Nghiên cứu, thiết kế, xây dựng hệ hỗ trợ mua điện thoại di động

MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU
Quyết định doanh nghiệp cũng phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài như tình
hình kinh tế, hoàn cảnh thị trường, chiến lược của đối thủ cạnh tranh, vận hành
của công ty, và thay đổi của công nghệ,.... Do đó, những người quản lí ra quyết
định phải có mọi thông tin cần thiết thay vì thông tin không đầy đủ hay chỉ
phỏng đoán. Đó là lí do tại sao các công cụ công nghệ thông tin (CNTT) như hệ
trợ giúp quyết định (DSS) đã được phát triển để giúp cho người quản lí ra quyết
định tốt hơn. Công cụ DSS như Trinh sát doanh nghiệp (BI) và Bảng điều khiển
của người điều hành thu thập mọi dữ liệu liên quan, phân tích và tổ chức chúng
dưới dạng hiển thị nó dễ dàng cho người quản lí kiểm điểm rồi ra quyết định. Vì
quyết định doanh nghiệp ảnh hưởng tới thành công của doanh nghiệp, các quyết
định dựa trên thông tin có liên quan và được phân tích kĩ, có cơ hội tốt hơn để
dẫn tới những kết quả thành công.
Có thể thấy, hệ hỗ trợ ra quyết định đang đem lại rất nhiều hiệu quả cho con
người, nhất là khi kết hợp với thương mại điện tử. Với những kiến thức có được
khi tiếp cân môn học hệ hỗ trợ ra quyết định, em thấy khả năng xây dựng một
hệ hỗ trợ mua điện thoại di động trên mạng, để khách hàng tham khảo khi mua
1


hàng qua mạng là hoàn toàn khả thi. Ứng dụng này có ý nghĩa thực tiễn cao: hỗ
trợ khách hàng lựa chọn được điện thoại di động phù hợp với mình, tiết kiệm
thời gian tìm kiếm lại hiệu quả, chính xác vì các kết quả nhận được hoàn toàn từ
những tính toán khách quan.
BỐ CỤC ĐỀ TÀI:
Lời mở đầu: Giới thiệu tổng quan về đề tài, ý nghĩa thực tiễn của đề tài.
Chương 1: Khảo sát yêu cầu hệ thống thực
Chương 2: Nghiên cứu, thiết kế, xây dựng hệ hỗ trợ mua điện thoại di động
trên mạng

Chương 3: Thiết kế giao diện
Chương 4: Kết luận
Tài liệu tham khảo

2


CHƯƠNG 1. KHẢO SÁT YÊU CẦU HỆ THỐNG THỰC
1.1. KHẢO SÁT THỰC TRẠNG CÁC WEBSITE CUNG CẤP ĐIỆN
THOẠI DI ĐỘNG
1.1.1. Mục đích
Nhằm hiểu rõ hoạt động của hệ thống thực, quy trình mua hàng của khách hàng
và sự tư vấn của nhân viên trong công ty, các kết quả mà trang Web bán điện
thoại di động đã đạt được từ đó xác định rõ những phần còn thiếu cần bổ xung,
hoàn thiện hệ hỗ trợ mua điện thoại di động trên mạng.
1.1.2. Khảo sát một số trang Web có hỗ trợ khách hàng
• thegioididong.com
Ưu điểm:
- Hỗ trợ tìm kiếm
- So sánh giữa các sản phẩm với nhau
- Cập nhật các sản phẩm HOT
Nhược điểm:
- Chưa hỗ trợ nhiều tính năng tìm cho khách hàng
• hc.com.vn
Ưu điểm:
- Nhiều mặt hàng
- Phân loại điện thoại di động rõ ràng
Nhược điểm:
- Khả năng sắp xếp ko đa dạng
- Tùy chọn của khách hàng ít

- Không hỗ trợ tư vấn loại máy tốt
• didongthongminh.vn
Ưu điểm:
- Giá rẻ
- Thiết kế đơn giản, dễ nhìn
3


- Nhiều mặt hàng
- Phân loại điện thoại di động rõ ràng
Nhược điểm:
- Khả năng tìm kiếm kém
- Chưa có so sánh với sản phẩm của các công ty khác
1.1.3. So sánh khả năng hỗ trợ của các trang web
STT

