Đồ án tốt nghiệp phân tích tình hình doanh thu bán hàng ở công ty TNHH bông mai

Đồ án tốt nghiệp

Phân tích tình hình doanh thu
bán hàng ở Công ty TNHH
Bông Mai

1


Phần mở đầu ............................................................................................. 3
Phần I ........................................................................................................ 5
Những cơ sở lý luận về phân tích doanh thu bán hàng ở một doanh nghiệp
5
I-/ Khái niệm doanh thu bán hàng và ý nghĩa của việc phân tích doanh thu
bán hàng ở một doanh nghiệp. ................................................................ 5
II-/ Nội dung phân tích tình hình thực hiện doanh thu bán hàng ở một
doanh nghiệp. ........................................................................................... 9
III-/

Các phương pháp phân tích doanh thu bán hàng. ................... 14

Phần II .................................................................................................... 17
Phân tích tình hình thực hiện doanh thu bán hàng ở công ty tnhh bông mai
17
I-/ Khái quát chung tình hình sản xuất và tổ chức quản lý kinh doanh của
Công ty TNHH Bông Mai. ..................................................................... 17
II-/ Phân tích doanh thu bán hàng tại công ty TNHH Bông Mai ......... 22
Phần III ................................................................................................... 31
một số ý kiến đề xuất nhằm không ngừng tăng doanh thu bán hàng ở công
ty TNHH Bông Mai ................................................................................ 31

2


Phần mở đầu

Phân công lao động xã hội phát triển đã quyết định một bộ phận lao động xã hội được
tách ra khỏi quá trình sản xuất, chuyên làm nhiệm vụ lưu thông hàng hóa, hình thành một
ngành kinh tế riêng biệt - kinh tế thương mại. Như vậy thương mại là một ngành kinh tế độc
lập có chức năng quan trọng là thực hiện quá trình lưu thông hàng hóa đưa hàng hóa từ lĩnh
vực sản xuất đến lĩnh vực tiêu dùng do vậy góp phần gắn sản xuất với thị trường, thúc đẩy sản
xuất ngày càng phát triển.
Cũng như các doanh nghiệp khác tồn tại trong nền kinh tế thị trường có sự cạnh tranh
gay gắt, doanh nghiệp thương mại cũng là một đơn vị kinh doanh, do vậy cũng phải hạch toán
kinh tế, lấy thu bù đắp chi phí sao cho có lãi. Muốn quản lý kinh tế tốt và kinh doanh có hiệu
quả các doanh nghiệp phải thường xuyên phân tích tình hình thực hiện doanh thu của mình
qua mỗi kỳ kinh doanh để tìm ra các biện pháp nhằm tăng doanh thu bán hàng. Doanh thu là
một chỉ tiêu quan trọng vì doanh thu chính là cơ sở để xác định số thuế phải nộp cho ngân
sách Nhà nước, là khoản để bù đắp vốn kinh doanh và chi phí phát sinh trong quá trình hoạt
động của doanh nghiệp, lợi nhuận của doanh nghiệp cũng được xác định từ doanh thu... Chỉ
tiêu doanh thu nói lên tình hình kinh doanh của doanh nghiệp, qua đó định hướng sự phát
triển kinh doanh trong tương lai. Ngoài ra, doanh thu là yếu tố khẳng định sự tồn tại và phát
triển của doanh nghiệp trên thương trường. Do đó việc phân tích để tìm ra nguyên nhân của
sự tăng, giảm doanh thu trong các kỳ kinh doanh là rất quan trọng.
Với tầm quan trọng của việc phân tích nhằm tìm ra các biện pháp để không ngừng tăng
doanh thu bán hàng đối với doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường, nhờ được nghiên cứu
về tình hình doanh thu bán hàng tại Công ty TNHH Bông Mai, được sự hướng dẫn chỉ bảo
nhiệt tình của thầy giáo, tôi đã mạnh dạn đi vào nghiên cứu đề tài: “Phân tích tình hình
doanh thu bán hàng ở Công ty TNHH Bông Mai” làm đề tài chuyên đề tốt nghiệp cuối
khóa.

