Hoá học 11 Nâng cao GV: Nguyễn Quang Ngọc
Tự chọn tiết: 5
LUYỆN TẬP TOÁN TÍNH pH,
NỒNG ĐỘ ION VÀ NỒNG ĐỘ PHÂN TỬ .
I. Mục tiêu
- HS biết cách tính pH của 1 dung dòch.
- Biết cách tính nồng độ ion và nồng độ phân tử của các chất điện ly trong hỗn hợp nhiều dung dòch.
- Rèn luyện kỹ năng tư duy, tính toán để giải các bài toán nhanh.
- Yêu thích môn học . Biết vận dụng vào thực tiễn.
II. Phương pháp: vấn đáp – giải bài tập.
III. Chuẩn bò
- Gv: Hệ thống câu hỏi và bài tập vận dụng tính pH, nồng độ ion, nồng độ phân tử trong hổn hợp nhiều
dung dòch.
- Hs: chuẩn bò những kiến thức có liên quan đến pH
IV. Tiến trình
1. Ổn đònh lớp: Kiểm tra só số
2. Kiểm tra bài cũ: Tiến hành trong lúc luyện tập
3. Các hoạt động
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Hoạt động 1: Tính nồng độ mol phân tử
trong hỗn hợp nhiều dung dòch
- GV: Phát phiếu học tập và yêu cầu HS giải
các bài tập theo nhóm .
1. Trộn V
1
(l) dd A (chứa 9.125 g HCl) với
V
2
(l) dd B ( chứa 5.475 g HCl) được 2 lít ddD .
a. Tính nồng độ mol/l của dd D
b. Tính nồng độ mol/l của dd A và dd B (Biết
hiệu nồng độ mol/l của ddA và dd B là 0.4
mol/l)
Hướng dẫn Hs làm bài tập
2. Trộn lẫn 150 ml H
2
SO
4
2M vào 200 g dd
H
2
SO
4
5M (D=1.29 g/ml). Tính nồng độ mol/l
của dd H
2
SO
4
thu được .
- GV: Đánh giá chung về bài làm của HS và
cách làm việc của từng nhóm .
- GV: Củng cố và khắc sâu lại kiến thức
1 Hs lên bảng
Các Hs còn lại làm vào vở
1. a Tính nồng độ mol/l trong dd D
HCl/ A
n
=0.25 (mol) ;
HCl/ B
n
=0.15 (mol)
C
M
=
0.25 0.15
2
+
=0.2 (M)
b. Tính nồng độ mol/l của dd A và dd B
n
A
: số mol của HCl trong dd A
n
B
: số mol của HCl trong dd B
1 2
1 2
V V 2
0.25*V 0.15V 0.4
+ =
− =
⇒
1
2
V 1.75(l)
V 0.25(l)
=
=
C
M/A
=0.25/1.75= 0.142 (M)
C
M/B
=0.15/0.25= 0.6(M)
- HS : Dựa vào kiến thức đã học để giải các bài toán theo
nhóm
Các nhóm nhận xét lẫn nhau
2. Tính nồng độ mol/l của dd H
2
SO
4
- Nồng độ % của dd H
2
SO
4
5M là
C%=
M
C *M
10*D
=
5*98
10*1.29
=37.98 %
- Khối lượng H
2
SO
4
5M là
mct=37.98 %*200=75.96 (g)
- Tổng số mol H
2
SO
4
2 4
H SO
n
=0.15*2+75.96/98=1.075 (mol)
- Thể tích dung dòch H
2
SO
4
5M là:
Hoá học 11 Nâng cao GV: Nguyễn Quang Ngọc
V=200/1.29=155 (ml)
- Nồng độ mol/l của H
2
SO
4
thu được là:
C
M
=1.075*1000/(150+155)=3.53 (M)
Hoạt động 2: Bài toán tính nồng độ ion
trong hỗn hợp nhiều dung dòch
Trình bày phương pháp
- Tính số mol của các chất điện li
- Viết phương trình điện li
- Tính [ ion]
Yêu cầu học sinh giải
1. Tính nồng độ mol/l của các ion H
+
trong dd
HNO
3
10 % (D=1.054 g/ml)
2. Tính nồng độ ion trong các dung dòch bài
tập 1,2 ở hoạt động trước
- GV: Nhận xét và bổ sung (nếu có)
- GV: Củng cố lại cách tính nồng độ ion trong
hỗn hợp nhiều dd
Làm nhanh vào vở
1/ - Nồng độ axit HNO
3
C
M
=
10*10*1.054
63
=1.67 (M)
Nồng độ ion H
+
trong dd .
