Bài tập môn kế toán tài chính (92)

BÀI TẬP CÁ NHÂN
Môn học: Kế toán tài chính
Học viên: Hồ Ngọc Việt
Lớp: GaMBA01. X0310
Đề bài:
Công ty VIETDOOR là Doanh nghiệp sản xuất cửa nhôm kính có khả năng
chống tiếng ồn rất tốt. Công ty có nhà máy sản xuất ở Bình Dương. Phòng nghiên cứu
thị trường của Công ty sau một thời gian nghiên cứu có đưa ra đề xuất với Giám đốc
về phương án mở rộng hoạt động tại thị trường phía bắc. Theo nghiên cứu của phòng
này, thị trường phía bắc còn có mức cầu rất cao về sản phầm này.
Để mở rộng hoạt động kinh doanh công ty phải huy động thêm vốn từ cổ đông.
Báo cáo tài chính của công ty cho thấy năm 2007 công ty có lãi sau thuế là 1,23 tỷ
đồng. Năm 2008 công ty đang có lỗ là 203,5 triệu đồng. Khoản lỗ này của công ty một
phần rất lớn là do thị trường bất động sản năm 2008 đóng băng dẫn đến cầu của thị
trường sản phẩm của công ty giảm hẳn. Hơn nữa nguyên vật liệu của công ty mua vào
để sản xuất tăng giá rất nhanh do Nhà nước tăng thuế nhập khẩu đối với mặt hàng này.
Ngoài ra, công ty còn một lượng lớn hàng tồn kho do có một lô hàng khách hàng
khách hàng APPA gặp khó khăn về mặt tài chính nên chưa ký hợp đồng chính thức.
Công ty APPA là khách hàng thường xuyên của Công ty VIETDOOR. Giám đốc của
APPA đã gọi điện trực tiếp cho Giám đốc của VIETDOOR và hứa là sẽ mua hàng của
công ty ngay khi huy động được vốn. Đơn đặt hàng ban đầu của APPA có giá trị 452
triệu đồng. Công ty còn có một lượng lớn hàng tồn kho trị giá 276 triệu đồng bán cho
công ty Nam Phương đang bị trả lại nhưng hàng chưa về nhập kho. Hiện nay, công ty
VIETDOOR đang áp dụng phương pháp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp Nhập
sau xuất trước. Ngoài ra, vào đầu năm 2009 khi công ty chuẩn bị công bố thông tin
cho cổ đông, có một vụ hỏa hoạn ở khu nhà máy ở Bình Dương.
Yêu cầu:
1. Công ty VIETDOOR sẽ có xu hướng khai tăng hay giảm lợi nhuận, tăng hay
giảm nợ phải trả . Tại sao?
2. Công ty có những xử lý cụ thể nào để có thể đạt được số liệu về kế toán phù
hợp với việc huy động vốn. Với mỗi xử lý cụ thể về mặt kế toán, hãy nêu rõ những giả

định cần thiết.
3. Giả thiết rằng, nhà quản lý đã yêu cầu kế toán tiến hành những xử lý kế toán
theo hướng có lợi cho doanh nghiệp (yêu cầu 1 và 2). Anh/Chị hãy phân tích những
chuẩn mực trong hạch toán có liên quan và chỉ ra những vi phạm trong việc chuẩn bị
báo cáo (nếu có).
BÀI LÀM:
1


