Bài tập môn kế toán tài chính (176)

Kế toán tài chính
CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO
THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH QUỐC TẾ
LỚP GaMBA.X0410
Học viên: Phạm Thị Bích Thủy

ĐỀ BÀI
Tình huống về Công ty MAXDOOR
Công ty MAXDOOR là doanh nghiệp sản xuất cửa nhôm kính có khả năng chống tiếng
ồn rất tốt. Công ty có nhà máy sản xuất ở Bình Dương. Phòng nghiên cứu thị trường của công
ty sau một thời gian ng1hiên cứu có đưa ra đề xuất với giám đốc về phương án mở rộng hoạt
động tại thị trường phía Bắc.Theo nghiên cứu của Phòng này, thị truờng phía Bắc còn có mức
cầu rất cao về sản phẩm này.
Để mở rộng hoạt động kinh doanh công ty phải huy động thêm vốn từ cổ đông. Báo cáo
tài chính của công ty cho thấy năm 2007 công ty có lãi sau thuế là 1,23 tỷ đồng. Năm 2008
công ty đang có lỗ là 203,5 triệu đồng. Khoản lỗ này của công ty một phần rất lớn là do thị
trường bất động sản năm 2008 đóng băng dẫn đến cầu của thị trường sản phẩm của công ty
giảm hẳn. Hơn nữa, nguyên vật liệu của công ty mua vào để sản xuất tăng giá rất nhanh do
Nhà nước tăng thuế nhập khẩu đối với mặt hàng này. Ngoài ra, công ty còn có một lượng lớn
hàng tồn kho do có một lô hàng khách hàng APPA gặp khó khăn về mặt tài chính nên chưa ký
hợp đồng chính thức. Công ty APPA là khách hàng thường xuyên của công ty MAXDOOR.
Giám đốc của APPA đã gọi điện trực tiếp cho giám đốc của MAXDOOR và hứa là sẽ mua
hàng của công ty ngay khi huy động được vốn. Đơn đặt hàng ban đầu của APPA có giá trị 452
triệu đồng. Công ty còn có một lượng lớn hàng tồn kho trị giá 276 triệu bán cho công ty Nam
Phương đang bị trả lại nhưng hàng chưa về nhập kho. Hiện nay, công ty MAXDOOR đang áp
dụng phương pháp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp Nhập sau xuất trước. Ngoài ra, vào
đầu năm 2009 khi công ty chuẩn bị công bố thông tin cho cổ đông, có một vụ hỏa hoạn ở khu
nhà máy ở Bình Dương.
Yêu cầu:
1. Công ty MAXDOOR sẽ có xu hướng khai tăng hay khai giảm lợi nhuận, tăng hay giảm
nợ phải trả. Tại sao?

2. Công ty có những xử lý cụ thể nào để có thể đạt được số liệu kế toán phù hợp với việc
huy động vốn. Với mỗi xử lý cụ thể về mặt kế toán, hãy nêu rõ những giả định cần
thiết.
3. Giả thiết rằng, nhà quản lý đã yêu cầu kế toán tiến hành những xử lý kế toán theo
hướng có lợi cho doanh nghiệp (yêu cầu 1 và yêu cầu 2). Anh/Chị hãy phân tích những
chuẩn mực trong hạch toán có liên quan và chỉ ra những vi phạm trong việc chuẩn bị
báo cáo (nếu có).

1

Page 1


Kế toán tài chính

BÀI LÀM

1. Công ty MAXDOOR sẽ có xu hướng khai tăng hay giảm lợi nhuận, tăng
hay giảm nợ phải trả. Tại sao?
Các số liệu thực tế của Công ty MAXDOOR năm 2008 cho thấy tình hình hoạt
động của Công ty là không hiệu quả với khoản lỗ 203,5 triệu đồng, khối lượng hàng
tồn kho cần bán ra thị trường khá lớn. Như vậy, căn cứ vào đề xuất của Phòng
nghiên cứu thị trường về việc mở rộng hoạt động tại thị trường phía Bắc dựa trên
nghiên cứu của phòng này cho thấy nhu cầu còn khá cao về sản phẩm của Công ty
tại thị trường phía Bắc, Giám đốc Công ty sẽ phải xem xét phương án mở rộng hoạt
động sản xuất kinh doanh trong năm 2009 để cải thiện tình hình hoạt động kinh
doanh.
Để mở rộng hoạt động kinh doanh, Công ty phải huy động thêm vốn từ cổ đông.
Tuy nhiên, đứng ở góc độ đầu tư, các cổ đông khi đầu tư tiền vào Công ty luôn cân
nhắc kỹ lưỡng khả năng sinh lời của đồng tiền đầu tư, do vậy trước khi quyết định