Kết cấu chuyên đề gồm ba phần chính:
Phần I -

Những cơ sở lý luận về phân tích doanh thu bán hàng ở một doanh
nghiệp.

Phần II -

Phân tích tình hình thực hiện doanh thu bán hàng của Công ty
TNHH Bông Mai.

3


Phần III -

Một số ý kiến đề xuất nhằm không ngừng tăng doanh thu bán
hàng ở Công ty TNHH Bông Mai.

4


Phần I
Những cơ sở lý luận về phân tích doanh thu bán hàng
ở một doanh nghiệp
I-/ Khái niệm doanh thu bán hàng và ý nghĩa của việc phân tích
doanh thu bán hàng ở một doanh nghiệp.
1-/

Khái niệm doanh thu bán hàng.

- Doanh thu bán hàng là tổng giá trị thực hiện được do việc bán hàng hóa, sản phẩm,
cung cấp lao vụ, dịch vụ cho khách hàng mang lại.
- Các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ đem biếu, tặng, cho hoặc tiêu dùng ngay trong nội bộ,
dùng để thanh toán tiền lương, tiền thưởng cho cán bộ công nhân viên, trao đổi hàng hóa, làm
phương tiện thanh toán công nợ của doanh nghiệp cũng phải được hạch toán để xác định
doanh thu bán hàng.
- Hiểu theo một nghĩa khác thì doanh thu bán hàng của một doanh nghiệp là bao gồm
toàn bộ số tiền đã thu được hoặc có quyền đòi về do việc bán hàng hóa và dịch vụ trong một
thời gian nhất định.
- Thời điểm xác định doanh thu bán hàng là khi người mua đã chấp nhận thanh toán
không phụ thuộc vào số tiền đã thu được hay chưa, ở đây ta cần phân biệt hai thuật ngữ:
Doanh thu tổng thể và doanh thu thuần.
+ Doanh thu tổng thể hay còn gọi là tổng doanh thu là số tiền ghi trong hóa đơn bán
hàng, hợp đồng cung cấp lao vụ kể cả số doanh thu bị chiết khấu, hàng bán bị trả lại và giảm
giá hàng bán chấp thuận cho người mua nhưng chưa được ghi trên hóa đơn.
+ Doanh thu thuần hay còn gọi là doanh thu thực được xác định bằng công thức sau:
Doanh thu thuần = Doanh thu tổng thể - Chiết khấu bán hàng - Hàng bán bị trả lại - giảm giá hàng bán - Thuế gián thu
* Chiết khấu hàng bán bao gồm:
 Chiết khấu thanh toán là khoản tiền thưởng chấp thuận cho khách hàng đã thanh
toán trước thời hạn cho phép.
 Chiết khấu thương mại là khoản tiền giảm trừ cho khách hàng tính trên tổng số các
nghiệp vụ đã thực hiện trong một thời gian nhất định, khoản giảm trừ trên giá bán thông
thường vì lý do mua hàng với số lượng lớn.
Các khoản chiết khấu bán hàng được coi nhu một khoản chi phí làm giảm lợi nhuận
của doanh nghiệp.

5

 Hàng bán bị trả lại là số hàng hóa, thành phẩm, dịch vụ đã tiêu thụ bị khách hàng
trả lại do không phù hợp với yêu cầu của người mua, do vi phạm hợp đồng kinh tế, vi phạm
cam kết, kém phẩm chất không đúng chủng loại quy cách.
 Giảm giá hàng bán là khoản giảm trừ được chấp nhận một cách đặc biệt trên giá đã
thỏa thuận vì lý do hàng kém phẩm chất hay không đúng quy cách theo hợp đồng, không
đúng thời hạn ghi trong hợp đồng nhưng chưa đến mức độ bị trả lại do bên mua đồng ý chấp
nhận giảm giá.
 Thuế gián thu: trước kia là thuế doanh thu hoặc thuế tiêu thụ đặc biệt, hiện nay
thuế doanh thu được thay bằng thuế VAT.
- Thuế doanh thu: Tiền thuế được cấu thành trong giá bán của sản phẩm nhằm góp
một phần thu nhập của người tiêu dùng vào ngân sách Nhà nước. Thuế suất thuế doanh thu
được Nhà nước quy định theo từng ngành nghề từng nhóm hàng và mặt hàng.
- Thuế tiêu thụ đặc biệt: chỉ thu vào một số mặt hàng, sản phẩm cần thuộc diện cần
hướng dẫn sản xuất hoặc điều tiết tiêu dùng xã hội nhằm điều tiết thu nhập của người tiêu
dùng cho ngân sách Nhà nước.
- Thuế giá trị gia tăng (VAT): Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là loại thuế gián thu
đánh vào giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ qua quá trình sản xuất và lưu thông.
Thuế GTGT cơ sở kinh doanh phải nộp được tính theo một trong hai phương pháp:
phương pháp thuế khấu trừ và phương pháp tính thuế trực tiếp.
2-/

