MỘT số bài tập NHẰM PHÁT TRIỂN THỂ lực GIÚP CHO học SINHHỌC tốt môn cầu LÔNG

Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

TÊN Đề tài :

một số bài tập
nhằm phát triển thể lực giúp cho học sinh học
tốt môn cầu lông
I. đặt vấn đề
1. lý do chọn đề tài.
Thế kỷ 21 là thế kỷ của nền kinh tế tri thức, nền khoa
học công nghệ đòi hỏi phải có con ngời mới phát triển toàn
diện. Chính vì vậy mà mục tiêu của Đảng và nhà nớc ta trong
việc chăm lo tạo ra những con ngời mới phát triển toàn diện với
mục tiêu Nâng cao dân trí, bồi dỡng nhân lực và đào tạo
nhân tài, xây dựng đội ngũ tri thức thúc đẩy sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nớc. Từ mục tiêu đó nền giáo
dục đào tạo nớc nhà đợc đặt lên tầm cao mới, đợc Đảng và nhà
nớc coi là quốc sách hàng đầu, là chìa khóa để đa đất nớc
thoát khỏi nghèo nàn lạc hậu tiến kịp với các nớc trong khu vực
và hội nhập với thế giới. Chính vì lẽ đó mà sự nghiệp giáo dục
đào tạo không ngừng đợc cải cách và nâng cao đòi hỏi con
ngời phải có sức khỏe để học tập, lao động đạt kết quả tốt.
Để có nền Kinh tế tri thức nền Khoa học công nghệ phải
cần những con ngời khỏe mạnh cờng tráng. Chính vì vậy mà
nhiệm vụ hiện nay của các nhà trờng, các cấp học, ngành học
phải đổi mới và nâng cao đợc chất lợng dạy và học. Thể dục
cũng nh các môn học khác, để có học sinh khỏe mạnh vì "Sức
khoẻ là nền tảng tạo nên tri thức" nó là vốn quý nhất của

con ngời, ngạn ngữ Nga có câu "Có sức khoẻ thì sẽ có 100
điều ớc, không có sức khoẻ thì chỉ có một điều ớc duy
nhất đó là có sức khoẻ". Vì thế mà nền giáo dục nớc ta đã
đa 4 mặt giáo dục vào trong các nhà trờng đó là
Đức, trí, thể, mỹ môn học Thể dục đợc đa vào ở tất cả
các cấp học, với mục đích nâng cao sức khoẻ cho mọi ngời,
đào tạo thế hệ trẻ có một thể lực dồi dào đáp ứng với công
cuộc" Công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc" .
1


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

Việc giáo dục thể chất, chăm lo đời sống tinh thần nâng
cao sức khoẻ cho thế hệ trẻ đã đợc Đảng và nhà nớc ta đặc biệt
chú trọng quan tâm. Ngay sau khi thành lập nớc Bác Hồ của
chúng ta đã ra sắc lệnh thành lập một nha thanh niên và thể
dục. Ngời dạy..." Giữ gìn dân chủ, xây dựng nớc nhà, gây
đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khoẻ mới thành
công...".
Công cuộc xây dựng đất nớc trong tình hình mới, trong
nghị quyết IV ban chấp hành TW Đảng khoá VII đã nêu .." con
ngời phát triển trí tuệ , cờng tráng về thể chất , phong
phú về tinh thần , trong sáng về đạo đức là động lực
của sự nghiệp xây dựng xã hội mới , đồng thời là mục
tiêu của xã hội chủ nghĩa." Cùng với chỉ thị 36 CT/TW của
ban bí th TW Đảng khoá VIII "về công tác Thể dục thể thao

trong tình hình mới" ghi rõ :"Phải phấn đấu đạt đợc các
mục tiêu về Giáo dục thể chất trong trờng học, đồng
thời phải kiện toàn hệ thống đào tạo cán bộ giáo viên,
huấn luyên viên, vận động viên trẻ..." điều đó cũng nói lên
yêu cầu của ngời giáo viên giảng dạy môn thể dục trong trờng
học hôm nay phải luôn tìm tòi học hỏi để nâng cao trình độ
chuyên môn nghiệp vụ của mình , cũng nh tìm ra các phơng
pháp mới để giảng dạy cho học sinh đạt hiệu quả cao nhất,
đáp ứng đợc với sự phát triển của xã hội.
Ngành giáo dục và đào tạo đã nhận thấy đợc tầm quan
trọng của các môn thể thao. Đặc biệt là đáp ứng với phong trào
tập luyện và thi đấu môn Cầu lông rộng khắp trên toàn
quốc,vì vậy môn Cầu Lông đã đợc đem vào chơng trình học
bắt buộc cho học sinh THPT mà chơng trình cũ chỉ là nội
dung tự chọn.
Xét về thực tế môn Cầu lông ở Việt Nam nói chung và ở
Thanh Hóa chúng ta nói riêng mặc dù phong trào rộng khắp
từ nông thôn cho đến thành thị, từ miền ngợc cho đến miền
2


