Bài 20. Hoạt động kinh tế của con người ở hoang mạc

TRƯỜNG THCS & THPT BÌNH PHONG THẠNH

Giáo viên: Nguyễn Văn Có


Em hãy cho biết
đặc điểm nổi bật
của môi trường
hoang mạc ?

* Đặc điểm môi trường hoang mạc:
- Khí hậu hết sức khô hạn, khắc
nghiệt (Sự chênh lệch nhiệt độ giữa
ngày và đêm rất lớn…)
- Thiếu nước  động, thực vật
nghèo nàn.
- Dân cư: tập trung tại các ốc đảo.


Bài 20.

HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC

1. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ

QUAN SÁT CÁC ẢNH DƯỚI ĐÂY:

a. Hoạt động kinh tế cổ
truyền:

Chăn nuôi du mục

Trồng trọt

Vận chuyển hàng hóa
xuyên qua hoang mạc

-- Kể
tên các
những
hoạt
động
kinh
tế cổthì
truyền
các
Trong
hoạt
động
kinh
tế trên
hoạt của
động
dân
sống
trong hoang mạc.
nào tộc
là chủ
yếu?

Bài 20.

HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC

1. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ

a. Hoạt động kinh tế cổ
truyền:
- Chăn nuôi du mục: họ
nuôi dê, cừu, lạc đà …

Quan sát
ảnh bên:
Các vật nuôi phổ biến là: dê, cừu, lạc đà, lừa, ngựa.. vừa
Cho biết
thếhậu
nàokhô
là chăn
nuôicho
du thịt,
mục?
Vậtda..rất
nuôi
thích nghi
với khí
hạn vừa
sữa,
chính

ở hoang
mạc làdân
gì?trong hoang mạc.
cần cho
cuộc
sống người


Trồng
trên
hoang
mạc
Ho¹t
®éng
trång
trät
trªn
hoang
Nguån
nươm
ícrau
hiÕm
hoi
trªn
c¸c
ècm¹c
Vườn
trên
hoang
mạc

Cata
ë Baranh.
®¶o


Bài 20.

HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC

1. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ

a. Hoạt động kinh tế cổ
truyền:
- Chăn nuôi du mục: họ
nuôi dê, cừu, lạc đà …

- Trồng trọt: trong các
ốc đảo:chà là, cam,
chanh, lúa mạch, rau,
đậu…

Cho biết
hoạttưới
động
trồng
trọt được
tiếnnước
hànhngầm.
ở đâu? Những

Nước
cho
cây trồng
là nguồn
cây trồng chủ yếu là gì?


Bài 20.

HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC

1. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ

a. Hoạt động kinh tế cổ
truyền
- Chăn nuôi du mục: họ
nuôi dê, cừu, lạc đà …
- Trồng trọt trong các ốc
đảo: chà là, cam, chanh,
lúa mạch, rau, đậu…

Với tính chất khô hạn của khí hậu hoang mạc
nên
chỉ có
trồng
được
trong
ốc
Tại sao

lại thể
trồng
trọttrọt
được
trong
cáccác
ốc đảo?
đảo .


Bài 20.

HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC

1. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ

a. Hoạt động kinh tế cổ
truyền
- Chăn nuôi du mục: họ
nuôi dê, cừu, lạc đà …
- Trồng trọt trong các ốc
đảo: chà là, cam, chanh,
lúa mạch, rau, đậu…
- Vận chuyển hàng hóa
và buôn bán xuyên qua
các hoang mạc.

Hàng hóa được vận chuyển qua hoang
mạc bằng phương tiện gì?

Bài 20.

HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC

1. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ

a. Hoạt động kinh tế cổ truyền:
b. Hoạt động kinh tế hiện đại:

b


Bài 20.

HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC

1. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ

Tiến bộ kĩ thuật
khoan sâu
(Khoan sâu
vào lòng đất)

a. Hoạt động kinh tế cổ
truyền:
b. Hoạt động kinh tế

hiện đại:
Hệ thống tưới nước tự động cải tạo
hoang mạc thành đồng ruộng (Li-bi)
Cá nhân suy nghĩ –
Cặp đôi chia sẽ:
Quan sát các hình bên:
Phân tích vai trò của kỹ
thuật khoan sâu trong
việc làm biến đổi bộ mặt
của hoang mạc.

Một khu khai thác dầu mỏ trong
hoang mạc Xa-ha-ra (An-giê-ri)

PHÁT HIỆN:
- Mỏ dầu khí lớn
- Mỏ khoáng sản
- Các túi nước
ngầm

Con người khai thác
làm biến đổi
bộ mặt hoang mạc


Trồng trọt với qui mô lớn.


Khai thác dầu trên hoang mạc

Khai thác dầu ở An-giê-ri

Khai thác dầu ở Ả-rập-xê-út.


Bài 20.

HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC

1. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
a. Hoạt động kinh tế cổ
truyền:
b. Hoạt động kinh tế
hiện đại:
- Trồng trọt qui mô lớn.

Khai thác điện từ năng lượng
Mặt Trời

Sa mạc trắng Farafra (Ai Cập)

- Khai thác dầu khí, các
mỏ khoáng sản.

