CUOC KHANG CHIEN

Bài 20
CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC
CHỐNG THỰC DÂN PHÁP KẾT THÚC (1953 – 1954)
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Về kiến thức:
- Âm mưu của Pháp – Mó thể hiện trong kế hoạch Nava.
- Nắm được những nét chính về diễn biến và biết phân tích tác dụng của cuộc tấn
công chiến lược Đông – Xuân 1953 – 1954 đối với cuộc kháng chiến.
- Hiểu được thắng lợi có ý nghóa nhiều mặt của chiến dòch Điện Biên Phủ.
- Nét chính về quá trình đấu tranh trên mặt trận ngoại giao của ta ở Hội nghò
Giơnevơ. Ghi nhớ điểm chính của Hiệp đònh Giơnevơ.
- Hiểu được ý nghóa lòch sử, nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống
Pháp (1945 – 1954).
2. Về tư tưởng:
- Thấy được bản chất phản động của thực dân Pháp, bọn can thiệp Mó và bè lũ tay
sai.
- Khắc sâu niềm tin tưởng sâu sắc vào sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ trong sự
nghiệp kháng chiến, xây dựng Tổ quốc.
- Bồi dưỡng lòng quý trọng và tự hào với những chiến thắng to lớn về mọi mặt của
cuộc kháng chiến chống Pháp.
3. Về kó năng:
- Rèn luyện kó năng phân tích, đánh giá, rút ra nguyên nhân, ý nghóa của các sự kiện
lòch sử.
- Củng cố kó năng khái quát, đánh giá, nhận đònh về những nội dung lớn của lòch sử.
- Rèn luyện kó năng sử dụng lược đồ, bản đồ, tranh ảnh để nhận thức lòch sử.
II. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC:
1. Kiểm tra bài cũ:
Câu 1: Từ sau chiến thắng Biên giới thu – đông 1950 đến trước đông – xuân 1953
– 1954 hậu phương của kháng chiến phát triển như thế nào? Ý nghóa của nó?
Câu 2: Thế chủ động đánh đòch của quân ta từ sau Biên giới thu – đông 1950 đến
trước đông – xuân 1953 – 1954 được thể hiện như thế nào?

2. Giới thiệu bài mới:
Bước sang đông – xuân 1953 – 1954, Pháp – Mó âm mưu đẩy mạnh chiến tranh
để tìm kiếm một thắng lợi quân sự quyết đònh nhằm kết thúc chiến tranh xâm lược
Đông Dương . để hiểu được cuộc chiến tranh Đông Dương kết thúc như thế nào ?
phần thắng thuộc về ai? Chúng ta cùng tìm hiểu bài 20: Cuộc Kháng Chiến Toàn
Quốc Chống Thực Dân Pháp Kết Thúc (1953 – 1954).
3. Tổ chức các hoạt động dạy – học:
Hoạt động của GV và HS Kiến thức cơ bản
* Hoạt động 1: Cá nhân
- GV hỏi: Kế hoạch Nava ra đời trong hoàn
cảnh tình thế nào?
- HS theo dõi SGK trả lời.
- GV nhận xét, bổ sung, chốt ý:
+ Pháp: ngày càng gặp khó khăn và bất lợi,
càng không có hi vọng chiếm được Đông
Dương. Thiệt hại càng lớn, chi phí chiến
tranh ngày càng vượt sức chòu đựng của ngân
sách nước Pháp. Vùng chiếm đóng bò thu
hẹp, trên chiến trường, quân Pháp thất bại
liên tiếp bò đẩy vào thế phòng ngự bò động.
+ Về phía Mó: Mục tiêu chiến lược là hất
cẳng Pháp để chiếm Đông Dương. Do đó, sau
thất bại và buộc phải đình chiến ở Triều Tiên
(1953), Mó đã khẩn trương tăng cường viện
trợ cho Pháp, thúc đẩy Pháp kéo dài và mở
rộng chiến tranh xâm lược Đông Dương, tăng
viện trợ gấp đôi so với trước (chiếm 73% chi
phí chiến tranh ở Đông Dương).
→
Như vậy, cả Pháp và Mó đều muốn đẩy

mạnh chiến tranh Đông Dương, nên đã thoả
thuận đưa kế hoạch quân sự mới, Kế hoạch
Nava.
* Hoạt động 2: Cả lớp, cá nhân
- GV tóm tắt nội dung Kế hoạch Nava: do
tướng Nava Tổng chỉ huy quân viễn chinh
mới ở Đông Dương đưa ra với hi vọng trong
18 tháng sẽ giành lấy một thắng lợi quân sự
quyết đònh để rút khỏi chiến tranh trong danh
dự.
- Kế hoạch gồm 2 bước:
+ Bước 1: Thu – đông 1953 và xuân 1954,
giữ thế phòng ngự chiến lược ở Bắc Bộ, tiến
công chiến lược để bình đònh Trung Bộ và
Nam Đông Dương, xoá bỏ vùng tự do Liên
khu V, đồng thời ra sức phát triển ng quân,
tập trung binh lực, xây dựng một lực lượng cơ
động chiến lược mạnh.
I. Âm mưu mới của Pháp – Mó ở
Đông Dương. Kế hoạch Nava:
- Hoàn cảnh ra đời kế hoạch Nava:
+ Trải qua 8 năm chiến tranh xâm
lược Việt Nam, thực dân Pháp gặp
thiệt hại ngày càng lớn: Năm 1953 bò
loại khỏi vòg chiến đấu 39 vạn quân,
tiêu tốn 2.000 tỉ Phrăng, bò đẩy vào
thế phòng ngự bò động
→
Pháp sa
lầy trong chiến tranh Đông Dương.

