm trầm trọng, do những tổn thương
thần kinh và sự suy giảm chức năng nhận thức. Từ mối quan hệ chặt chẽ giữa lạm dụng ma tuý và lây
truyền HIV, điều trị lạm dụng ma tuý có thể là một phương pháp hiệu quả trong quản lý
HIV/AIDS. Những người được điều trị lạm dụng ma tuý thường được tư vấn để giảm nguy cơ nhiễm HIV,
ngừng hoặc giảm sử dụng ma tuý và các hành vi nguy cơ khác bao gồm cả việc tiêm chích ma tuý và tình
dục không an toàn.

Ở nước ta, đã có nhiều nghiên cứu về mối quan hệ giữa nghiện ma túy và HIV.
Trong khuôn khổ bài viết này chúng tôi chủ yếu đi sâu vào những khía cạnh về lý
do tại sao người sử dụng ma túy lại là những nhóm đối tượng có nguy cơ lây
nghiễm HIV cao hơn người khác.
Năm 2006 – 2007, Nguyễn Thị Tuyết Vân, Phạm Hùng Vân và các cộng sự, trong
một nghiên cứu về tình hình nhiễm virut HIV trên người nghiện ma túy tại trại
giam Dak Trung, Gia Trung và Trung tâm giáo dục lao động xã hội của Tây
Nguyên trên 369 người nghiện. Nghiên cứu đã chỉ ra, tỷ lệ người nhiễm HIV là

24.6%


Theo Ủy Ban Quốc Gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại
dâm 2012 đã đưa ra, những người tiêm chích ma túy chiếm ưu thế trong nhóm
nhiễm HIV, chiếm 45% số người nhiễm HIV. Cũng theo nghiên cứu này[1]:
•

Tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm người nghiện chích ma túy là 13.4% (tỷ lệ
người nhiễm HIV trong dân số là 0.45%)

•

Tại một số tỉnh, tỷ lệ này lên đến 56% (Điện Biên, Quảng Ninh)

•

Chỉ 29% số người tiêm chích ma túy đã xét nghiệm HIV trong 12 tháng qua.

•

Tỷ lệ dùng chung bơm kim tiêm tương đối cao (15 – 37%)

TỶ LỆ NHIỄM HIV TRONG NHÓM NGHIỆN CHÍCH MA TÚY Ở VIỆT NAM
(Ảnh Internet)


Theo ông Nguyễn Tấn Bỉnh – giám đốc Sở Y tế TP.HCM: “Đa số người nhiễm
HIV qua đường tình dục và qua đường kim tiêm – chủ yếu là tiêm chích ma túy [2].
Trong đó, xu hướng lây nhiễm HIV qua đường tình dục đang gia tăng và đã vượt

qua xu hướng lây nhiễm qua đường tiêm chích. Trong giai đoạn 2006-2010, lây
nhiễm HIV qua đường tình dục là 24%, nhưng từ năm 2011-2013 đã tăng lên 49%”
Theo Cơ quan Phòng chống ma túy và tội phạm LHQ (UNODC) công bố Tiêm
chích ma túy tiếp tục tăng nạn dịch HIV tại nhiều nước trên thế giới đã được ghi
nhận ở 158 quốc gia và vùng lãnh thổ, và vào năm 2013 từ 11,2 triệu và 22,0 triệu
người tiêm chích ma túy trên toàn cầu. Và trong số đó, 1,6 triệu (dao động từ
1.200.000-3.900.000) đã sống chung với HIV, chiếm 11,5 phần trăm về tỷ lệ nhiễm
HIV trong nhóm toàn cầu của những người tiêm chích ma túy[3]
Qua một vài con số ở trên, có thể thấy, nhiễm HIV có mối quan hệ mật thiết với
nghiện ma túy. Tỉ lệ người nghiện ma túy nhiễm HIV cao hơn người không dùng
ma túy. Những người sử dụng ma túy thường xuyên, đặc biệt là người lệ thuộc vào
nó, có nguy cơ lây nhiễm HIV cao hơn những người không sử dụng.
Vậy đâu là nguyên nhân?
Trong phạm vi bài viết, chúng tôi chỉ xin đề cập nguyên nhân lây nhiễm HIV từ
nghiện ma túy. Ngoài các nguyên nhân có liên quan đến nghiện ma túy, chúng tôi
xin phép không đưa vào bài viết này.
1. HIV lây nhiễm qua đường tình dục
Những người dùng ma túy (đặc biệt là các loại ma túy tổng hợp) kích thích ham
muốn quan hệ rất lớn. Một khi phê thuốc, người dùng thuốc sẽ không kiểm soát
được hành vi, họ quan hệ tình dục mà không có biện pháp bảo vệ, quan hệ trong
tình trạng không tỉnh táo, quan hệ tập thể, điều này rất dễ lây nhiễm HIV nếu bạn
tình có HIV.
Từ năm mới 14 tuổi T. đã theo lũ bạn đi vũ trường, đập đá ngày đêm. Sau trận đập
đá, cô cùng lũ bạn đi “xả đá”. T quan hệ với 5 – 6 người cùng một lúc vẫn chưa
thấy thỏa mãn[4]