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

xuôi. Nhng cũng chỉ dừng lại ở phong trào, còn thành tích cao
thì đang còn bị hạn chế, cha đạt đợc thứ hạng cao. Quan sát
các trận đấu cầu lông trong tỉnh, các giải Hội khoẻ phù đổng
cấp tỉnh và toàn quốc, qua nhận xét của các HLV, các nhà

chuyên môn tất cả đều nhận thấy rằng :
Các vận động
viên , học sinh , sinh viên của chúng ta thi đấu cha đạt hiệu
quả cao là do thể lực chuyên môn còn yếu, cha đáp ứng đợc với
yêu cầu ở các trận đấu kéo dài căng thẳng .
Chính vì vậy mà trong dạy học cho học sinh ở trờng phổ
thông việc đa các bài tập bổ trợ thể lực là rất cần thiết và
quan trọng trong việc nâng cao thể lực chuyên môn cho từng
môn học từ đó các em mới có thể thực hiện đúng đợc các yêu
cầu của kỹ thuật và chiến thuật mà chơng trình bắt buộc, từ
đó nâng cao trình độ của ngời tập luyện.
Nếu giáo viên giảng dạy mà không áp dụng các bài tập bổ
trợ thì hiệu quả sẽ không có. Đặc biệt là môn Cầu Lông, vì
thể lực của các em yếu nên không di chuyển đợc để thực
hiện kỷ thuật khi học cũng nh trong khi đấu tập.
Là giáo viên hơn 20 năm giảng dạy ở trờng phổ thông
hằng năm môn cầu lông đợc tôi chọn làm môn học tự chọn, tôi
đã vận dụng các bài tập bổ trợ này để giảng dạy nhằm giúp
các em nâng cao thể lực chuyên môn môn cầu lông một cách
có hiệu quả. Trong 3 năm liên tục từ năm học 2008 -2011 tôi
đem đề tài này vào nghiên cứu hoàn chỉnh đề tài theo 1
khóa học của HS từ lớp 10 đến lớp 12 và 3 năm liên tục.
Chính vì vậy mà tôi đặt tên đề tài là Một số bài
tập nhằm phát triển thể lực giúp cho học sinh học tốt
môn cầu lông Khi thực nghiệm đề tài đã giải quyết đợc sự
yếu kém về thể lực của học sinh nói chung và thể lực chuyên
môn môn cầu lông nói riêng .
- Mục tiêu của tôi đó là đem đề tài nghiên cứu đợc trao
đổi với các đồng nghiệp nhằm mục đích nâng cao nghiệp vụ

3


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

công tác của bản thân góp phần vào việc nâng cao thể lực
và năng lực làm việc của học sinh sau khi tốt nghiệp THPT
Đề tài : Một số bài tập nhằm phát triển thể lực
giúp cho học sinh học tốt môn cầu lông ra đời đã đợc sự
quan tâm của Đảng bộ, Ban giám hiệu nhà trờng, sự ủng hộ từ
đồng nghiệp và học sinh. Rồi đây thực nghiệm của đề tài sẽ
góp phần tích cực vào sự nghiệp giáo dục đào tạo trong giai
đoạn hiện nay.
II) Mục đích và nhiệm vụ của đề tài :

1) Mục đích :
-Tìm hiểu, nghiên cứu phân phối chơng trình, sách giáo
khoa và thực tiễn dạy học môn cầu lông ở lớp 10 + 11 + 12
THPT (chơng trình SGK mới ).
- Tìm hiểu và vận dụng một số bài tập bổ trợ nhằm nâng
cao thể lực chuyên môn môn cầu lông.
- Tìm hiểu tình trạng thể lực của học sinh khóa học 2008
- 2011 Trờng THPT Lê Lợi huyện Thọ Xuân tỉnh Thanh Hóa.
- Tìm hiểu phong trào cầu lông ở địa phơng và trờng
THPT Lê Lợi.
- Từ kết quả tìm hiểu đợc mà đa ra những bài tập phù
hợp khắc phục nhằm nâng cao thể lực cho học sinh.

2) Nhiệm vụ :
-Tìm hiểu, nghiên cứu phân phối chơng trình, sách giáo
khoa và thực tiễn dạy học môn cầu lông ở lớp 10 + 11 + 12
THPT (chơng trình sách giáo khoa mới ) những điểm mới so với
chơng trình cũ.
- Tìm hiểu và vận dụng một số bài tập bổ trợ nhằm nâng
cao thể lực chuyên môn môn cầu lông, từ đó đánh giá mức độ
thể lực của học sinh.
- Tìm hiểu tình trạng thể lực của học sinh khóa học 2008
- 2011 Trờng THPT Lê Lợi huyện Thọ Xuân tỉnh Thanh Hóa.
4


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

- Tìm hiểu phong trào cầu lông ở địa phơng và trờng
THPT Lê Lợi.
- Từ những căn cứ khoa học đã tìm hiểu đợc mà đa ra
những bài tập phù hợp khắc phục nhằm nâng cao thể lực cho
học sinh và khẳng định kết quả của đề tài : Một số bài
tập nhằm phát triển thể lực giúp cho học sinh học tốt
môn cầu lông .
III) Dự kiến bố cục và tiến độ thực hiện :

- Từ đầu năm học 2008 -2009 đến hết năm học 20102011 vừa nghiên cứu phân phối chơng trình của Bộ giáo dục
Đào tạo, Sách giáo khoa mới lớp 10, 11, 12. Vừa giảng dạy vừa
thực nghiệm đề tài, áp dụng các bài tập nhằm phát triển thể

lực cho học sinh và tiến hành viết đề tài.
IV) Đối tợng nghiên cứu :

