Bài 10. Dân số và sức ép dân số tới tài nguyên, môi trường ở đới nóng

KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Môi trường xích đạo ẩm có những thuận lợi và khó khăn gì
đối với sản xuất nông nghiệp?
TL: Thuận lợi: Nhiệt độ , độ ẩm cao, lượng mưa lớn nên có
thể sản xuất quanh năm, xen canh, tăng vụ …
- Khó khăn: Đất dễ bị thoái hoá, nhiều sâu bệnh,bão lũ …
2. Để khắc phục những khó khăn do khí hậu nhiệt đới gió mùa
gây ra, trong sản xuất nông nghiệp cần thực hiện những biện
pháp chủ yếu nào ?
TL: Cần bảo vệ rừng, trồng cây che phủ đất, làm thuỷ lợi. Tính
chất mùa vụ đảm bảo tốt, phòng chống thiên tai, dịch bệnh.



TIẾT 9 – BÀI 10: DÂN SỐ VÀ SỨC ÉP DÂN SỐ TỚI TÀI NGUYÊN,
MÔI TRƯỜNG Ở ĐỚI NÓNG
1. DÂN SỐ

Dân số đông
và tăng
nhanh đã tác
động đến tài
nguyên môi
trường như
thế nào?

Lược đồ phân bố dân cư thế giới
- Đới

nóng tập trung gần 50% dân số thế giới.

- Dân
số tăng
tới định
bùng nổ dân số, tác
Dựa vào
lược nhanh
đồ. Em dẫn
hãy xác
động
đến tài
môi trường.
cáctiêu
khu cực
vực đông
dânnguyên
của đớivà
nóng?


TIẾT 9 – BÀI 10: DÂN SỐ VÀ SỨC ÉP DÂN SỐ TỚI TÀI NGUYÊN,
MÔI TRƯỜNG Ở ĐỚI NÓNG

1. Dân số
- Dân số đông, chiếm gần một nưa dân số thế giới

2. Sức ép của dân số tới tới tài nguyên, môi trường


- Diện tích rừng bị thu hẹp.
- Đất bị bạc màu

Một số hình ảnh khai thác tài nguyên ở môi trường đới nóng

TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN CẠN KIỆT
MÔI TRƯỜNG Ô NHIỄM

Dân số đông đã đẩy nhanh tốc độ khai thác tài nguyên


Phân tích hình 10.1 để thấy mối quan hệ giữa sự
gia tăng dân số tự nhiên quá nhanh với tình trạng
thiếu lương thực ở châu Phi

%
160
150
140
130
120
110
100
90

Gia tăng dân số tự nhiên

80

Sản lượng lương thực
1975

1980

1985

1990

Năm 1975=100%

Biểu đồ về mối quan hệ giữa dân số và
lương thực châu Phi từ năm 1975 đến năm 1990

Năm

Bình quân lương thực theo đầu người


• Gia tăng dân số tự nhiên:

%

- Tăng nhanh từ 100% lên 160%
• Sản lượng lương thực:

160

- Tăng chậm từ 100% lên trên 110%
150

• So sánh gia tăng lương thực với gia

tăng dân số:

140
130

- Cả hai đều tăng nhưng lương thực tăng
không kịp với đà tăng dân số

120

• Bình quân lương thực đầu người:

110

- Giảm từ 100% xuống 80%

100
90
80
1975

1980

1985

1990

Năm 1975=100%

Biểu đồ về mối quan hệ giữa dân số và lương

thực châu Phi từ năm 1975 đến năm 1990

Năm

Gia tăng dân số nhanh đã dẫn
đến tình trạng thiếu lương
thực  Ẩnh hưởng đến chất
lượng cuộc sống


Dân số
tăng

Đói

Thiếu
chỗ ở

Suy dinh
dưỡng


Đọc bảng số liệu dưới đây, nhận xét về tương quan giữa dân
số và diện tích rừng ở khu vực Đông Nam Á :
Năm

Dân số (triệu người)

Diện tích rừng ( triệu ha )

1980

360

240,2

1990

442

208,6

Học sinh thảo luận theo nhóm
* NHÓM 1: Sau 10 năm dân số và diện tích rừng như thế nào?
- Sau 10 năm dân số tăng từ 360 triệu người lên 442 triệu người, diện
tích rừng giảm từ 240,2 triệu ha xuống 208,6 triệu ha.
* NHÓM 2: Nhận xét về mối tương quan giữa dân số và diện tích rừng?
- Dân số tăng thì diện tích rừng giảm.
* NHÓM 3: Tìm nguyên nhân làm giảm diện tích rừng?
- Dân số tăng nhanh  lương thực thiếu hụt  mở rộng diện tích canh
tác, nhu cầu sử dụng gỗ, củi tăng lên  diện tích rừng giảm.