I.
Giới thiệu chung:
Hội nhập kinh tế, toàn cầu hoá hiện đang là xu hướng tất yếu và không thể
cưỡng lại xét trên phạm vi quốc gia, lĩnh vực hoạt động hay tổ chức. Hội nhập kinh tế
là sự tham gia của một nước vào quá trình phân công lao động quốc tế, là một yêu cầu
khách quan của quá trình phát triển kinh tế dựa trên sự phát triển lực lượng sản xuất,
trình độ của khoa học công nghệ. Đứng trước xu thế tất yếu của quá trình hội nhập
kinh tế quốc tế, hội nhập với nền kinh tế thế giới. Trong xu thế hội nhập kinh tế quốc
tế của đất nước, công tác kế toán cũng không ngừng được nâng cao để phù hợp với
điều kiện này và đáp ứng được yêu cầu quản lý. Trong quản trị tài chính doanh nghiệp
Kế toán đóng một vai trò quan trọng, cụ thể Kế toán Tài chính cung cấp các thông tin
cho các đối tượng bên ngoài sử dụng như Ngân hàng, cơ quản lý nhà nước,các nhà đầu
tư…. Kế toán quản trị cung cấp các thông tin cho Ban lãnh đạo doanh nghiệp để xử lý
và điều hành kịp thời những vấn đề liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp. Tuỳ thuộc vào mục đích cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
mà Ban lãnh đạo doanh nghiệp có thể yêu cầu kế toán xử lý và cung cấp thông tin qua
bản báo cáo tài chính cho các đối tượng bên ngoài sao cho có lợi nhất đối với doanh
nghiệp. Ví dụ như lập báo cáo tài chính cho mục đích vay vốn ngân hàng, đấu thầu hay
cho mục đích huy động vốn từ các cổ đông bên ngoài doanh nghiệp. Chúng ta hãy
xem xét tình huống của Công ty VIETDOOR và đưa ra những giả định để công ty có
thể huy động được vốn từ các cổ đông.

II.
Xử lý tình huống:
1. Công ty VIETDOOR sẽ có xu hướng khai tăng hay giảm lợi nhuận, tăng hay
giảm nợ phải trả. Tại Sao?
Năm 2007, kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty có lãi sau thuế là 1,23 tỷ
đồng. Năm 2008 Công ty đang lỗ là 203,5 triệu đồng.
Với mục đích là huy động vốn từ các cổ đông trong năm 2009 Công ty
VIETDOOR sẽ có xu hướng khai tăng lợi nhuận và giảm nợ phải trả vì khi công ty
hoạt động có hiệu quả thì cổ đông mới quan tâm và đầu tư vốn vào mình được. Mục
đích của công ty lúc này là huy động vốn từ các nhà đầu tư do đó nếu Công ty công bố
báo cáo tài chính năm 2008 bị lỗ thì rất khó có thể huy động được vốn từ các cổ
đông.cho nên việc khai tăng lợi nhuận sẽ giúp kích thích vào kì vọng của nhà đầu tư
đối với công ty.Nhà đầu tư luôn có xu hướng đầu tư vào các hoạt động kinh doanh
mang lại lợi nhuận cao.
Đối với các khoản nợ phải trả Công ty sẽ có xu hướng khai giảm trong kỳ này vì
nếu kế toán ghi nhận thì có thể làm tăng nghĩa vụ của doanh nghiệp và giảm khả năng
thanh toán của doanh nghiệp tại thời điểm lập báo cáo tài chính.Việc khai giảm các

2


khoản nợ phải trả sẽ tạo lòng tin cho nhà đầu tư cảm thấy an toàn về tái sản bỏ ra đầu
tư.
2. Công ty sẽ có những xử lý cụ thể nào để có thể đạt được số liệu kế toán phù hợp
với việc huy động vốn.
Theo những dữ liệu đã cho thì năm 2008 Công ty đang bị lỗ là 203,5 triệu đồng,
để có thể huy động được vốn từ các cổ đông, kế toán sẽ phải lập báo cáo tài chính năm
2008 là có lãi. Giả định Công ty sẽ có những xử lý kế toán như sau:
- Công ty đang áp dụng phương pháp tính giá hàng xuất kho theo phương pháp
nhập sau xuất trước (LIFO): Theo phương pháp này thì giá trị của hàng xuất kho sẽ

