Bài 9. Sự biến đổi tuần hoàn tính chất của các nguyên tố hoá học. Định luật tuần hoàn

Thứ Sáu 22 Tháng 09 2017

1


Bài 9:

22/09/17

2


HỆ THỐNG BẢNG TUẦN HỒN

22/09/17

Tính chất của
các ngtố có
biến đổi tuần
hoàn không? Vì

3


: Định luật tuần hoàn

“ Tính chất của các đơn chất, thành
phần và tính chất các hợp chất của
các nguyên tố hoá học đều biến thiên
tuần hoàn theo chiều tăng của số đơn
vị điện tích hạt nhân Z của các nguyên

tố”


1. Nguyên tắc sắp xếp:
- Các nguyên tố được xếp theo chiều Z tăng dần
- Các nguyên tố có cùng số lớp e xếp vào một chu kỳ
- Các nguyên tố có cùng số e hóa trị được xếp vào một
nhóm
2. Giới

thiệu một số bảng HTTH




Bảng hệ thống tuần hoàn của Professor Thoedor
Benfey


Bảng hệ thống tuần hoàn dạng thiên hà




3. Kiến trúc bảng HTTH:
- Ô nguyên tố
- Chu kỳ: Chu k× lín vµ Chu kú nhá
- Nhóm: Nhóm A (pnc) – Nhóm B (pnp)
- Họ Lantanoit và Actinoit:

o5.2.2.Xác định vị trí nguyên tố trong bảng HTTH
?

Dựa vào số electron của nguyên tử có thể biết những
thông tin gì về vị trí nguyên tố trong bảng HTTH?


VD1. Viết cấu hình electron của nguyên tố có Z = 9. Xác
định số electron hoá trị và vị trí trong bảng hệ thống tuần hoàn.


VD2. Viết cấu hình electron của nguyên tố có Z = 25. Xác
định số electron hoá trị và vị trí trong bảng hệ thống tuần
hoàn.


I. Tính kim loại, tính phi kim
Nhận xét:
Gọi M là kim loại và X là phi kim
Ta có:

• M
→ Mm+ + me 
• X + ne → Xn–
m, n là số e
22/09/17

16

I. Tính kim loại, tính phi kim

- Tính kim loại là tính dễ
nhường e trở thành ion dương
- Ngtử càng dễ nhường e thì
tính kim loại càng mạnh.
- Tính phi kim là tính dễ thu e
trở thành ion âm.
- Ngtử càng dễ nhận e thì tính
phi kim càng mạnh.
22/09/17

17


Hình 2.1. Bán kính ngtử của một số ngtố hoá
học được biểu diễn bằng nm
Chiều
tăng
dần
của
bán
kính
ngtử

IA

IIA

IIIA

IVA

VA

VIA

VIIA

Li

Be

B

C

N

O

F

0,123

0,089

0,080

0,077

0,070

0,066

0.064

Al

Si

P

S

Cl

0,125

0,117

0,110

0,104

0,099

As

Se

Na

0,157
K

0,203
Rb

0,216
09/22/17

Mg

0,136
Ca

0,174
Sr

0,191

Ga

Ge

0,125

0,122

0,121

0,117

In

Sn

Sb

Te

0,150

0,140

0,140

0,137

Chiều giảm dần của bán kính ngtử

Br

0,114
I

0,133
18

Trong một chu
kỳ:

Chu kì 2

Giải thích:
 Cùng số lớp electron.
 ĐTHN tăng
 ⇒ Lực hút của hạt nhân
với các e lớp ngoài cùng
tăng ⇒ Rnt giảm
09/22/17
19



Lớp

1
2
3
4
5

Trong một nhóm:


Giải thích:

 ĐTHN tăng NHƯNG
số lớp electron tăng
nhanh
⇒ Rnt tăng.

6
09/22/17

20


Bán kính nguyên tử?

• Trong 1 chu kỳ, khi đi từ trái qua phải, bán kính
nguyên tử

• Trong 1 nhóm A, khi đi từ trên xuống dưới, bán
kính nguyên tử

giảm dần

tăng dần
22/09/17

21


KẾT LUẬN

Bán kính nguyên tử của các

nguyên tố nhóm A biến đổi
tuần hoàn theo chiều tăng
của điện tích hạt nhân.
22/09/17

22


1. Sự biến đổi tính chất ở chu kỳ
Trong một chu kỳ của bảng TH, theo chiều tăng
Z, tính kim loại của các kim loại yếu dần, đồng
thời tính phi kim mạnh dần.

22/09/17

23


2. Sự biến đổi tính chất ở nhóm A
Trong một nhóm A, từ trên xuống dưới, theo
chiều tăng Z, tính kim loại của các ngtố mạnh
dần, đồng thời tính phi kim yếu dần.

22/09/17

24


BẢNG ĐỘ ÂM ĐIỆN CỦA PAU-LINH
Nhóm

Chu kỳ

IA

IIA

IIIA

IVA

VA

VIA

VIIA

1

H
2.20

2

Li
0.98

Be
1.57

B

2.04

C
2.55

N
3.04

O
3.44

F
3.98

3

Na
0.93

Mg
1.31

Al
1.61

Si
1.90

P
2.19

S
2.58

Cl
3.16

4

K
0.82

Ca
1.00

Ga
1.81

Ge
2.01

As
2.18

Se
2.55

Br
2.96

5

Rb
0.82

Sr
0.95

In
1.78

Sn
1.96

Sb
2.05

Te
2.10

I
2.66

6

Cs
0.79

Ba
0.89

Tl
1.62

Pb
2.33

Bi
2.02

Po
2.00

At
25
2.20

22/09/17