Bài 9. Amin

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ
ĐẾN DỰ GIỜ LỚP 12B

BÀI 9: AMIN (TIẾT 1)
GIÁO VIÊN: Hoàng Thu Hằng
Trung tâm GDTX Yên Minh


BÀI 9: AMIN (tiết 1)
I.KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI VÀ DANH PHÁP
1. KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI
a. KHÁI NIỆM
Vậy amin là gì?
Amoniac
Amin
Hãy so sánh cấu tạo của
và của
số amin C6H5 –
H–NH2
CHamoniac
CHmột
3 –NH2
2=CH –
sau từ đó rútNH
ra nhận xét về
NH2
2
H–NH
CH3 –NH
C6H5 –NH
sự khác CH

nhau
giữa–
2=CH
NH
amoniac
với amin?C H
C2H5
CH3
H
2 5
H–N – H
H

CH3 –N –CH
3

C2H5

C6H5 –N –CH
3

CH3

 Amin là hợp chất thu được khi thay thế một hay nhiều
nguyên tử H trong phân tử NH3 bằng một hay nhiều gốc
hiđrocacbon.


BÀI 9: AMIN (tiết 1)
I.KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI VÀ DANH PHÁP

1. KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI
b. Phân loại
CH3 –NH2
- Theo gốc
hiđrocacbon

Ví dụ:
CH2Amin
=CH –NH
no (Amin
béo)C6H5 –NH
CH3 –NH
2
2
2
CTTQ CnH2n + 2 + xNx
Dựa vào
Sogốc
sánh các amin
hiđrocacbon
Amin sau
không
có và
thểcho
no biết CH2 =CH –NH2
phân amin
thành
chúng
khác nhau
những loại amin

ở điểm nào?
Amin thơm
C6H5 –NH2
nào?


BÀI 9: AMIN (tiết 1)
I.KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI VÀ DANH PHÁP
1. KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI

Dựa vào bậc của
b. Phân loại
amin có thể phân
So sánh các amin sau và cho biết chúng
nhau
ở điểm nào?
aminkhác
thành
những
loại
amin nào?
CH3 –NH2
CH3 –NH
CH
3 –N –CH
3

C2H5
C2H5
 Các amin khác nhau bởi số gốc hiđrocacbon thay thế hay số

nguyên tử hiđro trong phân tử amoniac bị thay thế (khác bậc của
amin)

amin tính
 Bậc của amin tính Bậc
bằngcủa
số nguyên
tử hiđro
cách
trong phân tử amoniacbằng
bị thay
thếnào
bởi?gốc
hiđrocacbon.


BÀI 9: AMIN (tiết 1)
I.KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI VÀ DANH PHÁP
1. KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI
b. Phân loại

Ví dụ:
Amin bậc I

C2H5NH
2

- Theo bậc
của amin

Amin bậc II

C2H5NHCH
3

Amin bậc III

(CH3)3
N


Bài tập vận dụng
1. Amin nào là amin bậc II trong các amin sau?
A. CH3-NH2

B. C2H5-NH-C6H5

C. CH3-CH(CH3)NH2

D. (CH3)3N

2. Cặp ancol và amin nào sau đây có cùng bậc?
A. (CH3)2CHOH, (CH3)2CHNH2.

B. (CH3)3COH, (CH3)3CNH2

C. C6H5CH(OH)CH3, C6H5NHCH3.

D. C6H5CH2OH, (C6H5)2NH

BÀI 9: AMIN (tiết 1)
I.KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI VÀ DANH PHÁP
1. KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI

Amin thường có
c. Đồng phân
loại đồng phân
gì?amin đồng
Thí dụ: Xét các amin đồng phân có CTPT C4H11N, các
phân đó khác nhau ở điểm nào?
NH2
CH3-CH2-CH2-CH2 NH2
CH3-CH2-CH-CH3
NH2
CH3-CH2-NH-CH2-CH3

CH3-C- CH3

CH3-CH- CH2 NH2

CH3

CH3

CH3-CH2-N-CH3

CH3-CH2-CH2-NH-CH3

CH3

 Chúng khác nhau về mạch cacbon, vị trí nhóm

chức amin và bậc của amin.


BÀI 9: AMIN (tiết 1)
I.KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI VÀ DANH PHÁP
1. KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI
c. Đồng phân
Đồng phân của amin
Về mạch cacbon

Về vị trí nhóm chức

Về bậc của amin

NH2
TD:
CH3-CH2-CH2-CH2 NH2 CH3-CH2-CH2-CH2 NH2 CH3-C- CH3
CH3-CH- CH2 NH2
CH3

CH3-CH2-CH-CH3
NH2

CH3
CH3-CH2-N-CH3
CH3

Bài tập vận dụng
Bài tập 3 (sgk): Viết công thức cấu tạo và chỉ rõ bậc của từng amin
đồng phân có công thức phân tử sau:
a. C3H9N
b. C7H9N (chứa vòng benzen)
Hướng dẫn:
a. Amin đồng phân có CTPT C3H9N
CH3 CH2 CH2 –NH2 amin bậc I CH3 - NH - CH2CH3 amin bậc II
amin bậc III
CH3 CH2 (NH2)CH3 amin bậc I CH3 –N – CH3
CH3
b. Amin thơm đồng phân có CTPT C7H9N
CH2 –NH2 CH3 - NH

amin bậc I

CH3

CH3

CH3
NH2

amin bậc II amin bậc I

NH2
NH2
amin bậc I
amin bậc I

BÀI 9: AMIN (tiết 1)
I.KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI VÀ DANH PHÁP
2. DANH PHÁP

