Bài 15. Cacbon

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO

VÀ CÁC EM

Giáo sinh thực tập: Hoàng Mỹ Hoa
Giáo viên hướng dẫn: Bùi Thị Hoàn


Những hình ảnh này cho các em liên tưởng tới nguyên tố
nào?


CHƯƠNG 3: NHÓM CACBON

I.
II.
III.
IV.
V.

BÀI 20: CACBON
VỊ TRÍ VÀ CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ CACBON
TÍNH CHẤT VẬT LÍ
TÍNH CHẤT HÓA HỌC
ỨNG DỤNG
TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN. ĐIỀU CHẾ


I. VỊ TRÍ VÀ CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ CACBON

••

Vị trí của cacbon trong bảng tuần hoàn:

 

- Ô số 6
- Chu kì 2

•

Nhóm IVA
Cấu hình electron của nguyên tử cacbon:
Hóa trị của cacbon trong hợp chất: 2,4


II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

•

Các dạng thù hình của nguyên tố cacbon

CACBON VÔ ĐỊNH HÌNH

KIM CƯƠNG
THAN CHÌ

FULEREN

CACBON VÔ ĐỊNH HÌNH
KIM CƯƠNG

THAN CHÌ

FULUREN

Cấu
Cấu trúc
trúc tứ
tứ diện
diện đều
đều

Cấu
Cấu trúc
trúc lớp
lớp

Cấu
Cấu trúc
trúc hình
hình cầu
cầu rỗng
rỗng

Cấu
Cấu trúc
trúc

Cấu
Cấu trúc
trúc xốp
xốp

Liên
Liên kết
kết cộng
cộng hóa
hóa trị
trị bền
bền

Tính chất
Tính chất
vật lí
vật lí

-

Tinh thể nguyên tử không
Tinh thể nguyên tử không
màu, trong suốt
màu, trong suốt
Không dẫn điện, dẫn
Không dẫn điện, dẫn
nhiệt kém
nhiệt kém
rất cứng
rất cứng

----

Tinh thể màu xám đen
Tinh thể màu xám đen
có ánh kim
có ánh kim
Dẫn điện tốt
Dẫn điện tốt
Các lớp dễ tách khỏi nhau.
Các lớp dễ tách khỏi nhau.

gồm 32 mặt với 60 đỉnh là 60
nguyên tử cacbon

Gồm than gỗ, than xương,
Gồm than gỗ, than xương,
than muội...
than muội...
Than gỗ, than xương có cấu
Than gỗ, than xương có cấu
tạo xốp nên có khả năng hấp
tạo xốp nên có khả năng hấp
phụ
phụ


Tại sao than gỗ, than xương lại có khả năng hấp phụ tốt?

•

Do có cấu trúc xốp nên
diện tích bề mặt rất lớn
=> có khả năng hấp phụ tốt

•

Có thể bạn chưa biết
Cách xử lí khi cơm bị khê:
cho 1 cục than củi đang cháy
đỏ và nồi đậy nắp lại 10 phút
rồi lấy than ra. Mùi cơm khê
sẽ bị than hút hết.


III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

•

•

,,

Hãy xác định số oxi hóa của các chất sau:

 

Số oxi hóa của cacbon: -4, 0, +2, +4

Trong các phản ứng, cacbon thể hiện cả tính khử và tính oxi hóa nhưng chủ yếu là tính khử.

1. Tính khử

a.

•

 

Tác dụng với oxi
C +

(+Q)

Ở nhiệt độ cao, cacbon lại khử
+ C

2CO

Chú ý:

.

 

 

Khi đốt C trong không khí thu được hỗn hợp khí và CO.

Câu hỏi:

Vậy theo em có nên đốt
than trong phòng kín không?
Tại sao?
 

Không nên. Vì khi đốt C sẽ làm giảm nồng độ trong
phòng đồng thời tạo cả khí CO rất độc. Có thể gây tử
vong. Khí CO gây ngộ độc là do tạo phức với
hemoglobin trong máu bền hơn của oxi , dẫn tới mất
khả năng vận chuyển oxi đến các tế bào.


•
•
-

Trường hợp dễ bị ngộ độc khí CO:

-

Không đốt than trong điều kiện thiếu không khí, trong phòng kín để sưởi hay đun
nấu

-

Xuống giếng cạn, đốt than trong phòng kín, nổ động cơ trong phòng kín…
Biện pháp phòng tránh ngộ độc khí CO

Không xuống các giếng cạn, hố sâu, bể để khô lâu ngày. Nếu bắt buộc xuống phải
có biện pháp thông khí trước khi xuống.

Không nổ động cơ xe trong phòng kín.


b. Tác dụng với hợp chất

••

Ở nhiệt độ cao, C có thể khử được nhiều oxit , phản ứng với chất oxi hóa khác
 như: , ,
C +4 + 4+2
C + 2CuO
3C + 2

2 Cu   +
+ 2KCl
 

 


2. Tính oxi hóa

a.

• C  +Tác2dụng với hidro

 , xt

b. Tác dụng với kim loại
Ở nhiệt độ cao, cacbon phản ứng với một số kim loại tạo cacbua kim loại.
4Al + 3C
( nhôm cacbua)
Ca + 2C

Ca

 

(canxi cacbua hay đất đèn)
 


, Ca bị thủy phân trong nước

•+ O 
Ca + 2O

4Al +

Ca +

 


IV. Ứng dụng

DAO CẮT THỦY TINH

BỘT MÀI

KIM CƯƠNG

ĐỒ TRANG SỨC

MŨI KHOAN


THAN CHÌ

NỒI NẤU HỢP KIM

ĐIỆN CỰC

BÚT CHÌ


THAN CỐC

LUYỆN KIM

CHẤT HẤP PHỤ

THAN GỖ

THUỐC PHÁO

THUỐC NỔ

THAN HOẠT TÍNH


MỰC IN

THAN MUỘI

XI ĐÁNH GIÀY

CHẤT ĐỘN KHI LƯU HÓA CAO SU


V. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN. ĐIỀU CHẾ

1.
•.
•.
•.

Trạng thái tự nhiên
Ở trạng thái đơn chất, C gần như tinh khiết.
Ở dạng hợp chất: dầu mỏ, khí thiên nhiên, cơ thể động thực vật…
Ở trong khoáng vật:

 CANXIT (CaC)

 MAGIEZIT

 ĐOLOMIT

(MgC)

(


2. Điều chế

Tên

Cách điều chế

Kim cương nhân tạo
Than chì

 2000 , 50-100 nghìn atm
Kim cương nhân tạo
Fe, Cr, Ni

Than chì nhân tạo
Than chì nhân tạo

Than cốc
Than cốc

 2500-3000

Than chì nhân tạo
Than chì nhân tạo

Không có không khí
Than
Than cốc
cốc
Than
Than mỡ
mỡ

Than
1000cốc
Than
cốc

 

Không có không khí
Than
Than mỏ
mỏ

Khai
Khai thác
thác từ
từ các
các vỉa
vỉa than
than

Than gỗ

Gỗ

Đốt cháy thiếu Than gỗ
không khí

Than muội

 



Thank you for watching!!!