Bài tập môn kế toán tài chính (9)

Lê Hải Đăng - Gamba01.X03

Bài tập Kế toán tài chính

BÀI KIỂM TRA HẾT MÔN
KẾ TOÁN TÀI CHÍNH
Đề bài:
Công ty MAXDOOR là doanh nghiệp sản xuất cửa nhôm kính có khả năng
chống tiếng ồn rất tốt. Công ty có nhà máy sản xuất ở Bình Dương. Phòng
nghiên cứu thị trường của công ty sau một thời gian nghiên cứu có đưa ra đề
xuất với giám đốc công ty về phương án mở rộng hoạt động tại thị trường phía
Bắc. Theo nghiên cứu của Phòng này, thị trường phía Bắc còn có mức cầu rất
cao về sản phẩm này
Để mở rộng hoạt động kinh doanh công ty phải huy động thêm vốn từ cổ
đông. Báo cáo tài chính của Công ty cho thấy năm 2007, công ty có lãi sau thuế
là 1,23 tỷ đồng. Năm 2008, công ty đang lỗ là 203,5 triệu đồng. Khoản lỗ này
của công ty một phần rất lớn là do thị trường bất động sản năm 2008 đóng băng
dẫn đến cầu của thị trường sản phẩm của công ty giảm hẳn. Hơn nữa, nguyên
vật liệu của công ty mua vào để sản xuất tăng giá rất nhanh do Nhà nước tăng
thuế nhập khẩu đối với mặt hàng này. Ngoài ra, công ty còn có một lượng lớn
hàng tồn kho do lô hàng của khách hàng APPA đang gặp khó khăn về tài chính
nên chưa ký hợp đồng chính thức. Công ty APPA là khách hàng thường xuyên
của công ty MAXDOOR nên giám đốc công ty APPA đã gọi điện trực tiếp cho
giám đốc MAXDOOR và hứa là sẽ mua hàng của công ty ngay khi huy động
được vốn. Đơn đặt hàng ban đầu của APPA có giá trị 452 triệu đồng. Công ty
còn có một lượng hàng lớn tồn kho trị giá 276 triệu đồng bán cho công ty Nam
Phương đang bị trả lại nhưng hàng chưa về nhập kho. Hiện nay, công ty
MAXDOOR đang áp dụng phương pháp kế toán hàng tồn kho theo phương
pháp Nhập sau xuất trước. Ngoài ra, vào đầu năm 2009 khi công ty chuẩn bị
công bố thông tin cho cổ đông, có một vụ hoả hoạn xảy ra ở khu nhà máy ở
Bình Dương.

Yêu cầu:

1


Lê Hải Đăng - Gamba01.X03

Bài tập Kế toán tài chính

1. Công ty MAXDOOR sẽ có xu hướng khai tăng hay giảm lợi nhuận,
tăng hay giảm nợ phải trả. Tại sao?
2. Công ty có những xử lý cụ thể nào để có thể đạt được số liệu kế toán
phù hợp với việc huy động vốn. Với mỗi xử lý cụ thể về mặt kế toán,
hãy nêu rõ những giả định cần thiết
3. Giả thiết rằng, nhà quản lý đã yêu cầu kế toán tiến hành những xử lý
kế toán theo hướng có lợi cho doanh nghiệp (yêu cầu 1 và yêu cầu 2).
Anh/chị hãy phân tích những chuẩn mực trong hạch toán có liên quan
và chỉ ra những vi phạm trong việc chuẩn bị báo cáo (nếu có).
Bài làm
Câu 1:
Theo dữ liệu đề bài cho thấy, năm 2007 công ty có lãi sau thuế là 1,23 tỷ
đồng, năm 2008 công ty bị lỗ là 203,5 triệu đồng. Để mở rộng hoạt động kinh
doanh, công ty MAXDOOR mong muốn huy động vốn từ các cổ đông trong
năm 2009 nhưng nếu công ty công bố báo cáo tài chính năm 2008 bị lỗ thì rất
khó được các cổ đông chấp nhận, điều đó cũng đồng nghĩa với việc không đạt
được mục đích của công ty. Đứng trên góc độ nhà cổ đông của công ty, họ rất
quan tâm đến báo cáo về lợi nhuận, khả năng thanh toán và phương án kinh
doanh của công ty có tốt không?. Vì vậy, muốn huy động được vốn từ các cổ
đông, công ty phải làm thế nào để báo cáo kết quả kinh doanh của công ty thể
hiện lợi nhuận của công ty là tốt nhất, khả năng thanh toán có tính thanh khoản

cao và hơn nữa công ty phải đưa ra được phương án kinh doanh tốt trên cơ sở
các nghiên cứu thị trường. Điều đó cho thấy công ty MAXDOOR sẽ có xu
hướng khai tăng lợi nhuận và ghi giảm nợ phải trả.
Câu 2:
Vấn đề đặt ra cho Công ty là phải có một bản báo cáo tài chính hấp dẫn,
có lãi phản ánh tình hình hoạt động của công ty đang tiến triển tốt, khả năng