Bùng nổ dân số có ảnh hưởng gì
đến môi trường?


Một số ảnh về ô nhiễm môi trường

BÀI 10: DÂN SỐ VÀ SỨC ÉP DÂN SỐ TỚI TÀI
NGUYÊN, MÔI TRƯỜNG Ở ĐỚI NÓNG.
1. DÂN SỐ
2. SỨC ÉP CỦA DÂN SỐ TỚI TÀI
NGUYÊN, MÔI TRƯỜNG

- Gia tăng dân số nhanh đã đẩy
nhanh tốc độ khai thác tài nguyên
làm suy thoái môi trường, diện
tích rừng ngày càng bị thu hẹp,
đất bạc màu, khoáng sản cạn kiệt,
thiếu nước sạch …
- Chất lượng cuộc sống của người
dân thấp.
- Việc giảm tỉ lệ gia tăng dân số, phát
triển kinh tế, nâng cao đời sống của
người dân ở đới nóng sẽ tác động tích
cực tới tài nguyên và môi trường.


Cho biết những biện
pháp tích cực để bảo
vệ tài nguyên và
môi trường?


Trồng cây bảo vệ môi trường

Thu gom rác thải

Dân số Việt Nam hiện nay khoảng bao
nhiêu triệu người? Em hãy nêu một số
biện pháp cụ thể để hạn chế tăng nhanh
dân số?

 Khuyến khích gia đình thực hiện tốt
chính sách dân số…
 Thực

hiện kế hoạch hóa gia đình,
giảm tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên…


Câu hỏi, bài tập củng cố:
Câu 1: Phân tích sơ đồ dưới đây để thấy hậu quả của việc gia
tăng dân số quá nhanh ở đới nóng:

Dân số tăng nhanh

Kinh tế chậm
phát triển

Đời sống chậm
cải thiện

Tác động tiêu cực tới
tài nguyên, môi trường

- Trình bày đặc điểm dân số và sức ép dân số tới tài nguyên,

môi trường ở đới nóng dưới dạng bản đồ tư duy


Chọn ý
Đúng nhất

a

Nguyên nhân làm cho bình quân lương thực theo đầu
người ở đới nóng bị suy giảm là do :

Tốc độ tăng dân số nhanh hơn mức tăng lương thực

b

Nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu

c

Thường xuyên xảy ra thiên tai

d

Cả ba ý trên


Chọn ý không
đúng

a

Sức ép dân số đới nóng tác động đến nguồn
tài nguyên thiên nhiên ,thể hiện ở :

Đất trồng ngày càng bị bạc màu , thoái hoá

b

Khoáng sản bị suy giảm ,cạn kiệt

c

Rừng bị thu hẹp diện tích

d

Môi trường đô thị bị ô nhiễm


Bài tập: Lựa chon đáp án đúng
Dân số đới nóng chiếm khoảng:
a. 30% dân số Thế giới
b. 40% dân số Thế giới
c. 50% dân số Thế giới
d. 60% dân số Thế giới



Hướng dẫn học sinh tự học
- Đối với bài học ở tiết học này:

+ Về nhà học bài, làm bài tập bản đồ bài 10.
- Học thuộc bài
- Chuẩn bị bài mới : “Di dân và sự bùng nổ đô
thị ở đới nóng
- Sưu tầm một số tranh, ảnh về đô thị có tổ
chức ở Việt Nam và các nước trong đới nóng
-Các ảnh về nạn thất nhiệp, ùn tắc giao
thông, khu nhà ổ chuột, ô nhiễm môi trường ở
đới nóng