thiết kế football club

GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

Đề Tài: FOOTBALL CLUB

B ộ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

CỘNG HÒA XÃ HỎI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT
CÔNG NGHẸ TP-HCM

Đ '-,c 'âp - T ự d o - H ? nh P húc

TP.HCM, ngày ... tháng ... năm 20ì 2
KHOA: MỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP
NGÀNH: THIẾT KÉ NỘI THÁT

■k'k'k'k'k'k’k ’
ki*

NHIỆM VỤ ĐÒ ÁN TỐT NGHIỆP

Họ và tên: Lưu Thị Bích Phụng
Ngành

MSSV: 107301119

: Thiết kế nội thất

Lớp

: 07DNT01

]. Đầu đề Đồ án Tốt nghiệp: FOOTBALL CLUB
2. Nhiệm vụ (yêu cầu về nội dung và số liệu ban đâu):
Thiết kế nội thất “Câu Lạc Bộ Bóng Đá “
Cụ thể thiết kế 4 khu vực:
I
•

Khu Sanh Đón

•

Khu Trưng Bày

•

Khu Xem Bỏng Đá + Café

•

Khu Giải Trí

T h ư v iẺ rĩ

-

LgÉjglHKỹTHUựcóá^TRHÇMj
i o fûo Ç 6 a ^

3. Ngày giao đồ án tốt nghiệp: 26/09/2011
4. Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 05/01/2012

SVTH:LƯUTHỊ BÍCH PHỤNG

Page 1


GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

Đề Tài: FOOTBALL CLUB

5. Họ tên người hướng dẫn
Cô Nguyễn Thị Bích Vân

Phần hướng dân
....................

Nội dung và yêu cầu Đồ án Tốt nghiệp đã được thông qua bộ môn.
N gày ........... th án g .............năm 2012
Chủ nhiệm bộ môn

Người hướng dân

(Kỷ và ghi rõ họ tên)

(Ký và ghi rõ họ tên)

PHÀN DÀNH CHO KHOA, BỘ MÔN
Người duyệt (chấm sơ b ộ ):...............................

Đơn v ị:...............................................................
Ngày bảo v ệ :.....................................................
Điểm tổng k ế t:...................................................
Nơi lưu trừ Đồ án Tốt nghiệp:.........................

SVTH:LƯƯ THỊ BÍCH PHỤNG

Page 2


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỀN THỊ BÍCH VẢN

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẦN

Điếm băng sô:

Điểm bàng chừ:

TP.HCM, ngày

tháng

năm 2012

Giáo viên hướng dẫn
(Ký và ghi rõ họ tên)

SVTHĩLƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 3


GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

Đề Tài: FOOTBALL CLUB

LỜI CẢM ƠN
*********

Lý luận là nền tảng, thực tiễn sẽ bồ sung và kiểm chứng lý luận đúng hay sai.
Trong quá trình thực hiện cuốn Luận văn và Đồ án Tốt nghiệp này, em đã học hói
được nhiều điều. Vừa học tập lý luận chuyên môn vừa áp dụng vào thực tiễn thông
qua những việc cụ thế là những điều rất cần thiết và hiệu quả. Quá trình lên Đô án
và nghiên cứu Luận văn được xem là tiền đề, là bước đệm cung cấp kinh nghiệm
cho em khi bước vào ngưỡng cứa cúa của thực tiên công việc.
Suốt quá trình nghiên cứu, em đà nhận được sự hướng dẫn tận tình, chu đáo từ
giáo viên hướng dẫn của mình là cô Nguyễn Thị Bích Vân. Vì thế, lời đầu tiên em
xin gửi lời cảm ơn đến cô Vân - người đã dìu dắt, hướng dẫn em trong thời gian
làm đồ án với sự nhiệt tình và tận tâm,hướng dân cho em có thê hoàn thành được đố
án 1 cách tốt nhất.Và em cũng xin cám ơn cô Vân về sự động viên em qua từng bài
sửa,qua những lá mail giúp em cam thây thân thiện và gân gũi hơn đê em có thê
chia sẽ và tạo không khí thoai mái nhất khi sứa bài không còn khoáng cách xa lạ
giừa cô trò như ngày đầu mới gặp.Em thật sự cám ơn cô Nguyễn Thị Bích Vân cô
đã cùng em đi đến cuối cùng của con đường và giúp em hoàn tất khóa học của mình
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô khoa Mỹ thuật công nghiệp,BGH Trường
Đại học Kỹ thuật Công nghệ TP.HCM đã giúp đờ em trong suốt 4 năm ngồi trên
ghế nhà trường và đặc biệt là trong quá trình thực hiện Đồ án Tốt nghiệp.

SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 4


GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VẮN

Đề Tài: FOOTBALL CLUB

MỤC LỤC
Table of Contents
MỤC LỤC............................................................................................................................................... 5
I.

PHÀN MỞ ĐÀU:.............

7

1.

LÝ n o CHỌN ĐỀ TÀI:................................................................................................................. 7

2.

MỤC ĐÍCH NGIÊN CỬU:............................................................................................................7

3.

Ý NGHĨA........................................................................................................................................ 7

4.

PHƯONG PHÁP NGI nÊN c ử u ................................................................................................. 7

5. GIỚI HẠN NGHIÊN c ứ u ............................................................................................................. 7
II.

GIẢI QUYÉT VẤN Đ È:........................................................................................................... 10

CHƯƠNG 1: SO LƯỢC VÈ LỊCH s ư BÓNG ĐÁ
I .TỎNG QUAN VÈ BÓNG ĐÁ............................................................................................................0
2.LỊCH SỬ BÓNG ĐÁ.........................................................................................................................10
CHƯƠNG 2: TÌM HIẺU VÈ NGHỆ THUẬT CÁT GIẤY KIRIGAMI................................... 29
I. ĐỊNH NGHĨA....................................................................................................................................29
II. LICH SỪ VÀ NGUỔN GÓC LỊCH sử .........................................................................................29
III. PHÂN LOẠI................................................................................................................................ 35
IV. ĐẶC DIÊM.................................................................................................................................... 44
V. S ự TƯƠNG ĐỒNG GIỮA KIRIGAMI VỚI TẠO HÌNH NỘI THẤT ...............44

VI. CƠ SỜ TẠO HÌNH CÚA KIRIGAMI ỨNG DỰNG VÀO KHÔNG GIAN... 44
VII. KÉT LUẬN CHUÔNG 2...................................................................................... 56
CHƯƠNG 3: ỨNG DỤNG KIRIGAMITRƠNG THIẾT KÉ..................................................... 57
I.

KIRIGAMI TRONG KIÊN TRÚC.............................................................................................. 57

1.

Trong các công trình công cộng:................................................................................................. 57

2.

Trong thiết kế nhà ở :.................................................................................................................... 02

II.

KIRIGAMI TRONG NỘI,NGOẠI THẤT.................................................................................. 04

1. ứ ng dụng trong thiết kế đo dạc.......................................................................................................08

SVTH.LỮU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 5


De Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYÊN THỊ BÍCH VÂN

2.

ứ ng dụng trong không gian nội thất:.........................................................................................6®

3.

Sự kết hợp Kirigami và những biến thể:.................................................................................... 78

III. KIRIGAMI TRONG ĐIÊU KHẮC:........................................................................................... 80
IV. KIRICiAMI TRONG THIẾT KÉ THỜI TRANG:..................................................................... 82
V.

