Bài 20. Hô hấp và các cơ quan hô hấp

-Hô hấp là gì?
-Tại sao con người phải hô hấp?
-Quá trình hô hấp qua những giai đoạn nào?
-Cấu tạo của các cơ quan hô hấp phù hợp với
chức năng như thế nào?



HÔ HẤP

O2

Hô hấp là gì?

2O
OCO
2
2

CO2

CO2


Quan sát H20.1 thảo
luận nhóm trả lời các
câu hỏi sau:

1. Hô hấp diễn ra
theo mấy giai

đoạn?
2. Ứng với mỗi
giai đoạn xảy ra ở
đâu?
3. Sự thở có ý
nghĩa gì với hô
hấp?

Tế bào
biểu
mô ở
phổi

Không khí

Sự thở

Phế nang
trong phổi

(Thông
khí ở
phổi)

Mao mạch phế
nang ở phổi

Trao
đổi khí
ở phổi

Tim
Mao mạch
ở các mô
Tế bào
ở các
mô

Trao
đổi khí
ở tế bào

H20.1-Sơ đồ các giai đoạn chủ yếu trong quá trình hô hấp


O2

TÕ bµo biÓu
m« ë phæi

Các giai
đoạn
Sự thở

Đặc điểm

Kh«ng khÝ

PhÕ nang
trong phæi

CO2

Trao đổi khí ở
phổi với môi
trường

Mao m¹ch phÕ
nang
ë phæi

Tim

* Xảy ra tại đường dẫn
khí đến phổi.
TÕ bµo

ë c¸c m«

Mao m¹ch ë
c¸c m«

Sù thë
(sù th«ng
khÝ ë ph


PhÕ nang trong
phæi

TÕ bµo biÓu
m« ë phæi

Các giai
đoạn

O2

Trao ®æ
khÝ ë ph

Đặc điểm

Trao đổi CO từ máu vào
2
khí ở
tế bào phổi.
phổi

Mao m¹ch phÕ nang
ë phæi

O2 từ tế bào
phổi vào máu
* Xảy ra tại các phế
nang của phổi.

TÕ bµo
ë c¸c m«

CO2

Tim

Mao m¹ch ë
c¸c m«


TÕ bµo biÓu
m« ë phæi

Các giai
đoạn

Đặc điểm

PhÕ nang
trong phæi

Mao m¹ch
phÕ nang
ë phæi

Trao đổi O2 từ máu vào tế
khí ở tế bào.CO2 từ tế
bào
bào vào máu

O2

Tim
Mao m¹ch ë c¸c m«

* Xảy ra tại các tế bào

Trao ®æi
khÝ ë tÕ b

TÕ bµo
ë c¸c m«
CO2


I. Khái niệm hô hấp
Các giai đoạn
Sự thở
Trao đổi khí ở
phổi
Trao đổi khí ở
tế bào

Đặc điểm
Trao đổi khí ở phổi với môi trường
CO2 từ máu vào tế bào phổi.
O2 từ tế bào phổi vào máu
O2 từ máu vào tế bào.
CO2 từ tế bào vào máu


O2

Tế bào
biểu
mô ở
phổi

Sư thở
(Thông
khí ở
phổi)

Phế nang
trong phổi
CO2

O2

Mao mạch phế
nang
ở phổi

Trao
đổi khí
ở phổi

SƠ ĐỒ
CÁC GIAI
ĐOẠN
CHỦ
YẾU

TRONG

O2
CO2

QUÁ

Tim

TRÌNH
HÔ
Tế bào
ở các
mô

Trao
đổi khí
ở tế bào
CO2

HẤP


O2

Vậy sự thở có ý
nghĩa gì với hô hấp?

- Giúp thông khí ở phổi,
tạo điều kiện trao đổi khí

diễn ra liên tục.

2O
OCO
2
2

CO2

CO2


GLUXIT

O2

LIPIT

CO2+H2O
PRÔTEIN

Hô hấp có liên quan
như thế nào với
các hoạt động sống
của tế bào và cơ
thể?