Webside

1

thegioididong.com

2

hc.com.vn

3

didongthongminh.v
n

Đặc điểm

Giao diện thân thiện, hỗ trợ tìm kiếm
nhanh, có mô tả chi tiết về sản phẩm,
có sánh với hàng tại những nơi khác
nhau
Giao diện không thân thiện với người
dùng, mô tả sản phẩm ít, không có so
sánh với sản phẩm của các nơi khác
Giao diện thân thiện, dễ tìm kiếm, hỗ
trợ tư vấn tận tình, chưa có so sánh
với sản phẩm của các nơi khác

Mức độ hỗ
trợ đạt
được
3

1

2

1.2. YÊU CẦU MÔ HÌNH HỖ TRỢ MUA ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG TRÊN
MẠNG
1.2.1. Hỗ trợ ai?
Những người có nhu cầu mua điện thoại di động trên mạng theo khả năng kinh
tế, nhu cầu sử dụng.
1.2.2. Lợi ích của mô hình hỗ trợ
- Website hệ hỗ trợ sẽ giúp cho khách hàng tìm được điện thoại di động phù hợp

với yêu cầu của mình nhất mà không cần đến cửa hàng, nhờ đó, khách hàng có
thể tiết kiệm được thời gian mua sắm.
- Khi tham gia vào mô hình, khách hàng còn được mở rộng phạm vi lựa chọn
điện thoại di động, ngoài những điện thoại di động mình lựa chọn, khách hàng
còn có thêm danh sách các điện thoại di động nên mua.
4


1.2.3. Hỗ trợ cái gì?
Hỗ trợ việc đưa ra danh sách điện thoại di động phù hợp với nhu cầu của người
tìm mua.
CHƯƠNG 2. NGHIÊN CỨU, THIẾT KẾ, XÂY DỰNG HỆ HỖ TRỢ MUA
ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG TRÊN MẠNG
2.1. HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG THỰC
2.1.1. Bài toán thực tế
Một khách hàng vào website với mục đích mua điện thoại di động:
+ Nếu khách hàng đã có thông tin chính xác của điện thoại di động cần mua thì
họ sẽ tìm mua luôn chiếc điện thoại di động đó.
+ Nếu khách hàng chưa có thông tin chính xác về điện thoại di động thì họ sẽ
liệt kê một số chi tiết chính của điện thoại di động mà họ muốn mua rồi đề nghị
website tư vấn để mua được điện thoại di động ưng ý nhất.
2.1.2. Thông tin đầu vào
Mô tả mong muốn của người mua điện thoại di động:
- Thông tin cá nhân của người mua:
+ Giới tính
+ Địa chỉ
+ Độ tuổi
- Thông tin về mục đích sử dụng:
+ Liệt kê các mục đích sử dụng của khách hàng
- Thông tin về chi phí người mua có thể bỏ ra:

+ Khoảng kinh phí có thể bỏ ra để mua điện thoại di động
- Màu sắc bạn quan tâm?

- Bạn có muốn chế độ bảo hành dài hạn không?
+ Có
+ Không
- Bạn cần những chức năng mới hiện đại nào?
+ Liệt kê các chức năng cần sử dụng
5


- Bạn muốn sử dụng điện thoại của hãng nào?
+ Mô tả hãng sản xuất
-Anh/Chị mua điện thoại dựa trên những tiêu chí nào?
+ Đưa ra tiêu chí mua điện thoại của người sử dụng
- Kích thước điện thoại bạn muốn mua như thế nào?
+ To
+ Vừa
+ Nhỏ gọn
- Một tuần điển hình, bạn thường sử dụng điện thoại di động cho công việc, cho lý do
cá nhân, hay cho cả hai mục đích đó?
+ Liệt kê các mục đích
- Những loại hoạt động nào dưới đây mà bạn thường hoạt động khi sử dụng điện thoại
di động?
+ Đưa ra danh sách các loại hoạt động khách hàng hay sử dụng điện thoại đi
động
- Một tuần điển hình, bạn thường thực hiện những hoạt động nào nhất trên điện thoại
di động?
+ Liệt kê các công việc chính mà khách hàng cần đến sự trợ giúp của điện thoại
- Nếu bạn chỉ được sử dụng điện thoại cho một trong các hoạt động sau, bạn sẽ chọn

loại hoạt động nào?
+ Mua các sản phẩm hoặc các dịch vụ
+ Gửi hoặc nhận văn bản
+ Gửi hoặc nhận video
+ Quay video
+ Tạo hoặc nhận các cuộc gọi
+ Xem video
+ Sử dụng các mạng xã hội
+ Chơi game
+ Chụp ảnh
+ Lướt web
+ Hoạt động khác: ...

