Thư viện công cộng flourite

Bộ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HUTECH
ĐAI HỌC KỶ THUÃT CÓNG NGHẸ TP.HCM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỶ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCM

KHÓA LUẬN TÓT NGHIỆP

NỘI THẤT THƯ VIỆN CÔNG CỘNG FLUORIT

Ngành:

MỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP

Chuyên ngành: THIÉT KÉ NỘI THẮT

G iảng viên hướng dần : HOÀNG TUẤN
Sinh viên thực hiện
MSSV: 107301115

: Đ ẢNG N G ỌC PHƯỚC
Lớp: 07DNT01

TP. Hồ Chí Minh, năm 2011


HUTECH
DẠI HQC KỶ THUẬT CÂNG NGHỆ 1P HCM

BM05/ỌT04/ĐT

Khoa:
PHIÉU GIAO ĐẺ TÀI ĐÒ Á N / KHÓA LUẬN TÓ T NGHIỆP
(Phiếu này được dán ờ trang đầu tiên của quyển bảo cảo ĐA/KLTN)

1. Họ và tên sinh viên/ nhóm sinh viên được giao đề tài (sĩ số trong nhóm.......):
............................. MSSV: iữĩẴOlii5'.......Lớp:(2) ...... . .
MSSV:....Lớp: ...............
(3) .............................................................. MSSV:............................ Lớp: ...............
Ngành
:
.Cốrỵj rỊarũỊp.............................................................
Chuyên ngành : .......
...... ..........................................
2. Tên đề tài : .w $ !..ThÔÍr.Tkí. Víiậv..CSng..CSiĩ£..T*k*L■.FĨuo*n'l..............................

3. Các dữ liệu ban đầu :

4. Các yêu cầu chủ yếu :

5. Kết quả tối thiểu phải có:
1) ..........................................................................................................................
2)

3) ..........................................................................................................................
4) ..........................................................................................................................
Ngày giao đề tài: \ ....../ .......... / ............Ngày nộp báo cáo: -£i.../.ữ .ổ../.J?.O .ỈÍ
TP. HCM, ngàýPrỌ thảng ệ. năm

Chủ nhiệm ngành

Giảng viên hưóng dẫn chính

(Ký và ghi rõ họ tên)

(Kỷ và/ghi rõ họ tên)

Giảng viên hướng aẫn phụ
(Ký và ghi rõ họ tên)

.14


LỜI CAM ĐOÁN

Tôi xin cam đoan rằng đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, do
chính tôi thực hiện, có sự hỗ trợ từ giảng viên hướng dẫn và những người
tôi đã cảm ơn trong luận văn này. Các nội dung nghiên cứu, ý tưởng và kết
quả trong đê tài này là trung thực, không sao chép và chưa được ai công bố
trong bất cứ đề tài nghiên cứu khoa học nào.

Ngày .... tháng .... năm ...
Sinh viên thực hiện

Đặng Ngọc Phước


LỜI CẢM ƠN

Trước tiên tôi xin chân thành cám ơn Thầy Hoàng Tuấn đã tận tình
hướng dẫn, góp ý và động viên tôi trong quá trình thực hiện luận văn tốt
nghiệp này.

Nhừng lời cảm ơn sau cùng xin dành cho bố mẹ, anh chị trong gia đình
đã hết lòng quan tâm và tạo điều kiện tốt nhất đế tôi hoàn thành được luận văn
tốt nghiệp này.

Đặng Ngọc Phước


MỤC LỤC
ĐÈ CƯƠNG ĐÒ ÁN TÓT NGHIỆP
TÊN ĐÈ TÀI: NỘI THÁT THƯ VIỆN CÔNG CỘNG “FLUORITE”
PHẦN MỘT: S ơ LƯỢC VÊ ĐÈ TÀI
1. Lý do chọn đề tài
2. Ý nghĩa, mục tiêu của đề tài
3. Phạm vi và phưong pháp nghiên cứu đề tài
4. Ý tưởng chủ đạo trong thiết kế
PHẦN HAI: NỘI DUNG CỦA ĐỀ TÀI
A- NGHIÊN CỨU VÈ FLUORITE
1. Khái niệm về Fluorite
1.1. Fluorite là gì?
1.2. Nguồn gốc của Fluorite
1.3. Công dụng của Fluorite
2. Đặc điểm của Fluorite
2.1 .Đặc điểm về hình khối
2.2. Đặc diếm về màu sắc
2.3. Tác động của Fluorite đến con người
B- SỬ DỤNG HÌNH ẢNH FLUORITE TRONG TRANG TRÍ NỘI

THẤT
1. Màu sắc và chất liệu
2. Ánh sáng và hình khối
PHẦN BA: NHIỆM v ụ THIẾT KẾ
A- ỨNG DỤNG HÌNH ẢNH FLUORITE VÀO KHÔNG GIAN THƯ
VIỆN
1. Giói thiệu chung về thư viện
1.1.Khái niệm

1


1.2. Các yêu cầu đối với thư viện
1.3. Vai trò
2. Hồ

SO’ kiến

trúc công trình

2.1. Vị trí công trinh
2.2. Mặt bằng tổng thể và phân khu chức năng
2.3. Các khu vực chọn thiết kế
3. Giăi pháp thiết kế cho công trình
3.1. Giải pháp chung cho công trình
3.2. Giải pháp cho từng không gian chức năng cua công trình
3.2.1. Khu sảnh
3.2.2. Khu đọc sách nghiên cứu
3.2.3. Khu đọc sách tự do
3.2.4. Khu đọc sách cho trẻ em

