Bài tập tình huống kế toán tài chính (9)

Financial Accounting

GaMBA.M0110 – FA – NGUYỄN ĐỨC HẢI



BÀI TẬP CÁ NHÂN
ĐỀ BÀI:
Tình huống về Công ty MAXDOOR
Công ty MAXDOOR là doanh nghiệp sản xuất cửa nhôm kính có khả năng chống tiếng
ồn rất tốt. Công ty có nhà máy sản xuất ở Bình Dương. Phòng nghiên cứu thị trường của công ty
sau một thời gian ng1hiên cứu có đưa ra đề xuất với giám đốc về phương án mở rộng hoạt động
tại thị trường phía Bắc.Theo nghiên cứu của Phòng này, thị truờng phía Bắc còn có mức cầu rất
cao về sản phẩm này.
Để mở rộng hoạt động kinh doanh công ty phải huy động thêm vốn từ cổ đông. Báo cáo
tài chính của công ty cho thấy năm 2007 công ty có lãi sau thuế là 1,23 tỷ đồng. Năm 2008 công
ty đang có lỗ là 203,5 triệu đồng. Khoản lỗ này của công ty một phần rất lớn là do thị trường bất
động sản năm 2008 đóng băng dẫn đến cầu của thị trường sản phẩm của công ty giảm hẳn. Hơn
nữa, nguyên vật liệu của công ty mua vào để sản xuất tăng giá rất nhanh do Nhà nước tăng thuế
nhập khẩu đối với mặt hàng này. Ngoài ra, công ty còn có một lượng lớn hàng tồn kho do có một
lô hàng khách hàng APPA gặp khó khăn về mặt tài chính nên chưa ký hợp đồng chính thức.
Công ty APPA là khách hàng thường xuyên của công ty MAXDOOR. Giám đốc của APPA đã
gọi điện trực tiếp cho giám đốc của MAXDOOR và hứa là sẽ mua hàng của công ty ngay khi
huy động được vốn. Đơn đặt hàng ban đầu của APPA có giá trị 452 triệu đồng. Công ty còn có
một lượng lớn hàng tồn kho trị giá 276 triệu bán cho công ty Nam Phương đang bị trả lại nhưng
hàng chưa về nhập kho. Hiện nay, công ty MAXDOOR đang áp dụng phương pháp kế toán hàng
tồn kho theo phương pháp Nhập sau xuất trước. Ngoài ra, vào đầu năm 2009 khi công ty chuẩn
bị công bố thông tin cho cổ đông, có một vụ hỏa hoạn ở khu nhà máy ở Bình Dương.

1

Financial Accounting

Yêu cầu:
1.

Công ty MAXDOOR sẽ có xu hướng khai tăng hay giảm lợi nhuận, tăng hay giảm
nợ phải trả. Tại sao?

2.

Công ty có những xử lý cụ thể thế nào để đạt được số liệu kế toán phù hợp với việc
huy động vốn. Với mỗi xử lý cụ thể về mặt kế toán, hãy nêu rõ những giả định cần
thiết.

3.

Giả thiết rằng, nhà quản lý đã yêu cầu kế toán tiến hành những xử lý kế toán theo
hướng có lợi cho doanh nghiệp (Yêu cầu 1 và yêu cầu 2). Anh/Chị hãy phân tích
những chuẩn mực trong hạch toán có liên quan và chỉ ra những vi phạm trong việc
chuẩn bị báo cáo ( nếu có) .

BÀI LÀM


Financial Accounting

I.

ĐẶT VẤN ĐỀ:

Kế toán là quá trình xác định ghi chép, tổng hợp và báo cáo các thông tin kinh tế