Là thầy và trò Trờng THPT Lê Lợi với 270 học sinh lớp 10 từ
năm học 2008 2009.
V. Phơng pháp nghiên cứu :

- Phơng pháp tổng hợp phân tích tài liệu.
- Phơng pháp quan sát và thực nghiệm s phạm.
- Phơng pháp kiểm tra đánh giá các tố chất thể lực và kỷ
thuật
- Phơng pháp tính toán và xử lí số liệu.
VI) Địa điểm:

Trờng THPT Lê Lợi huyện Thọ Xuân tỉnh Thanh Hóa.

VII) Trang thiết bị:

Vợt cầu lông, quả cầu lông Hải Yến ,cột lới, sân cầu lông
hỗn hợp, đồng hồ bấm giây, dây nhảy, còi.
* tiến hành nghiên cứu và thực nghiệm đề tài :

5


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

1. Thực trạng giảng dạy môn cầu lông hiện nay.
Trong chơng trình giảng dạy môn Cầu Lông ở trờng THPT từ
lớp 10 đến lớp 12 các em chỉ đợc học về kỷ thuật của môn cầu
lông chứ các em không đợc trang bị thể lực. Nếu ngời giáo viên
không đa các bài tập bổ trợ vào để giảng dạy mà chỉ thực
hiện các bài tập trong yêu cầu của PPCT và các bài tập hớng dẫn
trong SGK thì :
-Một là : Học sinh chỉ nắm đợc kỷ thuật cơ bản chứ khi áp
dụng kỷ thuật đó vào thi đấu thì không thực hiện đợc vì
thiếu thể lực di chuyển chậm, lực cổ tay không đủ để thực
hiện đờng cầu đúng yêu cầu.
- Hai là : Yêu cầu của chơng trình mới thay sách giáo khoa
hiện nay là phát triển thể lực cho các em là chính .
- Ba là : Nếu không thờng xuyên củng cố thể lực chuyên môn
cho các em, thì nội dung học đợc lặp lại nhiều lần dẫn đến
ngời học sớm mệt mỏi, nhàm chán, thiếu hứng thú tập luyện.
Với phong trào Cầu Lông rộng khắp nh hiện nay, thì việc
tiếp thu một vài kỹ thuật động tác đánh cầu hay kỹ thuật di
chuyển đối với các em học sinh bậc THPT là không khó. Để các
em phát triển thêm về thể lực, cũng nh có điều kiện để phát
triển kỷ thuật động tác đánh cầu, kỷ thuật di chuyển, từ kỹ
năng đến kỹ xảo thì yêu cầu ngời giáo viên phải nghiên cứu,
tìm tòi, đầu t vào giờ dạy một cách công phu và đa các bài
tập mới cho các em tập luyện, tránh việc tập đi, tập lại một vài
động tác gây nhàm chán, gây mất hứng thú về học môn cầu
lông của các em. Khi đó giờ dạy của giáo viên mới có chất lợng,
học sinh tự giác tích cực hơn trong học tập. Từ đó chúng ta
thực hiện đợc mục đích là giáo dục sức khoẻ cho học sinh, phát
triển thể lực chuyên môn tạo nền tảng cho môn cầu lông đợc
phát triển và có thành tích cao hơn.

2. Chọn đối tợng.
Đối tợng tôi chọn có 6 lớp 10 với 270 em năm học 2008 - 2009
tỷ lệ nam nữ giữa các lớp tơng đơng với nhau. Thể lực giữa
6


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

các lớp là ngẫu nhiên gần nh ngang nhau. Đợc chia làm 2 nhóm;
1 nhóm thực nghiệm, nhóm còn lại làm đối chứng.
Nhóm thứ nhất:( làm đối chứng ) Tập luyện bình thờng
theo hớng dẫn của Sách giáo viên bao gồm các lớp:
10A1 có 45 học sinh
10A2 có 45 học sinh
10A3 có 45 học sinh.
Tổng số học sinh của nhóm thứ nhất là 135 học sinh.
Nhóm thứ hai: ( Thực nghiệm đề tài )Tập luyện theo phơng
pháp thực nghiệm áp dụng các bài tập bổ trợ phát triển thể lực
chuyên môn môn cầu lông vào giảng dạy.
10A4 có 45 học
sinh
10A5 có 45 học sinh
10A6 có 45 học sinh
Tổng số học sinh nhóm thứ hai là : 135 em.
3. Biện pháp thực hiện :
Các bài tập bổ trợ vào giờ học cầu lông để phát triển thể lực
chuyên môn môn cầu lông.