3.2.5. Chi tiết đồ đạc.
B- CẤU TRÚC BÀI ĐÔ ÁN

c-

KẾT LUẬN

D- DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

11


Ill


PHẦN MỘT: SO LƯỢC VÈ ĐÈ TÀI
1. Lý do chọn đề tài:
Mặc dù công trình thư viện ở nước ta cỏ rất nhiều với đủ loại quy mô, cùng
với sự phát triển đa dạng và phong phú của hệ thống các nhà sách trong
nước, nhưng với một thực tế là số người gắn bó với văn hóa đọc lại ngày
càng giảm sút so với trước đây. Văn hóa đọc vốn là một nét văn hóa đẹp và
cũng là một truyền thống của người Việt xưa nay, ngoài ra văn hóa đọc cũng
là một hình thức giải trí rất nhiều lý thú và bổ ích. Đọc giúp chúng ta nhận
thức, tiếp thu được nhiều cái mới, giúp nâng cao trình độ và kiến thức cho
mỗi chúng ta.
Người có văn hóa đọc giống như là người có văn hóa âm nhạc hoặc hội họa.
Những ai có sở thích nghe nhạc thì chắc chắn đã nghe nhiều loại nhạc khác
nhau. Nhạc nhẹ, nhạc trẻ, nhạc rock, nhạc đồng quê, dân ca, giao hưởng, v.v.
Ai cũng có một giai điệu hay bài hát yêu thích của riêng mình. Nhưng không
phải ai cũng biết là tại sao mình thích bài hát đó. Vì giai điệu dễ nghe, lời

nhạc sâu sắc, vì một kỷ niệm nào đó? Đó là cách thường thức theo cảm tính.
Tỏi thích bời vì nó phù họp với tôi. Có một số người biết thưởng thức âm
nhạc theo cách khác, khi nghe nốt nhạc này cao, nốt này xuống, những kỹ
thuật chồng chéo đan xen của người nhạc sĩ khi tạo ra một tác phẩm. Họ có
thể biết âm luật hay không. Theo tôi những người này mới có cái gọi là văn
hóa âm nhạc, v ề hội họa cũng tương tự, khi ai đó nhìn thấy một bức tranh,
họ có thể nói liền nó đẹp, hay xấu, dĩ nhiên là theo cảm tính, theo ý họ mà
thôi. Nếu hỏi họ rằng tại sao tranh Picasso mà họ lại thấy xấu, thì họ cũng
không biết giải thích với bạn ra sao. Nhung một người biết nhìn tranh thì

1


thấy cách pha màu, hay đường nét, v.v. chứng tỏ tranh già, tranh thật, tranh
đẹp hay không, họ có thể biết. Đó là "văn hóa" hội họa.
Áp dụng từ đó vào "văn hóa" đọc, ta có nghĩa tương tự. Nếu chỉ đọc và nói,
ồ, truyện này rất hay, tôi rất thích thì ai chẳng nói được. Nhưng hỏi sâu hơn,
tại sao lại hay, tại sao thích, hay ở chỗ nào, thì không giải thích được, có
nghĩa là vẫn đọc bằng cảm tính, chưa cỏ suy ngẫm, tư duy, chưa có văn hóa
đọc. Đọc để nhận ra không chỉ nội dung, hàm ý của tác phẩm, mà còn nhận
ra những thủ thuật tác giả đã dùng, tại sao lại dùng từ này, thay vì từ kia, v.v.
Điều bạn nghĩ có thể là đúng, hoặc sai với ý tác giả, nhưng bạn có suy nghĩ,
thì đó là văn hóa.
Chính vì thế nên việc giữ gìn và phát huy ‘Văn hóa” đọc là điêu cân thiêt cho
dù nó là ở thời đại nào. Nhưng chúng ta đang đối mặt với một thực tê khó
phủ nhận là việc thờ ơ với sách của những người trẻ tuổi hiện nay. Nguyên
nhân cho tình trạng trên có rất nhiều, nhưng tạm nêu ra sau đây là một vài
nguyên nhân được cho là chủ yếu dẫn đến. Thứ nhât là do một bộ phận
không nhỏ những bạn trẻ không mặn mà với sách với những nguyên nhân
của riêng mỗi người như: từ nhỏ không được cha mẹ cho tiêp xúc một cách

đúng mức và phù họp với sách có khi một số cha mẹ còn không quan tâm
đến việc này, dần về sau tạo nên ở những bạn này tâm lý xa lánh, lạnh nhạt
với sách thậm chí là “dị ứng” với nó vì với tình trạng đào tạo hiện nay khó
có thể giúp bạn trẻ mặn mà với sách so với nhừng thế hệ trước đó. Thứ hai là
do sự phát triển vượt bậc của xã hội càng ngày càng phát triển với những
hình thức giải trí sôi động và hấp dẫn, đối với các bạn trẻ thì những hình thức
giải trí mới luôn mang lại những sức hút khó cưỡng và vì thế mọi người dân