2.2.3. Thông tin đầu ra
Danh sách điện thoại di động cùng với những thông tin chi tiết phù hợp với
những yêu cầu mà khách hàng đã cung cấp.
6


2.2. MÔ TẢ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG THỰC
Mô tả:
- Khách hàng vào website, đưa ra các yêu cầu về điện thoại di động cần mua
- Hệ thống sẽ làm nhiệm vụ xử lý tìm kiếm, tính toán phù hợp, tiếp đó lựa chọn
những chiếc điện thoại di động phù hợp với yêu cầu của khách hàng.
- Để đưa ra được danh sách các điện thoại di động cho khách hàng, hệ thống
thường dựa vào thông tin, các yêu cầu của khách hàng đưa ra. Từ tập thông tin
đã có sẵn, so sánh các thông tin có sẵn với các yêu cầu của khách hàng và tìm ra
điện thoại di động có đặc tính tương đối giống.
- Dựa vào kinh nghiệm, hiểu biết của bản thân, phân tích và so sánh các lựa
chọn của các khách hàng trước mà từ đó giới thiệu cho khách hàng một số điện

thoại di động phù hợp nhất với yêu cầu của khách hàng.
- Khách hàng xem danh sách các điện thoại di động được đưa ra.
- Khách hàng sẽ là người quyết định lựa chọn điện thoại di động phù hợp nhất
để mua.
Như vậy khách hàng chính là người đưa ra quyết định cuối cùng.
Sơ đồ làm việc của hệ thống thực:

7


Đăng nhập hệ thống. Mô tả yêu cầu khách hàng

Kinh nghiệm, hiểu biết, so sánh với các lựa
Hệ thống

Xử lý: tìm kiếm máy điện thoại phù hợp.

Khách hàng

Giới thiệu điện thoại phù hợp nhất.

Quyết định mua loại nào

Xem danh sách điện thoại giới thiệu

2.3. MÔ HÌNH HỆ HỖ TRỢ MUA ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG TRÊN MẠNG
2.3.1. Mô tả hệ thống phần cứng sẽ sử dụng
Xây dựng dựa trên hệ thống máy chủ web, hệ thống cơ sở dữ liệu được trích lọc
từ các website bán hàng đang hoạt động trên mạng internet.

8


2.3.2. Xây dựng mô hình lựa chọn quyết định
Mô hình hỗ trợ khách hàng lựa chọn điện thoại di động được xây dựng dựa trên
kinh nghiệm (mô hình Case Bases Reasonning- CBR), giải quyết bài toán tối ưu
đa mục tiêu trong đó nhiều mục tiêu có thể mâu thuẫn nhau. Chẳng hạn như về
giá thành và chất lượng luôn mâu thuẫn với nhau khi tư vấn. Điểm lưu ý chính
khi xây dựng mô hình là làm sao chung hoà được các mâu thuẫn đó.
2.4. Xây dựng đặc tính của điện thoại di động
- Phân loại hãng sản xuất điện thoại:
+ Samsung
+ Apple(iPhone)
+ Nokia-Microsoft
+ LG
+ HTC
+ Asus(Zenfone)
+ Huawei
+ Hãng khác ...
- Phân loại giá thành của điện thoại:
+ Dưới 1 triệu
+ Từ 1 triệu đến 3 triệu
+ Từ 3 triệu đến 7 triệu
+ Từ 7 triệu đến 10 triệu
+ Từ 10 triệu đến 15 triệu
+ Trên 15 triệu
- Phân loại kích thước màn hình điện thoại:
+ 5.5 inch
+ Từ 5 inch đến 5.5 inch
+ 4 inch

+ 3.5 inch
+ Nhỏ hơn 3.5 inch
9


- Thông tin về mục đích sử dụng:
+ Nghe nhạc
+ Xem pshim
+ Chơi game
+ Chụp ảnh
+ Nghe gọi
+ Lướt web