ý nghĩa của việc tăng doanh thu án hàng đối với sự tồn tại và phát triển của một
doanh nghiệp thương mại.

- Doanh thu bán hàng là nguồn tài chính quan trọng giúp doanh nghiệp trang trải các
khoản chi phí trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh góp phần đảm bảo cho quá trình
kinh doanh tiếp theo được tiến hành liên tục do vậy nếu doanh nghiệp không tiêu thụ được
hàng hóa hoặc tiêu thụ chậm sẽ dẫn đến tình trạng căng thẳng về mặt tài chính.
- Nếu doanh nghiệp thực hiện doanh thu bán hàng một cách đầy đủ, lập thời sẽ làm cho
tốc độ chu chuyển vốn lưu động tăng nhanh, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tổ chức

vốn, giảm bớt số vốn phải huy động từ bên ngoài do đó sẽ giảm được chi phí về vốn.
- Doanh thu bán hàng là cơ số quan trọng để xác định kết quả tài chính cuối cùng cho
hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoàn thành
nghĩa vụ của mình đối với Nhà nước.
Doanh thu bán hàng có vị trí rất quan trọng đối với doanh nghiệp thương mại nên việc
tăng doanh thu có ý nghĩa rất lớn đối với cả doanh nghiệp và xã hội. Vậy chúng ta hãy cùng
nhau xem xét những vấn đề này.

6


Tăng doanh thu là tăng lượng tiền của doanh nghiệp đồng thời tăng lượng hàng bán ra
thị trường khi được thị trường chấp nhận. Tổng doanh thu có quan hệ tỷ lệ thuận với tổng
mức lợi nhuận. Về một khía cạnh nào đó nếu doanh thu tăng lên thì lợi nhuận của doanh
nghiệp cũng tăng lên một cách tương ứng. Bởi vậy doanh nghiệp cần phải tìm ra những biện
pháp hữu hiệu nhằm tăng doanh thu bán hàng.
Doanh thu bán hàng = lượng hàng bán x Đơn giá bán
Doanh nghiệp muốn tăng doanh thu thì có thể bằng cách tăng khối lượng hàng bán hoặc
tăng giá bán.
+ Chiết khấu bán hàng là một biện pháp để tiêu thụ nhanh khối lượng sản phẩm, kích
thích thu hồi vốn nhanh chóng. Song chiết khấu bán hàng càng lớn làm cho tổng mức lợi
nhuận của doanh nghiệp càng giảm.
Bởi vậy doanh nghiệp phải có những biện pháp nhằm kết hợp hài hòa vừa khuyến khích
tiêu thụ nhưng vẫn đảm bảo tổng mức lợi nhuận của doanh nghiệp không giảm về quy mô.
Tăng giá hàng bán sẽ làm tăng doanh thu nếu như lượng hàng hóa bán ra không đổi
hoặc tăng lên. Nhưng trên thực tế khi giá cả tăng lên thì cầu về mặt hàng đó sẽ giảm đi, dẫn
đến khối lượng hàng hóa tiêu thụ sẽ giảm theo. Như vậy doanh nghiệp cần phải có biện pháp
điều chỉnh cho phù hợp với tình hình sản xuất kinh doanh của đơn vị mình.
Việc tăng doanh thu ảnh hưởng một cách gián tiếp đến xã hội thông qua thị trường tiêu
thụ sản phẩm của doanh nghiệp. Một doanh nghiệp muốn tiêu thụ được sản phẩm thì phải đáp