đầu tư, các cổ đông sẽ phân tích kỹ tình hình hoạt động của Công ty trong bối cảnh
thời gian, không gian, các điều kiện khách quan với số liệu thể hiện rõ nhất là báo
cáo tài chính và báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty.
Như vậy, với mong muốn nhận được sự đầu tư của các cổ đông, Ban Giám đốc
công ty sẽ tìm cách đưa ra những thông tin tốt về tình hình hoạt động kinh doanh,
cũng như tình hình tài chính của Công ty để thuyết phục các nhà đầu tư bổ sung
thêm vốn cho kế hoạt mở rộng kinh doanh trong năm 2009 của Công ty.
Về tình hình hoạt động kinh doanh, các thông tin đưa ra phải thể hiện được khả
năng kinh doanh của công ty, khả năng sinh lời của những khoản đầu tư hiện tại vào
công ty. Đồng thời Công ty cũng phải giải trình được tính khả thi của phương án mở
rộng hoạt động kinh doanh ở thị trường phía Bắc trong thời gian tới.
Về tình hình tài chính, các thông tin cũng cần đưa ra 1 bức tranh sáng sủa về tình
hình tài chính, công nợ phải trả giảm hơn so với cùng kỳ năm trước; khả năng thanh
toán với các nhà cung cấp phải nằm trong tầm kiểm soát; ...
Có các thông tin như vậy các cổ đông mới yên tâm đầu tư tiếp vào kế hoạch hoạt
động trong năm tới của Công ty.
Theo những phân tích ở trên cho thấy, với tình hình hiện tại, Công ty
MAXDOOR sẽ có xu hướng khai tăng lợi nhuận, và giảm công nợ phải trả vì công
ty cần thiết phải vẽ nên một hệ thống thông tin tốt cả về hoạt động kinh doanh và tài
chính nhằm thuyết phục các nhà đầu tư xem xét bổ sung vốn góp cho Công ty.
2. Công ty có những xử lý cụ thể nào để có thể đạt được số liệu kế toán phù
hợp với việc huy động vốn.

Page 2


Kế toán tài chính

Như phân tích ở câu 1, để huy động vốn, Công ty sẽ phải đưa ra những con số
đẹp về hoạt động kinh doanh của Công ty cũng như khả năng thanh toán nợ, khả

năng thu nợ của Công ty với 2 xu hướng chính là khai tăng lợi nhuận và kh ai giảm
nợ phải trả.
Khi Công ty muốn khai tăng lợi nhuận thì Công ty có hai cách đó là khai tăng
doanh thu, hoặc khai giảm chi phí.
Xét theo các dữ liệu đầu bài của Công ty MAXDOOR chúng ta thấy để có thể
đạt được số liệu kế toán phù hợp với việc huy động vốn, MAXDOOR có thể khai
tăng doanh thu bằng cách ghi nhận khoản doanh thu trong tương lai dựa trên đơn đặt
hàng của APPA căn cứ vào tính tương đối chắc chắn của khoản doanh thu trong
tương lai này (Công ty APPA là khách hàng thường xuyên của MAXDOOR, và
APPA đang gặp khó khăn về mặt tài chính nên chưa ký hợp đồng chính thức với
MAXDOOR; Giám đốc của APPA đã gọi điện trực tiếp cho Giám đốc của
MAXDOOR và hứa sẽ mua hàng của Công ty ngay khi huy động được vốn).
Để hợp thức hóa việc ghi nhận khoản doanh thu này, MAXDOOR có thể đàm
phán với APPA về việc ký ngay trong năm 2008 hợp đồng mua bán hàng theo
phương thức trả chậm, Công ty MAXDOOR sẽ giao hàng cho APPA ngay sau khi
ký hợp đồng (vì MAXDOOR hiện đang có một lượng lớn hàng tồn kho), khi nào
Công ty APPA huy động được vốn thì sẽ thanh toán cho MAXDOOR. Với cách xử
lý như vậy thì báo cáo kết quả kinh doanh của MAXDOOR sẽ tăng thêm 452 triệu
đồng vào doanh thu, dẫn đến lợi nhuận của Công ty cũng sẽ tăng lên.
Tuy nhiên , việc xử lý này cũng tiềm tàng không ít rủi ro. Đồng thời với việc
tăng doanh thu, tổng nợ phải thu cũng tăng lên theo. Thêm vào đó, trong giai đoạn
suy thoái kinh tế toàn cầu, giả sử APPA hoàn toàn mất khả năng thanh toán thì
khoản nợ phải thu của MAXDOOR sẽ trở thành nợ khó đòi, do vậy trong kỳ kế toán
tiếp theo của MAXDOOR sẽ phải điều chỉnh hoàn toàn báo cáo tài chính và báo cáo
kết quả hoạt động kinh doanh theo hướng bất lợi cho Công ty cũng như cho các cổ
đông.
Đối với lượng lớn hàng tồn kho trị giá 276 triệu đồng bán cho Công ty Nam
Phương đang bị trả lại nhưng hàng chưa về kho. Ta thấy rằng Công ty MAXDOOR
đã ghi nhận doanh thu bán hàng cho Công ty Nam Phương, nếu phải ghi nhận hàng
bán bị trả lại sẽ làm cho nợ phải trả tăng lên. Vì vậy để tránh phải ghi tăng nợ phải