Tiết 21_Bài 20: HÔ HẤP VÀ CÁC CƠ QUAN HÔ HẤP
I. Khái

niệm hô hấp

- Hô hấp là quá trình cung cấp khí O2
cho các tế bào cơ thể và thải khí CO2 ra
ngoài.
- Hô hấp gồm 3 giai đoạn: sự thở, trao
đổi khí ở phổi và trao đổi khí ở tế bào.
- Nhờ hô hấp mà oxi được lấy vào để oxi
hóa các chất hữu cơ tạo năng lượng cần
cho mọi hoạt động sống của cơ thể.


II. Các cơ quan trong hệ hô hấp của người và
chức năng hô hấp của chúng


 Đường dẫn khí :

Hai lá phổi :

1 Khoang mũi
Cơ
quan
hô
hấp
3 Thanh quản
gồm 4
Khí quản
mấy

phần
Lá phổi phải
7
chính
5 Phế quản

Họng

2
Lá phổi trái

Hình 20.2 Cấu tạo tổng thể hệ hô hấp của người

6


II. Các cơ quan trong hệ hô hấp của người và
chức năng hô hấp của chúng
Cơ quan hô hấp gồm :
* Đường dẫn khí:
• Mũi
• Họng
• Thanh quản
• Khí quản
• Phế quản

* Hai lá phổi :
Lá phổi phải có 3 thùy
Lá phổi trái có 2 thùy

Cơ quan nào trong
LÔNG
MŨI
đường dẫn khí có
tác dụng làm ẩm, ấm
không khí, bảo vệ?

NIÊM MẠC TIẾT CHẤT NHẦY

NHIỀU MAO MẠCH

MŨI


HỌNG


THANH QUẢN


KHÍ QUẢN


2 LÁ PHỔI


Đặc điểm cấu tạo nào
của phổi làm tăng diện
tích bề mặt trao

đổi khí?

PHẾ NANG


Tiết 21_Bài 20: HÔ HẤP VÀ CÁC CƠ QUAN HÔ HẤP

Tĩnh mạch phổi
mang máu
Phế quản
giàu O2
nhỏ

Động mạch phổi
mang máu
nghèo O2
Mao mạch máu

Phế nang

Cấu tạo chi tiết của phế nang, nơi diễn ra sự trao đổi khí ở phổi


Bảng 20. Đặc

điểm cấu tạo của các cơ quan hô hấp ở người
Các cơ quan
Đặc điểm cấu tạo
Mũi

Đường
dẫn
khí

Hai
lá
phổi

Họng
Thanh
quản

- Có nhiều lông mũi
- Có lớp niêm mạc tiết chất nhày
- Có lớp mao mạch dày đặc
Có tuyến amiđan và tuyến VA chứa nhiều tế bào limphô
Có nắp thanh quản( sụn thanh thiệt) có thể cử động để
đậy kín đường hô hấp

Khí
quản

- Cấu tạo bởi 15-20 vòng sụn khuyết xếp chồng lên nhau
- Có lớp niêm mạc tiết chất nhày với nhiều lông rung
chuyển động liên tục

Phế
quản

Cấu tạo bởi các vòng sụn. Ở phế quản nơi tiếp xúc các

phế nang thì không có vòng sụn mà là các thớ cơ

Lá phổi phải Bao ngoài 2 lá phổi có 2 lớp màng, lớp ngoài dính với lồng
ngực, lớp trong dính với phổi, giữa 2 lớp có chất dịch
có 3 thùy
Lá phổi trái Đơn vị cấu tạo của phổi là các phế nang tập hợp thành
từng cụm và được bao bởi mạng mao mạch dày đặc. Có
có 2 thùy
tới 700-800 triệu phế nang.


Đường dẫn khí :

Mũi

Thanh quản

Đường dẫn khí
có chức năng
gì?
Dẫn khí ra và
vào phổi, ngăn
bụi, làm ẩm, ấm
không khí.

Khí quản

Phế quản

Họng