Bài 15. Thời Bắc thuộc và các cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc (Từ thế kỉ II TCN đến đầu thế kỉ X)

Bài 15

GV : Nguyễn Chí Thuận
Trường THPT Dĩ An – Bình Dương


SƠ ĐỒ TỔ CHỨC BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI HÙNG VƯƠNG


•

Năm 179 TCN, Âu Lạc bò nhà
Triệu xâm chiếm.
•
Từ đó đến đầu thế kỉ X, các
triều đại phong kiến phương Bắc từ
Triệu đến Đường thay nhau đô hộ
nước ta.
•
Chúng đã thực hiện nhiều chính
sách cai trò làm cho xã hội nước ta
có những chuyển biến nhất đònh,
nhưng đồng thời cũng có nhiều
mặt bò kìm hãm.
•
Không cam tâm bò đô hộ, nhân
dân ta không ngừng vùng lên đấu
tranh giành lại độc lập, tự chủ.


I. Chế độ cai trò của phương Bắc

và những chuyển biến về kinh
tế, văn hoá, xã hội Việt Nam.
1. Chế độ cai trò.
a) Tổ chức bộ máy cai trò.
b) Chính sách bóc lột về văn
hoá và đồng hoá về kinh
tế.
2. Những chuyển biến về kinh tế,
văn hoá, xã hội.
a. Về kinh tế.
b. Về văn hoá, xã hội.


• Sau khi chiếm được Âu
Lạc, nhà Triệu, Hán,
Tùy, Đường đã chia
nước ta thành đơn vị
hành chánh như thế
nào ?


I − Chế độ cai trị của các triều đại phong
kiến phương Bắc và những chuyển biến
trong kinh tế, văn hóa, xã hội Việt Nam
1. Chế độ cai trị
a) Tổ chức bộ máy cai trị :
• Sau khi chiếm được Âu Lạc, nhà Triệu
chia thành quận và sáp nhập vào nước
Nam Việt của Trung Quốc. Tiếp đó các
triều đại Hán, Tuỳ, Đường tiếp tục đặt

ách cai trị lên đất nước ta. Đặc biệt từ
sau khi lật đổ chính quyền của Hai Bà


Khởi nghĩa của Hai Bà Trưng đánh đuổi Tô Định
nhà Hán giành độc lập tự chủ (Tranh Đông Hồ)


Sau đó nhà Hán sai Mã Viện đem quân sang đàn áp
và cai trị nước ta càng hà khắc hơn.



• Các triều đại phong
kiến phương Bắc chia
Âu Lạc cũ thành
quận, huyện nhằm
mục đích gì?


CÁC CHÂU KI MI
PHONG CHÂU

GIAO CHÂU
TRƯỜNG CHÂU

ÁI CHÂU
DIỄN CHÂU
HOAN CHÂU

PHÚC LỘC CHÂU


• Em có nhận xét gì
về chính sách bóc
lột của chính quyền
đô hộ?


b) Chính sách bóc lột về kinh tế và đồng hoá về
văn hoá :
• Thực hiện chính sách bóc lột, cống nạp đối
với nhân dân ta : bắt nộp những thứ lâm
thổ sản quý, cướp ruộng đất lập đồn điền,
nắm độc quyền muối và sắt.
• Mở trường học : dạy chữ Hán và truyền bá
Nho giáo vào Việt Nam, bắt nhân dân ta
phải thay đổi phong tục theo người Hán.
• Đưa người Hán : ở lẫn với người Việt.
• Chính quyền đô hộ áp dụng luật pháp : hà
khắc và thẳng tay đàn áp các cuộc nổi dậy
của nhân dân ta.


Mở trường học dạy chữ Hán và
truyền bá Nho giáo vào Việt Nam


• Chính sách cai trị của
chính quyền đô hộ nhằm

mục đích gì ?
• Hán hoá người Việt âm
mưu đó thường gọi là gì?


c)Âm mưu của phong kiến
Trung Quốc về việc thực hiện
các chính sách trên :
• Đồng hóa dân tộc ta, biến
nước ta thành một quận,
huyện của Trung Quốc.


Em có nhận xét gì về tình
hình kinh tế nước ta thời
Bắc thuộc?
So với thời kỳ Văn Lang –
Âu Lạc có biến đổi không?
Biến đổi nhanh hay chậm?
Nguyên nhân dẫn đến sự
biến đổi?


2. Những chuyển biến về kinh tế, văn hoá và xã hội
a) Về kinh tế :
• Nông nghiệp : công cụ bằng sắt ngày càng được sử
dụng phổ biến. Công cuộc khai hoang mở rộng
diện tích canh tác được đẩy mạnh, các công trình
thuỷ lợi được xây dựng. Năng suất lúa tăng hơn
trước.

• Thủ công nghiệp : có những bước phát triển mới.
Các nghề cũ như rèn sắt, khai thác vàng bạc, làm
đồ trang sức... tiếp tục phát triển. Một số nghề mới
xuất hiện như nghề làm giấy, làm thuỷ tinh.
• Đường giao thông thuỷ bộ : giữa các vùng, quận
được hình thành.


Tích Quang, Nhâm Diên: Hai ông quan Thái thú có công với nước ta. Ông Tích
Quang dạy dân ta điều Lễ Nghĩa . Ông Nhâm Diên dạy dân ta cày cấy


Công cụ bằng sắt ngày càng được sử dụng phổ biến


Công cuộc khai hoang mở rộng diện tích
canh tác được đẩy mạnh


Các nghề cũ như rèn sắt, khai thác vàng bạc,
làm đồ trang sức... tiếp tục phát triển.


Trong bối cảnh chính
quyền đô hộ ra sức
thực hiện âm mưu
đồng hoá thì văn hoá
dân tộc ta phát triển
như thế nào?

Nhân dân ta đã làm gì để
chống lại sự đồng hóa của
các triều đại phong kiến
phương Bắc ?
Vì sao các cuộc đấu tranh
tiếp tục nổ ra ?


b) Về văn hoá, xã hội :
• Mặc dù các triều đại phong kiến phương Bắc tìm
mọi cách để nô dịch và đồng hoá, nhưng nhân dân
ta một mặt biết tiếp thu những yếu tố tích cực của
nền văn hoá Trung Quốc như ngôn ngữ, văn tự.
Đồng thời cải biến cho phù hợp với thực tiễn Việt
Nam. Các phong tục tập quán truyền thống của dân
tộc vẫn được bảo tồn.
• Mâu thuẫn bao trùm trong xã hội là : mâu thuẫn
giữa nhân dân ta với chính quyền đô hộ phong kiến
phương Bắc. Vì vậy, các cuộc đấu tranh giành độc
lập đã nổ ra.