Bài 18. Chu kì tế bào và quá trình nguyên phân

BÀI 29: NGUYÊN PHÂN
I/ QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN
1.Phân chia nhân
2.Phân chia tế bào chất
II/ Ý NGHĨA CỦA NGUYÊN PHÂN
1.Ý nghĩa sinh học
2.Ý nghĩa thực tiễn


TB có sự thay đổi ntn
sau kì trung gian?

1. Sao chép ADN và nhân đôi NST
2. Nhân đôi trung tử
3. Tổng hợp protein vai trò hình thành thoi phân bào

Kết thúc kì này TB tiến hành nguyên phân.


I.
I. QUÁ
QUÁ TRÌNH
TRÌNH NGUYÊN
NGUYÊN PHÂN
PHÂN

Qs hình cho biết quá trình
nguyên phân gồm mấy quá
trình? Và đó là những qt
nào?

Phân chia tế bào
chất.

Chu kì tế bào.
Phân chia nhân.


Phân chia nhân
Nguyên phân: 2 quá trình
Phân chia TB chất

1. Sự phân chia nhân

Kì đầu

Kì giữa

Kì sau

Kì cuối


Quan
Quan sát
sát hình
hình 29.1,
29.1, kết
kết hợp
hợp nghiên
nghiên cứu

cứu nội
nội dung
dung SGK
SGK T94
T94 hoàn
hoàn thành
thành
bảng
bảng sau:
sau:

Hình 29.1 Chu kì nguyên phân


Bảng: Những diễn biến cơ bản các kì của nguyên phân

Các kì

Kì đầu

Những diễn biến cơ bản ở các kì

Thoi phân bào được hình thành, các NST kép đóng xoắn, co ngắn và đính vào thoi
phân bào ở tâm động.

Kì giữa

Màng nhân và nhân con biến mất, các NST kép co ngắn đóng xoắn cực đại tập trung
thành 1 hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.

Kì sau
Từng NST kép tách ở tâm động thành 2 hàng của NST đơn phân li về 2 cực của tế
bào.

Kì cuối
Thoi phân bào biến mất, màng nhân và nhân con xuất hiện, NST có dạng sợi mảnh.


NST sau khi nhân đôi không tách nhau ngay mà
còn dính nhau ở tâm động sẽ có lợi như thế
nào?

NST dính với nhau ở tâm động giúp cho việc
phân chia đồng đều vật chất di truyền.

Tại sao NST lại phải co xoắn tới mức cực đại rồi
mới phân chia về 2 cực của TB?

NST
NST co
co xoắn
xoắn về
về 2
2 cực
cực của
của TB
TB để
để
khi
khi phân

phân ly
ly ko
ko bị
bị rối.
rối.


Do
Do đâu
đâu nguyên
nguyên phân
phân lại
lại tạo
tạo ra
ra được
được 2
2 TB
TB con
con có
có bộ
bộ NST
NST
giống
giống hệt
hệt TB
TB mẹ?
mẹ?

TB
TB con

con có
có bộ
bộ NST
NST giống
giống TB
TB mẹ
mẹ là
là do
do NST
NST
được
được nhân
nhân đôi
đôi sau
sau được
được phân
phân chia
chia đồng
đồng đều.
đều.


2. Phân chia tế bào chất.

Phân
Phân chia
chia tế
tế bào
bào chất
chất diễn

diễn ra
ra rõ
rõ nhất
nhất
ở
ở kì
kì nào?
nào?

Phân chia tế bào chất diễn ra rõ nhất ở kì cuối.


2. Phân chia tế bào chất.

Phân
Phân chia
chia TBC
TBC ở
ở TBĐV
TBĐV và
và TBTV
TBTV khác
khác
nhau
nhau như
như thế
thế nào?
nào?

+ Ở TBĐV: xuất hiện eo thắt ở vị trí giữa TB.

+ Ở TBTV: xuất hiện vách ngăn ngang ở mặt
phẳng xích đại và phát triển về 2 phía cho tới khi
phân tách TBC thành 2 nửa đều chứa nhân.


Tại sao TBĐV không hình thành vách
ngăn giống như ở TBTV?

Dựa
Dựa vào
vào cấu
cấu tạo
tạo của
của TBTV
TBTV có
có thành
thành
xenlulo
xenlulo ở
ở phía
phía ngoài.
ngoài.


3. Kết quả nguyên phân.

Từ 1 tế bào ban đầu (2n NST)

Nguyên phân

Hai tế bào con giống nhau và giống tế bào ban đầu


Gọi x là số nguyên phân
y là số TB ban đầu

 Số TB con sinh ra = y.2^x


II.
II. Ý
Ý NGHĨA
NGHĨA CỦA
CỦA QUÁ
QUÁ TRÌNH
TRÌNH NGUYÊN
NGUYÊN PHÂN
PHÂN
1. Ý nghĩa sinh học.
Đối với các sinh vật nhân thực đơn bào, nguyên phân là cơ chế sinh sản. Từ 1 TB mẹ qua nguyên phân tạo
ra 2 TB con giống y hệt nhau.

Quá trình NP của tảo lam


II.
II. Ý
Ý NGHĨA
NGHĨA CỦA

CỦA QUÁ
QUÁ TRÌNH
TRÌNH NGUYÊN
NGUYÊN PHÂN
PHÂN
1. Ý nghĩa sinh học.
Đối với các sinh vật nhân thực đa bào, nguyên phân làm tăng số lượng TB giúp cơ thể sinh trưởng và phát
triển.

Hợp tử
Em bé

Trưởng thành


II.
II. Ý
Ý NGHĨA
NGHĨA CỦA
CỦA QUÁ
QUÁ TRÌNH
TRÌNH NGUYÊN
NGUYÊN PHÂN
PHÂN
1. Ý nghĩa sinh học.
NP là phương thức truyền đạt và ổn định bộ NST đặc trưng của loài qua các thế hệ TB, trong quá trình sinh
sản cá thể và các thế hệ cơ thể ở nhưng loài sinh sản sinh dưỡng.

Cây hoa bỏng.

II.
II. Ý
Ý NGHĨA
NGHĨA CỦA
CỦA QUÁ
QUÁ TRÌNH
TRÌNH NGUYÊN
NGUYÊN PHÂN
PHÂN
2. Ý nghĩa thực tiễn.
Quá trình NP của tế bào là cơ sở khoa học để thực hiện phương pháp giâm, chiết cành, ghép cành, nuôi
cấy mô.

Nuôi cấy mô cây
phong lan.


II.
II. Ý
Ý NGHĨA
NGHĨA CỦA
CỦA QUÁ
QUÁ TRÌNH
TRÌNH NGUYÊN
NGUYÊN PHÂN
PHÂN
2. Ý nghĩa thực tiễn.
Thành tựu:

-

Nhân nhanh giống tốt.
Sản xuất cây trồng sạch bệnh.
Ghép tạng người.
Tăng số lượng gia súc quý cho sản lượng thịt sữa cao.

Nhân giống cừu 6 chân giảm giá thành thịt

Nhân giống hoa lan


CẢM

ƠN

THẦ
Y CÔ
VÀ C
SINH
Á
C EM
ĐÃ L
HỌC
ẮNG
NGH
E!