ứng những yêu cầu khắt khe của khách hàng về chất lượng hàng hóa cũng như về kiểu dáng,
màu sắc, bao bì... vì vậy để thị trường chấp nhận sản phẩm của mình đòi hỏi doanh nghiệp
phải không ngừng cải tiến kỹ thuật và ngày càng hoàn thiện sản phẩm sản xuất và kinh doanh
trên thị trường.
Trong cơ chế thị trường để đứng vững doanh nghiệp tồn tại và pt là một điều không dễ
đối với các doanh nghiệp thương mại. Song khi đã sản xuất và kinh doanh có hiệu quả thì
doanh nghiệp sẽ có những đóng góp đáng kể đối với sự phát triển kinh tế của đất nước. Khi
doanh thu của doanh nghiệp tăng lên có nghĩa là doanh nghiệp đã góp phần thỏa mãn cung
cầu về hàng hóa trên thị trường, ổn định giá cả và thị trường, khuyến khích tiêu dùng. Doanh
thu tăng lên tức là doanh nghiệp đã đáp ứng các nhu cầu vật chất cho xã hội làm cho đời sống
nhân dân ngày càng được cải thiện. Ngoài ra việc tăng doanh thu còn có tác dụng thúc đẩy sản
xuất, làm cho nền kinh tế phát triển mạnh mẽ, thực hiện tốt chu kỳ tái sản xuất xã hội.
Việc tăng doanh thu bán hàng ảnh hưởng trực tiếp đến quy mô sản xuất kinh doanh
cũng như sự tồn tài và phát triển của mỗi doanh nghiệp. Tăng doanh thu có ý nghĩa là doanh
nghiệp đã thực hiện tốt chức năng và nhiệm vụ của mình. Doanh thu tăng nói lên doanh
nghiệp đang làm ăn có hiệu quả và thỏa mãn một cách tối ưu nhu cầu tiêu dùng của khách

7


hàng. Tăng doanh thu sẽ làm tăng lượng vốn lưu động của doanh nghiệp, doanh nghiệp sẽ
giảm bớt được khoản vay bên ngoài để kinh doanh.
Doanh thu tăng lên là điều kiện để doanh nghiệp thu hồi vốn, bù đắp các khoản chi phí
phát sinh trong quá trình kinh doanh. Lợi nhuận biểu hiện kết quả kinh doanh của doanh
nghiệp, khi tiến hành kinh doanh tất cả các doanh nghiệp đều cùng có chung một mục đích là
tối đa hóa lợi nhuận. Muốn có lợi nhuận cao thì các doanh nghiệp cần phải tìm ra các biện
pháp tăng doanh thu bán hàng một cách có hiệu quả nhất.
Để thực hiện tốt nghĩa vụ đối với Nhà nước và các ngành, trước hết doanh nghiệp phải
có nguồn thu và tăng doanh thu là điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp hoàn thành tốt các
nghĩa vụ trên.

3-/

ý nghĩa của việc phân tích doanh thu bán hàng.
Phân tích hoạt động kinh tế là công cụ quản lý kinh tế có hiệu quả. Tuy nhiên trong cơ