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 :.......................................................................................................... 83

CHƯƠNG 4: NHỮNG YÉU TỐ ÁNH HƯỞNG VÀ ĐÊ XUẢT MỚI:...................................... 84
CHƯƠNG 5: PHÂN TÍCH Ý TƯỞNG VÀ PHONG CÁCH ú NG DỤNG TRONG KHÔNG
GIAN THIẾT KÉ............................................................................................................................ 93
I. Ý TƯỞNG THIÉT KẾ...................................................................................................................... 93
II. PHÂN TÍCH HỔ Sơ ĐÈ TÀI....................................................................................................... 100
III. Ý TƯỞNG CHO TỪNG KHÔN GIAN.......................................................................................103
III. KẾT LUẬN............................................................................................................................... 107
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................................................ 107

SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 6


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỀN THỊ BÍCH VÂN

I. PHÀN MỞ ĐÀU:
1. LÝ DO CHON ĐÈ TÀI:
Bóng đá ở Việt Nam phát triển mạnh mẽ và trở thành 1 môn thể thao không thể
thiếu trong đời sông tinh thân của người Việt Nam.Không giới hạn tuôi tác,ngoại
hình,không giới hạn trình độ tất cả từ già-trẻ; lớn- bé; trai - gái đêu có thê trớ thành
fan hâm mộ của môn thề thao vua này .Nó mang tính đại chúng và phát triên rộng
rãi trong xà hội.Vì bóng đá trơ thành 1 món ãn tinh thằn cúa người hâm mộ,nên nơi
đâu cũng có thê trở thành nơi sinh hoạt cua 1 cá thê 1 nhóm hoặc 1 tô chức nhưng
nó mang tính tự phát và không tập trung

Đe đáp ứng cho nhu cầu cua số lượng nhừng người yêu thích bóng đá có 1 nơi tập
trung những nhu cầu sinh hoạt,trao đối kinh nghiệm học hỏi lẫn nhau.Một sân chơi
cho nhân viên văn phòng sau giờ làm việc,cho thanh thiêu niên có cơ hội học tập và
phát triển kỹ nãng,nhừng người lớn tuối đến đế giao lưu về nhưng trận bóng...Đó là
lý do tôi chọn đề tài Football Club.
Với nhưng nét tương đồng xuất phát từ ý tương của quả bóng,lưới,sân vận
động,nhừng vạch vôi...với nghệ thuật cắt giây Kirigami đâ giúp tôi có nhừng ứng
dụng độc đáo trong thiết kế đề tài “Câu Lạc Bộ Bóng Đá’'
Khai thác nghệ thuật cắt giấy vào trong kiến trúc và nội thất 1 cách mới mẻ.Thiết kế
nội thât suy cho cùng là việc xây dựng không gian sao cho phù hợp yêu câu sử dụng
của con người, theo đó mà mỗi không gian có một mục đích sử dụng riêng không
nhầm lần với các không gian khác.Vì thế tôi đã ứng dụng nghệ thuật độc đáo này
vào trong đồ án tôt nghiệp này
2. MUC ĐÍCH NG1ÊN CỬU:
Mục đích nghiên cứu do tôi có hứng thú với cách thiết lập không gian gợi cảm,mới
mẻ và phép tạo hình mạnh gây nhiều ấn tượng về sự xô lệch với nhừng hình thê
“phi kết câu” cua phong cách kiên trúc theo xu hướng này; cùng như rât tâm đăc
“khấu hiệu” cùa kiến trúc sư Bernard Tschumi: “hình thức sinh ra từ trí tưỏng
tưọ*ng”.Đề tài câu lạc bộ bong đá là 1 ứng dụng phù họp với phong cách
Kirigami,từ tình chất mạnh mẽ bong đá tương đồng với sự táo bạo trong phong cách
Kirigami.nhừng vết cất ngẫu nhiên hoặc những vêt căt có mục đích tạo thành những
thiết kế độc đáo mà tôi thế hiện trong đê tài này
Đề tài hấp dẫn là yếu tố được con người cảm nhận bằng cả 3 giác quan: thị giác,
cảm giác và cả thính giác.Không gian chỉnh là thành phân có nhiêu ảnh hưởng biên
đồi thú vị đến tâm lý cua người sư dụng không gian đó. Khá năng tạo cảm xúc của
không gian thì vô hình, ân dụ và cảm tính hơn, trong khi các yêu tô vê màu săc, ánh
sáng, trang thiết bị thì cụ thế, dề hiểu và đôi khi có quy luật.Đê xuất xu hướng mới
SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 7

Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỀN THỊ BÍCH VÂN

trong việc xây dựng khồng gian nội thất: Không gian nội thât dựa trên môi quan hệ
mật thiết với không gian kiến trúc.Ngoài ra nó còn có ý nghĩa đưa 1 trường phái
mới vào trong thiết kế tạo ra những thiêt kê độc đáo ân tượng.Đa phân nhừng ứng
dụng trong, công trình kiên trúc của nghệ thuật Kirigami đêu là nhưng cong trinh
cua tương lai .Vì người ta chỉ thường thực hiện trên giấy và không nhiêu những
công trình trên thế giới được ứng dụng phong cách này.Vì nó mới me và không phải
là 1 phong cách phổ biến đế chiều long đa phân thị hiêu của con người.
ứ n g dụng phong cách Kirigami trong thiết câu lạc bộ bóng đá không phái là 1 sự
ngẫu nhiên mà là 1 sự kết hợp hoàn hảo giừa những nét tương đông trong hình ảnh
thiết kế từ quả bóng,sân cò,những vạch vôi...Tạo ra 1 không gian độc đáo,những
tạo hình thú vị
3. Ý NGHĨA:
Hàng vạn người đến sân vận động đê xem các trận thi đâu cỏ đội bóng mà họ yeu
thích, và hàng triệu người khác theo dõi qua ti vi nêu không thê đên sân vận động.
Ngoài ra, còn rất nhiều người chơi môn thể thao này ơ đẳng cấp nghiệp dư.Vì thê
mục đích tạo ra một nơi đế những người có chung niềm dam mê có một nơi đê tập
trung trao đối kinh nghiệm và học hói lẫn nhau,cùng nhau xem nhìrng trận dâu
chuyên nghiệp và qua đó có thề rút ra những kinh nghiệm cho sự phát triển của
bóng đá nước nhà. Nền bỏng đá nước nhà hiện đang trong giai đoạn chuyên minh
phát triền và so với thế giới thì vẫn còn một khoảng cách rât lớn. Việc tạo nhừng
sân chơi, nơi mà các cô động viên, người hâm mộ có thê trao đôi với nhau ve niem
dam mê của mình là thực sự cân thiêt
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Chọn lọc,đánh giá,phân tích,và tổng họp đề tài 1 cách kĩ lường.Lập kế hoạch nghiên

cứu .Tìm kiếm tài liệu tham khảo,hiêu rồ và năm băt các quy tăc trình bay Xac đinh
đối tượng nshiên cứu triển khai đề tài nghiên cứu
_ Lựa chọn chủ đề nghiên cứu.
- Xác định quy mô-phạm vi của chủ đề nghiên cứu.
- Xác định các thông tin dừ liệu cần thu thập
- Thiết kế,lập kế hoạch,lên quy trình,tiến độ thực hiện.
- Thu thập và xử lý dừ liệu thông tin đầu vào, ,xây dựng bảng câu hỏi.
- Giải thích làm sáng tỏ các vấn đề nảy sinh từ kết quả tông họp các số liệu nghiên
cứu
- Viết báo cáo-Đề xuất kiến nghị, ý kiến cá nhân.

SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 8


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

5. GIỚỈ HAN NGHIÊN CỬU:
-Nghiên cứu không gian kiến trúc và nội thất của câu lạc bộ bóng đá và ngôn ngừ
ứng dụng trong đó
Dù làm nội thất nhưng phải hiểu rõ bán chất cùa không gian kiến trúc, nghĩa là phải
có cái nhìn bao quát chung chứ không đi ngay vào chi tiêt.
Vì dù có thể làm một yếu tố đứng độc lập, nhưng nội thất vẫn là cái bên trong cũa
kiên trúc, dù ít dù nhiêu cũng vân phai tuân theo quy luật, ‘Tiêng nói” hay style
chung cua kiến trúc.. Vậy nên, không nên tách rời hai không gian chung —riêng này
để công trình có sự hoàn chính và thống nhât.
Từ cái nhìn tồng thế, hiếu không gian lớn, từ đó làm việc với những không gian bé

hơn và tiến hành hoàn thiện thêm chi tiêt, tỉ mi từng công đoạn, sao cho đạt chuân
về công năng đề con neười có thể hoạt động và sinh sống trong đó
-Kirigami là 1 V tương độc đáo cho tạo hình nội thât trong thiết kê của tôi