H
+
= 1.67 (M)
- HS : Tự giải và trình bày bài giải
2 / Bài tập 1 :
a/ Tính nồng độ các ion có trong dd D:
- Dd D là dd HCl có C
M
=0.2 M
Nồng độ ion H
+
H
+
=
Cl
−
=0.2 (M)
b/ Tính nồng độ ion trong dd A, ddB.
- Dd A là dd HCl có C
M
=0.142 M
Nồng độ ion :
H
+
=
Cl
−
=0.142 (M)
- Dd B là dd HCl có C
M
=0.06M
Nồng độ ion :
H
+
=
Cl
−
=0.6 (M)
3./ Bài tập 2 :
- Tính nồng độ ion trong dd H
2
SO
4
thu được
Nồng độ mol/l của H
2
SO
4
: C
M
=3.53 (M)
Nồng độ ion :
H
+
=0.3.53*2=7.06 (M)
2
4
SO
−
=0.3.53 (M)
Hoạt động3: Bài toán tính pH của dd đơn
giản
Trình bày phương pháp giải
- Tính số mol của các chất điện li
- Viết phương trình điện li
- Tính [H
+
] dựa vào phương trình điện li hoặc
dựa vào tích số ion của nước
pH = -lg([H
+
])
Yêu cầu học sinh vận dụng giải các bài toán
tính pH đơn giản .( Đây là những dạng bài
toán đơn giản chỉ áp dụng công thức )
1. Tính pH của dd sau :
a. 100 ml dd HCl 0.01 M .
b. Dd KOH 0.01 M.
c. Dd H
2
SO
4
0.0005 M
d. Trộn lẫn 50 ml dd HCl 0.12 M với 50 ml dd
NaOH 0.1 M thu được dd Y.
- GV : Nhận xét và đánh giá phần trình bày
Từng cá nhân Hs giải.
1 Tính pH của dd :
a .
H
n
+
= 0.01*0.1 =0.001 (mol)
H
+
=
0.001
0.1
=0.01 (mol/l)
⇒
pH=2
b.
OH
−
=0.01 (mol/l)
H
+
= 10
-12
(mol/l)
⇒
pH=12
c.
H
+
=10
-3
⇒
pH=3
d.
HCl
n
=0.12*0.05 =6*10
-3
(mol)
NaOH
n
= 0.1* 0.05 =5*10
-3
(mol)
PTPU :NaOH +HCl
→
NaCl+H
2
O
- Khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thì :
HCl
n
dư = 6*10
-3
- 5*10
-3
= 10
-3
(mol)
H
+
=10
-3
/(0.05+0.05) = 10
-2
(mol/l)
⇒
pH=2
Hoá học 11 Nâng cao GV: Nguyễn Quang Ngọc
của học sinh .
Hoạt động 4 : củng cố – dặn dò
Củng cố : Công thức tính pH, cách tính nồng
độ phân tử, ion trong hỗn hợp nhiều dd.
Dặn dò : Làm bài tập SBT.
Bài tập về nhà :
Bài 1: A là dd KOH có pH= 13.
a. Tính nồng độ mol/l của dd A .
b. Nếu pha loãng dd A 50 lần được dd B. Tính pH của dd B.
c. Nếu đun 1 lít A để bay hơi bớt một lượng nước để thu được
dd C có pH=13.062 Tính nồng độ mol của KOH trong dd C .
Tính thể tích dd C .
Bài 2: Cho dd NaOH có pH= 12 (ddA) .Cần pha loãng dd A
bao nhiêu lần để thu được dd B có pH=11.
Bài 3: Cho dd A :HNO
3
0.01 M .Tính nồng độ mol của các ion
và pH của dd A .