chế bao cấp cũ, phân tích doanh thu nói riêng và phân tích hoạt động kinh doanh nói chung
chưa phát huy được đầy đủ tác dụng của nó bởi vì các doanh nghiệp hoạt động trong sự bao
cấp của Nhà nước. Nhà nước quyết định từ khâu sản xuất, đảm bảo nguyên vật liệu, giá cả
đến địa chỉ tiêu thụ sản phẩm. Nếu hoạt động thua lỗ đã có Nhà nước lo, doanh nghiệp không
phải chịu trách nhiệm và vẫn ung dung tồn tại. Trong điều kiện đó kết quả sản xuất kinh
doanh chưa được đánh giá đúng đắn, hiện tượng lãi giả lỗ thật thường xuyên xảy ra... Giám
đốc cũng như nhân viên không phải động não nhiều, không cần tìm tòi sáng tạo không quan
tâm đầy đủ đến kết quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mình.
Ngày nay nền kinh tế Việt Nam chuyển sang kinh tế thị trường vấn đề đặt lên hàng đầu
đối với mọi doanh nghiệp là hiệu quả kinh tế làm thế nào để doanh thu bán hàng ngày càng
tăng lên. Doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả thì mới có thể đứng vững trên thị trường, đủ sức
cạnh tranh đối với các doanh nghiệp khác, vừa có điều kiện tích lũy và mở rộng sản xuất, kinh
doanh vừa đảm bảo đời sống cho người lao động và làm tròn nghĩa vụ đối với Nhà nước. Để
làm được điều đó doanh nghiệp phải thường xuyên kiểm tra, đánh giá đầy đủ chính xác mọi
diễn biến về kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, những mặt mạnh, mặt yếu của doanh
nghiệp trong mối quan hệ với môi trường xung quanh và tìm ra những biện pháp để không
ngừng tăng doanh thu của doanh nghiệp.
Phân tích doanh thu bán hàng nhằm đánh giá một cách chính xác, toàn diện khách quan
tình hình thực hiện doanh thu của doanh nghiệp trên các mặt tổng trị giá cũng như kết cấu thời
gian, không gian, đơn vị trực thuộc để từ đó đánh giá việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của
doanh nghiệp.
Phân tích doanh thu nhằm xem xét mục tiêu doanh nghiệp đặt ra đạt được đến đâu, rút
ra những tồn tại xác định những nguyên nhân chủ quan và khách quan ảnh hưởng đến doanh
thu và đề ra biện pháp khắc phục để tận dụng triệt để thế mạnh của doanh nghiệp.

8


Phân tích nhằm cung cấp các tài liệu cần thiết làm cơ sở cho việc phân tích và các chỉ
tiêu tài chính kinh tế tài chính làm cơ sở cho việc đề ra các quyết định trong quản lý và chỉ
đạo kinh doanh.
Tóm lại, mục tiêu duy nhất của phân tích doanh thu là giúp doanh nghiệp sản xuất kinh
doanh ngày càng có hiệu quả thể hiện qua việc doanh thu của doanh nghiệp không ngừng tăng
lên.

II-/ Nội dung phân tích tình hình thực hiện doanh thu bán hàng
ở một doanh nghiệp.
1-/

Phân tích khái quát sự tăng giảm doanh thu qua các năm.

Phân tích khái quát sự tăng giảm của tổng doanh thu qua các năm với mục đích để đánh
giá tính quy luật về sự biến động của tổng doanh thu qua các năm nhằm làm cơ sở cho việc
xây dựng kế hoạch dài hạn hoặc trung hạn, đồng thời đánh giá khả năng chiếm lĩnh thị trường
của doanh nghiệp. Trong trường hợp này người ta sử dụng phương pháp so sánh thông qua so
sánh định gốc, so sánh liên hoàn để phân tích.
2-/

Phân tích tình hình thực hiện doanh thu bán hàng theo đơn vị trực thuộc.

Kết quả doanh thu bán hàng được thực hiện bởi các cửa hàng, trạm trại, xí nghiệp trực
thuộc doanh nghiệp. Phân tích chi tiết theo đơn vị trực thuộc giúp ta đánh giá kết quả thực
hiện doanh thu của từng đơn vị qua đó phát hiện ra các đơn vị có khả năng mở rộng doanh thu
bán hàng và các đơn vị yếu không có điều kiện mở rộng doanh thu bán hàng để từ đó tìm ra
biện pháp điều chỉnh cho phù hợp như thu hẹp, sát nhập hoặc kinh doanh mặt hàng khác

nhằm tiết kiệm chi phí kinh doanh và tăng doanh thu bán hàng.
3-/

Phân tích tình hình thực hiện doanh thu bán hàng theo phương thức bán.

Mục đích của dạng phân tích này là nhằm xem xét doanh thu theo các phương thức bán
hàng của doanh nghiệp từ đó rút ra nhận xét doanh nghiệp cần đẩy mạnh tiêu thụ hàng hóa
theo phương thức gì cho phù hợp với đặc điểm kinh doanh của mình.
4-/

Phân tích doanh thu bán hàng theo mặt hàng.