- Bạn cần những chức năng mới hiện đại nào?
+ Màn hình cảm ứng
+ GPS
+ Wifi
+ Nhận diện khuôn mặt
+ Tất cả các chức năng trên
- Anh/Chị mua điện thoại dựa trên những tiêu chí nào?
+ Thương hiệu nổi tiếng
+ Đồ bền cao
+ Tính năng điện thoại tốt
+ Mẫu mã bắt mắt
+ Kho ứng dụng phong phú
+ Giao diện thân thiện với người dùng
+ Giá cả phải chăng
+ Ý kiến khác
- Một tuần điển hình, bạn thường sử dụng điện thoại di động cho công việc, cho lý do
cá nhân, hay cho cả hai mục đích đó?

+ Dùng nhiều cho công việc
+ Thường dùng cho công việc
+ Một chút cho công việc
+ Dùng cho cả hai mục đích tương đương nhau
+ Một chút cho lý do cá nhân
+ Thường dùng cho lý do cá nhân
+ Dùng cho nhiều lý do cá nhân
- Những loại hoạt động nào dưới đây mà bạn thường hoạt động khi sử dụng điện thoại
di động?(Chọn một hoặc nhiều)

10


+ Gửi hoặc nhận Video
+ Nghe nhạc
+ Gửi hoặc nhận ảnh
+ Sử dụng internet(Truy cập các website)
+ Gửi hoặc nhận email
+ Quay video
+ Chụp ảnh
+ Chơi game
+ Xem phim
+ Gửi và nhận văn bản
+ Gửi và nhận thông điệp(Chát)
+ Tạo hoặc nhận các cuộc gọi
+ Sử dụng các website mạng xã hội
+ Các mục đích khác :...
- Một tuần điển hình, bạn thường thực hiện những hoạt động nào nhất trên điện thoại
di động?
+ Mua các sản phẩm hoặc các dịch vụ

+ Gửi và nhận văn bản
+ Gửi và nhận video
+ Quay video
+ Gửi hoặc nhận ảnh
+ Tạo hoặc nhận các cuộc gọi
+ Xem video
+Sử dụng các mạng xã hội
+ Hoạt động khác:...
- Nếu bạn chỉ được sử dụng điện thoại cho một trong các hoạt động sau, bạn sẽ chọn
loại hoạt động nào?
+ Mua các sản phẩm hoặc các dịch vụ
+ Gửi hoặc nhận văn bản
+ Gửi hoặc nhận video
+ Quay video
+ Tạo hoặc nhận các cuộc gọi
+ Xem video
+ Sử dụng các mạng xã hội
+ Chơi game
+ Chụp ảnh
+ Lướt web
+ Hoạt động khác: ...

2.5. Bảng giá trị về độ phù hợp
Bảng 1: Thông tin giới tính
Xanh

Đỏ

Vàng
11

Trắng

Đen

Tím


Nam
Nữ

0
1

0
0.9

0.5
0.5

0
1

1
0.2

0.1
0.2

Bảng 2: Thông tin về mục đích sử dụng điện thoại

Mua các
sản phẩm
hoặc các
dịch vụ

Giá rẻ

Cấp thấp

Cấp trung

Cao cấp

Hạng sang

0

0.2

1

0.3

0

0

0.4

1

0

0

0

0.4

1

0

0

0

0.6

0.9

1

0

0

1

0.5

0.2

0.2

0.3

1

0.6

0.3

0

0

1

0.7

0.2

Gửi và nhận
0
văn bản

Gửi và
nhận video

Quay video
Gửi và
nhận ảnh
Tạo hoặc
nhận các
cuộc gọi
Sử dụng
các mạng
xã hội

Bảng 3: Những tính năng hiện đại người dùng mong muốn có
Màn hình Wifi
cảm ứng
Màn hình 1
0.6
cảm ứng
Wifi
0.6
1
GPS
0.4
0.9
Nhận dạng 0.9
0.7
khuôn mặt

GPS
0.5

Nhận dạng

khuôn mặt
0.9

0.9
1
0.6

0.5
0.5
1

Bảng 4: Chi phí có thể bỏ ra để mua điện thoại di động
Giá rẻ
Dưới
1
1
triệu
Từ 1 đến 3 0.8