2


Lê Hải Đăng - Gamba01.X03

Bài tập Kế toán tài chính

thanh toán cao, phương án kinh doanh có lãi, mới thu hút được các cổ đông rót
vốn vào công ty.
Trong doanh nghiệp các nhà quản lý có rất nhiều biện pháp để quản trị doanh
nghiệp của mình, kế toán là một trong những công cụ quan trọng để giúp cho
các nhà quản lý nắm và điều hành doanh nghiệp của mình tốt hơn. Có 3 hình
thức kế toán trong doanh nghiệp đó là: Một là, kế toán tài chính cung cấp thông
tin cho những người ra quyết định bên ngoài doanh nghiệp như các cổ đông, cơ
quan quản lý, ngân hàng…; hai là, kế toán quản trị cung cấp thông tin cho các
nhà quản lý doanh nghiệp giúp cho các nhà quản lý xử lý kịp thời các quyết
định liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Các thông
tin đó mang tính nội bộ trong doanh nghiệp; ba là, kế toán thuế bao gồm hai
nghĩa vụ chủ yếu: tuân theo các quy định của thuế và lập kế hoạch thuế.
Tùy theo mục đích sử dụng thông tin kế toán vào hoạt động kinh doanh của
doanh nghiệp, các nhà quản lý có thể yêu cầu kế toán cung cấp thông tin trên
các báo cáo tài chính có lợi nhất cho doanh nghiệp. Xét cụ thể trong tình huống
của MAXDOOR, cho thấy đó là một doanh nghiệp sản xuất cửa nhôm kính

đang bán sản phẩm ở khu vực phía Nam và mục tiêu là muốn mở rộng hoạt
động kinh doanh của công ty tại thị trường phía Bắc. Vấn đề ở đây là phải đưa
ra những giả định và xử lý cụ thể để công ty có thể thuyết phục được các cổ
đông chấp nhận đầu tư.
Công ty MAXXDOOR sẽ có những xử lý cụ thể với các số liệu kế toán để
đạt được việc điều chỉnh tăng lợi nhuận trên báo cáo kết quả kinh doanh. Có hai
cách để tăng lợi nhuận trên báo cáo kết quả kinh doanh của công ty là khai tăng
doanh thu, hoặc khai giảm chi phí.
1.Tăng doanh thu.
Theo như thông tin của đề bài, công ty MAXDOOR có một lượng hàng
tồn kho do có một lô hàng trị giá 452 triệu đồng của khách hàng APPA đang
gặp khó khăn về mặt tài chính nên chưa chính thức ký hợp đồng. Giám đốc của

3


Lê Hải Đăng - Gamba01.X03

Bài tập Kế toán tài chính

APPA đã gọi điện trực tiếp cho giám đốc của MAXDOOR và hứa sẽ mua hàng
của công ty ngay khi huy động được vốn. Theo chuẩn mực của kế toán (IAS số
18 và VAS số 14-Doanh thu và thu nhập khác) thì khoản này chưa đủ điều
kiện ghi nhận vào doanh thu. Mà tiêu chí ở đây đưa ra là làm sao để tăng được
doanh thu của công ty, doanh thu của công ty tăng cũng đồng nghĩa với việc lợi
nhuận của công ty cũng được tăng lên. Mặt khác, doanh thu tăng cũng làm cho
khoản phải thu của công ty tăng lên, điều đó thể hiện khả năng thanh toán của
công ty cũng tăng. Muốn ghi nhận khoản doanh thu lô hàng của khách hàng
APPA thì công ty MAXDOOR phải tiến hành ký hợp đồng hoặc cam kết với
bên công ty APPA, theo đó MAXDOOR có thể tạo điều kiện cho APPA bằng