cho những người ra quyết định, là một công cụ rất quan trọng trong quản trị doanh nghiệp
nói chung và trong quản trị tài chính doanh nghiệp nói riêng. Kế toán tài chính tập trung
vào các nhu cầu cụ thể của những người bên ngoài doanh nghiệp, chẳng hạn như cổ
đông, nhà cung cấp hàng hóa, ngân hàng cho vay và cá cơ quan quản lý nhà nước.Kế
toán quản trị cung cấp các thông tin quan trọng và cần thiết để vận hành tổ chức, giúp
Ban lãnh đạo doanh nghiệp xử lý và điều hành các hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp. Kế toán thuế giúp cho lãnh đạo doanh nghiệp tuân thủ các quy định về
thuế và lập kế hoạch thuế. Tùy thuộc vào mục đích hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp mà các nhà lãnh đạo doanh nghiệp có thể yêu cầu kế toán xử lý và cung cấp thông
tin qua bản báo cáo tài chính cho các đối tượng bên ngoài sao cho có lợi nhất đối với
doanh nghiệp như lập báo cáo tài chính cho mục đích vay vốn ngân hàng, đấu thầu hay
cho mục đích huy động vốn từ các cổ đông bên ngoài doanh nghiệp. Đối với tình huống
của công ty MAXDOOR, chúng ta cần xem xét và phân tích đưa ra những giả định để
công ty có thể huy động được vốn từ các cổ đông cho việc mở rộng kinh doanh.
II.

GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:

1.

Công ty MAXDOOR sẽ có xu hướng khai tăng hay giảm lợi nhuận, tăng hay
giảm công nợ phải trả. Tại sao ?
Báo cáo tài chính năm 2007 của công ty cho thấy, công ty có lãi sau thuế là 1,23 tỷ

đồng nhưng đến năm 2008 công ty đang lỗ 203,5 triệu đồng phần lớn do thị trường bất
động sản đóng băng, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của công ty.
Với mục đích huy động vốn từ các cổ đông trong năm 2009 công ty MAXDOOR sẽ
có xu hướng khai tăng lợi nhuận và khai giảm nợ phải trả trong Báo cáo tài chính của

công ty.


Financial Accounting

Công ty MAXDOOR có xu hướng khai tăng lợi nhuận, bởi vì Công ty đang muốn
huy động vốn của các nhà đầu tư. Khi các cổ đông muốn đầu tư vào một công ty nào,
điều quan tâm đầu tiên của họ là kết quả hoạt động kinh doanh hiện tại của doanh nghiệp,
sau đó là kỳ vọng ở tương lai. Do đó nếu công ty công bố báo cáo tài chính năm 2008 bị
thua lỗ có nghĩa là tình hình tài chính của công ty đã có dấu hiệu bất ổn, gây tâm lý cho
cổ đông chưa yên tâm vào sự quản lý điều hành của ban lãnh đạo công ty. Các nhà đầu tư
sẽ không muốn bỏ tiền ra khi khả năng thu lợi nhuận hàng năm thấp hoặc khó khăn, như
vậy sẽ không đạt được mục đích huy động thêm vốn của Ban lãnh đạo công ty, xu hướng
khai tăng lợi nhuận cho thấy tình hình khả quan của doanh nghiệp, có khả năng thu hút
đầu tư.
Công ty MAXDOOR sẽ có xu hướng khai giảm nợ phải trả trong lúc này. Vì nếu ghi
tăng khoản nợ phải trả đồng nghĩa là làm tăng nghĩa vụ và làm giảm khả năng thanh toán
của doanh nghiệp tại thời điểm lập báo cáo tài chính. Điều này cũng gây tâm lý nghi ngờ
cho cổ đông về sự quản lý điều hành của ban lãnh đạo công ty. Cổ đông cũng sẽ nghi ngờ
về hiệu quả sản xuất kinh doanh của năm tiếp theo. Điều đó cũng làm cho cổ đông phải
cân nhắc đến tỷ lệ cổ tức của công ty khi đầu tư vào họ có thể nhận được tỷ lệ cổ tức cao
hay thấp.
2. Công ty sẽ có những xử lý cụ thể nào để có thể đạt được số liệu kế toán phù hợp
với việc huy động vốn ?
Theo báo cáo tài chính thì năm 2008 Công ty đang bị lỗ là 203,5 triệu đồng. Để có
thể huy động được vốn từ các cổ đông, kế toán sẽ phải lập báo cáo tài chính năm 2008 là
có lãi. Giả định Công ty sẽ có những xử lý kế toán như sau :
-Khai tăng doanh thu: Trường hợp nếu sau khi thay đổi phương pháp tính giá xuất kho
nguyên vật liệu như trên mà kết quả kinh doanh vẫn lỗ thì công ty có thể xử lý khoản
doanh thu sẽ bán cho Công ty APPA. (Công ty APPA là khách hàng thường xuyên của

công ty MAXDOOR. Giám đốc của APPA đã gọi điện trực tiếp cho Giám đốc
MAXDOOR và hứa là sẽ mua hàng này khi huy động được vốn). Như vậy Công ty