được tính theo giá của lô hàng nhập sau hoặc gần sau cùng, giá trị của hàng tồn kho
được tính theo giá của hàng nhập kho đầu kỳ hoặc gần đầu kỳ còn tồn kho. Trong điều
kiện giá cả nguyên vật liệu tăng nhanh do nhà nước tăng thuế nhập khẩu mà Công ty
áp dụng phương pháp tính giá này sẽ làm cho chi phí sản xuất tăng, giá thành sản
phẩm tăng, giá vốn hàng bán tăng và lợi nhuận sẽ giảm. Do đó kế toán có thể thay đổi
phương pháp tính giá nguyên vật liệu theo phương pháp bình quân hoặc phương pháp
nhập trước xuất trước thì sẽ làm cho giá thành giảm và lợi nhuận sẽ tăng lên. Theo
chuẩn mực kế toán quốc tế IAS số 02 về hàng tồn kho, yêu cầu Doanh nghiệp khi thay
đổi phương pháp kế toán thì Công ty phải giải trình bày lý do và ảnh hưởng của nó
trong báo cáo tài chính.
- Trường hợp nếu sau khi thay đổi phương pháp tính giá xuất kho nguyên vật
liệu mà kết quả kinh doanh vẫn lỗ thì công ty có thể xử lý khoản doanh thu sẽ bán cho
Công ty APPA. Công ty APPA là khách hàng thường xuyên của Công ty VIETDOOR.
Giám đốc của APPA đã gọi điện trực tiếp cho Giám đốc VIETDOOR và hứa là sẽ mua
hàng ngay khi huy động được vốn. Như vậy VIETDOOR có thể liên hệ và làm hợp
đồng bán hàng cho Công ty APPA và giải thích có thể kéo dài thời hạn thanh toán cho
APPA và đề nghị APPA làm bản cam kết sẽ thanh toán trong thời gian sớm nhất có thể
và xin gửi lại hàng tại đơn vị. Từ đó kế toán có thể tạm ghi nhận doanh thu theo đơn
đặt hàng ban đầu là 452 triệu và hạch toán kết quả trong năm 2008. Giá trị hàng tồn
kho sẽ được theo dõi là hàng người mua gửi lại và theo dõi ở TK ngoại bảng. Tuy
nhiên kế toán phải tạm tính phần thuế VAT của phần doanh thu đã ghi nhận tương ứng.
Phần doanh thu này có thể được chấp nhận theo qui định của chuẩn mực kế toán quốc
tế số 18 – IAS 18: Doanh thu và thu nhập khác.
- Công ty có một lượng hàng tồn kho trị giá là 276 triệu bán cho Công ty Nam
Phương đang bị trả lại nhưng hàng chưa về nhập kho. Nếu sau khi thực hiện hai xử lý
kế toán trên mà công ty vẫn bị lỗ thì kế toán sẽ chuyển khoản doanh thu bị trả lại hạch
toán vào năm 2009 cùng với thời điểm nhận được hàng do Công ty Nam Phương trả
lại. Vì nếu hạch toán vào năm 2008 sẽ làm cho lợi nhuận trong năm giảm đi tức là số
lỗ sẽ tăng lên. Tuy nhiên cần phải trình bày thông tin này trong phần ghi chú báo cáo
tài chính.

3


Ngược lại nếu sau khi xử lý hai trường hợp trên mà kết quả kinh doanh có lãi và kế
toán tính toán số lợi nhuận sẽ bị giảm do hạch toán phần hàng bán bị trả lại của công
Nam phương mà kết quả cuối cùng là có lãi thì kế toán có thể hạch toán phần hàng bán
bị trả lại trong năm 2008 bằng cách ghi giảm doanh thu, giảm giá vốn hàng bán, giảm
lãi, giảm khoản phải thu và tăng giá trị hàng tồn kho. Việc hạch hoán phải tuân thủ
theo qui định của chuẩn mực kế toán quốc tế số 18 và số 02.
- Đầu năm 2009 khi Công ty chuẩn bị công bố thông tin cho cổ đông thì có một vụ
hoả hoạn tại khu nhà máy ở Bình Dương. Đây là sự kiện phát sinh sau ngày khoá sổ kế
toán . Theo chuẩn mực kế toán quốc tế số 10 – IAS10 : Các sự kiện phát sinh sau ngày
lập bảng cân đối kế toán, Công ty phải ước tính số thiệt hại về tài sản do vụ hoả hoạn
xảy ra và công bố trong bản thuyết minh báo cáo tài chính của năm 2008.
- Sau khi xử lý các bút toán cụ thể trên Công ty có thể công bố báo cáo tài chính và
kèm theo là bản kế hoạch về việc dự kiến mở rộng kinh doanh . Thời điểm thích hợp
triển khai có thể vào quí II/2009.
3. Giả thiết rằng, nhà quản lý đã yêu cầu kế toán tiến hành những xử lý kế toán
theo hướng có lợi cho doanh nghiệp (yêu cầu 1 và 2) Anh/Chị hãy phân tích những
chuẩn mực trong hạch toán có liên quan và chỉ ra những vi phạm trong việc chuẩn bị
báo cáo (nếu có).
Khi xử lý kế toán như trên, kế toán công ty VIETDOOR cần lưu ý một số vấn đề:
- Liên quan đến chuẩn mực kế toán “Hàng tồn kho”, cần lưu ý chuẩn mực số 02 –
Hàng tồn kho của hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam được xây dựng chủ yếu dựa
theo chuẩn mực số 02 về Hàng tồn kho của kế toán quốc tế. Tuy nhiên hiện nay,
phương pháp nhập sau xuất trước (LIFO) mà công ty VIETDOOR đang áp dụng
không được chấp nhận theo chuẩn mực 02 hàng tồn kho của kế toán quốc tế. Hai
phương pháp được chuẩn mực kế toán quốc tế khuyến khích sử dụng thường xuyên ở
doanh nghiệp là phương pháp nhập trước xuất trước và phương pháp bình quân gia
quyền.