cách kéo dài thời hạn thanh toán của hợp đồng. Trên cơ sở hợp đồng và cam kết
nêu trên kế toán mới tiến hành ghi nhận doanh thu của lô hàng này theo đơn đặt
hàng ban đầu là 452 triệu đồng và hạch toán vào kết quả trong năm 2008.
Ngoài ra, công ty còn có một lượng hàng tồn kho trị giá 276 triệu bán cho
công ty Nam Phương đang bị trả lại nhưng hàng chưa về nhập kho. Theo chuẩn
mực kế toán (ISA số 18 và VAS số 02) thì hàng hóa khi bán bị trả lại bắt buộc
phải ghi nhận là hàng bán bị trả lại, nhưng nếu công ty MAXDOOR ghi nhận
số hàng này sẽ dẫn đến doanh thu của công ty bị giảm đồng thời tăng khoản
phải trả khách hàng, việc ghi tăng khoản phải trả của khách hàng cũng có nghĩa
làm giảm khả năng thanh toán của công ty. Để đạt được mục tiêu là tăng doanh
thu của công ty, MAXDOOR phải tiến hành xử lý biên bản trả lại hàng bán cụ
thể là tiến hành ghi lùi ngày của biên bản trả lại hàng sau ngày 31/12/2008
hoặc tốt nhất là sau ngày công bố báo cáo tài chính ra công chúng. Việc đáng lẽ
phải ghi giảm doanh thu mà không ghi giảm sẽ làm cho doanh thu của
MAXDOOR tăng. Mặt khác, đây là một khoản ghi nợ phải trả khách hàng mà
không ghi sẽ làm cho khoản phải trả khách hàng giảm. Điều đó cũng đồng
nghĩa với việc làm tăng khả năng thanh toán của công ty.
2. Giảm chi phí

4


Lê Hải Đăng - Gamba01.X03

Bài tập Kế toán tài chính

Công ty đang áp dụng phương pháp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp
nhập sau xuất trước (LIFO). Theo phương pháp này, trị giá của lô hàng xuất kho
được tính theo giá của lô hàng nhập sau cùng. Phương pháp này chỉ thích hợp
trong thời kỳ giảm phát.

- Ưu điểm của LIFO: Đảm bảo nguyên tắc doanh thu hiện tại phù hợp với
chi phí hiện tại. Chi phí của doanh nghiệp phản ánh đúng với giá cả của nguyên
vật liệu trên thị trường, làm cho thông tin về thu nhập và chi phí của doanh
nghiệp trở nên chính xác hơn. Tính theo phương pháp này, doanh nghiệp thường
có lợi về thuế nếu giá cả vật tư có xu hướng tăng, khi đó giá xuất kho sẽ cao, chi
phí lớn dẫn đến lợi nhuận nhỏ và tránh được thuế.
- Nhược điểm của LIFO: Phương pháp này làm cho thu nhập thuần của
doanh nghiệp giảm trong thời kỳ lạm phát và giá trị vật liệu có thể bị đánh giá
giảm trên bảng cân đối kế toán so với giá trị thực của nó.
Phương pháp nhập trước xuất trước (FIFO): Theo phương pháp này, giá trị
của lô hàng xuất kho được tính theo giá của lô hàng nhập trước. Như vậy, nếu
giá cả có xu hướng tăng lên thì giá trị hàng tồn kho cao và giá trị vật liệu xuất
kho để sử dụng sẽ thấp nên giá thành sản phẩm giảm, lợi nhuận tăng. Ngược lại,
giá cả có xu hướng giảm thì chi phí vật liệu trong kỳ sẽ lớn dẫn đến lợi nhuận
trong kỳ giảm. Phương pháp này thích hợp trong thời kỳ lạm phát.
- Ưu điểm của FIFO: Cho phép kế toán có thể tính giá nguyên vật liệu xuất
kho kịp thời, phương pháp này cung cấp một sự ước tính hợp lý về giá trị vật
liệu cuối kỳ. Trong thời kỳ lạm phát, phương pháp này sẽ có lợi nhuận cao do
đó có lợi cho các công ty cổ phần khi báo cáo kết quả hoạt động trước các cổ
đông làm cho giá cổ phiếu của công ty tăng lên.
- Nhược điểm của FIFO: Các chi phí phát sinh hiện hành không phù hợp với
doanh thu phát sinh hiện hành. Doanh thu hiện hành có được là do các chi phí
nguyên vật liệu nói riêng và hàng tồn kho nói chung vào kho từ trước. Như vậy,