Theo ông Nguyễn Thành Công, Trưởng phòng tuyên truyền Chi cục Phòng chống
tệ nạn xã hội TP Hồ Chí Minh: “Khảo sát cho thấy, gần 100% đối tượng dùng
thuốc lắc đều đã quan hệ tình dục từ rất sớm. Họ cảm thấy thích thú với việc quan

hệ tình dục sau khi sử dụng thuốc lắc. Người sử dụng còn lôi kéo bạn tình cùng sử
dụng để tìm sự đồng cảm trong quan hệ.”[5]
Theo PGS. TS Trần Hữu Bình, Viện trưởng Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện
Bạch Mai, Hà Nội cho biết: “với những người dùng thuốc lắc và các loại ma túy
khác, việc va chạm thể xác được họ cảm nhận một cách mơ hồ, không rõ ràng,
chính vì thế gần như họ không đạt đỉnh. Càng không đạt đỉnh, họ càng điên cuồng,
và vì thế mà họ quan hệ không biết mệt mỏi”[6]
Dùng ma túy, phê thuốc, làm người dùng không kiểm soát được bản thân, hệ thần
kinh bị kích thích, thức tỉnh dục vọng ghê gớm; trong khi đó, vùng nhận thức ở não
lại bị hạn chế; khiến người dùng không kiềm chế mà thỏa mãn bản năng. Thỏa mãn
dục vọng bản thân một cách không an toàn là con đường rất ngắn và nhanh dẫn đến
đích – HIV.
2. HIV lây nhiễm qua đường máu
Dùng chung bơm kim tiêm và không khử trùng là con đường lây nhiễm HIV từ
người này sang người khác nhanh nhất.
Sau mỗi lần sử dụng, máu của người dùng trước còn đọng trên bơm kim đi thẳng
vào mạch máu của người sau, có thể mắt thường không nhìn thấy nhưng máu vẫn
đọng ở kim tiêm. Nếu người chích trước nhiễm HIV, người tiêm sau sẽ bị lây
nhiễm.
Anh Hà đã chích 6 năm tâm sự: đến lúc lên cơn thèm thì bất chấp hết, mười người
thì cả mười người dùng một xi lanh thôi, mà tiêm thì phải nhanh nhanh chứ công
an bây giờ làm gắt lắm. Chị Hưng hoạt động xã hội với các anh chị em tiêm chích
cho biết: lúc lên cơn nghiện người ta vớ được cái bơm nào là chích cái đó.[7]
Nhiều người nghĩ, chỉ hút, hít ma túy thôi thì không sợ lây nhiễm. Nhưng khi
nghiện, người ta phải tăng liều dùng thì mới có cảm giác phê, vì thế mà sau khi
hút, hít sẽ chuyển sang chích là điều sớm muộn.


Qua những phân tích ở trên đây, có thể thấy được mối liên hệ mật thiết giữa nghiện
ma túy và nhiễm HIV. Người nghiện ma túy có nguy cơ nhiễm HIV cao hơn người

bình thường. HIV cũng có môi trường lây lan dễ dàng hơn ở những người sử dụng
ma túy. Chính vì vậy để giảm thiểu được tỷ lệ nhiễm HIV thì điều cấp thiết nhất
hiện nay đó là giảm thiểu số người sử dụng ma túy, giáo dục nâng cao nhận thức
của giới trẻ về các loại ma túy tổng hợp nguy hiểm hiện nay và giáo dục tuyên
truyền việc sử dụng bơm kim tiêm sạch, quan hệ tình dục lành mạnh.