Bài 9. Sự biến đổi tuần hoàn tính chất của các nguyên tố hoá học. Định luật tuần hoàn

Sự biến đổi tuần hoàn tính chất
của các nguyên tố hoá học
định luật tuần hoàn
( tiết 1)
* Ni dung tit hc
- Tớnh kim loi, tớnh phi kim.
- S bin i õm in.

Gv: Nguyn c Sn


I. TÍNH KIM LOẠI, TÍNH PHI KIM
VD1. Viết cấu hình e của X(z=11), Y(z=17) và dự đoán chúng là kim loại
hay phi kim? xu hướng của X, Y khi tham gia pứ hoá học?

X: 1s22s22p63s1

 kim loại vì lớp ngoài cùng có 1e

Y: 1s22s22p63s23p5  phi kim vì lớp ngoài cùng có 7e
- Xu hướng của X: Dễ nhường đi 1 e ở lớp ngoài cùng
- Xu hướng của Y: Dễ nhận thêm 1 e vào lớp ngoài cùng


I. TÍNH KIM LOẠI, TÍNH PHI KIM
• Khái niệm tính kim loại, tính phi kim ( SGK)
Tính KL:

Tính PK:

tính dễ mất e,

càng dễ mất e tính KL càng mạnh
tính dễ nhận e,
càng dễ nhận e tính PK càng mạnh


I. TÍNH KIM LOẠI, TÍNH PHI KIM


I. TÍNH KIM LOẠI, TÍNH PHI KIM
1. Sự biến đổi tính kim loại, phi kim trong một chu kì
a. Ví dụ
Ckì
3

Na

Mg

KL
mạnh

Al

Si

KL
KL mạnh, PK
mạnh,
hidroxit có yếu
hoạt

tính lưỡng
động
tính
kém Na

P
PK
trung
bình

S

Cl

PK
khá
mạnh

PK
mạnh

Tính KL yếu dần, tính PK mạnh dần


I. TÍNH KIM LOẠI, TÍNH PHI KIM
1. Sự biến đổi tính kim loại, phi kim trong một chu kì
b. Qui luật

Trong CK,
khi điện tích hạt nhân tăng dần:

tính kim loại yếu dần,
tính phi kim mạnh dần.


I. TÍNH KIM LOẠI, TÍNH PHI KIM
1. Sự biến đổi tính kim loại, phi kim trong một chu kì
c. Giải thích

Chúng ta cùng giải
thích nhé?...


I. TÍNH KIM LOẠI, TÍNH PHI KIM
1. Sự biến đổi tính kim loại, phi kim trong một chu kì
c. Giải thích

A

B

Cùng số lớp e, khi Z tăng thì R nhỏ
R càng lớn, ntử càng dễ nhường e


I. TÍNH KIM LOẠI, TÍNH PHI KIM
1. Sự biến đổi tính kim loại, phi kim trong một chu kì
c. Giải thích
Trong một ck các nguyên tố có cùng số lớp e trong ntử
khi điện tích hạt nhân tăng dần
 lực hút của hạt nhân tới các e ở lớp ngoài cùng tăng dần

bán kính nguyên tử (R) giảm dần
khả năng dễ nhường e giảm dần, đồng thời khả năng dễ
nhận e tăng dần tức là tính KL giảm dần, tính PK mạnh dần


Tóm lại, trong CKì khi Z tăng dần
 R giảm dần  KL yếu dần, PK mạnh dần


I. TÍNH KIM LOẠI, TÍNH PHI KIM
2. Sự biến đổi tính kim loại, phi kim trong một nhóm A
a. Ví dụ
Nhóm IA
3

Li

Na

11

KL mạnh

Nhóm VIIA
F

PK mạnh nhất

Cl

Pk mạnh hơn Br

Br

Pk mạnh hơn I

I

Pk mạnh

9

KL mạnh hơn Li

17

K

19

KL mạnh hơn Na

35

Rb

KL rất mạnh

Cs

KL mạnh nhất

Tính
KL
mạnh
dần,
tính
PK
yếu
dần


I. TÍNH KIM LOẠI, TÍNH PHI KIM
2. Sự biến đổi tính kim loại, phi kim trong một nhóm A
b. Qui luật

Trong nhóm A:
điện tích hạt nhân tăng dần,
tính kim loại mạnh dần,
tính phi kim yếu dần.


I. TÍNH KIM LOẠI, TÍNH PHI KIM
1. Sự biến đổi tính kim loại, phi kim trong một nhóm A
c. Giải thích
Trong một nhóm A
khi điện tích hạt nhân tăng dần
số lớp e tăng
 bán kính nguyên tử tăng nhanh
 khả năng dễ nhường e tăng, đồng thời khả năng dễ

nhận e giảm tức là tính KL mạnh dần, tính PK yếu dần


3. Độ âm điện
a) Khái niệm (SGK)
Độ âm điện càng lớn, tính phi kim càng mạnh
Độ âm điện càng nhỏ, tính kim loại càng mạnh
b) Bảng độ âm điện
Qui luật: Trong Ck, khi Z tăng, độ âm điện tăng dần
Trong nhóm A, khi Z tăng độ âm điện giảm dần
KL: Tính KL, PK của các nguyên tố biến đổi tuần
hoàn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân


Bài tập 1( SGK 47)
Trong một chu kì, bán kính nguyên tử các nguyên tố
A. tăng theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.
B. giảm theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.
C. giảm theo chiều tăng của tính phi kim
D. B và C đều đúng.
D.
Chọn đáp án đúng nhất.


Bài tập 2 ( SGK 47)
Trong một nhóm A, bán kính nguyên tử các nguyên tố
A.

tăng theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.

B.

giảm theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.

C.

giảm theo chiều giảm của tính kim loại.

D.

A và C đều đúng.

Chọn đáp án đúng nhất.


Bài tập 4 ( SGK 47)
Các nguyên tố halogen được sắp xếp theo chiều bán kính
nguyên tử giảm dần (từ trái sang phải) như sau

A. I, Br, Cl, F
B. I, Br, F, Cl
C. F, Cl, Br, I
D. Br, I, Cl, F


Bài tập 7 (SGK 47)
Theo quy luật biến đổi tính chất của các nguyên tố trong
bảng tuần hoàn thì ( chọn đáp án đúng):
A. Phi kim mạnh nhất là iôt (I)
B. Kim loại mạnh nhất là Liti (Li)

C. Phi kim mạnh nhất là flo ( F)
D. Kim loại yếu nhất là cesi ( Cs)
PK mạnh nhất (Flo)

KL mạnh nhất Cs


Bảng độ âm điện


BTVN
1) Cho các nguyên tố A(z=5), B(z=7), C(z=9)
Sắp xếp các nguyên tố theo chiều giảm dần tính phi kim

2) C¸c bµi: 5, 8, 9, 10, 11 (trang 47;
48) SGK.


Gv: Nguyễn Đức Sơn