2


quên đi hình thức giải trí đơn thuần và giá trị là đọc sách và vì vậy kéo theo
đó văn hóa đọc cũng càng ngày bị lãng quên.
Kéo theo việc “văn hóa” đọc ngày càng lãng quên là nhưng hệ quả vô cùng
khó lường là nhiều người trong số họ đã không thế viết tiếng Việt một cách
trong sáng nữa, nghĩa là không thể sử dụng tiếng mẹ đẻ thật thành thục như
đúng ra phải thế một cách mặc nhiên. Trong các bài thi môn văn, các bài tiểu
luận, các bài thi hết môn, hết khoá hiện nay ở bậc phổ thông, bậc ĐH và cả
bậc trên ĐH, các lỗi văn hoá viết tiếng Việt nhiều đến mức lắm lúc tôi tự hỏi:
Ngay cả tiếng mẹ đẻ còn không thể sử dụng cho tử tế thì mong gì đến việc
đọc và thường thức tác phẩm văn học Việt - vốn đã rất đẹp khi được viết
bằng tiếng Việt - một cách tử tế? Tiếng Việt của chúng ta, nhất là chữ quốc
ngữ, là một tài sản vô giá mà cha ông ta đã để lại. Không có văn hoá đọc văn
chương tiếng Việt một cách tử tế thì không thể có sự tiếp nhận văn chương
tiếng Việt tử tế và đương nhiên, sẽ không có một lối viết tử tế đối với tiếng
Việt. Sự khiếm khuyết về tâm hồn của một bộ phận người đọc trẻ hôm nay
đã và đang được bộc lộ khá rõ. Và rất tiếc, đó lại là vấn đề đọc văn chương
được viết bàng tiếng mẹ đẻ. Có thể nói: Hãv nói cho tôi biết bạn đọc gì, tôi
sẽ có thể biết bạn là ai?. Không chỉ dừng lại ở đó mà do không được tiếp xúc
với những ngôn từ cách cư xử trong sáng và văn hóa mà những tác phấm giá

trị mang lại nên cũng dẫn đến việc các bạn cư xử một cách thiếu văn hóa ờ
ngoài xã hội từ cử chỉ lời nói cho đến cách đối xử với người khác dẫn đến
suy đồi đạo đức và trở thành mối lo của xã hội.
Vì những lý do trên mà việc tạo ra một không gian phù họp hấp dẫn mọi
người đến đọc sách, giao lưu cũng như phát triển phần nào văn hóa đọc khơi
dậy trong mỗi bạn trẻ niềm ham thích đọc sách là rất cần thiết hiện nay. Vì
3


thế công trình công cộng như thư viện là một công trình khá phù họp để thực
hiện mục đích trên.
Cùng với ý tưởng thiết kế là khối tinh thể Fluorite có những lợi thế phù họp
với mục đích thiết kế cũng như công trình thư viện như:
Đặc thù hình dáng của Fluorite đa dạng và lạ mắt.
Vì là một hình đơn giản nên sẽ dễ dàng trong thiết kế và thi công công trình.
Có khả năng kết họp với nhiều cách khác nhau để tạo thành những hình dáng
lạ mắt và thú vị.
2. Ý nghĩa mục tiêu của đề tài:
Tạo ra được một không gian mới hơn và phá bò những hình thức cũ thường
thấy nơi thư viện dễ tạo cảm giác nhàm chán và tĩnh lặng. Với mục đích
dùng công trình thư viện công cộng nơi mọi người có thể đến và đọc sách
một cách dễ dàng, nếu có thể cải tạo không gian thư viện trờ nên hấp dẫn
hơn đối với người đọc, nói cách khác là làm cho không gian thư viện trở nên
đẹp hơn và khác với những nét cứng nhắc thường thấy thì sẽ ngày càng có
nhiều người gắn bỏ hơn với thư viện và thích đọc sách hơn. Từ chỗ thích đọc
sách hơn sẽ dần cải tạo được văn hóa đọc cho mỗi người, cùng gìn giữ và
phát huy hơn nữa những giá trị mà đọc sách và văn hóa đọc mang lại cho
chúng ta.
Ngoài mục đích giúp người đọc thích thú đến thư viện hơn và thích đọc sách
hơn, thì mục đích thứ hai của đề tài lần này là tạo ra một không gian đọc

sách giúp người đọc thoải mái và thư giãn hơn so với không khí trầm tĩnh và
nặng nề thường thấy ở các thư viện. Chúng ta thường nghĩ một không gian
đọc tất nhiên phải thật yên tĩnh và nghiêm túc, mọi người vẫn nghĩ về việc
đọc sách là một điều gi đó khá nặng nề và mệt mỏi mà quên đi rằng đọc sách
4


là một thú vui, là sở thích và nó đem lại cho ta nhiều điều lý thú, đọc sách là
một hình thức giải trí không thua kém gì nhừng hình thức giải trí hiện đại.
Chính do những suy nghĩ cứng nhắc từ trước đến nay nên không gian đọc
ngày càng trở nên buồn chán và ít thu hút với nhiều người hon. Vì vậy việc
cải tạo không gian thư viện với cách nhìn mới sẽ tạo nên cho người đọc
những cảm nhận mới và suy nghĩ khác đi về đọc sách.
Không chỉ đối với không gian thư viện mà điều quan trọng mà đề tài muốn
đạt đến là thay đổi được những suy nghĩ về không gian đọc trước đây bằng
một không gian mới lạ nhưng vẫn giữ được những yêu cầu cần thiết cho một
không gian đọc, vấn đề ở chỗ không gian đọc đó phải mang đến cho người
đọc những gì mà không phải tuân theo quá khắt khe những yêu cầu hay hình
mẫu của những thư viện trước đây nó tạo ra một khoảng cách giữa người đọc
và sách, như vậy là đi ngược lại với mong muốn giúp người đọc thích thú
hơn với sách.
Phạm vi và phương pháp nghiên cứu đề tài:
Phạm vi đề tài: nghiên cứu những đặc điểm nổi bật về hình dáng, màu sắc,
cũng như tìm hiểu những tác động “kỳ diệu” của nó đối với con người từ đó
ứng dụng những hình ảnh này trong thiết kế nội thất.
Phương pháp nghiên cứu đề tài:
Hưởng nghiên cửu:
■ Tìm hỉểu các đặc tính nổi bật về hình dáng cũng như màu sắc của tinh
thể Fluorite hay còn có tên gọi khác là hoàng thạch. Tạo ra nhiều cách
thức tạo hình phù họp với thiết kế nội thất trên nhiều phương diện, từ