Để góp phần nâng cao hiệu quả của tiết học cầu lông tôi đã
nghiên cứu và vận dụng đem vào giảng dạy các bài tập bổ trợ
phát triển thể lực với thời gian từ 5 6 phút/tiết ( vào phần thể
lực của mỗi tiết giáo án) liên tục từ tiết thứ nhất cho đến tiết
cuối cùng của chơng trình cầu lông.
3.1. Nhóm các bài tập phát triển sức mạnh.
Đặc điểm thi đấu cầu lông và tập luyện cầu lông là ngời
chơi cầu lông luôn phải di chuyển liên tục với tốc độ cao trong
phạm vi diện tích sân của mình bằng bớc chạy, bật nhảy, cùng
với đó là việc kết hợp các động tác đánh cầu hợp lý, nhanh,
mạnh để thực hiện đợc ý đồ chiến thuật,Vì vậy sức mạnh
trong cầu lông đợc thể hiện ở các động tác xuất phát, các
động tác bật nhảy, khả năng di chuyển nhanh, và các động tác
7


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

đánh cầu,Từ đó cho ta thấy sức mạnh trong môn cầu lông là
sức mạnh tốc độ.
Năng lực làm việc biểu hiện lớn nhất trong một thời gian
ngắn nhất mang tính bột phát cho nên trong giảng dạy sức
mạnh tốc độ phải sử dụng các phơng pháp đúng để phát triển
năng lực làm việc với tốc độ cao vì vậy phải sử dụng các phơng pháp đúng để phát triển năng lực làm việc với tốc độ cao
của các nhóm cơ tham gia vào hoạt động mà không tập luyện
sức mạnh cầu lông một cách tuỳ tiện.
Từ cơ sở lý luận cũng nh quan điểm vận động tập luyện và

thi đấu cầu lông. Các bài tập để phát triển sức mạnh tốc độ
chuyên môn cầu lông đợc tôi đa vào cho học sinh tập luyện
các bài tập sau.
Bài tập 1: Ném cầu xa.
- Mục đích: Phát triển sức mạnh của cánh tay và phối hợp
động tác vơn hông đánh tay trong khi đánh cầu.
- Chuẩn bị: Mỗi em một quả cầu lông Hải Yến đứng đối
diện nhau cách nhau 5 m.
- Cách tập luyện: Đứng thành 4 hàng ngang + 2 hàng dọc,
quay mặt vào nhau cách nhau 5 m, giản cách 1 sải tay. Giáo
viên ra lệnh bằng còi 2 hàng có cầu thực hiện ném cầu ra xa
phía hàng đối diện.
- Thực hiện: Đứng chân trớc chân sau (không đợc lấy đà,
không đợc nhảy lên) đa cầu ra sau vơn hông và ném. Hàng
đối diện nhặt cầu và ném lại tơng tự.
Đội hình tập luyện:
x
x
x
x
x
x
x
5m
x
x
x
x
x
x

x
x
. GV
x
x
x
x
x
x
x
5m
8


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

x

x

x

x

x

x

x

Bài tập 2 : Xoay cổ tay.
- Mục đích : Phát triển sức mạnh của cổ tay và độ dẻo của
cổ tay trong khi thực hiện kỷ thuật đánh cầu .
- Chuẩn bị : Vợt cầu lông mỗi HS một chiếc .
- Cách tập luyện : Tập đồng loạt hàng cách hàng 2m
Động tác 1: Đa tay cầm vợt về trớc xoay cổ tay qua trái rồi
qua phải liên tục trong thời gian 1phút .
Động tác 2 : Đa tay cầm vợt lên đầu xoay mạnh cổ tay hết
biên độ theo vòng tròn thời gian 30s rồi đổi chiều tiếp tục
30s
Đội hình tập luyện .
x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x
Bài tập 3: Bật cóc 4 bớc.
- Mục đích: Phát triển sức mạnh tốc độ của cơ chân.
- Cách tập: Hai tay chống hông ngồi nhổm trên gót chân,
kiểng gót khi có hiệu lệnh của giáo viên ngời tập bật liên tục 4
bớc về phía trớc với độ dài tối đa. Nam tập 5 tổ; nữ tập 3 tổ,
thời gian nghỉ giữa các tổ là 30 giây.
- Đội hình tập luyện: Tập đồng loạt ở đội hình khởi động.
Hàng trớc bật 4 bớc, tiếp đến hàng sau cho đến hết và quay
lại.
Đội hình.
x
x

x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x

x

x

x

x

9

x

x

x

x


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

. GV
3. 2. Các bài tập phát triển sức nhanh.
Trong tập luyện và thi đấu cầu lông, yếu tố sức nhanh là một
tố chất cơ bản. Nó thể hiện ở những đờng cầu với tốc độ
nhanh biến hoá điểm rơi. Đòi hỏi khi vận động phải có phản
ứng nhanh. Cầu lông là một môn thể thao không có chu kỳ nên
quá trình phản ứng của nó là phụ thuộc vào sức nhanh động
tác. Quan trọng nhất đó là sức nhanh di chuyển để thực hiện
kỷ thuật động tác. Vì vậy các bài tập đợc đa vào để phát
triển sức nhanh cho học sinh đợc tôi chọn đa vào đó là:
Bài tập 1: Nhảy dây.
- Mục đích: Phát triển sức nhanh của cổ chân và sự phối hợp
vận động của tay và chân. Tạo điều kiện thuận lợi cho các bớc
di chuyển để thực hiện kỷ thuật đánh cầu.