SVTH.LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 9


Dề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỀN THỊ BÍCH VÂN

II. GIẢI QƯYÉT VẤN ĐỀ:
CHUÔNG l i SO LƯỢC VÈ LỊCH s ử BÓNG ĐÁ
Ị. TÔNG QUAN VÈ BÓNG ĐẢ:
Bóng đá là môn thề thao đồng đội được chơi giữa hai đội với nhau, mỗi đội có
11 cầu thủ trên sân. Trò chơi này dùng một quả bóng và thường được chơi trên sân
co hình chừ nhật với hai khung thành ơ hai đầu sân. Mục tiêu của trò chơi là ghi
điểm bàng cách dưa bóng vào khuns, thành của đội đôi địch. Ngoại trừ thu môn, các
cầu thú khác đều không được cố ý dùng tay hoặc cánh tay đế chơi bóng. Đội chiên
thắng là đội ghi được nhiều bàn tháng hơn khi kết thúc trận đấu.
Bóng đá được chơi ở đẳng cấp chuyên nghiệp trên thê giới.
Hàng vạn người đến sân vận động đê xem các trận thi đâu có đội bóng mà họ yêu
thích, và hàng triệu người khác theo dõi qua tivi nêu không thê đên sân vận động.
Ngoài ra, còn rất nhiều người chơi môn thê thao này ở đãng cap nghiệp dư.
Theo một cuộc kháo sát công bố vào năm 2001 của FIFA, tô chức quản lý bóng đá
trên thế giới, có hơn 240 triệu người thường xuyên chơi bóng đá ở hơn 200 quôc
gia. Luật chơi đơn giản và dụng cụ thi đấu ít tốn kém giúp cho trò chơi này phát
triển mạnh mẽ. Ớ nhiều nước, bóng đá có vai trò quan trọng trong cuộc sông của

người hâm mộ, trong cộns, đồng địa phương hay ca quôc gia; do đó có thê nói đây
là môn thế thao phô biến nhất thế giới.
Bóng đá là môn thề thao đồng đội được chơi theo các quy tắc đề ra trong Luật bóng
đá (tiếng Anh: Laws of the Game). Các vận động viên tham gia chơi bóng đá được
gọi là các cầu thu, họ thường sử dụng một trái bóng hình cầu được gọi đơn giản
là qua bóng đá, trái bóng hoặc trái banh. Trong trận đâu bóng đá, hai đội, môi đội
gồm 1 I cầu thủ sẽ tìm cách đưa trái bóng vào khung thành (còn gọi là câu môn), đội
nào đưa bóng vào khung thành đối phương nhiều hơn (ghi được nhiêu bàn
thắng hơn) sê là đội giành chiến thảng, nếu hai đội có sô lân đưa bóng vào khung
thành đối phương như nhau, hoặc không đội nào làm được việc này thì trận đâu sè
kết thúc với kết quá hòa.
Quy tác cơ bản nhất của môn bóng đá là các cầu thủ, trừ người bảo vệ khung thành
(được gọi là thủ môn), được phép sử dụng bât cứ bộ phận nào trên cơ thê đê chơi
bóng trừ hai cánh tay và bàn tay của họ (tuy nhiên câu thú phải dùng tay đê thực
hiện việc ném biên)[2]. Trong một trận đâu thông thường, câu thù có thê chơi ơ bat
cứ vị trí nào và có thể đưa qua bóng theo bất cứ hướng nào trên sân, trừ trường hợp

SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 10


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

Cầu thủ rơi vào thế việt vị thì không thể nhận bóng. Dựa vào các quy tăc cơ bản này,
cầu thủ thường dùng chân đế thực hiện các động tác kỹ thuật như rê bóng, lừa bỏng,
chuyền bóne, cho đồng đội, sút bóng, với mục đích chính là tìm cách đưa bóng vào
khung thành đối phương và ngăn không cho đôi phương đưa bóng vào khung thành

đội nhà. Cầu thủ hai đội có thể va chạm nhau thông qua các pha tranh bóng, tăc
bóng nhưng tuyệt đối không được phạm những lồi ghi trong luật như chuôi bóng từ
phía sau, đẩy người, tiếu xảo. Điều khiến trận đâu là tô trọng tài bao gôm một trọng
tài chính và hai trọng tài biên, trọng tài chính sư dụng một chiêc còi cùng hai loại
thẻ, thé vàng và thè đỏ, và có trách nhiệm bẩt đầu, kêt thúc hoặc tạm dừng trận đâu.
Một trận đấu bón2, đá thông thường có hai hiệp, mỗi hiệp 45 phút với khoảng thời
gian 15 phút nghỉ giữa hai hiệp.
2. LI CH SƯ BÓNG ĐẢ:
Các môn thể thao tương tự bỏniỉ đá hiện đại (với mục đích đá bóng vào khung thành
đối phương) đã xuất hiện ớ nhiều nơi trên thê giới từ rât lâu. TheoFIFAthi dạng
bóng đá cô xưa nhất bao gồm đầy đủ các kỹ thuật chơi bóng có lẽ xuât phát
từ Trung Quốc vào khoảng thế kỷ 2 hoặc 3 TCN, môn xúc cúc
đá
cầu).[3] Ớ La Mã cổ đại cũng xuất hiện một môn thế thao chơi bóng có nhừng nét
giống bóng đá, đó là môn harpastum.
Môn bỏng đá với các luật chơi gần như ngày nay bẳt đầu phố biến từ giừa thế kỷ
19 tại các trường học trên nước Anh. Bộ luật bóng đá hiện đại cổ nhất mà ta biết là
bộ luật mà ngày nay thường được biết đén dưới tên Bộ luật Cambridge (tiêng Anh:
Cambridge Rules). Sở dĩ có tên gọi này vì chính trong khuôn viên Trinity
College thuộc Đại
học
Cambridge,
dại
diện
của
năm
trường Eton, Harrow, Rugby, Winchester và Shrewsbury đã tô chức họp mặt đê
thống nhất một luật chơi đầu tiên cho môn bóng đá[4]. Cùng trong thập niên 1850,
các đội bóng nghiệp dư bát đầu đựoc thành lập và thường môi đội xây dựng cho
riêng họ những luật chơi mới cua môn bóng đá, trong đó đáng chú ý có câu lạc

bộ Sheffield F.c..[5] Việc mỗi đội bóng có luật chơi khác nhau khiến việc điêu
hành mỗi trận đấu giữa họ diền ra rất khó khăn. Nô lực đáng kê nhât trong việc
chuẩn hóa luật chơi môn bóng đá là việc thành lập Hiệp hội bóng đá Anh (The
Football Association, thường viết tất là FA) vào ngày 26 tháng
10 năm 1863 tại Great Ọueen Street, Luân Đôn.[6]Sau 5 cuộc họp diễn ra từ tháng
10 đến thảng 12, bộ luật đầy đủ và toàn diện đầu tiên của môn bóng đá gồm 13 điều
đã được FA thông qua dưới sự chủ trì của Ebenezer Cobb Morley.[6] Hiện nay cơ
quan chịu tránh nhiệm quán lý và theo dõi luật bóng đá trên thê giới là Lly ban bóng
đá quốc tế (International Football Association Board, thường viêt tăt là 1FAB).

SVTH:LƯU TH] BÍCH PHỤNG

Page 11


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

IFAB được thành lập năm 1886[7] tại Manchester trong một buổi họp với sự có mặt
của đại diện FA, Hiệp hội bóng đá Scotland (Scottish Football Association), Hiệp
hội bóng đá xứ Wales (Football Association of Wales) và Hiệp hội bóng đá
Ireland (Irish Football Association).
Giải thi đấu bóng đá đầu tiên, Cúp FA (FA Cup), được c. w. Alcock tổ chức lần
đầu cho các câu lạc bộ bóng đá Anh vào năm 1872. Trận thi đâu bóng đá câp quôc
tế đầu tiên giừa đội tuyển Anh vàScotland cũng diễn ra vào năm 1872 tại Glasgow.
Nước Anh cũng là quê hương của giai đấu liên đoàn đầu tiên, The Football League,
liên đoàn nàv được thành lập năm 1888 theo sáng kiên của giám đôc câu lạc
bộ Aston Villa, ông William McGregor.18] Giai đấu này bao gồm 12 câu lạc bộ
thuộc miền Trung và miền Băc nước Anh.

