Bài 1. Sơ lược về môn Lịch sử

KIỂM TRA BÀI CŨ
? Đọc thuộc 2 bài ca dao trong chùm ca dao về quê hương
đất nước con người?
? Các bài ca ấy giúp em hiểu thêm gì về quê hương đất
nước?
? Tìm các từ láy có trong bài ca dao em đã học?




I/ Tìm hiểu chung :
1. Khái niệm
- Thể loại trữ tình dân gian,
kết hợp lời và nhạc, diễn tả
đời sống tình cảm của con
người.


* So sánh

Ca dao
Lµ lêi th¬ cña
d©n ca vµ c¸c
bµi th¬ mang
phong c¸ch
th¬ d©n gian
( thể ca dao ).

D©n ca
Lµ nh÷ng s¸ng

t¸c dân gian kÕt
hîp lêi vµ nh¹c.


Bài ca dao Trống cơm
Trống cơm khéo vỗ nên vông
Một bầy con sít lội sông đi tìm
Thương ai con mắt lim dim
Một bầy con nhện đi tìm giăng tơ …

Bài dân ca Trống cơm
Tình bằng có cái trống cơm khen ai khéo vỗ ấy mấy
vông nên vông. Một bầy tang tình con sít, ấy mấy lội,
lội sông, ấy mấy đi tìm. Em nhớ thương ai, đôi con
mắt ấy mấy lim dim. Một bầy tang tình con nhện ới a,
ấy mấy giăng tơ, giăng tơ ấy mấy đi tìm em nhớ
thương ai. Duyên nợ khách tang bồng. Duyên nợ
khách tang bồng.


2. Phương thức biểu đạt

PT Biểu cảm với nhiều hình thức thể hiện : hát ru,
đối đáp, chào mời
-

3. Nội dung phản ánh

Tình cảm gia đình, tình yêu quê hương đất nước,
Cuộc sống lao động sx, chống phong kiến...

-


II/ Đọc – hiểu văn bản :
1. Đọc, chú thích
Bài 1 :
Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi !
Bài 4 :
Anh em nào phải người xa
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân
Yêu nhau như thể tay chân
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.


Bµi 1 : Lµ lêi cña mÑ ru con, nãi
víi con.
Bµi 4 : Lêi cña ông bà, cha mÑ, cô
b¸c ... nãi víi con ch¸u hoặc của anh
em ruột thịt nói với nhau.


2. Phân tích
a. Bài 1 :
Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
• Phép so sánh => dùng cái bao la vô tận của
thiên nhiên gợi công lao của cha mẹ là to lớn

không gì có thể sánh bằng


Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
• NT: ẩn dụ => đề cao, ca ngợi công lao cha mẹ từ
đó giáo dục lòng biết ơn.

* KL:
• Phép so sánh, ẩn dụ và thể thơ lục bát quen
thuộc => bài ca dao đã ngợi ca công lao của
cha mẹ. Răn dạy con cháu phải ghi lòng tạc
dạ, báo đáp công lao ấy.


Những bài ca dao có nội dung tương tự
- Nuôi con mẹ héo vóc hình
Cạn bầu sữa ngọt mà tình không vơi.
Lên non mới biết non cao
Nuôi con mới biết công lao mẫu từ.
Ngày nào em bé cỏn con
Bây giờ em đã lớn khôn thế này.
Cơm cha, áo mẹ, chữ thầy
Nghĩ sao cho bõ những ngày ước ao.
…


B. Bài 4 :
Anh em nào phải người xa
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân

- NT: điệp từ
=> khẳng định tình cảm anh em thân

thương; mối quan hệ ruột thịt, sự gắn
bó thiêng liêng.
Yêu nhau như thể tay chân
Anh em hòa thuận hai thân vui vầy


- NT: so sánh => khẳng định lại mối quan hệ
máu mủ ruột già
=>Lời răn dạy cụ thể: anh em phải hòa thuận,
phải biết đoàn kết, nương tựa vào nhau,
thương yêu nhau, che chở cho nhau như sự
hài hòa gắn bó của tay với chân trong một cơ
thể. Cơ thể đó chính là gia đình để cha mẹ vui
lòng.


Tìm những bài ca dao có nội dung tương tự
- Anh em như thể chân tay
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.
- Khôn ngoan đá đáp người ngoài
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau.
- Chị em như chuối nhiều tàu
Tấm lành che tấm rách, đừng nói
nhau nặng lời.
…

3. Tổng kết
a. Nghệ thuật
- Sử dụng thể thơ lục bát ngọt ngào.
- Dùng phép so sánh, ẩn dụ, điệp từ.
- Âm điệu tâm tình, nhắn nhủ.
- Cả hai bài đều là lời độc thoại.
b. Nội dung
- Ca ngợi: + Công lao của cha mẹ
+ Tình cảm anh em
- Giáo dục lòng biết ơn và tình cảm yêu
thương


4. Cng c
? Nhng bai ca dao nay cú ý ngha gỡ i vi
chỳng ta?
các bài
ca cú
dao
? CachHọc
inthuộc
t nhng
t/c ú
gỡ đã
chọc.
bit?
2.Su tầm các bài ca dao cùng hệ thống.

5. Hng dn vờ nha
3.Soạn bài Ca dao về quê hơng đất nớc
- Hoc thuục cac bai ca dao ó hoc.
- Su tm mụt s bai ca dao cú nụi dung
tng t.
- Son bai : Nhng cõu hat vờ tỡnh yờu quờ
hng , õt nc , con ngi
- Xem va tr li cac cõu hi SGK/ 39,40


XIN CHÀO
TẠM BIỆT