Bài 29. Cấu trúc các loại virut

Nhiệt liệt chào mừng
quý thầy cô đến dự giờ
dạy tốt, học tốt
Cùng thầy trò lớp 10 C8
Trờng THPT Tiên Lãng !


T¸c nh©n g©y Viru
bÖnh:
t

Virut lµ
g×?

H·y kÓ tªn mét
BÖnh sè
cóm
gµ
bÖnh do virut g©y
ra ?
BÖnh Sars
BÖnh


CHƯƠNG III : VIRuT Và CáC BệNH TRUYềN
NHIễM

Bài
29:
CấU
TRúC

CáC
LOạI
Tổng quan: Một số lu ý:
VIRuT

* Chữ màu đỏ là câu hỏi ( yêu
I-Đặc
cầu ) cần phải làm
điểm
chung của * Chữ màu xanh là thông tin đã
( hoặc sẽ ) trao đổi
Virut
* Chữ màu xanh dơng là thông tin
cần nắm (có thể ghi lại)

II-Cấu tạo * Chữ màu đen là thông tin trao
đổi thêm

III- Hình

Tìm hiểu bài này chúng
ta cần nắm đợc những


CHƯƠNG III :
VI RúT Và CáC BệNH TRUYềN NHIễM
Bài 29:
CấU TRúC CáC LOạI VI RúT

I-Đặc

điểm
chung của
Virut:
II-Cấu tạo
III- Hình
thái


Thí nghiệm của Ivanôpxki
(năm 1892)

Lá cây Nghiền
Dịch
thuốc
chiết
lá
Lọc qua
bị
nến lọc vi
bệnh
khuẩn
Dịch lọc
Khảm

Soi dới
kính
hiển vi
quang
học

Nuôi
trên
môi tr
ờng
thạch

Không
thấy
mầm
bệnh

Không
thấy
khuẩn
lạc

Nhiễ
m vào
lá cây
lành

Cây
vẫn
bị
bệnh

Kích
thớc:
Qua thí
nghiệm

trên,
em
có
nhận
Đặc điểm sống:
xét gì về đặc
.
điểm chung của
Cấu
tạo:
vi rút
?
Kết hợp nghiên

cứuSGKtrang 114(đoạn
đầu) điền vào dấu . .

Gọi mầm
bệnh là

virut


CHƯƠNG III :
VI RúT Và CáC BệNH TRUYềN NHIễM
Bài 29:
CấU TRúC CáC LOạI VI RúT

* Kích thớc : siêu nhỏ
I-Đặc

điểm
* Cấu tạo: đơn giản chỉ gồm một
chung của loại
Virut:
axít nuclêic đợc bao bọc bởi lớp vỏ
Prôtêin

II-Cấu tạo

cha có cấu tạo tế bào
* Đặc điểm sống : sống ký sinh
nội bào bắt buộc

III- Hình
thái


CHƯƠNG III :
VI RúT Và CáC BệNH TRUYềN NHIễM
Bài 29:
CấU TRúC CáC LOạI VI RúT

I-Đặc
điểm
chung của
Virut
Virut
trần

II-Cấu

tạo:
III- Hình

Vỏ
ngoài

Lõi:
Axit
nuclêic
Vỏ
Capsi
t

Thành phần- cấu
tạo

Virut có
vỏ ngoài

Chức năng

Gai
glycôpr
ôtêin

Tên gọi chung
của virút

.
Dựa

vào
hình
ảnh
trên
,cho
Virut
.
Quan sát hình
ảnh kết hợp nghiên
vi
rút
có những
thành
Vỏ biết
(capsip)
.
.
cứu mục
ISGK
thảo luận
trong
?

.
Virut
phần
cấu
tạo
nào?
nhóm hoàn thành phiếu học tập

Lõi:_

Vỏ ngoài _



sau?


CHƯƠNG III :
VI RúT Và CáC BệNH TRUYềN NHIễM
Bài 29:
CấU TRúC CáC LOạI VI RúT

I-Đặc điểm
chung của
Thành phần- cấu
Virut:
tạo
Lõi:_

.
.

