Giáo án Địa lý 6 bài 1: Vị trí, hình dạng và kích thước của Trái Đất

GIÁO ÁN ĐỊA LÝ 6

Bài 1: VỊ TRÍ, HÌNH DẠNG VÀ KÍCH THƯỚC CỦA TRÁI ĐẤT
I/ Mục tiêu bài học
1. Kiến thức:
- Biết vị trí của Trái Đất trong hệ Mặt Trời; hình dạng và kích thước của Trái Đất.
- Trình bày được khái niệm kinh tuyến, vĩ tuyến. Biết quy ước kinh tuyến gốc, vĩ
tuyến gốc; kinh tuyến Đông, Tây; vĩ tuyến Bắc, Nam; nữa cầu Đông, Tây, Bắc, Nam.
2. Kỹ năng:
- Xác định được vị trí của Trái Đất trong hệ Mặt Trời trên hình vẽ.
- Xác đinh được các đường kinh tuyến gốc, vị tuyến gốc, nửa cầu Bắc, Nam, Đông,
Tây.
3. Thái độ: Hiểu một số khái niện và công dụng của đường kinh tuyến, vĩ tuyến, kinh
tuyến gốc, vĩ tuyến gốc.
II. Phương pháp giảng dạy: Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận…
III. Chuẩn bị giáo cụ:
GV: Quả địa cầu, H1.2.3 SGK phóng to
HS: Trả lời câu hỏi, chuẩn bị bài ở nhà
IV. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn định tổ chức
6a…………………………………………………………………
6b …………………………………………………………………
2. Kiểm tra bài cũ
? Hãy nêu nội dung của môn địa lý 6
? Phương pháp để học tốt môn địa lý 6
3. Nội dung bài mới
a. Đặt vấn đề: Trong vũ trụ bao la Trái Đất của chúng ta nhỏ nhưng là thiên thể duy
nhất trong hệ Mặt Trời của chúng ta có sự sống. Từ xa sưa con người đã tìm cách
khám phá những bí ẩn của trái đất về hình dạng, kích thước, vị trí của trái đất. Vậy
những vấn đề đó được các nhà khoa học giải đáp như thế nào đó là nội dung bài học
hôm nay?

GIÁO ÁN ĐỊA LÝ 6

b. Triển khai bài dạy.
HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ
Hoạt động 1

NỘI DUNG
1. Vị trí Trái Đất trong hệ mặt trời.

GV: Hành tinh là những ngôi sao không
tự phát sáng. Mặt trời là những ngôi sao
tự phát sáng.
GV Treo tranh hệ mặt trời lên bảng
GV Hệ mặt trời là hệ gồm các hành tinh

- Trái đất nằm ở vị trí thứ 3 trong số 8 hành

quay xung quanh nó?

tinh theo thứ tự xa dần mặt trời

? Hệ mặt trời gồm có mấy hành tinh
? TĐ nằm ở vị trí thứ mấy theo thứ tự xa

* Ý nghĩa của vị trí thứ 3 của trái đất:

dần MT

Là 1 trong những điều kiện rất quan trọng

? Nếu TĐ không nằm ở vị trí thứ 3 mà

để góp phần tạo nên trái đất là hành tinh

nằm ở vị trí Sao thuỷ - Sao kim thì Trái

duy nhất trong hệ mặt trời có sự sống.

Đất có sự sống không?
(Không. Vì với khoảng cách 150 triệu
km vừa đủ để nước tồn tại ở trạng thái
lỏng)
? Ý nghĩa vị trí thứ 3 của trái đất

2. Hình dạng, kích thước của trái đất và hệ

? Ngoài hệ mặt trời có sự sống liệu trong

thống kinh, vĩ tuyến

vũ trụ có hành tinh nào có sự sống giông

a. Hình dạng:

trái đất của chúng ta không?

Trái Đất có dạng hình cầu

(hệ mặt trời của chúng ta chỉ là 1 bộ

b. Kích thước:

phận nhỏ bé trong dải ngân hà nơi có

- TĐ có kích thước rất lớn

khoảng 200 tỉ ngôi sao tự phát sáng

- Có diện tích: 510 triệu km2

giống mặt trời mà dải ngân hà chỉ là 1

c. Hệ thống kinh- vĩ tuyến:

trong hàng chục tỉ thiên hà trong vũ trụ)

- Kinh tuyến là đường nối liền 2 điểm cực

Hoạt động 2

Bắc và cực Nam trên bề mặt quả Địa Cầu

? Trong trí tưởng tượng của người xưa

- Vĩ tuyến là vòng tròn trên bề mặt Địa Cầu


GIÁO ÁN ĐỊA LÝ 6

Trái Đất có hình dạng ntn qua phong tục

vuông góc với đường kinh tuyến

bánh trưng, bánh dày?

- Kinh tuyến gốc là kinh tuyến số số 00, đi

GV: Hành trình vòng quanh TG của

qua đài thiên văn Grin-uýt ở ngoại ô thành

Mazenlang năm 1522 hết 1083ngày đã

phố Luân Đôn (Nước Anh)

có câu trả lời đúng về hình dạng của TĐ

- Vĩ tuyến gốc là vĩ tuyến sồ 00 (còn được

? TĐ có hình dạng ntn?

gọi là đường Xích đạo)

Quan sat H2 SGK

- Vĩ tuyến Bắc là những vĩ tuyến nằm từ

? Đọc độ dài bán kính, kích thước đường Xích đạo đến cực Bắc.

xích đạo?

- Vĩ tuyến Nam là những vĩ tuyến nằm từ

? Nhận xét gì về kích thước trái đất?

Xích đạo đến cực Nam.

? Các đường nối các điểm cực Bắc và

- Kinh tuyến Đông là những kinh tuyến nằm

Nam là những đường gì?

bên phải kinh tuyến gốc.

? Độ dài các đường ntn?

- Kinh tuyến Tây là những kinh tuyến nằm

? Các vòng tròn trên quả địa câu là

bên trái kinh tuyến gốc.

những đường gì? độ dài của chúng?

- Nửa cầu Đông là nửa cầu nằm bên phải

GV: Trên thực tế bề mặt TĐ không có

vòng kinh tuyến 200 T và 1600 Đ, trên đó có

các đường kinh vĩ tuyến nó chỉ đươc

các châu: Âu, Á Phi và Đại Dương.

biểu hiện trên bản đồ, qủa địa cầu theo

- Nửa cầu Tây là nửa cầu nằm bên trái vòng

quy ước quốc tế thì kinh tuyến gốc

kinh tuyến 200 T và 1600 Đ, trên đó có toàn

GV. Người ta quy ước các đường kinh

bộ châu Mĩ.

tuyến và vĩ tuyến để xác định: bán cầu

- Nửa cầu Bắc là nửa bề mặt Địa Cầu tính

Đông-Tây-Bắc-Nam.

từ Xích đạo đến cực Bắc.

? Đối diện kinh tuyến gốc 0 độ là kinh

- Nửa cầu Nam là nửa bề mặt Địa Cầu tính

tuyến bao nhiêu độ.

từ Xích đạo đến cực Nam.

4. Củng cố: - Gọi HS lên xác định trên quả Địa Cầu
- Học sinh xác định vị trí của Trái Đất
5. Dặn dò:
- Học bài và làm BT cuối bài
- Chuẩn bị trước bài 2 "Bản đồ - cách vẽ bản đồ"