Bài 5 LS 12 CT chuẩn

Bài 5 CÁC NƯỚC CHÂU PHI VÀ MỸ LA TINH
(Tiết 7) *********
I.MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1.Về kiến thức: HS cần nắm:
-sau Chiến tranh thế giới thứ hai,phong trào đấu tranh giành và bảo vệ độc lập
của nhân dân Châu Phi và khu vực Mĩ Latinh diễn ra sôi nổi,các nước lần lượt
giành và bảo vệ được nền độc lập của mình.
-Quá trình phát triển kinh tế - xã hội của những nước này đạt được nhiều thành
tựu, song những khó khăn mà họ đang phải đối mặt không phải là nhỏ.
2. Về kỹ năng:
- Biết lựa chọn những sự kiện tiêu biểu, trên cơ sở đó khái quát, tổng hợp vấn
đề.
- Biết đánh giá, rút ra những kết luận cần thiết, có kỹ năng khai thác lược đồ để
hiểu về hai khu vực này.
3. Về thái độ
- Tiếp tục bồi dưỡng tinh thần đoàn kết quốc tế, ủng hộ cuộc đấu tranh chống
chủ nghĩa thực dân của nhân dân châu Phi và khu vực Mỹ latinh.
- Chia sẻ với những khó khăn mà nhân dân 2 khu vực này phải đối mặt
II.THIẾT BỊ VÀ TÀI LIỆU DẠY HỌC
- Lược đồ châu Phi và khu vực Mỹ latinh sau chiến tranh thế giới thứ 2.
- Tranh, ảnh, tư liệu về châu Phi và khu vực Mỹ latinh từ 1945 - nay.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC
A. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ (5 phút)
B. Giới thiệu bài mới : nêu những biến đổi chung của thế giới trong đó có châu
Phi
C. Tổ chức hoạt động trên lớp:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ Nội dung
Hoạt động 1: cả lớp và cá nhân.
-GV sử dụng lược đồ châu Phi , giới thiệu
những nết chính ( sgk).Số liệu: 54 nước ,
dt:30,3 triệu km2, dân số 800 triẹu ( 2000) ,

giàu tài nguyên thiên nhiên.
-GV nêu vấn đề : vì sao sau CTTG II , đặc
biệt từ những năm 50 , cuộc đấu tranh
giành độc lập ở châu Phi phát triển?
-HS suy nghỉ.GV nêu ngắn gọn: +Sau
CTTG II , CNPX bị đánh bại , CNTD châu
Âu suy yếu+CNXH phát triển luôn ủng hộ
cuộc đấu tranh GPDT.+PTĐTGPDT ở châu
Á phát triẻn mạnh mẽ , giành thắng lợi to
lớn đã có tác động đến châu Phi.
- GV nêu câu hỏi: hãy nêu những mốc chính
của các cuộc đấu tranh giành độc lập của
I/ CÁC NƯỚC CHÂU PHI
1/Vài nét về cuộc đấu tranh giành độc
lập (20phút)
- Trong những năm 50 phong trào đấu tranh
giành độc lập phát triển mạnh, trước hết là
khu vực Bắc Phi, sau đó lan ra các khu vực
khác. Hàng loạt nước giành được độc lập:
Ai Cập, Li Bi, Angiêry, Tuynidi , Marốc, Xu
đăng, Gana, Ghi nê …
- Năm 1960 được lịch sử ghi nhận là Năm
châu Phi với 17 nước được trao trả độc lập.
1
các nước châu Phi từ sau CTTG II đến nay?
-HS dựa vào SGK tìm hiểu và trả lời.
-GV nhận xét bổ sung và chốt ý:
+Từ sau CTTG II bùng nổ ( tại sao ?), bắt
đầu từ Bắc Philan ra các khu vực khác.
+GV dùng bảng phụ sau

Năm Nước giành độc lập
1952
1956
1957
1958
1954-1962
Ai Cập ( 1953) , LiBi
Tuyndi,Marốc,Xu đăng
Gana
Ghinê
Angiêry