Financial Accounting

MAXDOOR có thể liên hệ và làm hợp đồng bán hàng cho Công ty APPA và giải thích để
có thể kéo dài thời hạn thanh toán cho APPA. Từ đó kế toán có thể tạm ghi nhận doanh
thu theo đơn đặt hàng ban đầu là 452 triệu và hạch toán kết quả trong năm 2008. Giá trị
hàng tồn kho sẽ được theo dõi là hàng người mua gửi lại và theo dõi ở tài khoản ngoài
bảng. Tuy nhiên kế toán phải tạm tính phần thuế VAT của phần doanh thu đã ghi nhận
tương ứng.
-Khai giảm chi phí: Công ty đang áp dụng tính giá hàng xuất kho theo phương pháp
nhập sau xuất trước (LIFO). Theo phương pháp này thì giá trị của hàng xuất kho sẽ được
tính theo giá của lô hàng nhập sau cùng. Trong điều kiện giá cả nguyên vật liệu tăng
nhanh do nhà nước tăng thuế nhập khẩu mà công ty áp dụng phương pháp tính giá này sẽ
làm cho chi phí sản xuất tăng, giá thành sản phẩm tăng, giá vốn hàng bán tăng dẫn đến lợi
nhuận sẽ giảm. Do đó kế toán có thể thay đổi phương pháp tính giá nguyên vật liệu theo
phương pháp bình quân hoặc phương pháp nhập trước xuất trước thì sẽ làm cho giá thành
sản phẩm giảm đồng nghĩa với lợi nhuận sẽ tăng lên. Tuy nhiên, trong bản báo cáo tài
chính của công ty phải giải trình lý do và nêu những ảnh hưởng của nó một cách cụ thể .
-Không ghi nhận giảm doanh thu năm 2008: Công ty có một lượng hàng tồn kho trị giá
là 276 triệu bán cho Công ty Nam Phương đang bị trả lại nhưng hàng chưa về nhập kho.
Nếu ghi nhận giảm doanh thu năm 2008 thì đồng thời sẽ phải ghi giảm lợi nhuận như vậy
càng bất lợi cho việc huy động vốn của các cổ đông do đó công ty sẽ để lại và hạch toán
ghi giảm doanh thu, giảm lợi nhuận vào năm 2009.
Ngược lại nếu sau khi xử lý hai trường hợp trên mà kết quả kinh doanh của công ty
có lãi (kể cả khi đã hạch toán hàng đã bị trả lại của công ty Nam Phương) thì kế toán có
thể hạch toán số hàng bị trả lại vào năm 2008 như vậy doanh thu giảm và giá trị hàng tồn
kho tăng lên.

-Xử lý các sự kiện phát sinh sau ngày lập bảng cân đối kế toán: Đầu năm 2009 khi
công ty chuẩn bị công bố thông tin cho cổ đông thì có một vụ hỏa hoạn tại khu nhà máy ở
Bình Dương. Đây là sự kiện phát sinh sau ngày khóa sổ kế toán. Theo chuẩn mực kế
toán quốc tế số 10 – IAS 10: Các sự kiện phát sinh sau ngày lập bảng cân đối kế toán,


Financial Accounting

công ty phải ước tính số thiệt hại về tài sản do vụ hỏa hoạn xảy ra và công bố trong bản
thuyết minh báo cáo tài chính của năm 2008.
Sau khi xử lý các bút toán cụ thể trên Công ty có thể công bố báo cáo tài chính và
kèm theo là bản kế hoạch về việc dự kiến mở rộng kinh doanh . Thời điểm thích hợp triển
khai có thể vào quí II/2009.
3. Giả thiết rằng nhà quản lý đã yêu cầu kế toán tiến hành những xử lý kế toán theo
hướng có lợi cho doanh nghiệp như trên. Việc lập báo cáo kế toán của công ty đã vi
phạm một số chuẩn mực kế toán:
* Tính minh bạch trong báo cáo tài chính (Chương I chuẩn mực kế toán Quốc tế).
Thông tin đưa ra bị bóp méo không trung thực, thiếu độ tin cậy, không phản ánh
đúng về tình trạng tài chính của doanh nghiệp có thể gây tổn thất cho các nhà đầu tư.
* Chuẩn mực kế toán Quốc tế IAS18(Tương ứng Việt nam có chuẩn mực kế toán số 14):
Chuẩn mực doanh thu và thu nhập khác : Khi ghi nhận doanh thu phải thỏa mãn các điều
kiện sau:
-Doanh nghiệp đã thu hồi được hoặc sẽ thu hồi lợi ích kinh tế giao dịch từ bán
hàng.
- Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở
hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua.
- Xác định được chi phí liên quan giao dịch bán hàng.
- Doanh thu xác định tương đối chắc chắn
-Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu
hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa.