những cách tạo hình trên mặt phẳng phù họp cho trang trí đến những

5


cách tạo hình trong không gian phù họp cho thiết kế đồ đạc và không
gian nội thất.
■ Tìm hiểu về một số tác động của Fluorite đến tinh thần con người
Phương tiên nghiên cửu:
■ Các tài liệu nói về Fluorite.
■ Các sách báo, tạp chí về nội thất và kiến trúc công trình thư viện.
■ Những tài liệu tìm hiểu trên mạng internet.
3. Ý tưởng chính trong thiết kế:
Dùng những đường nét gấp khúc và đôi khi là hình vuông với những độ dầy
mỏng khác nhau là ngôn ngữ thể hiện chính trong thiết kế, những hình ảnh
đồ vật cho đến không gian nội thất đều được tạo thành hoặc chuyển hóa bởi
tập họp những đường nét như trên. Nhưng không vì vậy mà làm cho không
gian trở nên khô cứng mà sẽ kết họp với những chi tiết đồ đạc mang những
đường nét mềm mại và uyển chuyển hơn, cùng với việc sử dụng ánh sáng là
những ánh sáng ấm mang lại cảm giác gần gũi và tốt hơn cho môi trường đọc
sách.
Kết họp giữa cách tạo hình lấy cảm hứng từ những đặc thù hình dạng của
tinh thể Fluorite với những tầng và lớp đá với lối bố cục khá tự do và đa
dạng cùng với những đường vân đặc trưng của đá kết hợp với sự đa dạng của
màu sắc mà những tinh thể Fluorite thiên nhiên vốn có.
Với mục đích tạo sự thân thiện và thư giãn cho người đọc ngoài những hình
ảnh và màu sắc trong không gian theo ý tưởng thiết kế còn có sự kết họp với
những đồ đạc nội thất mang phong cách life style với hình dáng và vật liệu
khá đa dạng sẽ phần nào làm cho người đọc bớt ngại ngần khi đến với những

6


không gian đọc mà trước đó vốn khá trầm. Mặt khác giúp giảm đi được cảm
giác khô cứng trong không gian do những nét thẳng tạo nên.

PHẦN HAI: NỘI DUNG CỦA ĐÊ TÀI
A- NGHIÊN CỨU VÈ FLUORITE
1. Khái niệm về Fluorite
1.1.
-

Fluorite là gì?
Fluorite (còn gọi là hoàng thạch) là một khoáng chất halogen gồm florua
canxi, Ca F 2 . Nó là một loại khoáng sản với một hình khối nhất định, mặc
dù hình dạng cát khai tám mặt và phức tạp hơn các hình thức lập phương
không phải là không phổ biến. Tuy nhiên dạng tinh thể kép là phổ biến và
ngày càng thêm phức tạp về hình dạng của nó.
Fluorit từ cỏ nguồn gốc từ tiếng Latinh “fluo” gốc, nghĩa là ’’dòng chảy" vì
khoáng sản được sử dụng trong sắt nấu chảy như một chất phụ gia đế giảm
độ nhớt (tăng tính lưu động) của xỉ ở một nhiệt độ nhất định. Sự gia tăng tính
lưu độne là kết quà của bản chất ion của khoáng sản. Điểm nóng chảy của
florua canxi tinh khiết là 1676 K. Những người thợ mò Saoxony thời xưa gọi
khoáng vật này là “hoa quặng” bởi vì chúng luôn ờ bên cạnh những quặng đá
quý và nhờ có phát hiện thấy Fluorit mà những người thợ mỏ mới thấy được
những quặng đá quý gần đó. Ở Nga Fluorit còn được gọi là Plavik, ngọc lục
bảo Transvaal, ngọc lục bảo Nam Phi hoặc ngọc lục bào giả (fluorit Châu
Phi màu xanh lá cây).

7

Năm 1852 fluorit mang tên thành hiện tượng huỳnh quang , được nôi bật
trong những fluorit từ các địa điểm nhất định, do các tạp chất nhất định trong
tỉnh thể. Fluorite cũng là tên cho nguyên tố cấu thành của nó flo .
Fluorite là một khoáng chất đa màu sắc, cà trong ánh sáng nhìn thấy và
thường dưới tia cực tím, và đá đã sử dụng trang trí và giản minh. Màu sắc
của fluorit rất đa dạng, phổ biến nhất là màu tím, xanh dưong, xanh lá cây,
vàng, hồng hoặc đỏ tía, nhưng những màu trên cũng không hẳn là phố biến
vì mẫu vật có thể dễ dàng tìm thấy trong màu trắng, đò cam, đen, nâu và loại
có màu ở giữa và trong suốt ở vùng ngoài. Và cũng không phải là hiếm đê
tìm thấy nhiều màu trong một mẫu fluorit(đôi khi được gọi là câu vông
fluorit). Trong công nghiệp, fluorit được sử dụng như là một thông lượng
cho luyện kim, và trong sản xuất kính nhất định và men. Các loại tinh khiêt
nhất của fluorit là một nguồn fluoride từ acid hydrofluoric sản xuất, nó là
nguồn trung gian của hầu hết các flo có chứa hóa chât tôt. Ong kính quang
học làm bằng fluorite trong suốt có chỉ số phân tán thấp, do đó, ông kính
được làm từ nó biểu hiện ít quang sai màu , làm cho chúng có giá trị trong
kính hiển vi và kính thiên văn. Fluorite quang học cũng có thể sử dụng trong
phạm vi xa tia cực tím nơi mà kính thông thường là quá hút nước để sử dụng.
Hỗn họp fluorit với axit sunfuric gọi là axit flohydric và được dùng đê vẽ
hình lên kính.
1.2.