Cơ quan quản lý bóng đá thế giới, FIFA (Fédération Internationale de Football
Association, liên đoàn bóng đá quốc tế) được thành lập vào nãm 1904 tại Paris với
chủ tịch đầu tiên là ông Robert Guérin, một người Pháp, ngay từ khi thành lập FIFA
đã tuyên bố sử dụng và tôn trọng bộ luật bóng đá do FA đưa ra.[9] Từ năm 1913, cơ
quan theo dõi luật bóng đá IFAB bẳt đầu bố sung các thành viên là đại diện của
FIFA. Hiện nay ban điều hành của IFAB bao gồm 4 đại diện của FIFA và 4 đại diện
đến từ các liên đoàn khai sinh luật bóng đả là Anh, Scotland, Ireland và xứ Wales.
Tính cho đến năm 2008, FIFA có 208 quốc gia hoặc vùng lãnh thổ có đại diện là
thành viên, nhiều hơn ủy ban Olvmpic Quốc té 3 thành viên và nhiêu hơn Liên
Hiệp Quốc 16 thành viên.[10]
Ngày nav bóng đá đã được chơi ở cấp độ chuyên nghiệp trên khãp thê giới với hàng
triệu người đến sân theo dõi các trận dấu[l 1] cũng như hàng tý người theo dõi qua
truyền hình.[12] Theo một cuộc thăm dò do FIFA tiến hành năm 2001, có trên 240
triệu người từ trên 200 quốc gia thường xuyên chơi bóng đá.[13] Không chỉ là môn
thể thao phổ biến nhất thế giới,[ 14], bóng đá còn có ánh hưởng lớn đên nên thê thao
và xã hội nhiều quốc gia, hãng truyền hình ESPN từng cho ràng chính đội tuyển Bờ
Biến Ngà đà giúp ngăn chặn nguy cơ một cuộc nội chiên tại nước này vào
năm 2005, ngược lại cũng chính một trận bóng đá đã khởi đâu cho một cuộc chiên
với cái tên Chiến tranh bóng đá xảy ra năm 1969 giữa El Salvador và Honduras.[l 5]
a) Luủt thi đau:

Hiện nay Luật bỏng đá chính thức có 17 điều được áp dụng cho mọi câp độ chơi
bóng và chỉ có một vài sưa đôi nho cho phù hợp với bóng đá nừ và bóng đá trẻ.

SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 12


Để Tài: FOOTBALL CLUB

•

GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

Cầu thủ, trang phục và trọng tài

Mồi trận đấu bóng đá bao gồm hai đội, mồi đội 11 cầu thủ thi đấu chính thức
trên sân kế cả 1 thủ môn. Thu môn là người duy nhắt được phép chơi bóng
bằng tav, tuy nhiên việc này cùng chỉ được giới hạn trong khu câm địa phía
trước khung thành do thủ môn trấn giừ. Bên cạnh số câu thu chính thức mỗi đội
cũng còn một số cầu thu dự bị để thay thế khi cần thiết, thông thường trong một
trận bóng đá thi đấu chính thức, mồi đội chi được phép thav đôi 3 câu thủ. Câu
thú sau khi được thay ra sẽ không thế tiếp tục quay trơ lại sân thi đấu.1161 Người
chi đạo chiến thuật cho đội bóng là huấn luyện viên, vị trí này không phải là
quy định bẳt buộc được ghi trong Luật bóng đá.[171
Trang phục thi đấu của các cầu thủ thường bao gôm áo phông, quân soóc, tât
cao đến đầu gối, giày và bao vệ ống đồng, cầu thủ thi đâu trên sân bị câm mặc,
đeo hoặc mang theo các đồ vật có thế gây nguy hiếm cho cầu thủ đối phương
như vòng, dây chuyền hoặc đồng hồ. Do là vị trí được sử dụng tay và thường
xuyên phái bay người theo bóng, thủ môn được trang bị kĩ hơn các cầu thủ
khác, họ thường mặc áo phông dài tay, đeo cả bảo vệ ông đông và bảo vệ
khuỷu tay và mang găng khi thi đấu.1IS|
Điều khiển trận đấu là tổ trọnẹ tài bao gồm 1 trọng tài chính và 2 trọng tài biên,
nhừng người này có toàn quyền điều khiến trận đâu theo các quy định của Luật
bỏng đá, quyết định cứa trọng tài chính dù đúng hoặc sai cũng thường là quyêt
định cuối cùng và không thế đao ngược. Ngoài ba trọng tài làm việc trên sân
còn có một trọng tài thứ tư (còn gọi là trọng tài hàn) quan lý việc thay người,
theo dõi thời gian bù giờ và thay thê trọng tài trên sân trong trường hợp cân
thiết J

•

Sân thỉ đấu:

Do được hình thành ở Anh, luật bóng đá trước đây quy định các kích thước
theo hệ đo lường Anh tuy nhiên hiện nay các số đo này đã được đôi sang
hệ SI cho phù hợp với sự phố biên của bóng đá trên thê giới. Một sân bóng
đá tiêu chuẩn cho các trận đấu quốc tê có dạng chừ nhật với chiếu dài năm
trong khoảng từ 100 đến 110 mét, chiều rộng từ 64 đến 75 1T1. Còn đối với
các trận đẩu ở câp độ thấp hơn, sân bóng có thê có chiêu dài năm trong
khoáng từ 90 đến 120 m (100-130 yd) và rộng từ 45 đến 90 m (50-100 yd).
Hai cạnh dài của sân bóng được gọi là hai đường hiên dọc, hai cạnh còn lại
là đường biên ngang. Ở chính giừa hai đường biên ngang là khung thành có
dạng chữ nhật'20' với chiều dài 7,3 m và chiều cao 2,44 m. Khung thành
thường được giăng lưới để dề phân biệt tình huống bóng vào khung thành
hay ra ngoài, tuỵ nhiên điều này không năm trong quy định chính thức cúa
Luật bóng đá.*21'
Phía trước mỗi khung thành là khu cấm địa. Khu vực này cũng có dạng chừ
nhật với chiều dài dọc theo đường biên ngang của sân với kích thước 40,3 m
dài, 16,5 m rộng. Ớ giữa khu cấm địa, cách khung thành 11 m là diêm đá
SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 13


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỀN THỊ BÍCH VẢN

phạt đền, nơi các cầu thủ thực hiện các cú sút phạt đền (do cầu thủ đôi

phương phạm lỗi trong khu vực cấm địa). Khu câm địa cũng là nơi duy nhât
thu môn được phép chơi bóng băng tay. ơ phía trong khu câm đìa co mọt
hình chữ nhật nhó hơn với chiều dài dọc theo đường biên ngang có kích
thước 18,3 m dài, 5,5 m rộng (thường được gọi là khu 5 mét 50), đây là nơi
cầu thu đối phương tham gia tấn công không dược phép va chạm trực tiep
với thủ môn đang trấn giừ khung thành.•

•

Thòi gian thi đấu

Một trận thi đấu bóng đá thông thường diên ra trong hai hiệp chính thưc hen tiep,
moi hiẹp gồm 45 phút ngăn cách bằng 15 phút nghỉ giừa giờ. Sau khi hiệp 1, hai đọi
bóng sẽ phải đổi sân cho nhau đe có sự công băng trong vòng 1 phút. Người có
quyên bát đầu và kết thúc trận đấu là trọng tài chính. Trong các tình huông phải
SVTH:LƯÌJ t h ị b í c h p h ụ n g

Page 14


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

dừng bóng hoặc bỏng ra ngoài sân, trọng tài sẽ tính thêm giờ, thời gian chêt này sè
được chơi bù vào cuối mỗi hiệp đấu (được gọi là nhừng phút bù giờ), sô phút bù giờ
là ít hoặc nhiều đều hoàn toàn phụ thuộc vào quyết định của trọng tài chính, kê cả
trường hợp nó khác biệt so với sô phut bù giờ do trọng tài thứ tư công bo tren bang
điện tử.1221 Quy định về thời gian đá bù xuât hiện sau trận đâu
năm 1891 giữa Stoke và Aston Villa, khi chỉ còn 2 phút là hết giờ, trong tình thê bị

