Bài 1. Một số khái niệm cơ bản

Chương I:

Khái Niệm Về Hệ Cơ Sở Dữ Liệu


1. Bài toán quản lí
Bài toán quản lí là bài toán phỔ biến trong mọi hoạt động
kinh tế - xã hội. Công tác quản lí chiếm phần lớn trong các
ứng dụng của tin học.

?

Theo em để quản lí thông tin về điểm của học
sinh trong một lớp em nên lập danh sách như
thế nào?


Lập các biểu bảng gồm các cột, hàng để chứa
các thông tin cần quản lý.
Stt

Họ tên

Ngày Sinh

Giới
Tính

Đoàn
Viên

Điểm
Lý

Điểm
Hóa

Điểm
Tin

1

Nguyễn An

12/8/1991

Nam

C

7,8

8,0

5,0

2

Trần Văn Giang

21/3/1990

Nam

K

6,0

9,0

9,0

3

Lê Minh Châu

3/5/1991

Nữ

C

7,0

8,0

9,5

4

Doãn Thu Cúc

14/2/1990

Nữ

K

7,5

8,5

8,0

…


2. CÁC CÔNG VIỆC THƯỜNG GẶP KHI XỬ LÍ THÔNG
TIN CỦA MỘT TỔ CHỨC

a. Tạo lập hồ sơ về các đối tượng cần quản lí
Xác định chủ thể cần quản lí
Xác định cấu trúc hồ sơ
Thu thập, tập hợp thông tin cần thiết cho hồ sơ.
Stt

Họ tên

Ngày Sinh

Giới
Tính

Đoàn
Viên

Điểm
Lý

Điểm
Hóa

Thẻ
BH

1

Nguyễn An

12/8/1991

Nam

C

7,8

8,0

5,0

2

Trần Văn Giang

21/3/1990

Nam

K

6,0

9,0

9,0

3

Lê Minh Châu

3/5/1991

Nữ

C

7,0

8,0

9,5

4

Doãn Thu Cúc

14/2/1990

Nữ

K

7,5

8,5

8,0

…


b. Cập nhật hồ sơ (thêm, xóa, sửa hồ sơ)

Thông tin lưu trữ trong hồ sơ cần được cập
nhật để đảm bảo phản ánh kịp thời, đúng với
thực tế.
Stt

Họ tên

Ngày Sinh

Giới
Tính

Đoàn
Viên

Điểm
Lý

Điểm
Hóa

Điểm
Tin

1

Nguyễn An

12/8/1991

Nam

C

7,8

8,0

5,0

2

Trần Văn Giang

21/3/1990

Nam

C

6,0

9,0

9,0

3

Doãn Thu Cúc

14/2/1990

Nữ

C

7,5

8,5

8,0

4

Nguyễn Gia lâm

11/8/1991

Nam

C

6,6

6,5

8,4

5


2.

Cập nhật
hồ sơ
Phái

Ngày
sinh

Lớp

Văn

Toán

Tổng
điểm

Anh

Nam

11/03/91

Hà nội

A

9.0

8.0

17.0

Trần Vũ

Kim

Nữ

10/15/92

Hải hng

B

8.5

10.0

18.5

3

Triệu Đạt

Đức

Nam

07/17/91

Hà tây

B

8.5

9.0

17.5

4

Lê Minh

An

Nam

09/30/91

Vĩnh phú

C

9.0

7.0

16.0

5
6

Ngô Công

Minh

Nam

08/04/92

Thái bình

A

9.0

6.5

15.5

Lý Ngọc

Mai

Nữ

03/29/90

Hà nội

C

7.5

7.0

14.5

7

Vũ Thuý

Lan

Nam

10/10/91

Hà nội

C
A

7.0

8.5

15.5

8

Phạm Ngọc

Toàn

Nam

07/30/91

Hà tây

B

8.5

6.5

15.0

9

Hồ Bảo

Quốc

Nam

07/06/91

Thái bình

D

5.5

8.0

13.5

Trần Thị

Liên

Nữ

01/04/91

Hà nội

A

9.0

8.5

17.5

Stt

Họ đệm

1

Trần Ngọc

2

10

Tên

Nơi sinh

- Sửa chữa hồ sơ khi một số thông tin không còn
-đúng.
Xoá hồ sơ của đối tợng mà tổ chức không còn quản
lí
- .Bổ sung thêm hồ sơ cho các đối tợng mới.


