Bai 26 Động cơ không đồng bộ 3 pha

Bài 26
ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ
BA PHA

Mục tiêu
Biết công dụng, cấu tạo, nguyên lý làm
việc và cách nối dây động cơ không
đồng bộ ba pha.


Bài 26

ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ BA PHA

I - KHÁI NIỆM VÀ CÔNG DỤNG
 Khái niệm
Động cơ không đồng bộ ba pha là động cơ xoay
chiều ba pha có tốc độ quay rôto (n) nhỏ hơn tốc độ
quay của từ trường dòng điện cấp cho động cơ ( n1 )
 Công dụng : được ứng dụng rộng rãi trong
Công nghiệp:
máy tiện.....

Nông nghiệp:
trạm bơm nước...

Đời sống:
Máy sát gạo....

 Ưu điểm của động cơ không đồng bộ ba pha
Cấu tạo đơn giản, kích thước nhỏ gọn, vận hành đơn giản

II - CẤU TẠO
Gồm hai bộ phận chính: Stato và Rôto

Stato

rôto

1.Stato (phần tĩnh)
Gồm: lõi thép, dây quấn, vỏ


a,Lõi thép
 Gồm các lá thép kỹ thuật điện có phủ sơn cách điện, ghép
chặt thành hình trụ, mặt trong có rãnh đặt dây quấn
A

Z
A

B

C

1. Lá thép stator
2. Lá thép rotor

Z

X

Y

Kí hiệu các đầu dây
stator trên hộp đấu dây


b,Dây quấn
 Gồm ba dây AX,BY,CZ được đặt trong các rãnh Stato và

lệch nhau 120 trong không gian.
 Sáu đầu dây của ba dây quấn được nối ra ngoài hộp đấu
dây

Dây quấn Stato được
làm bằng gì?
Mỗi dây quấn có
một dây hay một
bối dây?


II - CẤU TẠO
2. Rôto (phần quay)
Gồm lõi thép, dây quấn, trục
a.Lõi thép
• Làm bằng các lá thép
kỹ thuật điện ghép lại
thành hình trụ
• Mặt ngoài xẻ rãnh, ở

giữa có lỗ để lắp trục


b. Dây quấn
Có hai kiểu
Rôto lồng sóc: Dây quấn rôto luôn được nối ngắn mạch


Rôto dây quấn
Trong rãnh của lõi thép Rôto có đặt dây quấn ba pha
Dây quấn ba pha thường nối sao


III – NGUYÊN LÝ LÀM ViỆC
 Động cơ ba pha làm việc dựa trên hiện tượng cảm ứng
điện từ và sự tương tác giữa từ trường và dây dẫn có dòng
điện chạy qua.
 Khi cho dòng ba pha vào ba dây quấn stato của động cơ thì
trong lòng stato sẽ xuất hiện từ trường quay.
 Từ trường quay tạo ra trong các dây quấn rôto các sức
điện động cảm ứng và dòng điện cảm ứng.
 Lực tương tác điện từ giữa từ trường quay và dòng điện
cảm ứng tạo ra mô men quay tác động lên rôto kéo rôto
quay theo chiều quay của từ trường với tốc độ nhỏ hơn tốc
độ của từ trường quay.


 Tốc độ quay của từ trường n1(vòng/phút –vg/ph) tính theo:

60 f

n1 =
p
F: tần số dòng điện (Hz)
P: số đôi cực từ
 Tốc độ trượt n2: sự chênh lệch giữa tốc độ quay của từ
trường (n1) và tốc độ của rôto (n)

n2 = n1 − n
 Hệ số trượt s: là tỷ số giữa:

n2 n1− n
s=
=
n1
n1

s = 0.02 ÷ 0.06


 Tốc độ quay của rôto luôn nhỏ hơn tốc độ
quay của từ trường?
 Động cơ gọi là động cơ không đồng bộ?


IV - CÁCH ĐẤU DÂY
Các đầu dây quấn ba pha stato đưa ra
ở hộp đấu dây
Tuỳ thuộc vào điện áp lưới điện có thể
đấu sao hay tam giác
Sơ đồ đấu dây

Nguồn

Nguồn
A
A

B

Z

X Y

Đấu kiểu sao

B

C

C

Z

X

Các đầu dây

A

B

Z

X

C

Y
Y

Đấu kiểu tam giác


Đổi chiều quay của động cơ
Muốn đổi chiều quay của động cơ ta đổi
thứ tự các pha cho nhau.
C
B
A

n