dẫn trước 1-0, đội Stoke bất ngờ được hưởng một quả phạt đền, thủ môn Villa đà
đối phó bans cách đá bóns ra khỏi sân và đên khi bóng trở lại sân thi đong ho đa
điểm 90 phút và Stoke thua trận.1231
Trong các giải thi đấu liên đoàn, một trận đấu có thề kết thúc với tỉ số hòa, tuy
nhiên trong các trận đá loại trực tiếp (như ở các giải Cúp hoặc các trận playotf), băt
buộc phải xác định được một đội giành chiến thang. Trong trường hợp này, nếu kết
thúc 90 phút của 2 hiệp chính hai đội vẫn hòa, họ sẽ phải thi đâu thêm 2 hiệp
phụ liên tiếp, mỗi hiệp 15 phút không có nghỉ giừa giờ. Nêu hêt 2 hiệp phụ mà ket
quả vẫn hòa, hai đội sẽ phai thi đá luân lưu 11 m (hai đội thay phiên nhau thực hiện
các quả đá phạt đền) để xác định đội giành chiên thãng. Các bàn thăng ghi được
trong hai hiệp phụ sẽ được tính vào kết quà chung cuộc, tuy nhiên các bàn thăng ghi
trong nhừng loạt đá luân lưu 11 m sẽ không dược tính (mà chỉ dùng đê xác đinh ket
quả thắng thua). Trong thập niên 1990 và 2000, IFAB đă cho thử nghiệm luật Bàn
thắng vàng, theo đó nếu trong hiệp phụ có một đội ghi được bàn thăng trước, trận
đấu sẽ lập tức kết thúc với kết quả thẳng cho đội vừa ghi bàn. Luật bàn thăng vàng
đã được sử dụng ở cấp độ thế giới trong World Cup 1998 và World Cup
2002 với Pháp là đội tuyển đầu tiên tận dụng được lợi thế này khi giành chiên thăng
trước Paraguav bằng bàn thắng vàng cuaLaurent Blanc (năm 1998), Pháp cũng là
đội vô địch ở giải đấu năm 1998. Tại Giai vô địch bóng đá châu Au 1996, đọi tuyen
bóng đá quốc gia Đức đà giành chức vô địch sau chiên thăng trước đội tuyên bóng
đá quốc gia Cọng hòa Séc bàng bàn thắng vàng của Oliver Bierhoff. Tại Giải vô
địch bóng đá châu Ảu 2004, luật bàn thắng vàng được thay thế bang luật Bàn thắng
bạc theo đó nếu kết thúc hiệp phụ đầu tiên mà có một đội dân trước vê tỉ sô, trận
đấu sê kết thúc với chiến thắng giành cho đội có lợi thê vê tỉ sô. T uy nhiên hiện nay
IFAB đã bỏ việc thử nghiệm cả 2 luật này.,24>
Trong các trận đấu loại trực tiếp theo thê thức lượt đi-lượt vê, thông thường người
ta sẽ tính tới lợi thế bàn thắng trên sân khách, rheo đó nêu sau hai trận mà hai đội
có kết quả chung cuộc hòa nhau, đội nào ghi được nhiêu bàn thăng hơn tren san
khách sẽ là đội giành chiến thắng. Tuy nhiên không phái giải đâu lớn nào cũng sử
dụng lợi thế này, ví dụ như tại Copa Libertadores ở Nam Mỹ.

SVTH.LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 15


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

Sebastian Larsson thực hiện một quả phạt góc cho Birmingham City
Theo luật bóng đá, có hai trạng thái bóng chính trên sân, đó là bóng
đọng và bóng chết. Thời gian bóng động trong trận đấu được tính từ thời điêm
các cầu thủ bất đầu trận đau bằng cú phát bóng giữa sân cho đến khi bóng rơi ra
nơoài khu vục sân thi đấu họậc trận đâu bị ngừng lại bơi quyet dinh cua trọng
tai (do cầu thú phạm lỗi, chấn thương hoặc tình huống đặc biệt khác), khi đó
bóng rơi vào trạng thái bóng chét. Trận dâu lúc này sẽ được khơi dọng lại bang
các cách chính sau:
. Ném biên: Khi bóng rơi ra ngoài đường biên dọc do tác động của một câu
thủ đội nhà (dù ở trên mặt sân hay bay trên không). Đội đối phương sẽ được
hướng quyền ném bóng từ vị trí trên đường biên dọc mà bóng rời sân. Tư
quả ném biên, bàn tháng chí được công nhận khi chạm chân câu thủ khác “
■ Phát bóng: Khi bóng rơi ra ngoài đường biên ngang do tác động của câu thủ
tấn công đối phương. Đội phòng ngự sẽ được hương quyền phát bóng lên.
Từ qua^phát bóng, nếu bóng được đá vào câu môn, bàn thăng được công
n h ậ n .^
^
^
■ Phat góc: Khi bóng rơi ra ngoài dường biên ngang do tác động của câu thủ
phòng ngự. Đội tấn công sẽ được hưởng quyền đưa bóng vào trận đâu băng

cú đá từ điểm đá phạt góc (là diêm nôi giừa đường biên dọc va đương bien
ngang). Từ qua đá phạt góc, nêu bóng được đá vào câu mon, ban thang se
được tín h .^
- Đá phat gián tiếp: Khi cỏ cầu thu bị phạm lỗi nhẹ. Đội đôi phương sẽ được
hưởng quyền đưa bóng vào trận đấu, nêu đá bóng trực tiêp vào câu mon,
bàn thắng không được công nhận. Bàn tháng chỉ được công nhận khi bóng
chạm chân một cầu thủ k h á c ^ 1
. Đả phat trưc tiếp: Khi có cầu thủ bị phạm lồi nặng (lỗi quy định trong điêu
12 của Luật bóng đá, ví dụ bị phạm lôi khi đang có lợi thê tan cong, bị

SVTHiLƯU THị BÍCH PHỤNG

Page 16


GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

Đề Tài: FOOTBALL CLUB

phạm lỗi từ phía sau). Đội đối phương sẽ được quyền đưa bón« vào trận đấu
và bàn thắng ghi vào cầu môn từ cú đá phạt này sẽ được tính. '
■ Phat đền: Khi có cầu thủ tấn công bị phạm lỗi trong khu vực câm địa cùa đội
phồn« ngự. Đội tấn công sẽ được hưởng cú đá phạt từ vị trí đá phạt 1 1 m,
đây là cú đá chì có sự tham gia của một cầu thủ đội tấn công (người sút phạt
đền) và thú môn đội phòng n g ự .^
■ Thá bóng: Khi trận đấu bị dừng lại không phải do bóng ra ngoài sân hoặc có
eau thu bị phạm lỗi (ví dụ có cầu thu bị chấn thương, có cổ động viên nhảy
vào sân). Trọng tài sẽ là người cầm bóng và tha trước sự có mặt cua một
cầu thủ mỗi đội.^"1
• Phạm lỗi

Một cầu thủ đội sọc đo đen vi phạm luật 12 bàng việc kê chân cầu thú đội sọc
trăng xanh.

Thé vàng và thé đo
Một Ịỗị xảy ra khi có cầu thu vi phạm các điều ghi trong Luật bóng đá. Các lỗi
vi phạm được quy định trong điêu 12 của Luật bóng đá (đôi khi con được gọi
ìàLuật 12). Các loi thường thay là câu giờ, đẩy người, kéo áo. Đội có eau thủ vi
phạm sẽ chịu cú đá phạt trực tiêp hoặc đá phạt đên từ phía đoi phương.
Đề canh cáo cầu thủ phạm lỗi, trọng tài sẽ sử dụng biện pháp nhắc nhở, nặng
hơn là phạt thé vàng và nặng nhât là phạt thẻ đỏ. Câu thú bị phạt 2 the vang
hoặc một thẻ đỏ sê bị đuôi khoi sân và không được thay the bang cau thu dự b|.
Cầu thủ ngoài sân nếu có hành vi không đúng mực cũng sẽ bị trọng tai sư dụng
the vàng hoặc thẻ đo đế canh cáo. Với các thành viên ban huan luyẹn va huan
luyện viên trưởng, trọng tài không sư dụng thé vàng, thẻ đó mà co quyen đuoi

SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 17


GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

Dề Tài: FOOTBALL CLUB

trực tiếp người vi phạm ra khỏi sân.^1 Trong tình huống xét thây tiêp tục cho
bong động có lợi hơn cho đội bị phạm lỗi, trọng tài có quyên tiêp tục cho trạn
đấu dien rả và tiến hành việc cảnh cáo cầu thú phạm lỗi sau khi bóng chêt, tình
huống này được gọi là phép lợi thẻ.
Luật phức tạp nhất của bóng đá là luật việt vi. Luật này đã có nhiêu thay đoi ke

từ ngay ra đời, theo quy định mới nhất thì một cầu thủ tấn cônẹ bị coi là việt vị
khi so với đường biên ngang khung thành đội phòng ngir, câu thủ này đứng
thấp hơn 2 cầu thủ phòng ngự cuối cùng của đối phương (kê cả thủ môn).
h) Cầu thu và trân đấu:
• Các hình thức choi bóng