- Lưu ý việc xác định “giá trị thuần có thể thực hiện được của hàng tồn kho”: Giá trị
hàng tồn kho không thu hồi đủ khi hàng tồn kho bị hư hỏng, lõi thời, giá bán bị giảm,
hoặc chi phí hoàn thiện, chi phí để bán hàng tăng lên. Việc ghi giảm giá gốc hàng tồn
kho cho bằng giá trị thuần có thể thực hiện được là phù hợp với nguyên tắc tài sản
không được phản ánh lớn hơn giá trị thực hiện ước tính từ việc bán hay sử dụng
chúng. (Theo điều 18 chuẩn mực số 02) Như vậy với cả 2 lô hàng trên, kế toán phải
xác định đúng giá gốc hàng tồn kho, căn cứ vào tình hình thực tế là lô hàng của Công
ty APPA chưa biết khi nào sẽ bán được chính thức do công ty này đang gặp khó khăn
về vốn; còn lô hàng của công ty Nam Phương hiện đã bị trả lại chưa rõ nguyên nhân,
như vậy giá bán thực tế trong tương lai của 2 lô hàng này nhiều khả năng sẽ thấp hơn
giá trị hiện tại theo giả thiết của đề bài.
- Việc ước tình giá trị thuần có thể thực hiện được của hàng tồn kho phải dựa trên
bằng chứng tin cậy thu thập được tại thời điểm ước tính. Việc ước tính này phải tính
4


đến sự biến động của giá cả hoặc chi phí trực tiếp liên quan đến các sự kiện diễn ra sau
ngày kết thức năm tài chính, mà các sự kiện này được xác nhận với các điều kiện hiện
có ở thời điểm ước tính. (Theo điều 20 chuẩn mực số 02)
Như vậy, sự kiện mà nhà máy Bình Dương xảy ra hỏa hoạn không chỉ gây hoang
mang, lo lắng đối với cổ đông và các nhà đầu tư tương lai của VIETDOOR, mà nó còn
ảnh hưởng tới việc xác định giá trị thuần có thể thực hiện được của 2 lô hàng tồn kho
nói trên.
- Khi ước tính giá trị thuần có thể thực hiện được phải tính đến nục đính riêng của giá
trị hàng tồn kho. Ví dụ: Giá trị thuần có thể thực hiện được của lượng hàng tồn kho dự
trữ để đảm bảo cho hợp đồng bán hàng cho công ty APPA phải dựa vào giá trị trong
hợp đồng đã ký giữa công ty này và VIETDOOR.
- Lưu ý khi ghi nhận chi phí: Khi bán hàng tồn kho, giá gốc của hàng tồn kho đã bán
được ghi nhận là chi phí sản xuất, kinh doanhtrong kỳ phù hợp với doanh thu liên quan
đến chúng được ghi nhận.