→
muốn tìm kiếm một thắng lợi
quân sự nhất đònh để rút khỏi chiến
tranh trong danh dự.
+ Mó tích cực viện trợ, ép Pháp kéo
dài, mở rộng chiến tranh xâm lược,
chuẩn bò thay thế Pháp.
→
Pháp và Mó đã thoả thuận đưa ra
kế hoạch quân sự mới, kế hoạch
Nava (5/1953).
- Nội dung kế hoạch: gồm 2 bước
+ Bước 1: Thu – đông 1953 và Xuân
1954: phòng ngự chiến lược ở Bắc
Bộ, tiến công chiến lược để bình
đònh Trung Bộ và Nam Đông Dương,
đồng thời tập trung binh lực, xây
dựng một lực lượng cơ động chiến
lược mạnh.
+ Bước 2: Thu – đông 1954, chuyển lực lượng
ra chiến trường Bắc Bộ, tấn công chiến lược,
giành thắng lợi quân sự quyết đònh, buộc ta
phảo đàm phán có lợi cho chúng.
- GV hỏi: Qua nội dung Kế hoạch Nava em
hãy rút ra điểm chính của kế hoạch?
- HS trả lời.
- GV chốt ý: Mục tiêu của Kế hoạch Nava là
trong vòng 18 tháng sẽ giành lấy một thắng
lợi quyết đònh buộc ta phải đàm phán có lợi
cho Pháp để chúng rút khỏi chiến tranh trong

danh dự. Song để có một thắng lợi quân sự
lớn Pháp đã tiên 1hành mở rộng lực lượng
ng quân, tập trung binh lực, xây dựng đội
quân cơ động mạnh. Như vậy, rõ ràng việc
tập trung binh lực, xây dựng một lực lượng cơ
động mạnh là điểm chính, mấu chốt của Kế
hoạch Nava – một cố gắng mới trong việc
tập trung binh lực của Pháp.
* Hoạt động 1:
- GV: Để đối phó với âm mưu mới của Pháp –
Mó trong Kế hoạch Nava ta nên đưa ra chủ
trương chiến lược như thế nào?
- HS trả lời.
- GV nhận xét, bổ sung, chốt ý: Cuối tháng 9
năm 1953, Bộ chính trò Ban Chấp hành trung
ương Đảng họp ở Việt Bắc để bàn kế hoạch
quân sự trong Đông – Xuân 1953 – 1954.
Nắm vững nhiệm vụ tiêu diệt đòch là chính,
ta đưa ra phương châm chiến lược là: tập
trung lực lượng mở những cuộc tiến công vào
những hướng quan trọng về chiến lược mà
đòch tương đối yếu, nhằm tiêu diệt một bộ
phận sinh lực đòch, giải phóng đất đai đồng
thời buộc chúng bò động phân tán lực lượng
đối phó với ta, tạo ra cho ta những điều kiện
thuận lợi để tiêu diệt thêm từng bộ phận sinh
lực đòch.
* Hoạt động 2: Cá nhân
- GV yêu cầu HS theo dõi nội dung SGK lập
+ Bước 2: Thu – đông 1954 tấn công

chiến lược Bắc Bộ
→
giành thắng
lợi quân sự quyết đònh, buộc ta phải
đàm phán có lợi cho chúng.
- Biện pháp: Tăng viện cho quân
viễn chinh, tăng cường ng quân,
đưa lực lượng cơ động mạnh lên 84
tiểu đoàn trong đó có 44 tiểu đoàn
tập trung ở đồng bằng Bắc Bộ.
→
Điểm chính của Kế hoạch Nava
là tập trung binh lực xây dựng một
lực lượng cơ động chiến lược mạnh,
để giành thắng lợi quân sự quyết
đònh, chuyển bại thành thắng.
II. Cuộc tiến công chiến lược Đông
– Xuân 1953 1954 và chiến dòch lòch
sử Điện Biên Phủ 1954:
1. Cuộc tiến công chiến lược Đông –
Xuân 1953 – 1954:
- Phương hướng chiến lược của ta
trong Đông – Xuân 1953 – 1954: tấn
công vào những hướng quan trọng về
chiến lược nhưng ở đó đòch tương đối
yếu nhằm tiêu hao sinh lực đòch,
buộc đòch phải phân tán lực lượng để
đối phó.
- Cuộc tiến công chiến lược Đông –
Xuân 1953 – 1954:

bảng thống kê theo mẫu:
Chiến dòch
Thời
gian
Kết
quả
Hoạt động đối
phó của thực
dân Pháp
1. Chiến dòch
Tây Bắc
2. Chiến dòch
Trung Lào
3. Chiến dòch
Thượng Lào
4. Chiến dòch
Tây Nguyên
- HS theo dõi SGK lập bảng thống kê các
cuộc tấn công Đông – Xuân 1953 – 1954 của
quân ta.
- GV: Sau khi HS lập bảng xong GV treo lên
bảng: Lược đồ hình thái chiến trường Đông
Xuân 1953 – 1954 và một bảng thống kê có
đầy đủ kiến thức do GV chuẩn bò.
Chiến dòch Thời gian Kết quả
Hoạt động đối phó của
thực dân Pháp
1. Chiến dòch
Tây Bắc
10/12/1953 - Loại khỏi vòng chiến