«p
Trẻ em chơi bóng đá.
Với luật chơi đơn giản và trang bị không đòi hỏi câu kỳ, đăt tiên, mọi người ơ mọi
lứa tuổi đều có thể chơi bóng như một môn giải trí trong các sân tập, tại các giờ học
thề dục hay thậm chí là trên đường phố. Tuy nhiên đê chơi bóng chuyên nghiệp thì
các cằu thủ thường phải tham gia các câu lạc bộ bóng đá từ khi còn trẻ đê được
huấn luyện kỹ thuạt và chiến thuật cơ ban cua môn bóng đá. Tại các cơ sớ đào tạo
này cầu thủ trẻ sè được rèn luyện cả về thế lực và kỹ chiên thuật cũng như được
tham gia nhiều trận đấu theo từng lứa tuồi để tích lũy kinh nghiệm. Do tính cạnh
tranh rất cao của bóng đá chuyên nghiệp, chỉ một phần nho trong sổ các câu thủ trẻ
CO the trở thành cầu thủ chuyên nghiệp, số còn lại chấp nhận chơi bóng như một s ở
thích hoặc tiếp tục sự nghiệp ở các câu lạc bộ bán chuyên nghiệp.
Đe chơi trọn vẹn một trận đấu bóng dài 90 phút, câu thủ cân một sức khoe va đọ
bền lởn vì tùy theo vị trí, họ phai di chuyển (chu yếu là chạy) trên quãng đường
tong cộng dài từ 6 đến 11 km. Bên cạnh đó, cầu thủ bóng đá còn bị đe dọa bởi các
chấn thương rất dễ xảy ra trong trận đấu hoặc trong lúc tập luyện, chân thương
thường xảy ra với họ ở chân, ví dụ chấn thương gân khoeo, chân thương got chan va
đôi khi thạm chí là gãy chân. Nhừng cái chết trên sân đâu hoặc sân tập, tuy hiêm
gặp nhưng cũng vẫn xảy ra trong môn bỏng đá, một trường hợp như vậy là cái chêt
cua cầu thu Antonio Puerta người Tây Ban Nha, anh đã chêt trong bệnh viện sau khi
bị ngừng tim ngay trong một trận đấu thuộc giải La Liga vào ngày 25 thang
8 năm 2007 1311 Vì sự tiêu tốn thề lực và các mối đe dọa này, một cầu thủ bóng đả
chuyên nghiệp hiếm khi có đủ 100% khả năng để thi đấu suốt một mùa giải dài 9

SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 18


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

tháng, họ thường có chiến thuật phân bổ sức lực chú trọng cho các trận đâu lớn.
Cũng như nhiều môn thể thao hiện đại khác, hiện tượng doping cùng xuât hiện
trong bóng đá. Sau một thời gian dài không chấp nhận hợp tác với Uy ban chông
doping quốc tế (AMA), FIFA vào năm 2006 đã đồng ý với đê nghị của IOC vê việc
tất cả các liên đoàn bóng đá phai ký công ước quốc tế về chống sử dụng doping.
Tuy nhiên FIFA vẫn giừ quyền tự quyết định hình thức xử phạt với câu thu bị phát
hiện dùng doping.1''2*.
Một trong những đặc điếm hấp dẫn của môn bóng đá là tính bât ngờ cua kêt quả
trận đấu, về mặt này bóng đá và bóng chày được coi là hai môn thê thao đông đội có
tính bất ngờ cao nhất.*331. Có thế kê tới trường hợp của Đan Mạch vôn tham dự Giải
vô địch bóng đá châu Âu 1992 với tư cách đội thay théNam Tư bị câm vận nhưng
cuối cùng lại vượt qua nhiều đội mạnh đê trở thành nhà vô địch châu Au, hay chiên
thắng 3-2 tại chung kết World Cup 1954 của Tây Đức trước Hungary, đội trước đó
đã thắng họ tới 8-3 tại vòng đấu bảng. Có thê tóm tắt sự bất ngờ trong môn bóng đá
bàng câu nói nổi tiếng của huấn luyện viên Sepp Herberger của đội tuyên Đức vô
địch World Cup 1954
•

Môi trường thi đấu

Những cầu thủ bóng đá hiện đại đầu tiên thường là các sinh viên, sau đó mới đến

giới thượng lưu và công nhân. Ban đầu họ chỉ là các cầu thủ nghiệp dư và lây bóng
đá như một thú giải trí. Một thời gian dài đầu thế kỷ 20, việc chơi bóng một cách
chuyên nghiện cho các câu lạc bộ cua những ông chủ lớn bị coi như hành động đi
làm nô lệ"1351 vì đồng lương thấp và điều kiện thi đấu tồi, ví dụ cầu thủ quốc tê
người Pháp Thadée Cisowski được nhận lương mỏi tháng 400 tranc vào
năm 1961*36], chi nhiều hơn 30% so với mức lương tôi thiêu cua Pháp (SMIC). Tuy
các liên đoàn cầu thu đã được thành lập ớ Anh từ đâu thê ký 20, các tô chức này
thực tế đà không đấu tranh được nhiều cho việc cải thiện tình trạng tôi tệ đó J .
Từ thập niên 1960, điều kiện thi đấu của bóng đá chuyên nghiệp bất đầu thay đồi, từ
năm 1969 cầu thủ bắt đầu được ký hợp đồng có kỳ hạn ở Pháp, 8 ở Anh là từ
nam 1978.[39J.
Từ thập niên 1970, nhừng "nô lệ đá bóng" bắt đầu trở thành "lính đảnh thuê" với
điều kiện kinh tế cao hơn khi họ cỏ sự tư vấn của những người hoặc cơ quan đại
diện.*40*. Tuy nhiên ngay cả mức lương của các ngôi sao tại các giải bóng đá lớn vân
còn thua kém so với mức lương của các ngôi sao Công thức 1, NBA hoặc quyên
Anh chuyên nghiệp. Ví dụ siêu sao Diego Maradona được câu lạc bộ ssc
Napoli trả 7,5 triệu franc Pháp mỗi năm trong khi tay đâm Larry Holmes nhận được
hơn 45 triệu vào cùng thời gian tương ứng.*41*. Theo bang xêp hạng năm 2006 các
vận động viên chuyên nghiệp có thu nhập cao nhât của tạp chí Sports
Illustrated^ 21 thì người có thu nhập cao nhất trong giới câu thủ, Ronaldinho, nhận
khoảng 32,7 triệu USD một năm, tương đương mức của ngôi sao quân vợt Roger
Federer (31,3 triệu), nhưng vẫn còn thua xa tay golf Tiger Woods (111,9 triệu).

SVTHiLƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 19


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN

Cùng với sự gia tăng của lương cầu thủ, sô tiên chuyên nhượng một câu thu tư cau
lạc bộ này sang câu lạc bộ khác cũng tăng lên nhanh chóng, nêu như vào năm 1905,
cầu thủ Anh Alf Common trở thành cầu thu bóng đá đầu tiên được chuyên nhượng
với giá 1000 báng Anhí431 thì vào năm 2001, vụ chuyển nhượng Zinedine
Zidane từ Juventus sang Real Madrid đà lập kỷ lục thê giới với giá 76 triệu euro. Tại châu Âu có 2 mùa chuyển nhượng chính diễn ra vào khoảng thời gian giừa hai
mùa giải kế tiếp (từ khoang tháng 6 đến tháng 9 hàng năm) và khoảng thời gian
nghi Đông của một mùa giải (từ tháng 12 năm trước đên tháng 1 năm sau).
•

