Buoc 2 xac dinh uu tien can thiep

9/10/2012

QUI TRèNH LP K HOCH
1. Thu thp thụng tin ỏnh giỏ tỡnh hỡnh

2. Xỏc nh vn u tiờn

3. Phõn tớch vn tỡm cỏc nguyờn nhõn gc r

4. Xõy dng mc tiờu

5. La chn gii phỏp

6. Vit k hoch hnh ng

XC NH VN
U TIấN CAN THIP
ThS. Phm Th Thựy Linh
B mụn Qun lý h thng y t
Trng i hc Y t Cụng cng

1. Khái niệm vấn đề sức khoẻ/y tế





Vấn đề là gì ?
Khoảng cách giữa thực tế và mong muốn (mục tiêu)
Khoảng cách giữa thực tế và chỉ tiêu
Khoảng cách giữa thực tế và tiêu chuẩn

Nờu vn
Cn m bo y cỏc yu t:
Cỏi gỡ (vn gỡ)?
i tng no (ai)?
Din ra õu?
Din ra vo thi gian no?
Din ra nh th no?

Ví dụ:
-

Mục tiêu quốc gia là giảm tỷ lệ mắc sốt xuất
huyết 110 ca/100.000 dân >< số ca thực tế mắc
Tỷ số tử vong mẹ theo kế hoạch 2009-2010:
70/100.000 trẻ đẻ sống >< 165/100.000 trẻ đẻ
sống

Nờu vn
T

s t vong m ti tnh Cao Bng cao, 400/100.000

nm 2010
T

l tr c cho bỳ trong vũng 1 gi sau ti bnh

vin sn X thp, 70% nm 2009
Thi

gian ngi bnh ch i c khỏm chuyờn khoa

sn ti bnh vin huyn B lõu, >=60 phỳt quớ 1 nm 2011

1


9/10/2012

2. Các phương pháp xác định vấn đề
sức khoẻ ưu tiên
2.1. Thang điểm cơ bản
Phạm vi của vấn đề (A): s lng cỏ th chu
nh hng trc tip ca vn
- Tính nghiêm trọng của vấn đề (B)
- Ước lượng hiệu quả của giải pháp can thiệp (C)
M = (A + 2B) x C
- Ưu điểm: tiêu chuẩn cụ thể, rõ ràng
- Hạn chế: thu được thông tin chính xác
-

Xác định ưu tiên: Phạm vi vấn đề
Vấn đề sức khoẻ

2.1.1. Yếu tố A (Phạm vi của vấn đề)
-

Đối tượng bị tác động bởi vấn đề

-

Sử dụng thang điểm 5 hoặc 10

-

Cách tính điểm: vấn đề nào có số lượng cá thể bị
tác động trực tiếp càng nhiều thì nhận điểm càng
cao

-

Cho điểm theo nhóm hoặc cá nhân:
+ nếu cả nhóm thống nhất một điểm thì lấy điểm đó
+ nếu các thành viên nhóm không đồng ý thì từng thành
viên cho điểm là lấy điểm trung bình

2.1.2. Tính nghiêm trọng của vấn đề (B)

Điểm (0-5)
Cá
nhân

Vấn đề 1
Vấn đề 2
Vấn đề 3

Nhóm

Tính cấp thiết: đòi hỏi phải giải quyết ngay

- Hậu quả của VĐSK: gây tàn tật, tàn phế, tử vong
- Thiệt hại về kinh tế
- Tác động đến nhiều tầng lớp trong cộng đồng
Ví dụ: cúm gà H5N1 và Suy dinh dưỡng
* Cách tính điểm như trên
-

Vấn đề 4

Xác định ưu tiên: Tính nghiêm trọng của vấn đề

Tính nghiêm trọng của vấn đề (B)






Rất nghiêm trọng
Nghiêm trọng
Tương đối nghiêm trọng
Nghiêm trọng ít
Không nghiêm trọng

5 điểm
4 điểm
3 điểm
2 điểm
1 điểm

Vấn đề sức khoẻ

Điểm (0-5)
Cá
nhân

Nhóm

Vấn đề 1
Vấn đề 2
Vấn đề 3
Vấn đề 4

2


9/10/2012

2.1.3. ước tính hiệu quả của giải pháp can thiệp (C)
-

Đây là yếu tố quan trọng nhất

Ví dụ: So sánh điều trị nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính
bằng kháng sinh nội và ngoại
* Cách cho điểm tương tự hai yếu tố trên

Xác định ưu tiên: ước lượng hiệu quả của giải
pháp can thiệp
Điểm (0-5)

Cá
nhân

Vấn đề 2
Vấn đề 3
Vấn đề 4

2. Các phương pháp xác định vấn đề
sức khoẻ ưu tiên (2)
2.2. Bảng lựa chọn các vấn đề quy trình:





5 điểm
4 điểm
3 điểm
2 điểm
1 điểm

Bảng tổng hợp: chọn vấn đề ưu tiên
Vấn đề
sức khoẻ

Các yếu tố
A

Nhóm

Vấn đề 1



Rất hiệu quả
Hiệu quả
Tương đối hiệu quả
Hiệu quả thấp
Không hiệu quả


Trả lời câu hỏi: các giải pháp đưa ra có giải quyết
được vấn đề và tính hiệu quả như thế nào?

Vấn đề sức khoẻ

ớc tính hiệu quả của giải pháp can thiệp (C)

B

C

Điểm
ưu tiên
BPRS

(A + 2B)xC

Vấn đề 1
Vấn đề 2

Vấn đề 3
Vấn đề 4

XC NH QUY TRèNH CN CAN THIP
Quy trỡnh

Khỏch
hng

t
TCKT

Gim
lóng phớ

Chin
lc

Tớch s

Nhóm/đội lập kế hoạch xác định thang điểm
(1-5)
Liệt kê các quy trình và cho điểm theo từng cá
nhân/nhóm
Ưu điểm: dựa trên ý kiến của nhiều người
Hạn chế: khó đánh giá được các tiêu chuẩn quy
trình

3

9/10/2012

Nguyờn tc xỏc nh vn can thip u tiờn




Vớ d: cựng l vn liờn quan n bnh tt trong cng ng hoc cựng l
vn liờn quan n qun lý trong mt c quan/ t chc hay mt chng
trỡnh no ú.



Nu cỏc vn khụng cựng cp => chỳng ta nờn chia cỏc vn ln
thnh nhiu vn nh tng ng



Sau khi lit kờ cỏc vn , nờn phõn bit rừ hai loi vn :



Bài tập thực hành trên lớp

Ch so sỏnh v chn la cỏc vn cp v quy mụ tng ng



Bnh tt trong cng ng (VD: st xut huyt, tiờu chy, lõy truyn qua

ng tỡnh dc, nhim khun hụ hp cp tớnh tr em..v..v..)



Vn liờn quan n qun lý trong mt c quan, t chc hay mt chng
trỡnh (VD: KH ch i lõu nhn dch v, s liu bỏo cỏo t cỏc tuyn
di khụng chớnh xỏc, t l tr tiờm phũng y thp...)



Anh/chị theo nhóm hãy liệt kê 5 vấn đề/vấn đề
sức khoẻ trong công tác CSSK và xác định vấn
đề/vấn đề sức khoẻ ưu tiên để giải quyết

Nu cỏc vn thuc c hai loi trờn, nhúm s t trao i v thng nht chn
cỏc vn cựng loi la chn u tiờn da trờn tỡnh hỡnh thc t.

4