Bài 20. Thực hành: Quan sát các kỳ của nguyên phân trên tiêu bản rễ hành

 1.1)

Khái niệm.

 1.1)

Những diễn biến ở kì trung gian.

 1.3)

Các hình thức phân bào.








Chu kì tế bào: là trình tự các giai đoạn mà tế bào
cần phải trải qua trong khoảng thời gian của 2 lần
phân bào liên tiếp. 
Chu kì tế bào được xác định bằng khoảng thời
gian giữa 2 lần nguyên phân liên tiếp, tức là khi
tế bào hình thành ngay sau quá trình nguyên
phân thứ nhất thì kết thúc trước quá trình nguyên
phân thứ hai.
Chu kì tế bào: 



Kì trung gian được chia làm 3 giai đoạn: 



Pha G1(gap): gia tăng về tế bào chất, hình thành thêm các bào
quan khác nhau, có sự phân hóa về cấu trúc và chức năng của tế
bào, chuẩn bị tiền chất và điều kiện khác để tổng hợp ADN. 
Cuối G1 có điểm kiểm soát R: nếu tế bào vượt qua R => tiếp tục
đến pha S, còn không sẽ đi vào biệt hóa (tế bào thần kinh). 
Pha S (Syntsetie): sao chép ADN và nhân đôi NST. Khi kết thúc, từ
1 NST đơn => 1 NST kép gồm 2 chromatid. 
Có sự nhân đôi trung thể trong quá trình hình thành thoi vô sắc. 
Pha G2: tiếp tục tổng hợp protein và tổng hợp tất cả những gì cho
quá trình phân bào sau này.






 Sự

phân bào có các hình thức sau:
 Trực phân(phân bào trực tiếp) là hình
thức phân bào không có tơ ( không có
thoi phân bào)
 Gián phân là hình thức phân bào có tơ
(có thoi phân bào). Gián phân có hai

hình thức phân bào là nguyên phân và
giảm phân.










Có sự nhân đôi của NST mà thực chất là sự
nhân đôi của ADN ở kì trung gian.
Đều có sự biến đổi hình thái NST theo chu kì
đóng và thào xoắn đảm bảo cho NST nhân đôi
và thu gọn cấu trúc tập thể chung trong mặt
phẳng xích đạo ở kì giữa.
Trải qua các kì phân bào tương tự nhau .
Ở lần phân bào II của giảm phân giống phân
bào nguyên phân.
Đều là cơ chế sinh học nhằm đẩm bảo ổn định
vật chất di truyền các thế hệ. 


















Nguyên Phân:
Xảy ra 1 lần phân bào gồm 5
kì.
Mỗi cặp NST được nhân đôi
thành 2 cromatit cùng nguồn
gốc.
Tạo kì giữa các NST tập trung
thành từng NST kép .
Ở kì sau của nguyên phân có
sự phân li cromatit trong từng
NST kép về 2 cực tế bào. 
Kết quả mỗi lần phân bào tạo
ra 2 tế bào có bộ NST lưỡng
bội ổn định. 
Xảy ra trong tế bào sinh dưỡng
và mô tế bào sinh dục sơ khai.










Giảm phân:
Xảy ra 2 lần phân bào liên tiếp
.Lần phân bào 1 là phân bào giảm
phân ,lần phân bào II là phân bào
nguyên phân.
Mỗi NST tương đồng được nhân
đôi thành 1 cặp NST tương đồng
kép gồm 4 cromatit tạo thành 1
thể thống nhất.
Ở kì trước 1 tại 1 số cặp NST có
xảy ra hiện tượng tiếp hợp và xảy
ra trao đổi đoạn giữa 2 cromatit
khác nguồn gốc tạo ra nhóm gen
liên kết mới.
Tạo kì giữa I các NST tập trung
thành từng NST tương đồng kép.
Ở kì sau 1 của giẩm phân:Có sự
phân li các NST đơn ở trạng thái
kép trong từng cặp NST tương
đồng kép để tạo ra các tế bào con
có bộ NST đơn ở trạng thái kép
khác nhau về nguồn gốc NST. 
Kết quả 2 lần phân bào tạo ra các

tế bào giao tử có bộ NST giảm đi
1 nửa khác biệt nhau về nguồn
gốc và chất lượng NST 
Xảy ra ở tế bào sinh dục sau khi
các tế bào đó kết thúc giai đoạn
sinh trưởng.





Nguyên Phân:
Giúp các cơ thể sinh
vật nhân thực thực
hiện các chức năng
sinh sản, sinh
trưởng và tái sinh
các mô, các bộ phân
bị tổn thương.









Giảm Phân:
Tạo ra nhiều biến dị

tổ hợp.
Là nguồn nguyên liệu
cho quá trình chọn
lọc tự nhiên.
Giúp các loài sinh vật
có khả năng thích
ứng với cuộc sống
mới.
Duy trì bộ NST đặc
trưng cho loài.


Dưới đây là một số hình ảnh của
quá trình nguyên phân-giảm
phân.
 NGUYÊN PHÂN
 GIẢM PHÂN



 Kính

hiển vi quang học có vật kính
x10 và x40 hoặc x15.
 Tiêu bản cố định lát cắt dọc rễ hành
hoặc các tiêu bản tạm thời.


 Xác

định được các kì khác nhau của
nguyên phân dưới kình hiển vi.
 Vẽ được các tế bào ở các kì nguyên
phân quan sát được dưới kính hiển vi.
 Rèn luyện kĩ năng sử dụng kính hiển
vi và quan sát tiêu bản trên kính hiển
vi.


 Đặt

tiêu bản cố định lên kính hiển vi và
điều chỉnh sao cho vùng có mẫu vật ( rễ
hành) vào giữa hiển vi trường, nơi có
nguồn sáng tập trung.
 Quan sát toàn bộ lát cắt dọc rễ hành từ
đầu nọ đến đầu kia dưới vật kính x10 để
sơ bộ xác định vùng rễ có nhiều tế bào
đang phân chia.
 Chỉnh vùng có nhiều tế bào đang phân
chia vào chính giữa hiển vi trường và
chuyển sang quan sát dưới vật kính x40.


 Tường

trình quá trình thực hiện thí
nghiệm.
 Vẽ tế bào ở các giai đoạn khác nhau.
 Giải thích tại sao cũng một kì nào đó

của nguyên phân trên tiêu bản lại có
thể trông rất khác nhau.


 Lưu

Ý: sau khi tiết hoc này kết thúc
các bạn cần phải :
 Phân biệt được “nguyên phân” và
“giảm phân”
 Và về nhà nhớ học bài cũ và chuẩn bị
bài mới trước khi đến lớp.


Quý

thầy cô giáo và toàn
bộ các bạn học sinh có
trong buổi học ngày hôm
nay.
Chúc quý thầy cô và các
bạn học sinh dạy tốt và
học tốt.