Cách mạng về chiến thuật

Bố trí đội hình của chiến thuật nồi tiếng Bố trí đội hình của chiến thuật "4"WM".
4-2".
Từ thân niên 1880 dến khoảng năm 1925, chiến thuật phổ biến của các đội
bóng là bố trí đội hình gồm 5 cầu thủ tấn công {tiên đợo), 3 câu thu chơi giừa
sân (tiền vệ) và 2 cầu thủ phòng ngự (hậu vệ). Sớ dĩ phải bô trí nhiêu tiên đạo
như vậy là vì luật việt vị thời gian này quy định tiên dạo phái đứng trên ít nhât
3 cầu thủ đối phương. Việc luật việt vị giảm sô câu thu phải dửng trên từ 3
xuống còn 2 đã ảnh hương lởn đến chiến thuật và số lượng bàn thăng, ngay
nãm đầu tiên áp dụng luật mới, số bàn thắng ghi ở giải vô địch bóng đá Anh đă
tăng từ 4.700 bàn lên 6.373 bản.1*51. Đê ứng dụng luật việt vị mới, huấn luyện
viên Herbert Chapman đã đưa ra chiến thuật mang tính cách mạng đối với môn
bóng đá, chiến thuật "WM" với 3 hậu vệ, 2 tiền vệ phòng ngự (W)y 2 tiên vệ
công và 3 tiền đạo (M).m . Bộ tứ tiền vệ ở trung tâm thường được gọi là ô
vuông kỳ áo1^ 1 vì họ dóng vai trò quan trọng trong việc đieu tiet bong, phat
động tấn công cùng như ngăn chăn các pha phản công của đôi phương.
Chiến thuật WM chính thức phá san vào năm 1953 sau thất bại nồi tiếng của
đội tuyến Anh trước đội tuyển Hungary ngay trên thánh địa Wembley. Với

chiến thuật mới "4-2-4", ngứời Hungary đã hạ người Anh với tỷ số 6-3. Sau 4SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 20


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGƯYẺN THỊ BÍCH VAN

2-4, bóng đá hiện đại bẳt đầu chuyển sang chiến thuật ”4-3-3" rồi "4-4-2". về
mặt phòng ngự, bước tiến đáng kề về chiến thuật là đội hình Catenaccio áo
huấn luyện viên người Argentina Helenio Herrera đưa ra và được áp dụng phô
biến trong các đội bỏng Y. Tại Đức, đội hình phòng ngự lại thường sư dụng
một cầu thủ phòng ngự tự do (được gọi là libero) với nhừng đại diện nôi tiêng
như Franz Beckenbauer hoặc Lothar Matthaus. Kết hợp việc phòng ngự và tấn
công huấn luyện viên người Hà Lan Rinus Michels đã đưa ra triêt lý bóng đá
tổng /ỉ/rtheo đó mọi cầu thủ cùng tham gia tấn công hoặc phòng ngự tùy theo
tình huống bóng, chiến thuật này đã đem lại thành công cho câu lạc bộ Ajax
Amsterdam và đội tuyển bóng đá quôc gia Hà Lan trong thập men
1970 và 1980.
Bóng đá hiện đại ngày nay thường sứ dụng những đội hình chắc chẩn thay vì
chỉ tập trung tấn công hoa mỹ, vì vậy nhừng đội hình thường được các đội
bóng sứ dụng là 4-4-2, 5-3-2, 4-5-1 và đội khi là 5-4-1 tùy theo đoi thu va đieu
kiện thi đâu.
•

Ngôi sao bóng đá

£3
Pelé (áo xanh), người được coi là một trong nhừng ngôi sao bóng đá lớn nhất mọi

thời đại.
Bóng đá hiện đại sau hơn 1 thế kỷ hình thành và phát triển đă sản sinh ra nhiều cầu
thu lớn với khả năng và thành tích đặc biệt. Nhừng người này thường được gọi là
các ngôi sao bỏng đá hay siêu sao bong đả. Việc xác đinh mọt cau thu la sieu sao
hoặc huyền thoại bóng đá thường gây nhiêu tranh cài, ví dụ danh sách FIFA
100 gồm 125 cầu thủ còn sống được coi là vĩ đại nhât do "ông vua bóng đá' người
Brasil Pelé đưa ra cùng gặp nhiều chi trích vì bị cho là đã bỏ qua nhiều cầu thủ vĩ
đại cùa quá khứ. Hàng năm người ta thường tô chức các cuộc bâu chọn cau thu xuat
sắc nhất ở cấp độ quốc gia, châu lục và quốc tế. Nhừng giải thưởng câu thủ được
coi là uy tín nhất thế giới gồm giải Quà bóng vàng chấu Au của tạp chí France
Football (từ năm 1956), giải cầu thủ xuất sắc nhắt năm của FIFA (từ năm 1991),

SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 21


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỀN THỊ BÍCH VÂN

giải Quá bỏng vàng châu Phi (tìr năm 1970) và giái Câu thu Nam Mỹ xuat săc nhat
năm (từ năm 1971 ).
c) Tô chức điều hành:
Tổ chức điều hành và quản lý bóng đá toàn thế giới là Liên đoàn bóng đá thê
giới (FIFA) có trụ sớ tại Zürich, Thụy Sĩ. Dưới FIFA có 6 liên đoàn bóng đá câp
châu lục gồm:
■
■
■

Châu Á: Liên đoàn bóng đá châu A (AFC)
Châu Âu: Liên đoàn bóng đá châu Ảu (UEFA)
Châu Đại Dương: Liên đoàn bóng đá châu Đại Dương (OFC)
Bac, Trung Mỹ và Caribe: Liên đoàn bóng đá Băc, Trung Mỹ và
Caribe (CONCACAF)
■
Nam Mỹ: Liên đoàn bóng đá Nam Mỹ (CONMEBOL)
■
Châu Phi: Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF)
Mỗi một quốc gia thành viên FIFA đêu có cơ quan điêu hành riêng. Các cơ quan
này có mối quan hệ chặt chể với FIFA cũng như liên đoàn câp châu lục cua quoc
gia đó. Có một so ngoại lệ về quan hệ liên đoàn quốc gia-châu lục, ví dụ
như Úc nằm ở Châu Đại Dương tuy nhiên Liên đoàn bóng đá Uc từ năm 2006 đã
chuyến về trực thuộc Liên đoàn bóng đá châu A, hoặc như Israel thuộc khu vực Tay
Á tuy nhiên Liên đoàn bỏng đá Israel lại trực thuộc Liên đoàn bóng đá châu Au từ
năm 1991.
d) Giai đau chỉnh:
• Cấp quốc tế

Bản đồ các quốc gia từng tham dự World Cup, màu càng đậm là sồ lân tham dự
càng nhiều.

SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 22


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỀN THỊ BÍCH VÂN

Giải đấu cấp quốc tế lớn nhất của bóng đá thê giới là World Cup. World Cup được
FIFA tổ chức lần đầu năm 1930 và đến nay đà trở thành giải thi đâu thê thao được
nhiều người theo dồi nhất hành tinh, vượt qua cả Thê vặn hội, ví dụ vòng chung
kết Worid Cup 2006 tổ chức tại Đức đã thu hút 26,29 tỷ lượt khán giả xem truyên
hình trong đó riêng trận chung kết đã thu hút 715,1 triệu khá gia trên khăp thê
giới.í47] World Cup được tổ chưc theo thề thức 4 nám một lằn với vòng đấu loại có
sự tham gia cùa trên 190 quôc gia thành viên FIFA và vòng chung ket co sự gop
mặt của 32 đội tuyển (trước năm 1982 là 16 đội, trước năm 1998 là 24 đội), vòng
chung kết cúa World Cup 2010 sẽ được tô chức tại Nam Phi.'
Trong chương trình Thế vận hội Mùa hè cùng có hạng mục thi đâu cua mon bong
đá kể từ năm 1900 (trừ Thế vận hội Mùa hè 1932 tổ chức tại Los Angeles). Cho đên
trước Thế vận hội Mùa hè 1984, chi có các cầu thủ nghiệp dư được phép tham gia
thi đấu (khác với World Cup không phân biệt cầu thủ chuyên nghiệp hoặc nghiệp
dư)'9'. Hiện nay hạng mục bóng đá nam tại Thê vận hội Mùa hè chỉ dành cho các
cầu thủ dưới 23 tuổi (với một số cầu thủ nhất định quá 23 tuôi)' *.
Bên cạnh World Cup do FIFA tổ chức, các liên đoàn châu lục cung có các giải đấu
cấp độ châu lục của riêng họ, đó là Giải vô địch bóng đá châu Au cùa UEFA, Cúp
bóng đá Nam Mỹ của CONMEBOL, Cúp bóng đá châu Phi của CAF, Cúp bóng đá
châu Á của AFC, Cúp bóng đá Bắc, Trung Mỹ và Caribe của CONCACAF và Cúp
bóng đá châu Đại Dương của OFC. Các câu lạc bộ của từng châu lục cũng có các
giải đấu riêng trong đó đáng chú ý nhât là UEFA Champions League ơ chau
Âu và Copa Libertadores de America ở Nam Mỹ. Các câu lạc bộ vô địch giai đâu
cấp châu lục sẽ gặp nhau trong Giải vô địch bóng đá thê giới các cau lạc bọ do
FIFA tổ chức.1501
•