- Chuẩn bị: 12 đến 13 dây nhảy đơn ( Giáo viên mua hoặc
học sinh tự tạo).
- Cách tập:
+ Đo dây: 2 tay cầm dây sao cho khi gấp đôi dây để ở
vùng chấn thuỷ ( giữa xơng ức và bụng) thì dây vừa chạm
vào đầu bàn chân.
+ Thực hiện: Khi có hiệu lệnh của giáo viên, từng hàng
ngang tập đồng loạt, chú ý khi nhảy dây đầu gối không đợc
co chỉ dùng sức cổ chân và nhảy liên tục không có bớc đệm.
- Thời gian: Mỗi tổ 1 phút: Nam thực hiện 3 tổ, nữ thực hiện
2 tổ. Từng hàng ngang luân phiên nhau để tập luyện.
Đội hình tập luyện:

x
x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

10

x


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

x

Hàng tập luyện

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

.GV
Bài tập 2: Di chuyển ngang nhặt cầu 5, 18 m.
- Mục đích: Phát triển sức nhanh di chuyển ngang.
- Chuẩn bị:

+ Quả cầu lông: 10 đến 15 quả/ em ( có thể dùng cả quả
cầu hỏng).
+ Sân cầu lông đơn.
- Cách tập: Thực hiện từng hàng đứng dọc giữa sân cầu lông
đơn. Có hiệu lệnh còi tất cả di chuyển sang phải nhặt từng
quả cầu ở đờng dọc bên phải di chuyển sang trái bỏ vào giỏ
ngoài đờng dọc bên trái.
- Thời gian: Nam thực hiện 3 tổ, nữ 2 tổ.Mỗi tổ 1 phút,nghỉ
giữa các tổ là 1 phút.

- Đội hình tập luyện:
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxx
x




Giỏ đựng cầu

Đừơng di chuyển
11


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

GV .

ời tập

x x x x x x x

x x x x x x x x

* * * * * * **

Ng-

* * * * * * *

Quả cầu

Bài tập 3: Di chuyển lên xuống 6,7 m.
- Mục đích: Nhằm phát triển sức nhanh di chuyển tiến và lùi
cho ngời tập.
- Chuẩn bị: Sân cầu lông, lới cầu lông.
- Cách tập: Tập từng hàng:1/2 hàng ngang đứng ngang ở cuối
sân phải.
1/2 hàng ngang còn lại đứng ngang ở
cuối sân trái.
Nghe lệnh còi của giáo viên: Ngời tập lập tức chạy lên chạm tay
vào lới và chạy lùi về phía cuối sân.
Mỗi ngời chạy lên xuống 10 lần thì dừng tập.
Đội hình tập luyện:
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
x
x

x
x
Ngời

tập

x

x
x
x

x
x
12


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

lới
.GV
3.3. Nhóm các bài tập phát triển sức bền.
Trong môn cầu lông sức bền có những đặc trng riêng. Hoạt
động tập luyện và thi đấu cầu lông đòi hỏi ngời tập phải thờng xuyên di chuyển nhanh, phán đoán nhanh và họ phải thờng xuyên bật nhảy đập cầu. Ngoài ra hoạt động thi đấu cầu
lông đợc đánh theo hiệp không bị khống chế về thời gian. Do
đó thời gian cho mỗi trận là không cố định. Vì vậy, sức bền
trong cầu lông đợc thể hiện ở sức bền mạnh và sức bền nhanh.

Để phát triển 2 loại sức bền này chúng ta cần tập cho học sinh
tập những bài tập sau:
Bài tập 1: Bật cóc tiến, bật cóc lùi.
- Mục đích: Phát triển sức bền mạnh của cơ chân nhằm tăng
khả năng sức bền bật nhảy đập cầu.
- Cách thực hiện: Tập đồng loạt ở đội hình 4 hàng ngang
giản cách 1 sải tay
Học sinh 2 tay chống hông, ngồi nhổm lên 2 gót chân. Có
hiệu lệnh học sinh bắt đầu bật lên xuống liên tục ( chú ý bật
độ dài tối đa 40 cm) trong thời gian 1 phút/ 1 tổ. Nam 3 tổ,
nữ 2 tổ. Thời gian nghỉ giữa các tổ là 1 phút.
Đội hình:
x. GV
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x

x
x

x

x

x

x

x
x

x

x

x

xx

x

x

x
x

x

x
x

x

x

x

x

x
x

Bài tập 2: Di chuyển 4 góc sân.
- Mục đích: Phát triển sức bền nhanh. Sức bền di chuyển
phối hợp.
13


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

- Cách tập: Học sinh đứng ở góc sân phải khi có lệnh thực
hiện chạy tiến đến góc sân trên thì di chuyển ngang đến
góc sân trên bên trái sau đó di chuyển lùi đến góc sân trái
thì di chuyển ngang đến góc sân phải và ngợc lại. Tập mỗi
sân 2 học sinh, mỗi em chạy 1 vòng thuận, 1 vòng nghịch. Tổ
chức thực hiện trên 2 sân.
x x
x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x
x x x