5


Lê Hải Đăng - Gamba01.X03

Bài tập Kế toán tài chính

chi phí kinh doanh của doanh nghiệp không phản ứng kịp thời với giá cả thị
trường của nguyên vật liệu.
Theo dữ liệu của đề bài, nguyên vật liệu của công ty mua vào để sản xuất
tăng giá rất nhanh do Nhà nước tăng thuế nhập khẩu đối với mặt hàng này và
căn cứ vào các ưu nhược điểm của các phương pháp ở trên công ty nên thay đổi
phương pháp tính giá xuất kho nguyên vật liệu từ phương pháp nhập sau xuất
trước sang phương pháp nhập trước xuất trước thì sẽ làm cho giá thành sản
phẩm giảm và lợi nhuận sẽ tăng lên. Đồng thời, công ty phải trình bày lý do và
sự ảnh hưởng của việc thay đổi phương pháp tính giá hàng tồn kho trong báo
cáo tài chính.
Câu 3:
Đầu năm 2009, khi công ty chuẩn bị công bố thông tin cho cổ đông thì có
một vụ hỏa hoạn ở khu nhà máy Bình Dương. Việc sự cố trên xảy ra sẽ ảnh
hưởng không tốt đến công ty trong thời gian công ty muốn huy động vốn từ các
cổ đông, bởi vì theo chuẩn mực kế toán (IAS 10 và VAS 23) thì các sự kiện phát
sinh xảy ra sau ngày lập bảng cân đối kế toán năm, cụ thể trong trường hợp này
công ty phải ước tính số thiệt hại về tài sản do vụ hỏa hoạn xảy ra và công bố
trong bản thuyết minh báo cáo tài chính của năm 2008. Phương án tốt nhất cho
tình huống này là kế toán tiến hành xử lý đẩy ngày công bố báo cáo tài chính
trước ngày vụ hỏa hoạn xẩy ra. Còn nếu công ty chưa làm kịp báo cáo tài chính
để công bố ra công chúng thì giả thiết ở đây vụ cháy chỉ xảy ra ở một phạm vị
hẹp và công ty đã kịp thời dập tắt nên không gây thiệt hại nhiều về vật chất cũng
như không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty.
Đồng thời, công ty cũng phải ước tính số thiệt hại về tài sản do hoả hoạn xảy ra
theo hướng thấp nhất và công bố trong bản thuyết minh báo cáo tài chính năm
2008.
Trên đây là những xử lý về mặt kế toán để công ty MAXDOOR đạt được
mục tiêu huy động thêm vốn từ các cổ đông. Nhưng theo ý kiến cá nhân, trong

6


Lê Hải Đăng - Gamba01.X03

Bài tập Kế toán tài chính

năm 2009 công ty nên duy trì, củng cố các hoạt động sản xuất của công ty và
chưa nên mở rộng sản xuất vì:
- Từ góc độ của người quản lý, những xử lý trên đây là các kỹ thuật kế toán
để “ phù phép” báo cáo tài chính cho phù hợp với mục đích của một nhóm
người của công ty. Tuy việc “vận dụng” các số liệu trên không ảnh hưởng đến
lợi ích của các cổ đông đã góp vốn nhưng nó đã vi phạm nguyên tắc kế toán
thận trọng. Do vậy, Ban giám đốc cần phải có cái nhìn tổng quan hơn về tình
hình tài chính của công ty để có các biện pháp quản lý hiệu quả cao hơn.
- Từ góc độ cá nhân, theo tôi tại thời điểm năm 2008 thị trường bất động sản
đang đóng băng làm cho việc kinh doanh công ty bị thua lỗ. Mặt khác, trong lúc
công ty đang kinh doanh khó khăn, giá nguyên vật liệu lại tăng giá rất nhanh do
chính sách thuế của Nhà nước nên việc mở rộng hoạt động ra thị trường phía
Bắc của công ty cần có sự cân nhắc trước khi quyết định. Vì vậy, công ty
MAXDOOR không nên mở rộng sản xuất mà phải duy trì sản xuất hiện có và đề
xuất các phương pháp bán hàng hiệu quả hơn như: quảng cáo, giới thiệu sản
phẩm… để ổn định và phát triển thị trường phía Nam. Khi có đủ điều kiện về tài
chính và kinh doanh có lãi, công ty sẽ nghiên cứu để quyết định cho việc mở
rộng hoạt động sản xuất kinh doanh tại thị trường phía Bắc.
Sau khi nghiên cứu môn Kế toán tài chính, tuy thời gian ngắn nhưng đã giúp
cho tôi nhận ra kế toán là công cụ hữu hiệu giúp cho các nhà quản lý có những
quyết định chính xác và kịp thời trong việc điều hành doanh nghiệp của mình.
Nghiệp vụ kế toán tài chính có thể có những xử lý cụ thể để đáp ứng mục tiêu
kinh doanh của doanh nghiệp nhưng luôn phải tuân thủ các chuẩn mực kế toán

quốc tế và chuẩn mực kế toán của Việt Nam. Chính vì vậy, các nhà quản lý
doanh nghiệp cần phải hiểu rõ về kế toán tài chính để có những quyết định sáng
suốt trong việc điều hành doanh nghiệp theo hướng phát triển bền vững./.

7