Cấp quốc gia

ữ
Hai cầu thu Cesc Fàbregas và Andersonđang tranh bóng trong một trận đâu
thuộcGiải bónti đá ngoại hạng Anh.
Bài chi tiết: Bóng đá trên thế giới
SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 23


GVHD: NGUYỀN THỊ BÍCH VÂN

Đề Tài: FOOTBALL CLUB

Tại mồi quốc gia, cơ quan điều hành bóng đá cấp quốc gia thồng thường sẽ chia giải
đấu liên đoàn cấp câu lạc bộ thành nhiêu hạng trong đó đội vô địch hạng dưới có thê
lên thi đấu tại hạng trên và đội xếp cuối hạng trên sè phái xuông thi đâu tại hạng
dưới. Các giải đấu liên đoàn này thông thường được tố chức thành hai lượt đi và về
theo đỏ các câu lạc bộ trong cùng hạng sẽ gặp nhau 2 lân. Các đội dửng đâu giải
đấu liên doàn hạng cao nhất của mỗi quốc gia sẽ tham dự các giải đâu câp châu lục.
Bên cạnh các giai đấu liên đoàn có phân chia thứ hạng, thông thường môi quôc gia
còn có một giải cúp theo thể thức đấu loại trực tiêp dành cho câu lạc bộ thuộc tât cả
các hạng.
Tại một số giải vô địch quốc gia, cầu thủ bóng đá được tra lương rất cao, đặc biệt là
các siêu sao bóng đá, có ihể kê tới các giai lớn ở châu Au nhưPremier
League (Anh), La Liga (Tây Ban Nha), Serie A (Ý), Bundesliga (Đức) và Ligue
1 (Pháp).
Báo viết
Khi bóng đá mới ra đời, nó ít được đề cập đến trong báo chí nói chung và báo chí
thế thao nói riêng vì bị coi là quá "bình dân". Thậm chí tờ The Field (xuât bản tại
Anh từ năm 1853) vốn chuyên về các môn thê thao "quý tộc" như đánh golf, tennis,

đua ngựa chi còn mở hẳn một cột báo nhỏ đê chê bai và châm biêm môn bóng đá.
Một ví dụ khác là tờ L'Auto cúa Pháp chỉ băt đầu đăng tin vê bóng đá từ sau Thê
chiến thử nhất.1511
Tuy nhiên cùng với mức độ phô biên cùa bỏng đá trên thê giới, báo chí thê thao
cũng bảt đầu dành mối quan tâm cho môn thê thao này. Hàng loạt báo và tạp chí
chuyên về bóng đá ra đời, ví dụ các tờ A Bola, O Jogo và Record của Bô Đào
Nha, La Gazzetta dello Sport, Tuttosport và Corriere dello Sport - Stadio của Y ,
Marca và As cua Tây Ban Nha Oỉẻ của Argentina và L'Equipe cua Pháp . Nhừng
báo và tạp chí chuyên về bóng đá như vậy băt đầu được xuât bán trong thời gian
giừa 2 cuộc đại chiến thế giới, ngoài tờ tuần báo Le Football Association do chính
FIFA xuất bản từ tháng 10 năm 1919 thì mãi đến năm 1929, tờ báo chuyên vê bóng
đá đầu tiên mới được xuất bản , đó là tuân báo Football của Pháp. Sau Thê chiên
thứ hai, tờ báo này được tiếp nối bàng tờ báo nồi tiếng France Football.
Báo viết không chỉ có vai trò quan trọng trong việc quảng bá môn bóng đá với công
chúng mà còn tham gia tô chức và duy trì các giãi đâu. Giải đâu danh giá Cúp các
đội vô địch bóng đá quốc gia châu Au đà dược chính tờ L'Equipe cùa Pháp tô chức
lần đầu năm 1955. Một số câu lạc bộ cùng dần xuât ban nhưng tờ báo của riêng họ,
ví dụ câu lạc bộ Celtic FC cho ra đời tuần báo The Celtic P7chuyên đăng tin tức về câu lạc bộ Scotland này. Câu lạc bộ của Y AS Roma cùng sở
hừu tờ // Romanista (xuất ban từ năm 2004) với số lượng khoảng 10.000 ban môi
kỳ> 31
e) Truyền hình
Bài chi tiết: Bỏng đá và truyền hình

SVTH:LƯU THỊ BÍCH PHỤNG

Page 24


Đề Tài: FOOTBALL CLUB

GVHD: NGUYỀN THỊ BÍCH VÂN

Một người quay phim trona thời gian World Cup 2006.
Từ những năm 1920 các trận đấu bóng bẳt đầu được tường thuật trực tiếp trên đài
phát thanh.1541 Buôi tường thuật lại một trận dậu lần đầu tiên dược phát trên sóng
phát thanh của Ý ngày 6 tháng 10 năm 1924.1551Nghề bình luận viên bóng đá cùng
bắt đầu xuất hiện với những tên tuồi lớn như Georges Briquet, người được mệnh
danh là "Vua binh luận trên đài" của phát thanh Pháp.1-61 Ngay cả sau khi truyên
hình ra đời, việc tường thuật trận đấu trên sóng phát thanh cũng không vì thê mà lụi
tàn vì nhiều người không có điều kiện xem truyên hình vân có nhu câu nghe đài đê
theo dõi diễn biến trận đấu.[57]
Ngày 16 tháng 9 năm 1937, buôi phát hình đâu tiên một trận dâụ bóng đa được
đaỉ BBC thực hiện với trận đấu giữa Arsenal và đội dự bị của họ.1' 81 Arsenal được
chọn cho buổi phát hình này với lý do đơn giản là sân đâu của câu lạc bộ gân với trụ
sở đài BBC trên Alexandra Palace. Ờ cấp độ quốc tế, World Cup 1954 là giai đâu
lớn đầu tiên được truyền hình.[591 Ngay từ giai đoạn đầu mối quan hệ giữa truyên
hình và bóng đá đã có nhiều xung đột. Matt Busby, huấn luyện viên của Manchester
United đã tuyên bố vào năm 1957: "Các câu thủ bóng đá phải được trả tiên cho giá
trị của họ. Không có thù lao, không có phát sóng."^ ' Mâu thuân vê quyen lợi đã
dẫn đến việc các sân bóng không cho phép đài truyền hình mang máy quay vào
tường thuật trận đấu. Mãi đến thập niên 1980 khi các đài truyền hình châp nhận chia
sẻ lợi nhuận với các câu lạc bộ, nhừng trận đâu câp câu lạc bộ mới băt dau được
tường thuật thường xuyên hơn trên màn anh nhỏ.
Một trận đấu được truyền trực tiếp theo chuẩn HD trong một rạp chiếu phim
tại anh
Hiện nay tiền ban quyền truyền hình đã trở thành một nguôn thu quan trọng cùa các
đội bóng và giải đấu, vì vậy đôi khi lịch thi đấu của các đội phải được điêu chinh
cho phù hợp với giờ theo dõi thuận lợi của khán giả, ví dụ các trận câu 'đinh cua
giải Serie A thường bao giờ cũng được tố chức vào tôi Chủ Nhật thay vì tôi thứ Bảy

như các trận đấu thông thường khác. Đe giành quyền phát sóng các giải đâu quan
trọng các đài truyền hình lớn như Sky TV cua Anh hay TF1 vàCanal+ của Pháp
cùng phai cạnh tranh nhau quyêt liệt đê đưa ra nhừng sô tiên bán quyen cang ngay
càng tăng. Một ví dụ cho sự phổ biến của việc truyền hình các trận đâu là World
— - - 1^ —

— =e==B====*™===y

SVTH:LƯƯ THỊ BÍCH PHỤNG

ị Ịoloo ĩj> Q f

Page