Cấp thấp

Cấp trung

Cao cấp

Hạng sang

0.8

0

0

0

1

0.9

0

0

12


triệu
Từ 3 triệu
đến 7 triệu
Từ 7 triệu
đến
10
triệu
Từ 10 triệu
đến
15
triệu
Trên
15
triệu

0.4

0.8

1

0.9

0

0

0.4

0.8

1

0.9

0

0

0

0.5

0.7

0

0

0

0.5

1

Bảng 5: Kích thước điện thoại

Nhỏ
Trung bình
Lớn

Nhỏ hơn 3.5 3.5 inch
inch
1
0.8
0.3
1
0
0.6

4 inch
0
0.8
1

Từ 5 inch đến
5.5 inch
0
0
0.9

Bảng 6: Thời lượng sử dụng pin
Tùy trường hợp
Nhiều
Ít

Nửa ngày
0.3
0
1

1 Ngày
1
0.7
0.8

Trên 1 ngày
0.7
1
0.4

1-2 năm
0.8
0.7

Trên 3 năm
1
0

Bảng 7: Thời gian bảo hành
Dưới 1 năm
Có
0
Không
1
2.6. Xây dựng hàm so sánh

Hàm [1] đánh giá giữa 2 giá trị đặc trưng trong bảng:
SIMj(dj, ej) ∈[0,1] (1-abs(d-e)/max)
Trong đó:
ej : giá trị tham số thứ j của trường hợp i
dj : Giá trị tham số tốt nhất của trường hợp i
Hàm [2] đánh giá độ giống nhau giữa 2 trường hợp k và ki:
13


Hàm chính xác hóa [3] có sự tham gia của trọng số Wj:

Trong đề tài cụ thể là hỗ trợ lựa chọn mua điện thoại trên trên mạng, ta xác định
trọng số tại các bảng như sau:
Tên bộ đặc tính
Bảng 1: Mong muốn sử dụng hãng sản xuất điện thoại di
động
Bảng 1: Thông tin giới tính

Bảng 2: Thông tin về mục đích sử dụng
Bảng 3: Những tính năng hiện đại người dùng mong muốn có
Bảng 4: Chi phí có thể bỏ ra để mua điện thoại di động
Bảng 5: Kích thước điện thoại đi động
Bảng 6: Thời lượng pin
Bảng 7: Thời gian bảo hành

14

Trọng số Wj
8
1
12
3
11
7
10
8


CHƯƠNG 3. THIẾT KẾ GIAO DIỆN
3.1. Tổng quan về giao diện mô tả yêu cầu người sử dụng

15


CHƯƠNG 4. KẾT LUẬN
Khi việc thương mại điện tử đang dần trở thành phương thức mua bán chính
trong tương lai thì việc nghiên cứu để xây dựng thành công trang web hỗ trợ
khách hàng lựa chọn sản phẩm thực sự là một việc làm thực tế và có ý nghĩa rất

lớn trong việc bảo vệ và nâng cao quyền lợi của khách hàng, giúp khách hàng
nhanh chóng chọn được sản phẩm phù hợp nhất với mục đích của bản thân.
Điều đó cũng đồng nghĩa với việc doanh thu của các công ty cung cấp hàng qua
mạng sẽ không ngừng được tăng lên, đóng góp một lượng đáng kể cho nguồn
thu của đất nước. Sau một thời gian tìm hiểu mô hình hỗ trợ ra quyết định và
16


khảo sát thực tế, em đã hoàn thành đề tài “Nghiên cứu, thiết kế, xây dựng hệ hỗ
trợ mua điện thoại di động trên mạng”.
Với thời gian và kiến thức có hạn nên việc thực hiện đề tài không tránh khỏi
nhiều sai sót. Rất mong sự đóng góp chân thành của các thầy cô giáo và các
bạn. Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Nguyễn Đức Hiếu đã hướng dẫn, chỉ
bảo tận tình để em hoàn thành được bài tập này.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Bài giảng Hệ hỗ trợ ra quyết định – GS. TS. Nguyễn Đức Hiếu
[2] Giáo trình nhập môn UML, Huỳnh Văn Đức, NXB Lao động và Xã hội,
2003
[3] Decision Support Systems and intelligent System – authors Efraim Turban
and Jay E Aronson.

17