Vỏ (capsip) .


.
.

Vỏ ngoài _



II-Cấu tạo:
III- Hình
thái

Chức năng

Tên gọi chung
của virút

Virut
?

Virut

?


Bé gen cña
virut
Bé gen ARN

Bé gen
(ARN)

Bé gen
(ADN)

gen)
vi ADN
rót hoÆc
cã
Bé Lâi
gen (Bé
cña virut
cãcña
thÓ lµ
®Æe ®iÓm
g× ?
ARN,


Vỏ (capsit) của
virut
Vỏ capsit của virut đ
Capsom
e

ợc cấu tạo nh thế
nào? Có chức năng
-Vỏ capsit đợc cấu tạo
gì ?
từ những đơn vị
Prôtêin gọi là
capsome.

Bảo vệ a xít

Capsit

nuclêic


Vá ngoµi cña virut cã b¶n
Virut
cãNãvá
ngoµi
chÊt
lµ g×?
cã t¸c
dông
g×?
Lâ
i
Caps
it

Gai
glyc«pr«tªin

Vá
Vángoµi
ngoµi: lµ líp lipit
kÐp vµ pr«tªin, trªn bÒ
mÆt cã c¸c gai
lµm
nhiÖm vô kh¸ng
Glic«pr«tªin

nguyªn, gióp virut
b¸m trªn bÒ mÆt tÕ
bµo.

Gai glyc«pr«tªin cã t¸c
dông g× ?


CHƯƠNG III :
VI RúT Và CáC BệNH TRUYềN NHIễM
Bài 29:
CấU TRúC CáC LOạI VI

RúT

II-Cấu
tạo:
Thành phần- cấu
tạo

Chức năng

Lõi:là ADN (hoặc
ARN) chuỗi đơn
hoặc kép

Là bộ gen của virut
Giữ chức năng
di truyền

Vỏ (capsit) cấu tạo
từ các đơn vị
capsôme

Bảo vệ a xít nuclêic

Vỏ ngoài là lớp lipít Gai làm nhiện vụ

Tên gọi
chung
Vi rút Virút
Trần
có
Vỏ
ngoà
i


CHƯƠNG III :

I-Đặc
điểm
chung của
Virut

VI RúT Và CáC BệNH TRUYềN NHIễM

Bài 29:
CấU TRúC
CáC LOạI

MộtVI
sốRúT
Virut thờng gặp

Vi rút có những
loại hình thái
nào ?

Virut khảm
thuốc lá

Virut bại liệt

II-Cấu tạo
III-Hình
thái:

Virút HIV 1

Phage T2


CHƯƠNG III :

VI RúT à CáC BệNH TRUYềN NHIễM

Bài 29:
CấU TRúC
RúT
DựaCáC

vàoLOạI
hinh VI
ảnh
kết hợp nghiên cứu

I-Đặc
phần II/SGK hoàn thành phiếu học
điểm
Cấutập
trúc sau?
Cấu trúc Cấu trúc
Cấu
chung của
Xoắn
Khối
Hỗn hợp
trúc
virút
Virut
Đặc
điể
II-Cấu tạo
m
đại
diện
III-Hình
thái:


CHƯƠNG III :

II-Hình
Cấu thái:
trúc
xoắn:
Capsôme sx
theo chiều
xoắn của
axít nuclếic.

VI RúT Và CáC BệNH TRUYềN NHIễM

Bài 29:
CáC LOạI VI RúT

CấU TRúC

Cấu trúc khối:

Cấu trúc hỗn hợp

Capsôme sx
theo hình khối
đa diệnvới 20
mặt tam giác
đều.

Đầu có cấu trúc
khối gắn với
đuôi có cấu

xoắn

Virut khảm
thuốc lá Virut bại liệt

Vi rút HIV

Phage T2


Thí nghiệm của Franken và
conrat(1957)

Nghiên
cứuvirut
SGK và
Tại sao
phân
đợc
cho
biết,lập
Franken
là
vàkhông
Conratphải
đã tiến
virutthí
chủng
B?
hành

nghiệm
Thí nghiệm này
nh lên
thếvai
nào?
nói
trò

quyết định của
thành phần nào,
axit nuclêic hay vỏ
Axit nuclêic có vai
trò
quyết
Prôtêin ?