Dạng phân tích này giúp chúng ta thấy được doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng nào là
chủ yếu, mặt hàng nào bán ra được ít để từ đó có biện pháp điều chỉnh sao cho doanh nghiệp
kinh doanh có hiệu quả nhất.
5-/

Phân tích tình hình thực hiện doanh thu bán hàng theo thời gian.

Kết quả doanh thu bán hàng bao giờ cũng là kết quả một quá trình. Do nhiều nguyên
nhân khác nhau, tiến độ thực hiện quá trình đó trong từng thời gian thường không đồng đều
nhau. Việc phân tích doanh thu theo thời gian giúp chúng ta đánh giá được nhịp điệu, tốc độ
phát triển của doanh thu bán hàng qua các thời kỳ khác nhau, từ đó tìm ra nguyên nhân và giải
pháp hiệu quả cho công việc kinh doanh.

9


6-/

Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến việc tăng doanh thu của doanh nghiệp.

Có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu của doanh nghiệp và chúng tác động đến
doanh thu theo những khía cạnh khác nhau. Để thấy được một cách rõ nét sự tác động đó
người ta chia các nhân tố trên thành hai nhóm đó là:
- Nhóm các nhân tố lượng hóa được.
- Nhóm các nhân tố không lượng hóa được.
6.1- Nhóm các nhân tố lượng hóa được.
Nhân tố lượng hóa được đó là các nhân tố có thể đo lường được sự ảnh hưởng của nó
bằng các số liệu cụ thể.
6.1.1 - Sự ảnh hưởng của lượng hàng bán và đơn giá bán đến doanh thu bán hàng.
Doanh thu bán hàng được tính bằng tiền và xác định bằng công thức.
Doanh thu bán hàng = Lượng hàng bán x Đơn giá bán


=q*p

Do vậy khi lượng hàng bán (q) hoặc đơn giá bán (p) thay đổi hoặc cả hai cùng thay đổi
đều làm cho doanh thu thay đổi theo. Tuy nhiên sự ảnh hưởng của lượng hàng bán và đơn giá
bán đến doanh thu là rất khác nhau thể hiện:
Sự thay đổi của lượng hàng bán tỷ lệ thuận với sự thay đổi của doanh thu. Khi lượng
hàng bán tăng lên thì doanh thu cũng tăng lên và ngược lại khi lượng hàng bán giảm xuống thì
doanh thu cũng giảm theo. Sự thay đổi của lượng hàng bán được coi là chủ quan vì lượng
hàng bán ra thị trường là do bản thân doanh nghiệp quyết định, là yếu tố doanh nghiệp có thể
kiểm soát được. Như vậy tùy theo mục đích của chiến lược kinh doanh trong từng thời kỳ mà
doanh nghiệp chủ động điều chỉnh lượng hàng hóa bán ra thị trường.
Cũng như lượng hàng bán đơn giá bán là nhân tố ảnh hưởng đến do doanh thu theo tỷ lệ
thuận có nghĩa là với một lượng hàng hóa bán ra thị trường nhất định khi giá bán tăng lên thì
doanh thu cũng tăng lên và ngược lại. Tuy nhiên sự thay đổi của giá bán được coi là khách
quan, là nhân tố nằm ngoài tầm kiểm soát của doanh nghiệp bởi vì giá bán của hàng hóa trên

thị trường bị ảnh hưởng bởi rất nhiều nhân tố đó là:
- Giá bán của hàng hóa: yếu tố này phụ thuộc vào lượng lao động hao phí kết tinh trong
hàng hóa do đó nó được hình thành trong quá trình sản xuất.
- Cung cầu hàng hóa trên thị trường: đây là yếu tố tác động mạnh mẽ đến giá cả hàng
hóa. Khi cung lớn hơn cầu thì giá cả sẽ giảm xuống nhưng khi cung nhỏ hơn cầu thì giá cả sẽ
tăng lên và giá cả chỉ tương đối ổn định khi cung và cầu cân bằng.

10