Bài 29. Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân

KIỂM TRA BÀI CŨ
Với khẩu phần ăn đầy đủ các chất và sự tiêu
hóa có hiệu quả thì thành phần các chất dinh
dưỡng sau tiêu hóa ở ruột non là gì ?


Tiết 31,Bài 29 : HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ
THẢI PHÂN
I. Hấp thụ chất dinh dưỡng
Nêu đặc điểm cấu tạo của ruột non phù hợp với chức năng
hấp thụ chất dinh dưỡng?
Trong ống
tiêu hóa cơ quan
nào có vai trò hấp
thụ dinh dưỡng ?


Bài 29.HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
I. Hấp thụ chất dinh dưỡng
Ruột dài 2,8 – 3 m
Có nhiều nếp gấp

Cấu tạo của ruột
non phù hợp với
chức năng hấp
thụ chất dinh
dưỡng

Nhiều lông ruột và
lông cực nhỏ

Bài 29.HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
I. Hấp thụ chất dinh dưỡng
Ruột dài 2,8 – 3 m
Có nhiều nếp gấp

Cấu tạo của ruột
non phù hợp với
chức năng hấp
thụ chất dinh
dưỡng

Nhiều lông ruột và
lông cực nhỏ
Có mạng mao mạch
máu & mao mạch
bạch huyết dày đặc
phân bố đến từng
lông ruột.

Ruột non có đặc điểm gì đặc biệt làm tăng diện tích bề mặt
hấp thụ của nó?


Bài 29.HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
I. Hấp thụ chất dinh dưỡng
Ruột dài 2,8 – 3 m
Có nhiều nếp gấp

Cấu tạo của ruột
non phù hợp với
chức năng hấp
thụ chất dinh
dưỡng

Nhiều lông ruột và
lông cực nhỏ

Làm tăng
diện tích
bề mặt bên
trong của
ruột non
(400-500 m2)

Có mạng mao mạch
máu & mao mạch
bạch huyết dày đặc
phân bố đến từng
lông ruột.


Bài 29.HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN

I .HÊp thô chÊt dinh
dìng

- Diện tích bề mặt bên trong của ruột non rất lớn .
- Có hệ mao mạch máu và mao mạch bạch huyết dày

đặc phân bố tới từng lông ruột .
Chất dinh dưỡng được hấp thụ với hiệu quả cao .
- Ruột non rất dài: giúp chất dinh dưỡng lưu trong
ruột lâu hơn  Hấp thụ chất dinh dưỡng triệt để hơn .


Bài 29.HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
I. Hấp thụ chất dinh dưỡng
Ruột dài 2,8 – 3 m
Có nhiều nếp gấp

Cấu tạo của ruột
non phù hợp với
chức năng hấp
thụ chất dinh
dưỡng

Nhiều lông ruột và
lông cực nhỏ

Làm tăng
diện tích
bề mặt bên
trong của
ruột non
(400-500 m2)

Có mạng mao mạch
máu & mao mạch
bạch huyết dày đặc

phân bố đến từng
lông ruột.

II. Con đường vận chuyển, hấp thụ các chất
dinh dưỡng và vai trò của gan.


Bài 29. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN

H. 29.3 CÁC CON ĐƯỜNG HẤP THỤ VÀ VẬN CHUYỂN CHẤT DINH DƯỠNG


Bài 29. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN

Mạch
bạch
huyết

MÔ PHỎNG CÁC CON ĐƯỜNG HẤP THỤ VÀ VẬN CHUYỂN CHẤT DINH DƯỠNG


Bài 29. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN

2 CON ĐƯỜNG:

ĐƯỜNG BẠCH
HUYẾT

Mạch
bạch

huyết
ĐƯỜNG MÁU

MÔ PHỎNG CÁC CON ĐƯỜNG HẤP THỤ VÀ VẬN CHUYỂN CHẤT DINH DƯỠNG


Bài 29. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
Thảo luận nhóm
3 phút :
1/ Liệt kê các chất dinh
dưỡng được vận chuyển
về tim ….
Vào các cột phù hợp
trong bảng 29:
2/ Nêu vai trò của gan ?
Các chất dinh dưỡng
khác và 30% lipit, có thể
lẫn một số chất độc theo
con đường này

Các vitamin tan
trong dầu và
70% lipit theo
con đường này.
Mạch
bạch
huyết

H. 29.3 CÁC CON ĐƯỜNG HẤP THỤ VÀ VẬN CHUYỂN CHẤT DINH DƯỠNG

Bài 29. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
I .HÊp thô chÊt dinh dìng
II. Con đường vận chuyển, hấp thụ các chất dinh dưỡng
và vai trò của gan.

Các chất dinh dưỡng được Các chất dinh dưỡng được
hấp thụ và vận chuyển
hấp thụ và vận chuyển
theo đường máu
theo đường bạch huyết
-Đường đơn
- lipit (30% dạng axit béo và
glyxêrin)
-Axit amin
-Các vitamin tan trong nước
-Muối khoáng hòa tan
-Nước

- Lipit (70 % dạng nhũ
tương hóa)
- Các vitamin tan trong dầu
( A, D, E, K…)


Bài 29. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
*VAI TRÒ CỦA GAN:

Các chất dinh dưỡng
với nồng độ thích

hợp và không còn
chất độc

Các chất dinh dưỡng,
muối khoáng, nước,
vitamin tan trong
nước, 30% lipit và có
thể lẫn một số chất độc
theo con đường này.