Bảng 3.1 Tên gọi của một vài amin
Công thức cấu tạo
CH3NH2

Tên gốc - chức

Metylamin
Từ bảng
tên gọi sau
Etylamin
CH3CH2NH2 hãy rút
ra quy tắc
Đimetylamin
các amin?
CH3NHCH3 gọi tên
CH3CH2CH2NH2
(CH3)3N
CH3[CH2]3NH2
C2H5NHC2H5
C6H5NH2
NH2[CH2]6NH2

Tên thay thế

Metanamin
Etanamin
N- metylmetanamin
Propylamin
Propan - 1- amin
trimetylamin
N,N- đimetylmetanamin
Butylamin
Butan - 1 - amin
đietylamin
N - etyletanamin
Phenylamin
Benzenamin
Hexametylenđiamin Hexan - 1,6 - điamin


BÀI 9: AMIN (tiết 1)
I.KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI VÀ DANH PHÁP
2. DANH PHÁP

 Quy tắc gọi tên :
- Theo danh pháp gốc chức: Tên gốc hiđrocacbon + amin
Chú ý: Với các amin bậc II và amin bậc III gọi tên các gốc
hiđrocacbon lần lượt theo thứ tự chữ cái
- Theo danh pháp thay thế: Tên hiđrocacbon + vị trí + amin
Chú ý: Với các amin bậc II và amin bậc III khi đó cần chọn
mạch chính là gốc hiđrocacbon lớn nhất liên kết với nguyên
tử Nitơ các gốc còn lại coi là nhóm thế

Bài tập vận dụng
Hãy gọi tên các amin đồng phân ở bài tập 3 (sgk)?
a. Amin đồng phân có CTPT C3H9N
CH3 CH2 CH2 –NH2
propylamin hay propan - 1 - amin
CH3 CH2 (NH2)CH3
isopropylamin hay propan - 2 - amin
CH3 - NH CH2CH3 hay N - metyletanamin
etylmetylamin
CH3 –N –CH
3

CH3

trimetylamin hay N,N - đimetylmetanamin


Bài tập vận dụng
b. Amin thơm đồng phân có CTPT C7H9N
CH2 –NH2
CH3 - NH

Benzylamin hay
phenylmetanamin
CH3

NH2

o - toluđin

metylphenylamin hay N - metylbenzenamin
hay N - metylanilin
CH3
CH3
NH2
m - toluđin

NH2
p - toluđin


Bài tập vận dụng
1. Hợp chất hữu cơ X có tên gọi là isobutylamin. CTCT thu gọn
của X là:
NH2
A. CH3-CH2-CH-CH3
NH2
C
C. CH3-CH- CH2 NH2

B. CH3-C- CH3
CH3
D. CH3-CH2-CH2-CH2 NH2

CH3
2. Hợp chất hữu cơ A có CTCT thu gọn dưới đây có tên gọi là:
CH3-CH2-CH2-NH-CH3
A. N - metylpropan -1- amin
C. Metylpropylamin.

B. Propylmetylamin.
D
D. A hoặc C đều đúng.


BÀI 9: AMIN (tiết 1)
II. TÍNH CHẤT VẬT LÝ
Nghiên cứu SGK cho
-Metylamin, đimetylamin, trimetylamin và etylamin là những chất
biết một vài tính
khí, mùi khai khó chịu, tan nhiều trong nước.
chất vật lý của
- Các amin có khối lượng phân amin?
tử cao hơn là những chất lỏng hoặc
rắn, nhiệt độ sôi tăng dần theo khối lượng và độ tan giảm dần theo
chiều tăng của phân tử khối.
- Các amin thơm đều là chất lỏng hoặc chất rắn và dễ bị oxi hoá.
- Các amin đều độc.


Bài tập

Câu 1: Tỷ lệ người chết về bệnh phổi do thuốc lá gấp hàng chục lần so
với người không hút thuốc lá. Chất gây nghiện và gây ung thư trong
thuốc lá là:
A. Aspirin

B. Mocphin

C. Nicotin

D. Cafein



Tác hại của hút thuốc lá


DẶN DÒ
-Về nhà nghiên cứu lại bài đặc biệt là đồng phân và danh pháp
của amin.
- Nghiên cứu SGK về cấu tạo và tính chất của amin chuẩn bị cho
bài học sau.


CÁM ƠN SỰ THEO DÕI CỦA
THẦY CÔ VÀ CÁC EM