Kim tự tháp (Ai cập)

Đoàn khách du lịch trên sa mạc

Quan sát những hình trên cho biết ở hoang mạc

còn có thể phát triển những ngành kinh tế nào nữa?


Bài 20.

HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC

1, HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
a. Hoạt động kinh tế cổ
truyền:
b. Hoạt động kinh tế
hiện đại:
- Trồng trọt qui mô lớn.
- Khai thác dầu khí, các
mỏ khoáng sản.
- Du lịch.

2

Bão cát tấn công thành phố
Cát
lấnhoang
vào khu
dân
cư
Một vùng đất
ở rìa
mạc
Xa-ha-ra

bị cát lấn


Bài 20.

HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC

1. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
a. Hoạt động kinh tế cổ
truyền:
b. Hoạt động kinh tế
hiện đại:
2. HOANG MẠC ĐANG
NGÀY CÀNG MỞ RỘNG

 Nguyên nhân:
- Cát lấn.
- Biến động của khí hậu
toàn cầu.
- Tác động của con
người.

Thảo luận nhóm: 3’.
Quan sát những hình trên hãy:
1, Nhận xét về sự thay đổi diện tích hoang mạc
trên thế giới.
2, Cho biết nguyên nhân của sự thay đổi đó?
3, Nêu một số biện pháp nhằm hạn chế sự phát
triển của hoang mạc ?

Đất ngày càng bị hoang mạc hóa

Nạn cát lấn ở hoang mạc


Bài 20.

HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC

1. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
a. Hoạt động kinh tế cổ
truyền:
b. Hoạt động kinh tế
hiện đại:
2. HOANG MẠC ĐANG
NGÀY CÀNG MỞ RỘNG

 Nguyên nhân:
- Cát lấn.
- Biến động khí hậu toàn
cầu.
- Tác động của con
người.

Quan sát các
hình bên
Hệ thống tưới nước tự động cải tạo

hoang mạc thành đồng ruộng (Li-bi)

Khu rừng chống nạn cát bay từ
hoang mạc (Tây Bắc Trung Quốc)

Nêu một số
biện pháp
nhằm hạn chế
sự phát triển
của hoang
mạc ?


Bài 20.

HOẠT ĐỘNG KINH TẾ
CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC

1. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ:
a. Hoạt động kinh tế cổ truyền:
b. Hoạt động kinh tế hiện đại:
2. HOANG MẠC ĐANG NGÀY CÀNG MỞ RỘNG:

 Nguyên nhân:
- Cát lấn.
- Biến động khí hậu
toàn cầu.
- Tác động của con
người.
 Biện pháp:

- Dẫn nước vào hoang
mạc qua kênh đào.
- Trồng cây gây rừng.
- Cải tạo hoang mạc
thành đồng ruộng qui mô
lớn.


Dï ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh¾c nghiÖt nhng c d©n ë hoang
Biện pháp cải tạo hoang mạc
m¹c vÉn biÕt sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn.


“Trồng rừng và làm thủy lợi đồng thời xóa nạn
phát nương làm rẫy. Việc phá rừng đốt than và
chăn nuôi đại gia súc đã tàn phá môi trường và
là nguyên nhân của sa mạc hóa. Mưa ít thì cỏ ít
nhưng gia súc nhiều thì mất cân đối. Phải trồng
cỏ cho chăn nuôi, phải đắp hồ trữ nước… để
khôi phục màu xanh phủ đất để khai tác tiềm
năng lâm nghiệp...”.
Điều đáng nói là vùng đất đang bị sa mạc hóa ở
ven biển Ninh Thuận, Bình Thuận là những vùng
đất đẹp cảnh quan, giàu tiềm năng du lịch,
quặng Titan và khoáng sản cũng như khả năng
sản xuất phong điện (Điện gió). Việc chống sa
mạc hóa vùng đất này sẽ làm phục sinh màu
xanh thiên nhiên, cải tạo môi trường, tăng
trưởng nông - lâm nghiệp là cách tốt nhất phát
triển các ngành kinh tế khác như phong điện, du

lịch... Bà Camilla Nodheim Larsen đại diện tổ
chức Cơ chế toàn cầu chống sa mạc hóa vui
mừng thấy công cuộc chống sa mạc hóa ở Việt
Nam đang có những mô hình tốt: “Chúng tôi
không phải là nhà tài trợ, nhưng chúng tôi sẽ hỗ
trợ huy động nguồn lực, giúp đàm phán với các
nhà tài trợ và sẵn sàng đóng vai trò xúc tiến ý
tưởng thành hành động...”.


“ Chúng em biết ba”
Hoạt
Biện
Nguyên
pháp
động
nhân
khắc
kinh
hoang
tế
phục
cổmạc
hiện
truyền.
hoang
đại.
hóa.
mạc hóa.

- Học bài và trả lời câu hỏi sgk cuối bài .
- Chuẩn bị bài 21: Môi trường đới lạnh.
+ Quan sát hình 21.1, 21.2, 21.3, 21.4, 21.5, 21.6, 21.7,
21.8, 21.9, 21.10.
+ Sự thích nghi của sinh vật trong môi trường đới
lạnh.