ất
h
c
n
hầ
p
h
ợc
n
ư
đ
Thà
ư
d
g
n
ỡ
ư
ặc
dinh d tại gan ho

ỹ
t í c h l u ải bỏ.
th
hử
k
ị
b
độc
t
ấ
h
C
Mạch bạch
huyết

Các con đường hấp thụ và vận chuyển chất dinh dưỡng


Bài 29. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
Gan đóng vai trò gì trên
con đường vận chuyển
các chất dinh dưỡng về
tim?
Các chất dinh dưỡng với
nồng độ thích hợp và
không còn chất độc

in h
d
t

ấ
h
ần c
h
luỹ
p
h
h
c
n
í
t
à
Th
ượ c
đ
ư
d
bỏ.
g
i
n
ả
ỡ
h
t
ư
d
o ặc
h

n
a
khử
ị
tại g
b
c
độ
Chất
Mạch bạch
huyết

Các chất dinh dưỡng, muối
khoáng, nước, vitamin tan
trong nước, 30% lipit và có
thể lẫn một số chất độc
theo con đường này.
Các con đường hấp thụ và vận chuyển chất dinh dưỡng


Bài 29. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
*VAI TRÒ CỦA GAN:
- Khử độc.
- Điều hòa nồng độ các
chất.
Các chất dinh dưỡng
với nồng độ thích
hợp và không còn
chất độc
Các chất dinh dưỡng,

muối khoáng, nước,
vitamin tan trong
nước, 30% lipit và có
thể lẫn một số chất độc
theo con đường này.

ất
h
c
n
hầ
p
h
ợc
n
ư
đ
Thà
ư
d
g
n
ỡ
ư
ặc
dinh d tại gan ho
ỹ
t í c h l u ải bỏ.
th
hử

k
ị
b
độc
t
ấ
h
C
Mạch bạch
huyết

Các con đường hấp thụ và vận chuyển chất dinh dưỡng


Các thí nghiệm loại bỏ vai trò khử độc của gan
đều thấy cơ thể nhanh chết vì nhiễm độc.
Mỗi ngày gan phải đảm nhiệm khử hết các chất
độc do hoạt động trao đổi chất của tế bào
sinh ra cũng nh từ bên ngoài đa vào.
Vậy có phải hàng ngày chúng ta cứ đa những chất
độc hại vào cơ th thỡ gan sẽ kh ht các chất độc
ú hay không ? Vỡ sao ?
Gan bị bệnh
Gan bình thờng
Khả năng khử độc của gan là rất lớn, nhng
bo
vlàgan
b nhim
c, chỳng
ta

không
phải
vô khụng
hạn. Nếu
mỗi ngày
cứ nhập
phi
bin
phỏpchất
gỡ ? độc hại nh rợu
đều đều vào
cơ cú
thể
những
chẳng hạn, gan sẽ suy kiệt dần, các tế bào gan
sẽ thoái hoá ( nhiễm mỡ) thay vào đó là mô xơ.
Gan xơ thì tiêu hoá kém, cơ thể suy nhựơc th
ờng xuyên bị nhiễm độc và cuộc sống sẽ kéo
dài chẳng đợc bao lâu.


NÓI KHÔNG VỚI RƯỢU, BIA!


SỬ DỤNG THỨC ĂN “SẠCH”!


Bài 29. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
I. HÊp thô chÊt dinh dìng
II. Con đường vận chuyển, hấp thụ các chất

dinh dưỡng và vai trò của gan.
III. Thải phân.


HỆ TIÊU HÓA NGƯỜI


Bài 29. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
I. HÊp thô chÊt dinh dìng
II. Con đường vận chuyển, hấp thụ các chất
dinh dưỡng và vai trò của gan.
III. Thải phân.
Vai trò của ruột già:
- Hấp thụ lại nước
- Thải phân
Nêu vai trò của ruột già ?
Hấp thụ lại nước và thải phân

RUỘT GIÀ


Ăn đủ chất & nhiều chất xơ
tốt cho sự tiêu hóa và thải
phân dễ dàng.


Bài tập
1. Vai trò quan trọng của gan là:
A. Hấp thụ chất dinh dưỡng
B. Khử độc

C. Vận chuyển các chất
D. Điều hòa nồng độ các chất và khử độc.
2. Đây là con đường hấp thụ, vận chuyển các vitamin tan
trong dầu và 70% lipit?
Đường bạch huyết


3. Vai trò chủ yếu của ruột già trong quá trình
tiêu hóa?
Hấp thụ lại nước và thải phân.
4. Sự hấp thụ chất dinh dưỡng diễn ra chủ yếu ở đoạn
nào của ống tiêu hóa?
Ruột non
5. Đây là hoạt động diễn ra ở ruột già có sự co bóp
của các cơ ở hậu môn phối hợp với các cơ thành
bụng.
Thải phân