Ngời tập xuất phát

. GV
3.4. Nhóm các bài tập phát triển khéo léo ( năng lực phối
hợp vận động).
Năng lực phối hợp vận động trong cầu lông đòi hỏi phải kết
hợp nhiều năng lực khác nhau. Song tuỳ theo mục đích hành
động với từng trờng hợp cụ thể mà một năng lực nào đó sẽ cần
đợc thể hiện trội hơn năng lực khác. Đặc biệt là các năng lực
liên kết, định hớng, phân biệt, phản ứng và thích ứng, ngoài
ra còn có năng lực nhịp điệu và thăng bằng.
- Năng lực liên kết đợc thể hiện sự phối hợp các bộ phận của
cơ thể nh chân, thân mình và tay vào thực hiện một nhiệm
vụ cụ thể của cầu lông. Nó bắt đầu khâu quan sát, phán
đoán, di chuyển và thực hiện kỹ thuật đấnh cầu ngang. Trong
mỗi kỹ thuật đơn lẻ khi ta giảng dạy kỹ thuật cho học sinh việc
kết hợp các động tác đặt chân chuyển trọng tâm cơ thể
đến hoạt động của tay đòi hỏi ngời học sinh phải liên kết các
yếu tố không gian, thời gian và mức độ dùng sức một cách
chính xác mới đảm bảo đánh cầu đúng yêu cầu, cầu ít bị rơi.
14


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

- Năng lực định hớng đợc thể hiện ở khả năng xác định hớng
đánh cầu chính xác và đỡ cầu chính xác.
- Năng lực phân biệt vận động đợc thể hiện khả năng dùng
sức cùng với cảm giác về lới, về sân bãi chính xác, về cảm giác

với vợt, với cầu. Học sinh khi mới tập do khả năng này còn hạn
chế nên tỷ lệ đánh cầu cha qua lới hoặc ra ngoài sân còn cao.
- Năng lực phản ứng nhanh thể hiện khả năng phản ứng
nhanh với cầu trong mọi tình huống.
- Năng lực thích ứng, điều này thể hiện ở những học sinh
chơi cầu lông nhiều và có trình độ cao hơn. Các em có thể
thay đổi mức độ dùng sức hoặc thay đổi các động tác đặc biệt cổ tay để có thể điều chỉnh đờng cầu.
- Năng lực nhịp điệu và thăng bằng. Năng lực này đặc biệt
cần thiết cho học sinh chúng ta. Nó thể hiện ở việc tiếp thu
hoặc hành động một kỷ thuật cầu lông theo đặc tính nhịp
điệu kỹ thuật hoặc khả năng giữ thăng bằng trong hoặc sau
khi thực hiện kỹ thuật.
Qua các quan điểm trên tôi đã đa vào những bài tập sau
để phát triển các năng lực trên cho các em giúp các em tiếp
thu bài học đợc tốt hơn và phát triển năng lực vận động tốt
hơn.
Bài tập 1: Di chuyển nhặt cầu.
- Mục đích: Phối hợp các loại di chuyển, phát triển các năng
lực vận động.
- Cách tập: Mỗi sân 4 ngời chia theo đờng giữa sân và lới. 4
ngời phục vụ cầm mỗi ngời 10 quả cầu đứng ở 4 góc sân trên
lới. Thực hiện ném cầu qua sân cho ngời tập di chuyển nhặt
và ném lên lới ( ngời phục vụ ném cầu ở các vị trí khác nhau
trên sân).
Thực hiện 4 ngời xong đổi 4 ngời khác luân phiên dòng
chảy.
Đội hình thực hiện.
x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x
15

Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

x
x

x
x x ngời phục vụ
x x (Ngời phục vụ)

x
x

(ngời tập)

. GV
Bài tập 2: Di chuyển đánh cầu thấp thuận tay và nghịch
tay qua lới vào ô 1,98 m.
- Mục đích: Phát triển phối hợp vận động kết hợp đánh cầu
nhẹ tay ở 2 kỹ thuật đã học, kỹ thuật thấp thuận và ngợc tay.
- Cách thực hiện: 2 ngời ở 2 góc lới phục vụ tung cầu cho ngời
thực hiện di chuyển bỏ nhỏ qua lới vào bờ 1,98m. Mỗi sân thực
hiện 2 ngời. Mỗi ngời 5 quả cho mỗi bên.
- Yêu cầu: Di chuyển nhanh, đánh cầu đúng vào ô.
Đội hình:
x x x x x x x x x x x

x
x x x x x x x x x x
x x
x x x x x x x x x x
x x
x x x x x x x x x x
x x
x
GV.
x

x
Ngời

tập
16


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

x Ngời phục vụ
Trên đây là toàn bộ hệ thống các bài tập bổ trợ phát triển thể
lực chuyên môn cầu lông mà tôi đa vào giảng dạy cho học sinh
trong thời gian các em học nội dung cầu lông.
4. Kiểm tra đánh giá.
Để đánh giá năng lực phát triển về thể lực chuyên môn cũng
nh kỹ thuật mà các em đã đợc học tôi đã đa 3 nội dung đặc