Nguồn gốc của Fluorite
Fluorite bắt nguồn từ tiếng Latinh fluo (danh từ), có nghĩa là một dòng suôi
hay dòng chảy của nước. Các khoán vật fluorite ban đâu được gọi với cái tên
fluorospar và nó đã được đề cập lần đầu tiên trong bản thảo của một cuộc hội
8

thảo về luyện kim 1530 bởi Georgius Agricola, như là một khoáng sản ghi
nhận là tính hữu dụng của nó như là một thông lượng. Các hợp chất được sử
dụng làm thông lượng luyện kim được sử dụng trong luyện kim đối với một
số mục đích khác nhau, nhưng trong nấu chảy chúng được sử dụng để hạ
thấp điểm nóng chảy và thúc đẩy sự hợp nhất của các kim loại và khoáng
chất trong xỉ. Agricola, một nhà khoa học Đức với chuyên môn trong ngữ
văn, khai thác mò và luyện kim, fluospar đặt tên như một Latinization Neo
của Flussespar Đức, từ Flusse (suối, sông) và “Spar” (có nghĩa là một
khoáng sản phi kim giống như thạch cao, spaerstãn, mũi giáo bằng đá, đề cập
đến hình dáng tinh thể của nỏ).
Khối chính tạo thành fluorite trong các quá trình nhiệt dịch. Nó thường là
khoáng vật phụ đi theo các quặng trong mạch, cộng sinh với rất nhiều
khoáng vật khác nhau và có nguồn gốc nhiệt dịch. Những tinh thể trong suốt
lớn nhất với khối lượng vài chục và thậm chí tới vài trăm kg được khai thác
trên lãnh thổ Kazactan.
Fluorite là canxi florua và các hình thức ở độ sâu tưong đối nông cạn trong
điều kiện lạnh hon những loại khác của các tinh thể hình thành. Nó thường
xảy ra như trong suốt hoặc tinh thể khối hoặc octohedronal mờ và thường
được tìm thấy trong kim loại tiền gửi tĩnh mạch thủy nhiệt, đặc biệt là những
người sâu răng có chứa chì pegmatite, kẽm, bạc, galen hoặc Sphalerite.
Fluorite cũng có thể xảy ra trong đá trầm tích, hoặc có thể được tìm thấy
trong Granites hoặc đá vôi hoặc như một thành phần của đá biến chất khác.
Khoáng chất huỳnh quang được phổ biến với các nhà sưu tập, và Fluorite
đứng đầu danh sách đó. Cùng với màn hình hiển thị màu sắc tuyệt đẹp của
tinh thể dưới một ánh sáng (ƯV) cực tím, nhiều mẫu vật cũng
9


thermoluminescent, nghĩa là chúng sẽ phát sáng khi bị đun nóng. Một đặc

biệt đa dạng, Chlorophane (có nghĩa là "để hiển thị màu xanh lá cây"), khả
năng này thậm chí chỉ đơn giản là tài sản khi cầm trong tay một người, được
kích hoạt chỉ đơn thuần bằng nhiệt độ cơ thể. Nó sẽ phát sáng màu xanh lá
cây để màu xanh-màu xanh lá cây, một lần và chỉ một lần, như ánh sáng cuối
cùng đã mất dần đi không còn có thể được kích hoạt, số lượng hạn chế của
loại hình này Fluorite được tìm thấy ờ Franklin, New Jersey; mỏ Bluebird,
Arizona; Amelia Court House, Virginia; Mont Saint-Hilaire, Quebec,
Canada, và Nerchinsk, dãy núi Ural, Nga.
Màu sắc của ánh sáng nhìn thấy được phát ra khi một mẫu của fluorit là
huỳnh quang phụ thuộc vào nơi mà các mẫu ban đầu được thu thập, các tạp
chất khác nhau đã được bao gồm trong mạng tinh thể ở những nơi khác nhau.
Không làm tất cả íluorit phát huỳnh quang sáng như nhau, thậm chí từ cùng
một địa bàn. Do đó, ánh sáng cực tím không phải là một công cụ đáng tin
cậy cho việc xác định các mẫu vật, và cũng không cho định lượng các
khoáng sản trong hỗn họp. Ví dụ, trong số fluorites Anh, những người từ
Northumberland , Durham County , và đông Cumbria là, hầu hết luôn huỳnh
quang trong khi đó fluorit từ Yorkshire , Derbyshire và Cornwall , nếu họ
phát huỳnh quang ở tất cả, nói chung là chỉ yếu ớt huỳnh quang.
Khoáng sản gắn liền với Fluorite là Canxit, thạch anh, barit, galen, Willemite
và nhiều hơn nữa. Fluorite là thạch anh chỉ đứng thứ hai như là khoáng sản
phổ biến nhất để thu gom, nhưng không phải là phổ biến như là một đá quý
cho, không giống như thạch anh, nó có thể dễ dàng bị trầy xước hoặc bị
hỏng. Fluorite tím có thể khó để phân biệt với đá quý Amethyst, nhưng là