3. Khai thác hồ
sơ:
- Sắp xếp hồ sơ theo một tiêu chí nào
đó
- Tìm kiếm các thông tin thoả mãn một số điều kiện
nào
đó.toán thống kê để đa ra các thông tin đặc tr
- Tính
- ng.
Lập báo cáo để tạo 1 bộ hồ sơ mới có cấu trúc và
khuôn dạng theo yêu cầu cụ thể.
Tìmdanh

Tính
Lập
Sắp và
kiếm
tìm
sách
xếp tổng
TÊN
những
điểm
những
cao
theosinh
thứ
học
nhất,
học
sinh
thấp
tự a,
b, c
có
điểm
nhất,
thi
đạt
Toán

...trung
bình.

loại
8.0Giỏi.


Câu 1: Các công việc thường gặp khi quản lí
thông tin của một đối tượng nào đó?
Câu 2: Lập bảng thứ 1 trên giấy gồm hai cột, cột
1 đặt tên là Tên môn học để liệt kê tất cả các môn
học mà em đang học, cột 2 đặt tên Mã môn học,
dùng ký hiệu 1,2,3.... để đặt tên cho từng môn
học. Đặt tên cho bảng Môn học.
Câu 3: Lập bảng thứ 2, gồm các cột sau:Mã học
sinh, họ tên, ngày sinh,giới tính, địa chỉ, tổ. Chỉ
ghi tượng trưng 5 học sinh. Trong đó mỗi học sinh
có một mã học sinh duy nhất, có thể đặt A1, A2...
Đặt tên bảng DSHS.


3. Hệ cơ sở dữ liệu
a. Khái niệm cơ sở dữ liệu và hệ quản trị cơ sở dữ
liệu:
Họ tên

1

Nguyễn An

2

Trần Văn Giang

3

Lê Minh Châu

3/5/1991

Nữ

4

Doãn Thu Cúc

14/2/1990

Nữ

…

Ngày Sinh

Giới
Đoàn
Tínhlưu trên
Viên
liệu

Stt

Điểm

Lý

Điểm
Hóa

Điểm
Tin

7,8

8,0

5,0

6,0

9,0

9,0

C

7,0

8,0

9,5

K

7,5

8,5

8,0

Dữ
máy cóNam
ưu điểmC gì
12/8/1991
so với một dữ liệu
lưu trên
21/3/1990
Nam giấy?
K


3. Hệ cơ sở dữ liệu
a. Khái niệm cơ sở dữ liệu và hệ quản trị cơ sở dữ liệu:

 Cơ sở dữ liệu (Database):
- Tập hợp các dữ liệu có liên quan với nhau, chứa
thông tin của một đối tượng nào đó
- Được lưu trữ trên các thíêt bị nhớ để đáp ứng nhu
cầu khai thác thông tin của nhiều người sử dụng với
nhiều mục đích khác nhau.


Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (hệ QTCSDL)
Là phần mềm cung cấp một môi trờng thuận lợi và hiệu

quả để tạo lập, lu trữ và khai thác thông tin của CSDL.

Ví dụ: Hệ QTCSDL Visual Fox, Microsoft
1 CSDL Access
1 hệ
+
Hệ cơ sở dữ liệu
QTCSDL
Để lu trữ và khai thác thông tin bằng máy tính cần có:
Cơ sở dữ liệu
Hệ QTCSDL
Các thiết bị vật lí (máy tính,
đĩa cứng)
Ngoài ra, còn có các phần mềm ứng
dụng để khai thác CSDL hiệu quả hơn.


3. Hệ cơ sở dữ liệu

Các thành phần của hệ CSDL


4. Một số ứng dụng
Cơ sở giáo dục cần quản lí thông tin của học sinh,
môn học, kết quả học tập...
Cơ sở kinh doanh cần quản lí thông tin khách hàng,
hàng hoá, tiền...

Hãy nêu
ứng

Ngân
dụng hàng
của cần
tinquản lí các tài khoản, khoản vay, giao
dịch
học hàng
vào ngày...
các
lĩnhhàng
vực không
quản cần quản lí các chuyến bay, bán vé,
Hãng
lí ?bay...
lịch

Tổ chức tài chính cần quản lí thông tin về cổ phần,
tình hình kinh doanh cổ phiếu, trái phiếu...
Tổ chức viễn thông cần quản lí thông tin các cuộc gọi,
hoá đơn hàng tháng, tính số d cho các thẻ gọi trả trớc


Câu 1: Phân biệt CSDL với hệ QTCSDL
Câu 2: Giả sử phải xây dựng một CSDL để quản lý
mượn, trả sách ở thư viện, theo em cần phải lưu trữ
những thông tin gì? Hãy cho biết những việc phải làm
để đáp ứng nhu cầu quản lí của người thủ thư.