trng để kiểm tra cho cả 2 nhóm.
4.1. Nội dung kiểm tra:
1. Di chuyển đánh cầu bỏ nhỏ 2 ô trên lới.
2. Đánh cầu qua lại 10 quả.
3. Phát cầu cao xa.
4.2. Cách tiến hành kiểm tra và thang điểm.
1. Di chuyển đánh cầu bỏ nhỏ 2 ô trên lới ( 1,98m) x 2 m
thực hiện 10 quả mỗi bên 5 quả, tính số quả vào ô.
- Dụng cụ:
+ Sân cầu lông hỗn hợp
+ Quả cầu lông Hải Yến.
- Cách tiến hành: Ngời thực hiện kiểm tra phát cầu cho
ngời phục vụ. Ngời phục vụ hất bổng cầu lên cao về phía sân
ngời kiểm tra. Ngời kiểm tra di chuyển và thực hiện kỹ thuật
đánh cầu bỏ nhỏ vào 2 ô trên lới. Mỗi ô thực hiện 5 quả liên
tiếp. Giáo viên đánh giá kỹ thuật di chuyển và kỹ thuật đánh
cầu theo 3 mức A, B, C.
- Loại A: Di chuyển nhanh, đánh cầu thấp tay đúng, cảm
giác với cầu tốt.
- Loại B: Còn di chuyển chậm, kỹ thuật còn sai sót.
- Loại C: Sai sót nhiều trong di chuyển, di chuyển chậm , kỹ
thuật thực hành còn yếu, cha có cảm giác với cầu.
Cho điểm căn cứ vào bảng sau:

17


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng

____________________________________________________________________

Số 9- 10 7 -8
quả
quả
quả
và
o
Điểm Điểm
Mức
ô
kỷ
thuật
A
10
9
B
9
8
C
8
7

56 4
quả quả

3
quả

2

quả

1
quả

0
quả

Điểm
Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm

8
7
6

7
6
5

6
5
4

5
4
3

4
3
2

3
2
1

2. Đánh cầu qua lại 10 quả.
2 học sinh cùng kiểm tra vào sân. Mỗi ngời đứng một bên
sân cầu lông sử dụng các kỹ thuật di chuyển đã học kết hợp
đánh cầu thấp thuận tay và trái tay, đánh cầu qua lại cho nhau
trong phạm vi sân đơn. Đánh liên tục 10 quả thì dừng kiểm
tra.
Kết quả: tính số lần liên tục nhiều nhất kết hợp với đánh
giá về kỹ thuật và di chuyển theo 3 mức A, B, C.
Loại A: Học sinh thực hiện đúng cả kỹ thuật di chuyển và
kỹ thuật đánh cầu thấp tay.
Loại B: Còn sai sót trong các bớc di chuyển hoặc ở kỹ
thuật đánh cầu thấp tay.
Loại C: Sai sót nhiều cả trong hai kỹ thuật di chuyển và
đánh cầu.
- Cho điểm căn cứ vào bảng sau:
quả
h
Chất
lợng
kỹ thuật

Số

9đán 10
quả

đợc
Điể
m

7 -8
quả

56 4
quả quả

Điể
m

Điể
m
18

Điể
m

3
quả

2
quả

1
quả

0

quả

Điể
m

Điể
m

Điể
m

Điể
m


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

A
10
9
8
7
6
5
4
3
B

9
8
7
6
5
4
3
2
C
8
7
6
5
4
3
2
1
3. Phát cầu cao xa 10 quả
Ngời kiểm tra đứng vào ô phát cầu, phát vào ô chéo bên
sân còn lại 10 quả rơi đúng ô cao sân về sau.
Kết quả: Tính số quả rơi vào ô. Kỹ thuật đợc đánh giá
theo mức độ cao và điểm rơi của quả cầu theo mức độ A, B,
C.
Loại A: Cầu bay cao và rơi xa về phía sân, kỹ thuật phát
tốt.
Loại B: Cầu bay cao nhng cha xa hoặc xa nhng cha cao,
kỹ thuật phát đúng.
Loại C: Cầu bay điểm rơi gần, không cao, kỹ thuật phát
cha tốt.
Cho điểm căn cứ vào bảng sau:

Số quả
vào ô
Chất
lợng
kỹ
thuật
(điểm)
A
B
C

910
quả

7 -8
quả

56 4
quả quả

3 quả

2
quả

1
0
quả quả

10

9
8

9
8
7

8
7
6

6
5
4

5
4
3

4
3
2

7
6
5

5. Kết quả thực nghiệm đề tài :
19

3
2
1


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

Sau khi kiểm tra 3 nội dung trên cho 6 lớp ở cả 2 nhóm tính
bình quân điểm kiểm tra của cả 3 nội dung có kết quả nh
sau:
- Nhóm không đa các bài tập bổ trợ, tập các bài tập đơn
thuần:
T Lớp
Số
Loại giỏi
Loại khá
Loại đạt
Không đạt
T
hs (Điểm 9-10) (Điểm7-8)
(Điểm5-6)
(Điểm dới5)
1 10A 45 3
em
= 12em=
25em=
5em

=
1
6.7%
26.7%
55,5%
11.1%
2 10A 45 4
em
= 13em=
22em=
6em
=
2
8.9%
28.9%
48.9%
13.3%
3 10A 45 5
em
= 12em=
23em=
5em
=
3
11.1%
26,7%
51.1%
11.1%
4 Tổn 13 12em
= 37em=27.4 70em=