10


một thử nghiệm độ cứng đơn giản sẽ tiết lộ đó là nó. Fluorite là mềm hơn so
với nhiều Amethyst, là chỉ có một 4,0 trên thang Mohs.
Fluorit có thể có mật trong các tích tụ mạch đặc biệt đi cùng với các khoáng

vật kim loại như galen, barit, thạch anh, và canxít, thường nó ở dạng quặng
đuôi. Nó là khoáng vật chính trong đá granit và các đá mácma khác, và là
khoáng vật phụ trong đá vôi và dolostone.
Fluorite là một khoáng chất phổ biến xảy ra được tìm thấy trong trữ lượng
lớn ở nhiều nơi. Đáng chú ý xảy ra ờ Trung Quốc , Đức , Áo , Thụy S ĩ, Anh,
Na Uy , Mexico , và cả hai tỉnh Ontario và Newfoundland và Labrador ở
Canada . Tiền gửi lớn cũng xảy ra ở Kenya trong khu vực Kerio Valley trong
thung lũng Great Rift . Trong nước Mỹ , tiền gửi được tìm thấy ờ Missouri ,
Oklahoma , Illinois , Kentucky , Colorado , New Mexico , Arizona , Ohio ,
New Hampshire , New York , Alaska , và Texas . Fluorite đã được các
khoáng sản nhà nước của bang Illinois từ năm 1965. Vào thời điểm đó,
Illinois là nhà sản xuất lớn nhất của fluorit ở Hoa Kỳ, nhưng mỏ fluorit cuối
cùng trong Illinois bị đóng cửa vào năm 1995. Năm 1965, bang Illinois đã
chọn fluorit chính thức là khoáng vật biểu tượng của Bang.
Các dự trữ thế giới của fluorit ước tính khoảng 230.000.000 tấn (Mt) với tiền
gửi lớn nhất là ở Nam Phi (khoảng 41 Mt), Mexico (32 Mt) và Trung Quốc
(24 Mt). Trung Quốc đang dẫn đầu sản xuất thế giới với khoảng 3 Mt hàng
năm (năm 2010), tiếp theo là Mexico (1,0 Mt), Mông c ổ (0,45 Mt), Nga (Mt
0,22), Nam Phi (0,13 Mt), Tây Ban Nha (0,12 Mt) và Namibia (Mt 0,11).
Một trong những mỏ lớn nhất của hoàng thạch ở Bắc Mỹ nằm ở bán đảo
Burin , Newfoundland , Canada . Công nhận chính thức đầu tiên của hoàng
thạch trong khu vực đã được ghi lại bởi nhà địa chất JB Jukes trong năm
11


1843. Ông lưu ý một sự xuất hiện cua "galen" hoặc quặng chì và fluorit vôi ở
phía tây của bến cảng St Lawrence. Đó là ghi nhận rằng quan tâm đến việc
khai thác thương mại của hoàng thạch bắt đầu vào năm 1928 với quặng đầu
tiên được chiết xuất vào năm 1933. Cuối cùng tại mỏ sắt Springs, các trục
đạt đến độ sâu 970 feet (300 m). Trong khu vực St Lawrence, các tĩnh mạch

là liên tục cho độ dài lớn và một vài trong số họ có ống kính rộng. Các khu
vực với kích thước của tĩnh mạch được biết đến khả thi bao gồm khoảng 60
dặm vuông (160 km 2).
Khối lập phương tinh thể lên đến 20 cm trên đã được tìm thấy tại
Dalnegorsk, Nga. Các tài liệu đơn tinh thể lớn nhất của fluorit là một khối
lập phương kích thước 2,12 m và nặng ~ 16 tấn
Một trong những địa danh nổi tiếng về fluorite là Castleton ở Derbyshire,
Anh, nơi mà theo tên của Derbyshire Blue John, fluorite màu tím-màu xanh
được chiết xuất từ một số mỏ, hang động, trong đó nổi tiếng Blue John
Cavern. Trong suốt thế kỷ 19, fluorit hấp dẫn này đã được khai thác giá trị
trang trí của nỏ. Tên gọi này xuất phát từ tiếng Pháp "jaune et bleu" (màu
xanh và màu vàng) mô tả màu sắc của nó. Các khoáng sản Blue John bây giờ
khan hiếm, và chỉ có vài trăm kg mỗi năm được khai thác cho trang trí và
giản minh sử dụng. Khai thác mỏ vẫn còn diễn ra ờ cả John Blue Cavern và
gần đó Treak Cliff Cavern. Cũng có một vài thông tin mới gần đây cho thấy
phát hiện ở Trung Quốc đã sản xuất fluorit với màu và dài tương tự như Blue
John đá cổ điển.
1.3. Công dụng của Fluorite

12


Như đã nói ở trên, công dụng cơ bản của Fluorite trong công nghiệp, tùy
thuộc vào độ tinh khiết của fluorit, mà nó được chia thành ba cấp. Fluorit cấp
thấp được sử dụng trong luyện kim như là chất gây chảy đế làm giảm nhiệt
độ nóng chảy của vật liệu trong sản xuất thép, nhôm. Fluorit cấp trung bình
được sử dụng trong sản xuất thủy tinh, men và dụng cụ gia đình (bếp).
Fluorit cấp cao được sử dụng để sản xuất axit flohydric từ fluorit và axit
sunfuric, axit flohydric cũng được dùng để vẽ hình lên kính. Flourit trong
suốt để làm các loại thấu kính và lăng kính cho các dụng cụ quang học.

Luyện kim loại fluorit (60-85% CAF 2), mức thấp nhất trong ba bậc, có
truyền thống được sử dụng như một thông lượng để hạ thấp điểm nóng chảy
của nguyên liệu thép sản xuất để hỗ trợ việc loại bỏ các tạp chất, và sau này
trong sản xuất nhôm . Gạch cấp fluorit (85-95% CAF 2) được sử dụng trong
sản xuất trắng đục thủy tinh , men và dụng cụ nấu ăn. Các bậc cao nhất ",
acid lớp fluorit" (97% hoặc nhiều hơn CAF 2), chiếm khoảng 95% tiêu thụ
fluorit ở Mỹ, nơi nó được sử dụng để làm cho hydro florua và axit HF từ
phản ứng của các fluorit với axit sunfuric .
Fluorit acid cấp cũng được sử dụng trong sản xuất A lf 3 và cryolite (Na 3 Alf
6), đó là những hợp chất fio chính được sử dụng trong luyện nhôm, nhôm
được hòa tan trong một bồn tắm mà chủ yếu là nóng chảy Na 3 Alf 6 , 3 Alf,
và fluorits để cho phép phục hồi điện phân nhôm. Thiệt hại Flo được thay thế
hoàn toàn bàng việc bồ sung các Alf 3, phần lớn trong số đó sẽ phản ứng với
natri dư thừa từ nhôm để tạo thành Na 3 Alf 6.
Fluorite tổng họp (Canxiflorua tinh thế) được sử dụng thay vì thủy tinh ở
một số hiệu suất cao làm kính viễn vọng và ống kính máy ảnh. Do fluorit có
độ phân tán rất thấp ống kính được làm từ nó biểu hiện ít quang sai màu hơn
13