…thế nào là CNTD cũ  phân biệt với thực
dân mới.
+ Nêu và giải thích : Ngay tại Nam Phi ,
trước áp lực đấu tranh của người da màu ,
tháng 2/1990 , chế độ phân biệt chủng tộc
“Apácthai” bị xóa bỏ ( giải thích và sao gọi
là Apác thai : apartheid apart: tách biệt,
heid: bầy, chủng ).Sau đó với cuộc bầu cử
dân chủ giữa các chủng tộc ở Nam Phi
( 4/1994) , Nênxơn Manđêla trở thành tổng
thống nười da đen đầu tiên của Cộng hòa
Nam Phi .Cuộc đấu tranh chống phân biệt
chủng tộc đựoc xếp vào phần đấu tranh
GPDT vì chês dộ phan biệt chủng tộc ở nam
phi là hình thái của CNTD , đánh đổ chế độ
nầy là đánh đổ hình thái áp bức kiểu thực
dân…
- GV nêu câu hỏi tiếp theo: tình hình kinh tế

xã hội của các nước châu Phi sau khi giành
độc lập đến nay như thế nào?
- HS dựa vào SGK suy nghỉ trả lời
-GV bổ sung chốt ý: Sau khi giành được
độc lập , các nước châu Phi đi vào công
cuụoc xây dựng phát triển đất nước , đã thu
đợc nhứng kết quả bước đàu nhưng chưa đủ
để thay đổi bọ mặt của châu lục nầy.
+Còn nhiều khó khăn , thách thức :
+Số liệu minh họa cho các khó
khăn( SGK)
+Giới thiệu về tổ chức nầy.
Câu hỏi cũng cố phần I
- Năm 1975 : với thắng lợi của nhân dân
Môdămbích và Ănggôla , chủ nghĩa thực
dân cũ ở châu Phi cùng hệ thống thuộc địa
của nó cơ bản bị tan rã.
-Từ sau 1975: châu Phi hoàn thành cuộc đấu
tranh giành độc lập và quyền sống của con
người:
+Thắng lợi của Dimbabuê ( 1980) ,
Namibia( 1990)
+Chế độ phân biệt chủng tộc “ Apácthai” bị
xóa bỏ ở Nam Phi ( 1993)
2/ Tình hình phát triển kinh tế - xã hộ i
- Sau khi giành độc lập, các nước châu Phi
tiến hành xây dựng đất nước và thu được
những thành tựu bước đầu.
- Nhiều nước vẫn còn trong tình trạng lạc
hậu , không ổn định và khó khăn :

+Xung đột sắc tộc và tôn giáo , đảo chính ,
nội chiến.
+Bênh tật và mù chữ.
+Bùng nổ dân số.
+Đói nghèo , nợ nần và phụ thuộc nước
ngoài…
-Tổ chức thống nhất châu Phi thành lập
1963 đến năm 2002 chuyển thành Liên minh
châu Phi( AU) đang triển khai nhiều chương
2
Tại sao năm 1960 được gọi là năm châu
Phi ?
Lập bảng thống kê các thắng lợi trong cuộc
đấu tranh giành độc lập cuả nhân dân châu
Phi từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai ?
Hoạt động 2. cả lớp và cá nhân
-GV sử dụng Lược đồ khu vực Mỹ La tinh
sau CTTG II, giới thiệu những nét khái quát
về Mỹ Latinh : khu vực Mỹ Latinh gồm 33
nước ( trong đó có một nước ở Bắc Mỹ là
Mêhicô cùng toàn bộ các nước Trung , Nam
châu Mỹ và vùng biển Caribê), diện tích
trên 20,5 triệu km2 và dân số 517 triệu
người ( 2000) , rất giàu có về nông , lâm ,
khoáng sản.
- GV đặt câu hỏi:tình hình khu vực Mỹ La
tinh có điểm gì khác so với châu Á , châu
Phi ?
-
-HS suy nghỉ trả lời.GV bổ sung : giành độc

lập sớm , lệ thuộc Mỹ và Mỹ tìm cách xây
dựng các chế độ độc tài ( các nước Á , Phi
đến giữa thế kỷ XX mới giành độc lập; mục
tiêu đấu tranh của các nước Mỹ Latinh là
đấu tranh chống chế độ độc tài , giành bảo
vệ và củng cố độc lập;hình thức đấu tranh
khá phong phú )
-GV :Nguyên nhân nào dẫn đến phong trào
đấu tranh phát triển mạnh mẽ ở Mỹ
Latinh ?
-HS suy nghỉ trả lời.
-GV :Sau CTTG II , lợi dụng ưu thế về quân
sự và kinh tế Mỹ tìm cách…
- GV kết hợp phần chữ nhỏ trong SGK và
tư liệu giới thiệu về Phiđen Caxtơrô.( sinh
năm 1927, là tiến sỹ luật.Ông sớm tham gia
hoạt động cách mạng chống chế độ độc
tài.Sau cuộc tấn công trại lính không
thành , ông bị bắt giam.Ra rù ông sang Mê
hi cô .Phiđen tích cực chuẩn bị lực
lượng .Đến cuối năm 1956 , ông cùng 81
chiến sỹ về nước phát động nhân dân đấu
tranh vũ trang lật đổ chế độ độc tài , thành
lập nước Cộng hòa Cu Ba.
-Gv tiếp tục giới thiệu: Nhằm ngăn chặn ảnh
trình phát triển của châu lục; nhưng còn phải
trãi qua nhiều khó khăn, gian khổ.
II/ CÁC NƯỚC MỸ LA TINH (15 phút)
1/Vài nét về quá trình giành và bảo vệ
độc lập dân tộc

-Trước CTTG II: về hình thức là những
nước độc lập nhưng lệ thuộc Mỹ.