đấu 24 đại đội đòch, giải
phóng Lai Châu, uy hiếp
Điện Biên Phủ.
- Nava điều 6 tiểu đoàn cơ
động từ đồng bằng Bắc Bộ
chi viện cho Điện Biên Phủ,
biến nơi đây thành nơi tập
trung binh lực thứ 2.
2. Chiến dòch
Trung Lào
Đầu tháng
12/ 1953
- Tiêu diệt 3 tiểu đoàn Âu
– Phi giải phóng Thà
Khẹt, uy hiếp Savanakhét
và Sênô.
- Nava buộc phải tăng
cường quân cho Sênô, biến
đây thành nơi tập trung binh
lực thứ 3.
3. Chiến dòch
Thượng Lào
Cuối tháng
1/1954
- Giải phóng Phong Xa Lì,
uy hiếp Luông Phabăng.
- Nava điều quân từ Bắc Bộ
chi viện cho Luông Phabăng
và Mường Sài biến nơi đây
thành nơi tập trung binh lực

thứ 4.
4. Chiến dòch
Tây Nguyên
Đầu tháng
2/1954
- Loại khỏi vòng chiến
đấu 2.000 đòch, giải
phóng Kontum, uy hiếp
Plâyku.
- Pháp tăng cường lực lượng
cho Plâyku, biến đây thành
nơi tập trung binh lực thứ 5.
* Hoạt động 3: Cá nhân
- GV hỏi: Nhìn vào kết quả ta giành
được và những hoạt động đối phó của
- Tác dụng:
+ Buộc đòch phải phân tán lực lượng để
đối phó với ta. Kế hoạch Nava bước đầu
dòch các em có nhận xét gì? (Những cuộc
tấn công chiến lược của ta trong Đông –
Xuân 1953 – 1954 có tác dụng gì?).
- HS trả lời.
- GV bổ sung, chốt ý:
+ Những cuộc tấn công của ta vào những
hướng chiến lược quan trọng xung yếu
mà đòch không thể bỏ đã buộc đòch phải
phân tán lực lượng đối phó với ta, làm
cho kế hoạch tập trung binh lực của
Nava không thực hiện được
→

Kế
hoạch Nava bước đầu bò phá sản.
+ Thắng lợi trong Đông – Xuân 1953 –
1954 đã chuẩn bò về vật chất và tinh
thần cho quân ta mở cuộc tiến công
quyết đònh vào Điện Biên Phủ.
* Hoạt động 1: Cả lớp, cá nhân
- GV: Tại sao ta mở chiến dòch Điện
Biên Phủ, coi đây là điểm quyết chiến
chiến lược giữa ta và đòch?
- HS dựa vào SGK trả lời.
- GV chốt ý:
+ Điện Biên Phủ có vò trí chiến lược
quan trọng ở Đông Dương và cả Đông
Nam Á , án ngữ Tây Bắc Việt Nam,
Thượng Lào và cả Tây Nam Trung
Quốc.
- GV dùng Lược đồ cứ điểm Điện Biên
Phủ mô tả chi tiết về tập đoàn cứ điểm
Điện Biên Phủ.
+ Nava quyết đònh xây dựng Điện Biên
Phủ thành một tập đoàn cứ điểm mạnh
nhất Đông Dương.
+ Về phía ta: tháng 12/1953, Bộ Chính
trò Trung ương Đảng họp thông qua kế
hoạch tác chiến và quyết đònh mở chiến
dòch Điện Biên Phủ. Mục tiêu: tiêu diệt
đòch, giải phóng Tây Bắc, tạo điều kiện
giải phóng Bắc Lào. Như vậy, Điện
Biên Phủ trở thành điểm quyết chiến

bò phá sản.
+ Tạo điều kiện cho ta giành thắng lợi lớn
ở Điện Biên Phủ.
2. Chiến dòch lòch sử Điện biên Phủ:
* Hoàn cảnh lòch sử:
- Điện Biên Phủ có vò trí chiến lược quan
trọng
→
Nava cho xây dựng Điện Biên
Phủ thành một tập đoàn cứ điểm mạnh
nhất Đông Dương
→
Thành trung tâm
điểm của kế hoạch Nava.
- Đầu tháng 12/1953, Bộ Chính trò Trung
ương Đảng quyết đònh mở chiến dòch
Điện Biên Phủ
→
Điện Biên Phủ trở
thành điểm quyết chiến chiến chiến lược
giữa ta và đòch.