trả thì MAXDOOR có thể đề nghị Công ty Nam Phương làm biên bản trả lại hàng
vào năm 2009, sau thời điểm công bố BCTC. Và như vậy doanh thu sẽ không phải
ghi giảm trong năm 2008, khoản nợ phải trả sẽ giảm hơn so với thực tế khi ghi nhận
việc trả lại hàng trong năm 2008, và doanh thu cũng như lợi nhuận của Công ty cũng
không bị giảm đi trong kỳ kế toán này. Tuy nhiên, với cách ghi nhận này, doanh thu
và nợ phải trả năm 2009 của MAXDOOR sẽ có thêm 1 khoản bất lợi ảnh hưởng đến
báo cáo tình hình hoạt động của Công ty năm 2009.
Ngoài ra, để đạt được số liệu kế toán phù hợp với mục tiêu huy động vốn, Công
ty còn có thể xử lý số liệu kế toán bằng cách khai giảm chi phí. Do Công ty
MAXDOOR đang áp dụng phương pháp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp
Page 3


Kế toán tài chính

nhập sau xuất trước; Theo phương pháp này, khi giá nguyên vật liệu của Công ty
mua vào để sản xuất tăng giá rất nhanh đã làm cho giá vốn của Công ty năm 2008
cao hơn so với áp dụng các phương pháp nhập trước xuất trước, nhập trước xuất sau,
hay bình quân gia quyền. Vì vậy nếu muốn giảm chi phí năm 2008 của Công ty
MAXDOOR, kế toán có thể thay đổi phương pháp tính giá xuất kho. Để che mắt các
nhà đầu tư, Công ty có thể không nêu cụ thể việc thay đổi phương pháp tính giá và
ảnh hưởng của việc thay đổi chính sách này trong phần thuyết minh của Báo cáo tài
chính.
Thêm vào đó, vào đầu năm 2009, khi Công ty chuẩn bị công bố thông tin cho cổ
đông, có một vụ hỏa hoạn tại khu nhà máy ở Bình Dương, Công ty MAXDOOR có
thể đề ngày lập báo cáo tài chính trước ngày xảy ra vụ cháy này để tránh việc phải
trình bày thông tin này trên BCTC do đây là thông tin làm cho tình hình tài chính
của Công ty xấu đi. Tuy nhiên, qua các mối quan hệ và các kênh thông tin khác
nhau, các cổ đông có thể biết thông tin này không qua báo cáo của Công ty. Điều
này có thể gây phản ứng bất lợi từ phía cổ đông đối với hành động giấu diếm này