16em
=
g
5
9.0%
%
51.6%
12.0%
- Nhóm đa các bài tập bổ trợ vào áp dụng tập luyện hàng
ngày theo phơng pháp thực nghiệm
T Lớp
Số
Loại giỏi
Loại khá
Loại đạt
Không đạt
T
hs (Điểm 9-10) (Điểm7-8)
(Điểm5-6)
(Điểm dới5)
1 10A 45 10 em = 27
em= 8 em
= 0 em = 0%
4
22.2%
60.0%
17.8%
2 10A 45 11 em = 28
em= 6 em
= 0 em = 0%

5
24.4%
62.3%
13.3%
3 10A 45 11 em = 26
em= 8 em
= 0 em = 0%
6
22.2%
57.8%
17.8%
4 Tổn 13 32 em = 81
em= 22
em 0 em = 0%
g
5
23.7%
60.0%
=16.3%
6. Nhận xét, đánh giá.
Qua so sánh 2 bảng thành tích kiểm tra trên của 2 nhóm đối
tợng thực nghiệm và không thực nghiệm tôi thấy. Kết quả học
tập của các em đợc nâng lên rõ rệt.
Thứ nhất: các em đợc áp dụng các bài tập bổ trợ mới có tinh
thần thoải mái hơn, yêu thích tập luyện hơn mặc dù tập luyện
20


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn

Trờng
____________________________________________________________________

mệt hơn khi học cầu lông. Kết quả kiểm tra đánh giá về kỹ
thuật cũng nh tố chất thể lực của nhóm đợc thực nghiệm tăng
lên rõ rệt.
Thứ hai: Từ cơ sở các bài tập thể lực đó ở trờng, ở lớp, các em
đã tích cực hơn trong việc luyện tập ở nhà và ở các câu lạc bộ
cầu lông ở địa phơng. Từ đó các em phát triển tốt hơn về
mặt thể chất cũng nh trình độ, thể lực và kỹ thuật của môn
cầu lông chuẩn bị cho việc tiếp thu nhanh các môn học khác.
Đặc biệt các em học sinh nữ, nhiều em cũng đã rất thích thú
tập luyện và đạt kết quả khá cao.
So sánh thành tích kiểm tra của 2 nhóm nghiên cứu:
Loại giỏi: Quân bình tăng 14.7%
Loại khá: Quân bình tăng 32.6%
Loại đạt: Quân bình giảm 35.3%
Cha đạt: Quân bình giảm 12.0%
* Kết luận :
Qua thời gian nghiên cứu và đem vào áp dụng các bài tập
bổ trợ trên vào môn học cầu lông cho các em học sinh, tôi thấy
thể lực chuyên môn của các em đợc nâng lên rõ rệt. Từ đó các
em năm bắt kỹ thuật đợc tốt hơn. Giờ học của các em sinh
động hơn, không bị nhàm chán, gò bó. Khi các em vui chơi
thể thao ( chơi cầu lông) ở ngoài giờ học, ở nhà , ở các câu lạc
bộ ở địa phơng cũng tốt hơn. Và nhất là các buổi đấu tập,
các em đã nhanh nhẹn hơn, bền bỉ hơn trong từng xéc đấu.
Với con số 135 em đợc thực nghiệm và 135 em không đợc áp
dụng bài tập trên ở 6 lớp 10 trong 3 năm liên tục ở Trờng THPT Lê
Lợi tôi thấy kết quả rất tốt với các em đợc thực nghiệm. Vì vậy

tôi mạnh dạn đem một phần sáng kiến nhỏ của mình trong
nhiều năm làm công tác giảng dạy ở trờng phổ thông để góp
phần chung vào việc đào tạo thế hệ trẻ. Mặc dù vậy trên đây
21


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

là

ý kiến chủ quan của

cá nhân tôi, không thể tránh đợc

những sai sót , những bất cập, rất mong nhận đợc sự đóng
góp ý kiến bổ sung của các thầy cô, các đồng nghiệp, các cấp
quản lí, các chuyên gia đầu ngành để sáng kiến kinh nghiệm
của tôi đợc hoàn thiện hơn, có thể áp dụng rộng rãi hơn. Tất cả
vì thế hệ trẻ, vì tơng lai con em chúng ta, góp phần vào việc
giáo dục toàn diện và phát triển toàn diện cho học sinh trong
thời kỳ hội nhập.
Thọ Xuân, ngày 22 tháng 5
năm 2011
Tác giả

Nguyễn Văn Trờng
Tài liệu tham khảo

1. Phân phối chơng trình môn thể dục năm học 2006 - 2007 2008
2. Vũ Đức Thu - Thể dục 10 SGV NXB Giáo Dục 2006
3. Vũ Đức Thu Trơng Anh Tuấn Thể dục 11 SGV
NXB Giáo Dục
2007
4. Vũ Đức Thu Trơng Anh Tuấn Thể dục 12 SGV
NXB Giáo Dục
2008
5. Trần Văn Vinh - phơng pháp tổ chức thi đấu và trọng tài cầu
lông
22


Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo viên : Nguyễn Văn
Trờng
____________________________________________________________________

NXB TDTT
1997
6. Dơng Nghiệp Chí - Đo lờng thể thao NXB TDTT 1991
7. Vũ Đức Thu - Nguyễn Chơng Tuấn - Lý luận và phơng pháp
GDTC
NXB
TDTT 1995
8. Đào Chí Thành Huấn luyên thi đấu cầu lông NXB Thể Dục
Thể Thao.

23