- Sau CTTG II : Mỹ tìm cách biến khu vực
Mỹ Latinh thành “sân sau” của mình và xây
dựng các chế độ độc tài thân Mỹ.
- Cuộc đấu tranh chống chế độ độc tài thân
Mỹ bùng nổ và phát triển.Tiêu biểu là thắng
lợi của cách mạng Cu Ba (1/1/1959)do
Phiđen Caxtơrô lãnh đạo.

- Trong các thập niên 60-70 , phong trào đấu
tranh chống Mỹ và chế độ độc tài thân Mỹ
tiếp tục phát triển và giành nhiều thắng lợi
như: Panama, các nước vùng Ca ri bê,
Vênêxuêla , Goatêmala , Côlômbia , Pêru ,
Nicaragoa.  Mỹ Latinh đựoc mệnh danh
là “Lục địa bùng cháy”.
- Kết quả : chính quyền độc tài ở nhiều nước
bị lật đổ , các chính phủ dân tộc dân chủ
đựoc thiết lập.
3
hưởng của cách mạng Cu Ba , tháng
8/1961 , Mỹ đề xướng việc tổ chức Liên
minh về sự tiến bộ để lôi kéo các nước Mỹ
Latinh.
-GV yêu cầu Hs nêu các cuộc đấu tranh và
thắng lợi của nhân dân Mỹ Latinh.
-HS dựa vào SGK trả lời.
-GV nhận xét ,sử dụng bản đồ giới thiệu địa

danh các cuộc đấu tranh và bổ sung ,chốt ý.
-GV nhận xét : sự khác biệt của cuộc đấu
tranh giành độc lập dân tộc ở châu Phi và
cuộc đấu tranh giành và bảo vệ độc lập dân
tộc ở Mỹ Latinh.
+Mục tiêu
+Hình thức
+Kết quả
GV nêu câu hỏi: tình hình phát triển lkinh
tế-xã hội các nước Mỹ Latinh sau CTTG II
đã trãi qua các thời kỳ ngắn như thế nào ?
-HS dựa vào SGK trả lời.
-GV nhận xét bổ sung và chốt ý.
-GV : những sự kiện nào chứng tỏ sự suy
thoái kinh tế , sự biến đổi chính trị ở Mỹ
Latinh ?
-Hs dựa vào SGK suy nghỉ trả lời.GV bổ
sung(SGK trang 40)
-GV dựa vào SGK minh họa

2/Tình hình phát triển kinh tế-xã hội
a/Trong những thập niên 50-70:
- Đạt những thành tựu đáng khích lệ , một
số nước trở thành nước công nghiệp mới
(NICs) như Braxin, Áchentina , Mêhicô.
- Riêng Cu Ba: đã tiến hành xây dựng
CNXH và đạt nhiều thành tựu to lớn:
b/ Thập niên 80 : suy thoái về kinh tế , lạm
phát tăng nhanh , khủng hoảng trầm trọng,
nợ nước ngoài chồng chất , dẫn đến nhiều

biến động về chính trị.
c/Trong thập niên 90 : kinh tế có chuyển
biến tích cực. Tuy nhiên nền kinh tế-xã hội
vẫn cò nhiều khó khăn, mâu thuẩn.
D. Sơ kết bài học. (5 phút)
* Củng cố
-Những thành tựu trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc làm biến đổi bộ mặt của hai khu
vực nầy.
-Những thành tựu xây dựng đất nước , chia sẻ những khó khăn với nhânh dân hai khu vực
đang phải đối phó.
* Dặn dò .
- Về nhà học bài , đọc trước SGK bài kế tiếp và trả lời các câu hỏi sau:
1/Hãy nêu những thành quả chính trong cuộc đấu tranh giành độc lập cảu nhân dân châu
Phi sau CTTG II.Những khó khăn mà châu lục nầy đang phải đối mặt là gì?
2/Hãy trình bày những thành tựu và khó khăn về kinh tế-xã hội của các nước Mỹ Litinh từ
sau CTTG II.

4