Bài 10. Tế bào nhân thực (tiếp theo)

TRƯỜNG THPT THANH BÌNH
Tổ Sinh

Chào mừng các thầy cô giáo và các em học
sinh


KIỂM TRA BÀI CŨ

CÂU HỎI
CẤU TRÚC, CHỨC NĂNG CỦA TI
THỂ VÀ LỤC LẠP?


Bài 10

TẾ BÀO
NHÂN THỰC
(tiếp theo)
IX – KHUNG XƯƠNG TẾ BÀO

Prôtêin
bám màng


 Quan sát cấu tạo khung xương tế bào, đọc nội dung
SGK cho biết cấu trúc của khung xương tế bào?

 I.Cấu trúc:

gồm hệ thống

vi ống , vi sợi và sợi trung
gian



 Quan sát cấu tạo khung xương tế bào, đọc nội dung
SGK cho biết chức năng của khung xương tế bào?


2.Chức năng:

 Là giá đỡ
cơ học cho tế
bào, giữ cho tế
bào động vật
có hình dạng
ổn định. Ngoài
ra còn là nơi
neo giữ các
bào quan cùng
một số tế bào
và giúp tế bào
di chuyển.


X. MÀNG SINH CHẤT

 Quan sát

hình và nhận
xét về sự sắp
xếp của các
phân tử:
phôtpholipit,
prôtêin,
côlestêrôn,
cacbohiđrat.


- Các phân tử
prôtêin và một
số loại phân tử
khác nằm xen kẽ
giữa các phân
tử phôtpholipit
giữa hai lớp
màng.
- Cấu trúc như
vậy được gọi là
cấu trúc khảm.

 Em hãy cho

biết thế nào là cấu
trúc khảm?


- Cấu trúc khảm
là lớp kép

phôtpholipit
được khảm bởi
các phân tử
prôtêin (trung
bình cứ 15 phân
tử phôtpholipit
xếp liền nhau
lại xen một
phân tử
prôtêin).
Em hãy cho
biết thế nào là
cấu trúc
động?


Cấu trúc
động là các
phân tử
phôtpholipi
t và prôtêin
có thể di
chuyển dễ
dàng bên
trong lớp
màng

Prôtêin bám màng

Prôtêin bám màng

Cấu trúc màng sinh chất

Dựa vào hình hãy cho biết màng sinh chất được cấu
tạo từ những thành phần nào?


1. Cấu tạo

Dựa vào hình em hãy cho biết màng sinh chất
được cấu tạo từ những thành phần nào?

 Thành phần của

màng sinh chất gồm:
+ Prôtêin màng: prôtêin
bám màng, prôtêin
xuyên màng. Prôtêin
liên kết với
cacbohiđrat hay lipit
tạo thành
glicôprôtêin hay
lipoprotein
+ Lớp kép phôtpholipit
quay đầu kị nước
vào nhau.
+ Riêng tế bào người
và động vật có thêm
phân tử côlestêrôn

làm tăng tính ổn định
của màng

Prôtêin
bám màng


Dựa vào kiến thức đã học trong bài 8, em hãy nêu
đặc điểm của phân tử phôtpholipit ?

Hãy quan sát hình và cho biết lớp kép phôtpholipit có đặc điểm gì?



- Hai lớp phôtpholipit luôn quay hai đuôi kị nước vào
nhau, hai đầu ưa nước ra ngoài
- Phân tử phôtpholipit của hai lớp màng liên kết với
nhau bằng liên kết yếu nên dễ dàng di chuyển


2. CHỨC

NĂNG

Chức năng của
màng sinh chất

Thành phần đảm nhiệm

Chức năng của

Thành phần đảm nhiệm

 màng sinh chất
Trao đổi chất có chọn lọc Lớp phôtpholipit + các kênh prôtêin đặc hiệu
với môi trường ( màng
-Lớp phôtpholipit kép chỉ cho các phân tử nhỏ, tan
bán thấm )
trong dầu mỡ, không phân cực đi qua.
-- Các phân tử tích điện và phân cực phải qua các
kênh prôtêin đặc hiệu
Thu nhận thông tin cho
tế bào

Prôtêin thụ thể

Giúp các tế bào nhận
biết nhau và nhận biết tế
bào lạ

Các “dấu chuẩn” glicôprôtêin đặc trưng cho từng
loại tế bào.


XI - CẤU TRÚC BÊN NGOÀI MÀNG SINH CHẤT.

1. Thành tế bào.

 Dựa vào hình vẽ

nghiên cứu thông tin
trong SGK em hãy cho
biết:
- Thành tế bào có ở tế
bào của những sinh vật
nào?
-  Thành tế bào có ở
tế bào thực vật, tế
bào nấm.
- Vị trí của thành tế bào?

Tế bào thực vật

-  Thành tế bào bao
ngoài màng sinh chất.


XI - CẤU TRÚC BÊN NGOÀI MÀNG SINH CHẤT
1. Thành tế bào

-Thành phần hoá học
của thành tế bào?
-  Thành phần hoá

Tế bào thực vật

học của thành tế
bào:
+ Tế bào thực vật

là xenlulôzơ
+ Tế bào nấm là
kitin
( Ở một số tế bào
động vật là
glicôcalix)
- Trên thành tế
bào có cầu sinh
chất


XI - CẤU TRÚC BÊN NGOÀI MÀNG SINH CHẤT

-

Nghiên cứu thông
tin trong SGK và
cho biết chức năng
của thành tế bào?



- Chức năng của
thành tế bào:
+ Bảo vệ tế bào.
+ Xác định hình dạng
của tế bào.
+ Liên kết các tế bào
lại với nhau.

2. Chất nền ngoại bào
Chất nền ngoại bào có ở tế
bào của những sinh vật nào?
Vị trí của chất nền ngoại bào?
- Chất nền ngoại bào nằm ở
bên ngoài màng sinh chất
của tế bào người và động
vật.
Chất nền ngoại bào được cấu
tạo chủ yếu từ những thành phần
nào?



- Chất nền ngoại bào được cấu tạo chủ

Prôtêin bám
màng

yếu từ các loại sợi glicôprôtêin (prôtêin liên kết
với cacbohiđrat)

 * Chức năng của chất nền ngoại bào?
+ Giúp các tế bào liên kết với nhau tạo nên các mô nhất định
+ Giúp tế bào thu nhận thông tin


CỦNG CỐ:
Hãy chú thích các thành phần cấu trúc của màng sinh chất trên sơ đồ

1
2

3
4

5
6

7


1
2

3
5

7
6

4

Prôtêin bám
màng


2. Hoàn thành bảng sau bằng cách đánh dấu (x) vào
cột tương ứng với ý câu lời đúng.

Các thành phần
cấu trúc tế bào
nhân thực

Có màng
Không màng

Đơn

Kép

x
Nhân tế bào
Ribôxôm
Lưới nội chất
Bộ máy Gôngi
Lizôxôm
Không bào
Ti thể
Lục lạp

x
x
x
x
x
x
x

XI - CẤU TRÚC BÊN NGOÀI MÀNG SINH CHẤT

- Thành tế bào thực vật và thành tế bào vi khuẩn khác nhau như
thế nào?
- Thành tế bào thực vật có thành phần hoá học là xenlulôzơ. Thành
tế bào vi khuẩn có cấu trúc hoá học phức tạp hơn (điển hình là
peptiđôglican)

Tế bào vi khuẩn

Tế bào thực vật


Bài giảng đến đây là hết
Chân thành cảm ơn các thầy cô
đã đến dự giờ cùng lớp. Mời
các thầy cô và các em nghỉ.