những thiết bị làm bằng thủy tinh thông thường. Trong kính thiên văn, các
thiết bị làm từ fluorit cho phép hình ảnh sắc nét của các đối tượng thiên văn
ngay cả ở cao độ phóng đại . Canon Inc là công ty sản xuất tinh thể fluorit
tổng họp được sử dụng trong ống kính tele đắt tiền hon so với các sản phẩm
thường.
Tiếp xúc với các công cụ cho các chất bán dẫn ngành công nghiệp sử dụng
các yếu tố fluorit quang cho ánh sáng tử ngoại ở bước sóng khoảng 157
nanomet . Fluorite có tính minh bạch cao duy nhất tại bước sóng này. Ống
kính Fluorite mục tiêu được sản xuất bởi các công ty kính hiển vi lớn hơn
(Nikon, Olympus , Carl Zeiss và Leica). Tính minh bạch của chúng với ánh

sáng cực tím cho phép chúng được sử dụng cho hiển vi huỳnh quang . Fluorit
cũng phục vụ để sửa quang sai trong các ống kính. Nikon đã sản xuất trước
đó ít nhất một lần tất cả bằng fluorit là yếu tố chính trong ống kính máy ảnh
(105 mm f/4.5 UV) để sản xuất hình ảnh tia cực tím.
Fluorite có thể được khoan vào hạt và được sử dụng trong đồ trang sức, mặc
dù do sự mềm mại tương đối của nó nó không phải là sử dụng rộng rãi như
một hòn đá bán quý.
Ngoài ra Fluorite còn được dùng trong nhiều lĩnh vực có ích khác mà đang
gây tranh cãi và nhiều ý kiến trái chiều về việc fluorite có khả năng chữa
bệnh và giúp mang lại cho con người những trạng thái tâm linh ốn định và
thông suốt. Không những vậy trong một số lĩnh vực khác như phong thủy,
đang là lĩnh vực được nhìn nhận là có cơ sờ khoa học cũng tin rằng đá fluorit
có thế mang lại cho con người sức khỏe, may mắn và sự thịnh vượng.
2. Đặc điểm của Fluorite
14


2.1. Đặc điểm về hình khối:
Khối tinh thể Fluorite có hai dạng cơ bản là hình khối lập phương và cát khai
tám mặt hoàn chỉnh tuy các mẫu vật khi tìm thấy chủ yếu ở hai dạng này
nhưng đối với một vài vùng cũng có xuất hiện những dạng phức tạp và đa
dạng hơn với sự kết hợp giữa hai loại hình trên hoặc cũng có thể là tập họp
của một trong hai loại hình khối cơ bản trên với đường lối tự do rất thú vị.
Khi tinh thể Fluorite được tìm thấy dưới dạng lập phương bề mặt của nó
không đơn thuần chỉ là mặt phẳng, nếu chúng ta quan sát kỹ hoặc có kính
phóng đại hình ảnh thì bề mặt của khối tinh thể Fluorite này được hình thành
từ rất nhiều hình khối nhỏ ly ty mà mắt thường khi mới thoạt nhìn qua có thể
khó nhận rõ nhưng vẫn có thể nhìn thấy được một ít hình ảnh này. Các khối
nhỏ hình thành trên bề mặt này cũng chính là sự kết họp của những khối lập
phương nhỏ hơn rất khó để biết được quy luật sắp xếp của những khối này,

chủ yếu là theo lối tự do với sự kết hợp cúa những khối lập phương to nhỏ
khác nhau. Nhưng không dừng lại ở mặt phảng mà những khối này còn tạo
nên những cao độ khác nhau trên cùng một phương tạo nên những tầng lóp
đá rất đa dạng.
Khi Fluorit được khai thác trong tự nhiên các cá thể tinh thể thường có
hướng kết họp với nhau theo nhiều hướng khó xác định. Nhưng theo quan
sát của cá nhân bản thân tôi nhận thấy chúng kết họp với nhau theo vài quy
luật, có thể trong một số cá thể sẽ không theo những quy luật sắp nêu ở đây
nhưng đa số các khối Fluorit chúng ta quan sát có thể sẽ nằm trong những
cách sau:

15


■ Các khối cá thể lập phương fluorit đồng mặt kết họp với nhau theo các
chiều xoay khác nhau hoặc các cạnh của những cá thể này song song
nhau và kết họp với nhau theo dạng đồng phẳng hoặc giật cấp.
■ Các khối tinh thể lập phương fluorit đồng trục và xoay theo các góc và
hướng khác nhau và chủng kết hợp lại tạo thành một khối đa mặt và theo
nhiều hướng khác nhau.
■ Các khối tinh thể tích tụ thành một khối lớn bao gồm các khối lập
phương dàn trải xoay theo nhiều hướng và dính vào với nhau.
Đối với dạng tinh thể fluorit cỏ hình khối cát khai tám mặt hoàn chỉnh, khi
phóng to bề mặt của chúng, ta thấv là một sự kết hợp khác hoàn toàn mới với
những đường vân đá gấp khúc và đôi khi có cả ánh thủy tinh. Những vân đá
cũng có sự thay đổi, đôi khi là những nét gấp rất gọn nhưng trong vài mẫu
vật cho thấy có những vân đá lại mang dạng dòng chảy và không gấp khúc
như thường thấy. Cũng như khối tinh thể dạng lập phương bề mặt của khối
tinh thể tám mặt hoàn chỉnh cũng có những lóp đá với độ dày khác nhau.
Quy luật kết họp và tạo hình của khối fluorit tám mặt hoàn chỉnh cũng cùng

quy luật với các khối lập phương, nhưng chúng cũng có thêm đặc điểm sau:
■ Các cá thể Fluorite tám mặt kết hợp với nhau theo dạng dòng chảy, với
phần cuối của khối này với phần đầu của khối kia, đôi khi chúng dính
nhau gần hết.
2.2. Đặc điểm về màu sắc
-

Nếu xét về phương diện màu sắc có thể nói các tinh thể Fluorit mang trong
mình những điều kỳ diệu mà những tinh thể khoáng vật hay đá quý nào khỏ
có thể sánh kịp. Không hổ danh với danh hiệu “hoa quặng” của mình,
16


fluorite thật sự là bông hoa rực rỡ nhất với những màu sắc chúng ta có thể dễ
nhận biết như: màu tím, màu xanh lá cây, xanh dương, vàng, hồng và rất
nhiều màu khác.
Do màu sắc của fluorite khá đa dạng nên để dễ trong nhận biết thường phân
làm 3 loại màu sắc:
■ Màu nóng: gồm có các màu như đỏ thẫm, tím đỏ, hồng, vàng, cam, nâu
V..V

■ Màu lạnh: gồm có các màu như xanh lam, xanh lá cây, tím xanh, trắng
V..V

■

Màu tổng họp: là sự kết hợp của nhiều sắc fluorit tồn tại trong một cá thề
fluorite còn gọi là fluorite cầu vồng vì sắc màu của nó lấp lánh như cầu
vồng. Gồm có các màu kết họp giữa lam và xanh lá cây hoặc giữa một
màu đơn sắc ở trên với màu trắng hoặc trong suốt.

Tuy có nhiều màu là vậy, nhưng sắc độ của những màu này cũng khác so với
các màu gốc bình thường. Bình thường sắc độ màu của những tinh thế fluorit
thường tối hơn so với màu gốc bình thường trong bảng màu đôi khi một số
tinh thể đạt độ tinh khiết cao có thể có chất lượng màu nguyên bản nhưng
phần lớn sắc độ cùa chúng hơi đậm hơn hoặc nhạt hơn so với màu gốc trong
bảng màu. Điều này cũng không quá khó hiểu khi phần lớn fluorit là khai
thác từ các mò quặng nên một phần cũng mang màu tối hơn, còn màu nhạt
hơn là do ánh thủy tinh đặc trưng mà Fluorite có màu sáng hơn bình thường.
Có rất nhiều trường họp khối fluorit bị nhầm lẫn với những loại đá quý như
ngọc lục bảo hoặc ngọc Amethys do màu sắc của nó khá giống với hai màu
của hai loại đá quý này, cách duy nhất để nhận ra “hàng thật” chính là đánh
17


vào độ cứng, nếu nói về độ cứng thì Fluorit thật sự rất mềm và rất dễ rạng
nứt và dề vờ nếu nói về mặt này hai loại đá quý trên có độ bền hơn rất nhiều.
Ngoài các màu hiện hữu, fluorit còn có những dạng đặc biệt như tự phát sáng
khi có tác động về nhiệt đây là một khả năng đặc biệt hiếm có ở fluorit đó là
khả năng tự phát sáng.
.3. Tác động của Fluorite đến con người
Ngoài vẻ đẹp của Fluorit mà khó có khoáng vật khác sánh kịp và những đặc
điểm khác biệt của nó. Fluorit còn có những ảnh hưởng diệu kì đối với con
người theo nhiều mặt. Thật vậy trong lịch sử trước đây, íluorit đã được người
xưa nhìn nhận như một loại đá quý và có sức mạnh diệu kỳ.
Theo dân gian, Fluorite đã từng được cho là các "nhà của cầu vồng" do phạm
vi rộng của tinh thể màu sắc mà nhiều lần phát triển xen kẽ hoặc cạnh nhau.
Trong suốt lịch sử cổ xưa, nó đã được khắc vào bức tượng, trang trí nghệ
thuật, bùa và bùa trong nhiều miền địa phương trên toàn cầu. Người Ai Cập
đầu được biết đến scarabs khắc từ đá cùng với cách sử dụng mẫu vật đầy

màu sắc ở nhiều vị thần tượng của họ. Người Trung Quốc đã được khắc
Fluorite hơn 300 năm. Và, ví như Amethyst, người La Mã cổ đại tin rằng
một tàu uống rượu làm bằng Fluorite cũng sẽ ngăn chặn một người khỏi bị
say rượu. Học giả và nhà tự nhiên học La Mã, Pliny (được gọi là "Anh Cả"),
nghĩ Fluorite một hòn đá rất quý, như đã được chứng kiến trong những chiếc
bình có giá trị Augustus đã từ Alexandria. Sáu chiếc bình khác của Fluorite
được lấy từ kho tàng Mithridates "và đưa đến đền thờ của sao Mộc.
Trong các vấn đề về sức khỏe, trong thế kỷ 18, một hỗn họp nước và Fluorite
bột được sử dụng để làm giảm bót các triệu chứng của bệnh thận. Hôm nay

18