Như vậy, nếu ghi nhận giá trị 2 lô hàng tòn kho nói trên vào doanh thu mà không ghi
nhận giá gốc của chúng vào giá vốn hàng bán(Tương đương chi phí kinh doanh trong
kỳ) sẽ vi phạm chuẩn mực kế toán.
- Lưu ý khi trình bày báo cáo tài chính:
Trong báo cáo tài chính, công ty VIETDOOR phải trình bày:
+ Các chính sách kế toán áp dụng trong việc đánh giá hàng tồn kho, gồm cả
phương pháp tính giá trị hàng tồn kho là phương pháp nhập sau xuất trước (LIFO)
+ Giá gốc của tổng số hàng tồn kho và giá gốc của từng loại hàng tồn kho được
phân loại phù hợp với Doanh nghiệp
+ Giá trị dự phòng giảm giá hàng tồn kho.
+ Giá trị hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho.
+ Những trường hợp hay sự kiện dẫn đến việc trích lập thêm hoặc hoàn nhập dự
phòng giảm giá hàng tồn kho (Sự kiện hỏa hoạn ở nhà máy phải được đưa vào báo cáo
tài chính nếu không sẽ vi phạm chuẩn mực trình bày báo cáo tài chính)
+ Giá trị sổ sách của hàng tồn kho( Giá gốc trừ (-) dự phòng giảm giá hàng tồn
kho) đã dùng để thế chấp, cầm cố đảm bảo các khoản nợ phải trả.
- Vì công ty VIETDOOR tính giá trị hàng tồn kho theo phương pháp nhập sau xuất
trước nên báo cáo tài chính phải phản ánh số chênh lệch giữa giá trị hàng tồn kho trình
bày trong bản cân đối kế toán với:
+ Giá trị hàng tồn kho cuối kỳ được tính theo phương pháp nhập trước, xuất
trước (Nếu giá trị hàng tồn kho cuối kỳ tính theo phương pháp nhập trước xuất trước
nhỏ hơn giá trị hàng tồn kho cuối kỳ tính theo phương pháp bình quân gia quyền và
giá trị thuần có thể thực hiện được); hoặc
5


Với giá trị hàng tồn kho cuối kỳ được tính theo phương pháp bình quân gia quyền
(Nếu giá trị hàng tồn kho cuối kỳ tính theo phương pháp bình quân gia quyền nhỏ hơn
giá trị hàng tồn kho cuối kỳ theo phương pháp nhập trước xuất trước và giá trị thuần
có thể thực hiện được); hoặc

Với giá trị hàng tồn kho cuối kỳ được tính theo giá trị thuần có thể thực hiện được
(nếu giá trị hàng tồn kho cuối kỳ tính theo giá trị thuần có thể thực hiện được nhỏ hơn
giá trị hàng tồn kho tính theo phương pháp nhập trước xuất trước và phương pháp bình
quân gia quyền); hoặc
+ Giá trị hiện hành của hàng tồn kho cuối kỳ tại ngày lập bẳng cân đối kế toán
(nếu giá trị hiện hành của hàng tồn kho tại ngày lập bẳng cân đối kế toán nhỏ hơn giá
trị thuần có thể thực hiện được); hoặc với giá trị thuần có thể thực hiện được (nếu giá
trị hàng tồn kho cuối kỳ tính theo giá trị thuần có thể thực hiện được nhỏ hơn giá trị
hàng tồn kho cuối kỳ tính theo giá trị hiện hành tại ngày lập bẳng cân đối kế toán).
III. KẾT LUẬN:
Trong quá trình quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh, Doanh nghiệp có thể
thực hiện những phương pháp quản trị tài chính khác nhau tương ứng với từng mục
tiêu kinh doanh. Kế toán tài chính có thể có những xử lý cụ thể để cung cấp thông tin
tài chính đáp ứng mục tiêu quản trị đề ra. Tuy nhiên khi thực hiện các xử lý kế toán,
doanh nghiệp phải tuân thủ những qui định của các chuẩn mực kế toán. Việc áp dụng
và tuân thủ chuẩn mực kế toán sẽ mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp như nâng
cao tính toàn diện, công khai và minh bạch của báo cáo tài chính; nâng cao chất lượng
quản lý, tạo điều kiện cho doanh nghiệp chủ động trong việc cung cấp các thông tin
phù hợp và tin cậy ra công chúng.

6