* Chuẩn mực kế toán Quốc tế IAS2 : Chuẩn mực kế toán hàng tồn kho ( Tương ứng Việt
nam có chuẩn mực kế toán số 02 )


Financial Accounting

- Vi phạm tính nhất quán về việc tính chi phí trong các kỳ kế toán: Giả định công ty
chuyển từ phương pháp nhập sau xuất trước (LIFO) sang phương pháp nhập trước xuất
trước (FIFO). Trong điều kiện giá vật tư leo thang làm cho giá trị hàng tồn kho cao lên
không phù hợp với giá trị thuần có thể đạt được và gây ảnh hưởng cho tài chính năm sau.
- Vi phạm nguyên tắc thận trọng: là giá trị hàng tồn kho phải được tính toán với mức
thấp hơn giữa chi phí hoặc giá trị ròng có thể thực hiện.
Trong tình huống của công ty MAXDOOR , nếu công ty ghi nhận 452 triệu doanh
thu từ đơn đặt hàng của công ty APPA thì công ty chưa thực hiện chuyển giao quyền quản
lý hàng hóa, chưa khẳng định sẽ thu hồi lợi ích từ giao dịch bán hàng . Nếu công ty
không ghi giảm doanh thu 276 triệu tiền hàng bị công ty Nam Phương trả lại thì đây là
sự vi phạm chuẩn mực doanh thu ( Tính chắc chắn trong việc xác định doanh thu ).

III. KẾT LUẬN:
Đối với Doanh nghiệp, bản Báo cáo tài chính là công cụ tài chính dùng để phản ảnh
tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, nó cung cấp các thông tin kinh tế, tài
chính chủ yếu cho việc đánh giá tình hình và thực trạng hoạt động của doanh nghiệp, là
căn cứ quan trọng giúp cho lãnh đạo doanh nghiệp kiểm tra, giám sát, quản lý và điều
hành các hoạt động của doanh nghiệp, bên cạnh đó cũng giúp các nhà đầu tư căn cứ để
xác định tình hình của doanh nghiệp để quyết định đầu tư hay không, báo cáo tài chính
rất quan trọng đối với việc phát triển hoặc mở rộng kinh doanh của doanh nghiệp. Trong
quá trình quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp có thể thực hiện những
phương pháp quản trị tài chính khác nhau tương ứng với từng mục tiêu kinh doanh. Kế
toán tài chính có thể áp dụng chuyên môn nghiệp vụ kế toán để xử lý và cung cấp các
thông tin tài chính đáp ứng các mục tiêu có lợi nhất cho doanh nghiệp và các mục tiêu

quản trị doanh nghiệp. Tuy nhiên khi thực hiện các xử lý kế toán, doanh nghiệp phải tuân
thủ những quy định của các chuẩn mực kế toán quốc tế chung được thừa nhận và chuẩn
mực kế toán của Việt nam.


Financial Accounting

Với mục đích huy động vốn từ các cổ đông công ty sẽ có xu hướng khai tăng lợi
nhuận và khai giảm nợ phải trả trong Báo cáo tài chính của công ty.
Sau khi xử lý các bút toán cụ thể trên Công ty có thể công bố báo cáo tài chính và
kèm theo là bản kế hoạch về việc dự kiến mở rộng kinh doanh .

TÀI LIỆU THAM KHẢO:
-

KẾ TOÁN QUẢN TRỊ - NHÀ XUẤT BẢN TỔNG HỢP –TP HCM

-

TÀI LIỆU KẾ TOÁN TÀI CHÍNH – CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO THẠC SỸ
QUẢN TRỊ KINH DOANH QUỐC TẾ

-

CHUẨN MỰC KẾ TOÁN QUỐC TẾ