định, quy định mọi đặc


Thí nghiệm của Franken
Việc
có thể
tách
riêng
đồng
ý với
ý kiến
và Conrat ? Em có

ở ngoài tế bào

chủ, virut biểu
hiện nh một thể

cho rằng
vi rút là
axit nuclêic
ra thể
khỏivô
vỏ
sinh
Prôtêin
thành hai chất
riêng nh là các hợp
chất hoá học; khi trộn
lẫn, chúng lại có thể
tự lắp ghép trở lại
thành hạt virut thể
hiện
nào
Khi ở tính
ngoàichất
tế bào
của
? biểu hiện
chủ,virut
chúng

đặc tính nh một thể
vô sinh hay hữu sinh?

ThÝ nghiÖm cña Franken
vµ Conrat
Khi tån t¹i trong
tÕ bµo chñ
(nhiÔm vµo l¸
c©y), biÓu hiÖn
cña virut nh thÕ
nµo?
Chóng biÓu hiÖn nh mét thÓ h÷u
sinh, cã thÓ nh©n lªn, t¹o thÕ hÖ
virut míi cã ®Çy ®ñ ®Æc ®iÓm di


Qua thÝ nghiÖm nµy, ta
cã thÓ kÕt luËn g× vÒ
®Æc ®iÓm sèng cña
virut khi chóng tån t¹i
bªn trong hoÆc bªn


Kết luận về đặc điểm
sống của virut
ở ngoài tế bào chủ, virut
biểu hiện nh một thể vô sinh

Chỉ khi ở trong tế bào chủ,
virut mới hoạt động nh một
thể sống.
Theo thể

em có
thể
nuôi
cấy
virút
Không
nuôi
cấy
virút
trên
môi
trờng
nhân
tạo nhđnuôi
trtrên
ờng môi
nhân
tạo nh
vi khuẩn
ợc vì
vi kí
khuẩn
ợc không
? buộc
virut là
sinhđnội
bào bắt
chúng chỉ đợc nhân lên trong tế

Hãy so sánh sự khác biệt giữa virút và vi
khuẩn bằng cách điền chữ có hoặc không
vào bảng dới đây:

Tính chất
Có cấu tạo tế bào
Chỉ chứa ADN
hoặcA RN
Chứa cả ADN và A
RN
Chứa ribôxôm
Sinh sản độc lập

Virút

Vikhuẩn


Hãy so sánh sự khác biệt giữa virút và vi
khuẩn bằng cách điền chữ có hoặc không
vào bảng dới đây:

Tính chất
Có cấu tạo tế bào

Virút

Vikhuẩn

Không

Có

Chỉ chứa ADN
hoặcA RN
Chứa cả ADN và
ARN
Chứa ribôxôm

Có

Không

Không

Có

Không

Có

Sinh sản độc lập

Không

Có


Chọn đáp án đúng:
(1) Virút có cấu tạo…

(A) Kí sinh nội bào bắt buộc

(2) Vi khuẩn lam sống …

(B) Tế bào

3) Virút có kích thước…

(C) Đơn giản, vỏ là prôtêin, lõi là a xít nuclêi

(4) Động vật nguyên sinh có cấu tạo …

(D) Tự dưỡng

(5) Virút là dạng sống…

(E) Rất nhỏ(từ 10-100nm

1
2
3
4
5

A

B
A

C
B

A

D
C

B
A

D
C

B
A

E
E
D
C

B

E
D

C

E

D

E


Bµi tËp vÒ nhµ
* Häc bµi tr¶ lêi c©u hái SGK
* §äc môc em cã biÕt
* T×n hiÓu tríc bµi 30


Giờ học đến đây là kết thúc
Xin chân thành cảm ơn
các thầy cô Và các em !