Bài 3. Trung Quốc

TRƯỜNG THPT XUÂN HÒA

LỊCH SỬ 11

BÀI 3 TRUNG QUỐC


GIỚI THIỆU VỀ ĐẤT NƯỚC TRUNG QUỐC


NÚI THÁI SƠN


ĐÁM CƯỚI TRUYỀN
THỐNG


THIẾU LÂM TỰ



TỬ CẤM THÀNH



Vạn lý trường thành dài 6.352 km


Tây An (Trường An) kinh đô của 13 triều đại PK Trung Quốc

1. Trung Quốc bị các nước đế quốc xâm lược

• Vì sao các nước đế quốc xâm lược Trung Quốc?

•

Trung Quốc là quốc gia rộng lớn, giàu TNTN, là đối tượng
xâm lược của các nước tư bản.

? Thực dân Anh đã làm cách nào để xâm lược Trung Quốc?
- Thực dân Anh đã “mở cửa” Trung Quốc bằng cuộc chiến
tranh thuốc phiện (1840-1842). Buộc Trung Quốc phải kí hiệp
ước Nam Kinh.


Một số hình ảnh về cuộc chiến tranh thuốc phiện



•

Vào năm 1839, Hoàng đế Đạo Quang đã bác bỏ đề nghị hợp pháp
hoá và thu thuế thuốc phiện, đã bổ nhiệm Lâm Tắc Từ xử lý vấn đề
bằng cách bãi bỏ việc buôn bán thuốc phiện. Lâm Tắc Từ đã tịch
thu khoảng 20.000 két thuốc phiện (khoảng 1.210 tấn hoặc
2.660.000 bảng Anh) mà không đưa ra bồi thường, thương mại bị
phong toả, và thương nhân nước ngoài chỉ giới hạn với khu vực
của họ. Chính phủ Anh, mặc dù không chính thức phủ nhận quyền
của Trung Quốc kiểm soát nhập khẩu thuốc phiện, phản đối việc
tịch thu bất ngờ này nhưng lại sử dụng sức mạnh hải quân và pháo

binh của mình gây chiến với quân nhà Thanh và giành thắng lợi
nhanh chóng

•

Trung Quốc hoàn toàn thất bại trong cuộc chiến với hậu quả phải
công nhận thương quyền buôn nha phiến của ngoại quốc. Hơn nữa
triều đình Mãn Thanh phải ký các hiệp ước bất bình đẳng, chịu mở
nhiều cảng cho các nước ngoài vào thông thương. Hồng Kông thì
bị cắt làm nhượng địa cho đế quốc Anh. Nhiều nước đế quốc (Đức,
Pháp, Nhật, Nga,...) khác theo chân nước Anh và đã buộc Trung
Quốc phải chấp nhận nhiều điều kiện bất bình đẳng ngay trên đất
Trung Quốc. 


NGA- NHẬT

(?) Trình bày tình hình Trung Quốc sau hiệp ước Nam Kinh?

-

Sau hiệp ước Nam Kinh các nước đế quốc xâu xé Trung Quốc:
ĐỨC

+ Đức chiếm Sơn Đông
+ Anh chiếm vùng châu thổ sông Dương Tử
+ Pháp chiếm vùng Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông
+ Nga, Nhật chiếm vùng đông bắc

ANH

→ Trung Quốc bị biến thành nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến.

NHẬT
PHÁP

Các nước đế quốc xâu xé Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX


YÙ
NGA

ÑÖÙC

AÙO

ANH

PHAÙP
BOÀ

ANH

NHAÄT


Nga Hoàng

Nhật Hoàng
Tổng thống Mỹ

Tổng thống
Pháp

Hoàng đế Đức
Thủ tướng Anh

Các nước đế quốc xâu xé Trung Quốc


2. Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX (đọc thêm).

• HS tập trung thảo luận 2 vấn đề:
• Các phong trào đấu tranh tiêu biểu từ giữa thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX? Kết quả của các phong trào đó?

• Tại sao các phong trào đấu tranh đều chưa giành được
thắng lợi?

•

Chưa có tổ chức lãnh đạo

•

Sự bảo thủ, hèn nhát của triều đình phong kiến

•

Phong kiến cấu kết với đế quốc đàn áp

3. Tôn Trung Sơn và cách mạng Tân Hợi năm 1911
a. Tôn Trung Sơn và Trung Quốc Đồng minh hội

- Tôn Trung Sơn (1866 - 1925), tên thật là Tôn Dật Tiên, là
người Quảng Đông. Ông là đại diện tiêu biểu của giai cấp tư
sản Trung Quốc, chống lại Mãn Thanh.

Tôn Trung Sơn (1866-1925)


a. Tôn Trung Sơn và Trung Quốc Đồng minh hội

- Tôn Trung Sơn đã đề ra học thuyết tam dân: dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc.
- 8/1905, Trung Quốc Đồng minh hội được thành lập, do Tôn Trung Sơn đứng đầu; nhằm mục tiêu lật đổ Mãn Thanh, thành lập
dân quốc, ruộng dất dân cày.


b. Cách mạng Tân hợi 1911
HS thảo luận và hoàn thiện bảng sau:
Thời gian

Diễn biến

Kết quả

9/5/1911

10/10/1911

Chính quyền Mãn Thanh trao quyền kinh doanh đường sắt cho các nước đế quốc

Châm ngòi cho phong trào CM bùng nổ

KN bùng nổ nở Vũ Xương, nhanh chóng lan ra miền trung và miền nam

CM chính thức bùng nổ

29/12/1911

Thành lập Trung Hoa dân quốc do Tôn Trung Sơn
Đại hội quốc dân họp tại Nam Kinh

3/1912

Trung Quốc đồng minh hội thương lượng với Viên Thế Khải

làm tổng thống

Chế độ PK bị lật đổ, Viên Thế Khải lên làm đại tổng
thống


LƯỢC ĐỒ CÁCH MẠNG TÂN HỢI 1911


ĐƯỜNG LÊN LĂNG TÔN TRUNG SƠN


Nơi tưởng niệm Tôn Trung Sơn

Viên Thế Khải