Bài Giảng Người lái đò sông đà (bài giảng chi tiết clip âm thanh đầy đủ)

TRƯỜNG THPT QUANG BÌNH

NTH: PHẠM THỊ PHƯƠNG MAI
MAI THỊ ĐIỆP



A. TÌM HIỂU CHUNG
I. Tác giả: Nguyễn Tuân (1910 - 1987), Hà Nội

Ấn tượng nhất của em về tác giả Nguyễn Tuân ?
- Là nhà văn lớn, một
nghệ sĩ suốt đời đi tìm
cái đẹp, nâng cái đẹp
lên thành tôn giáo
- Là người tài hoa, uyên bác.


Tác giả: Nguyễn Tuân
(1910 - 1987), Hà Nội


A. TÌM HIỂU CHUNG
II. Tác phẩm:

NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ
* Thể Loại: Tùy Bút
*Hoàn cảnh ra đời:
Đây
là thành
quảsáng

của Nguyễn Tuân trong
Nguyễn
Tuân
chuyến
gian
khổ
và hào hứng tới
tác tùy đibút
này
trong
miền
Bắc
rộng lớn, xa xôi (1958)
hoànTây
cảnh
nào?
Được in trong tập “Sông Đà” ( 1960)
Tác phẩm tiêu biểu cho phong cách nghệ
thuật của Nguyễn Tuân
=>



SÔNG ĐÀ
Sông Đà (còn gọi là sông Bờ hay Đà Giang) là phụ lưu lớn
nhất của sông Hồng. Sông bắt nguồn từ tỉnh Vân Nam, Trung Quốc
 chảy theo hướng tây bắc - đông nam để rồi nhập với sông Hồng ở
Phú Thọ.
Sông Đà dài 910 km (có tài liệu ghi 983 km), diện tích 
lưu vực là 52.900 km². Ở Trung Quốc, sông có tên là Lý Tiên

Giang, do hai nhánh Bả Biên Giang và A Mặc Giang hợp thành.
Trong một số tiếng châu Âu, sông Đà được dịch là sông Đen (tiếng
Anh: Black River; tiếng Pháp: rivière Noire).
Đoạn ở Trung Quốc dài khoảng 400 km


SÔNG ĐÀ
Đoạn ở Việt Nam dài 527 km (có tài liệu ghi 543 km). Điểm đầu là biên
giới Việt Nam-Trung Quốc tại huyện Mường Tè (Lai Châu). Sông chảy qua
các tỉnh Tây Bắc Việt Nam là Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình, 
Phú Thọ (phân chia huyện Thanh Thủy, Phú Thọ với Ba Vì, Hà Nội). Điểm
cuối là ngã ba Hồng Đà, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.
Đoạn đầu sông trên lãnh thổ Việt Nam, sông Đà còn được gọi là Nậm Tè.
Các phụ lưu trên lãnh thổ Việt Nam gồm Nậm Na (ở tả ngạn), Nậm Mức (ở hữu
ngạn).
Sông có lưu lượng nước lớn, cung cấp 31% lượng nước cho sông Hồng và là
một nguồn tài nguyên thủy điện lớn cho ngànhcông nghiệp điện Việt Nam.
Lưu vực có tiềm năng tài nguyên to lớn với nhiều loại khoáng sản quý hiếm,
các hệ sinh thái đặc trưng bao gồm các nguồn sinh vật với mức đa dạng sinh học cao.



B. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN

I .Đọc - hiểu văn bản

1. Hình
sông
: có mấy
- Tác

Theo
em,
giả tượng
đã
tácsửphẩm
dụngĐà
này
những
hìnhhình
ảnh,tượng
biện pháp
nghệnghệ
thuật?
a. Sông
Đàkhắc
hung họa
bạo, một
dữ dằn:
thuật
nào
để
cách
ấn tượng
hình
tượng
Dưới
ngòi
bút
điêu
luyện

của
Nguyễn
Tuân
hình
tượng
con
Sông
Tác
giả đã
sửnước
dụng những hình ảnh, biện pháp nghệ thuật nào để
Hút
*Nước:
conhiện
Sông
Đà
hung
bạo,nétdữtính
dằncách
và Sông
Đà trữ tình?
Đà
lên
với
những
nào?
khắc họa một cách ấn tượng hình+Như
tượng
Đàthảhung
cái con

giếngSông
bê tông
xuốngbạo, dữ
Chỉ ra những chi tiết tiêu biểu (Thảo
luậnbịnhóm
10p)
sông
chuẩn
làm
móng
câu+(Thảo
Từ
dằn và Sông Đà trữ tình? Chỉ ra những chi tiết tiêu biểu
dưới đáy nhìn lên như khối thủy
luận nhóm 10p)
tinh đúc dày, như khối pha lê
xanh…

+Con thuyền nào bị hút xuống thì
trồng ngay cây chuối ngược
=> những cái bẫy tàn độc nguy
hiểm


B. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN

I .Đọc - hiểu văn bản

1. Hình tượng sông Đà :
a. Sông Đà hung bạo, dữ dằn:

•Nöôùc: Ghềnh thác: “dài hàng cây số nước
xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió…”

-> Âm thanh dữ dội
+ thở và kêu như cửa cống cái …, ăc ặc
như rót dầu sôi vào
+ tiếng nước thác gầm réo,như oán
trách, van xin, như khiêu khích giọng
gằn mà chế nhạo….
+ rống lên - như tiếng một ngàn con
trâu mộng trong đám lửa cháy …

=> Sông Đà như một sinh thể có tiếng nói với nhiều cung bậc, sắc thái tâm trạng, cảm xúc những thanh âm cuồng loạn, man dại và hoang dã .


B. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN

I .Đọc - hiểu văn bản

1. Hình tượng sông Đà :
a. Sông Đà hung bạo, dữ dằn:
*Đá : - Bờ đá dựng vách thành …
đúng ngọ mới thấy mặt trời; vách đá
chẹt lòng sông như cái yết hầu…

->Bờ sông hùng vĩ, hiểm trở.

-Thạch trận: chân trời đá- hòn nhỏ, hòn to
từng hàng, từng đám ẩn nấp, mai phục,
rình rập ..chúng sẵn sàng nhổm dậy vồ lấy

thuyền… +Diện mạo:Hòn nào cũng ngỗ
ngược, nhăn nhúm, méo mó…
+Tâm địa:Bày binh bố trận thành nhiều
vòng vây đòi ăn chết con thuyền…

=> Sự hung bạo không chỉ ở diện mạo mà
đặc biệt ở tâm địa hiểm ác.


Bờ đá dựng vách thành


B. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN

I .Đọc - hiểu văn bản

1. Hình tượng sông Đà :
a. Sông Đà hung bạo, dữ dằn:

Tiểu kết:
Với sự quan sát tinh tường, trí tưởng tượng phong phú, sự am hiểu
nhiều lĩnh vực kết hợp với các thủ pháp nghệ thuật so sánh, nhân
hóa sống động và cách miêu tả thiên nhiên của Nguyễn Tuân, con
sông Đà hiện lên thật hùng vĩ,đầy sức sống song hung bạo, dữ dằn con sông như một sinh thể có hồn, có tâm trạng, có tính cách trông như
con thủy quái khổng lồ đang quẫy mình, như kẻ thù số một của con
người Tây Bắc.


B. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN

I .Đọc - hiểu văn bản

1. Hình tượng sông Đà :
a. Sông Đà hung bạo, dữ dằn:
b. Sông Đà thơ mộng, trữ tình:

Tác giả đã sử dụng những hình ảnh, biện pháp nghệ thuật nào để
khắc họa một cách ấn tượng hình tượng con Sông Đà Sông Đà trữ
tình? Chỉ ra những chi tiết tiêu biểu (Thảo luận nhóm 10p)



b. Sông Đà thơ mộng, trữ tình: ( Thảo luận nhóm)
- Hình dáng sông Đà: nhìn từ trên cao:
Con sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình
=> hiền hòa, mềm mại, huyền ảo như mái tóc người thiếu nữ kiều diễm
- Màu sắc nước sông Đà:
Mùa xuân xanh ngọc bích; mùa thu lừ lừ chín đỏ…
=> biến đổi theo mùa, mỗi mùa có một vẻ đẹp riêng
-Cảnh bờ bãi ven sông : chuồn chuồn, bươm bướm bay rợp trời; bờ sông
lặng tờ, nương ngô nhú lên mấy lá ngô non, cỏ gianh đồi núi đang ra những
búp nõn, một đàn hươu cúi đầu ngốn búp cỏ gianh đẫm sương đêm.. .
đàn cá dầm xanh…như bạc thoi rơi .. .
=> hoang sơ, thơ mộng, nhuốm màu cổ tích…


b. Sông Đà thơ mộng, trữ tình:

Tiểu kết:
Tiết tấu nhẹ nhàng, ruỗi ra rất mực êm ả; ngôn ngữ, hình ảnh

chọn lọc, sự quan sát tinh tường, liên tưởng thú vị của
Nguyễn Tuân, con sông Đà lại hiện ra với vẻ đẹp hoang sơ,
nhuốm màu cổ tích, trù phú, tràn trề nhựa sống.


Nguyễn Tuân chứng tỏ
được:
- Sự tài
uyênNguyễn
bác , lịchTuân miêu
Điều
gìhoa,
khiến
lãm .
đầy
hấp
dẫn
và
thú
vị
như
vậy?
-Tình yêu thiết tha đối với
thiên nhiên đất nước.
-Quá trình lao động công
phu, nghiêm túc.
Với ông thiên nhiên là một
tác phẩm nghệ thuật vô song
của tạo hóa

tả được con sông Đà


BÀI TẬP
? Cảm nhận của em về vẻ đẹp của Sông Đà?
? Từ bài học trên theo em làm thế nào để bảo vệ
Sông Đà – tài nguyên thiên nhiên vô cùng quý giá
của đất nước


CHÚC QUÝ THẦY, CÔ GIÁO
SỨC KHỎE
CÁC EM HỌC SINH HỌC TỐT