của Ban Giám đốc Công ty.
Câu 3: Phân tích những chuẩn mực trong hạch toán có liên quan và chỉ ra
những vi phạm (nếu có)
Theo chuẩn mực kế toán IAS số18 và VAS số 14 – Doanh thu và thu nhập
khác, thì nguyên tắc thực hiện ghi nhận doanh thu là chỉ ghi nhận khi giao dịch phải
được thực hiện và khối lượng phải đo lường được; doanh nghiệp đã chuyển giao
phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho
người mua.
Theo nội dung này, khoản doanh thu dự kiến bán hàng cho APPA chưa thể
được ghi nhận do đã xác định được khối lượng nhưng giao dịch chưa được thực
hiện. Theo chuẩn mực kế toán quốc tế số 18 (IAS 18), doanh thu được ghi nhận
trong báo cáo tài chính khi có thể chắc chắn là lợi ích kinh tế trong tương lai sẽ
chuyển vào doanh nghiệp và lợi ích kinh tế đó có thể đo lường một cách đáng tin
cậy. Thực tế giao dịch với APPA chưa được thực hiện, lợi ích kinh tế từ giao dịch
này chỉ mang tính tương đối, chưa thực sự chắc chắn do mới chỉ có lời hứa trên điện
thoại của Giám đốc Công ty APPA .
Thậm chí, ngay cả khi Công ty MAXDOOR có thể thực hiện 1 số thủ thuật
như thỏa thuận ký hợp đồng bán hàng trả chậm cho APPA thì MAXDOOR vẫn còn
phải chịu rủi ro do việc thanh toán tiền bán hàng chưa chắc chắn vì phụ thuộc hoàn
toàn vào APPA.
Theo chuẩn mực IAS 8 và VAS 29 – Thay đổi chính sách kế toán, ước tính kế
toán và các sai sót, thì khi ta thay đổi các chính sách kế toán phải thuyết minh trong
BCTC và nêu cụ thể của việc thay đổi đó ảnh hưởng như thế nào tới BCTC. Việc
Công ty tìm cách ghi giảm chi phí bằng cách thay đổi chính sách kế toán đối với
hàng tồn kho, chuyển từ phương pháp hạch toán hàng tồn kho LIFO sang FIFO phải
Page 4


Kế toán tài chính

được nêu rõ việc thay đổi và ảnh hưởng của nó trong báo cáo tài chính. Nếu Công ty
không ghi rõ điều này tức là đã vi phạm chuẩn mực kế toán VAS 29.
Theo IAS 10 và VAS 23 – Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán
năm, thì thông tin cháy Nhà máy này phải được trình bày trên BCTC, phải ước tính
ảnh hưởng về tài chính, hoặc lý do không thể ước tính được các ảnh hưởng này, và
đây là thông tin làm cho tình hình tài chính của Công ty xấu đi.Công ty đã xử lý
bằng cách để ngày lập BCTC trước ngày xảy ra vụ cháy này. Nhưng vụ cháy này đã
xảy ra trước khi Công ty chuẩn bị công bố thông tin cho cổ đông nên nếu Công ty
không thuyết minh trên BCTC thì có thể các cổ đông cũng đã biết sự việc này bởi cổ
đông có thể là những cán bộ nhân viên trong Công ty, hoặc có mối quan hệ với cán
bộ nhân viên Công ty, hoặc biết thông tin qua những luồng thông tin khác. Vì vậy,
việc không ghi nhận thông tin cháy Nhà máy rõ ràng là sẽ vi phạm chuẩn mực kế
toán VAS 23.
Kết luận: Trong tình hình kinh doanh đang hết sức khó khăn, thị trường nguyên vật
liệu tăng cao, các đối tác cũng đang trong tình trạng khó khăn về tài chính, mặc dù
nghiên cứu cho thấy thị trường phía bắc có mức cầu cao về sản phẩm, việc thuyết
phục được các cổ đông huy động vốn cho việc mở rộng kinh doanh của Công ty khá
khó khăn. Tuy nhiên, thay vì cố tình vi phạm các chuẩn mực với việc xử lý, áp dụng
nhưng thủ thuật về mặt kế toán để đạt mục tiêu huy động vốn, Công ty nên giải trình
rõ tình hình và phân tích hiệu quả của phương án mở rộng hoạt động sản xuất kinh
doanh nhằm cải thiện tình hình hoạt động của Công ty thì sẽ giải quyết được thực
chất vấn đề hơn.

Page 5