Bài 39. Máy quang phổ. Các loại quang phổ

KIEÅM TRA BAØI
CUÕ

1

2


TRÌNH BÀY SỰ TÁN SẮC ÁNH
SÁNG, GIẢI THÍCH HIỆN TƯNG
TÁN SẮC ÁNH SÁNG?

Sự tán sắc ánh sáng là sự phân tách
một chùm ánh sáng phức tạp thành
các chùm ánh sáng đơn sắc khác nhau

Giải thích

nh sáng trắng là hỗn hợp của nhiều ánh sáng đơn
sắc, có màu từ đỏ đến tím
Chiết của thuỷ tinh có giảtò khác nhau đối với ánh
sáng đơn sắc có màu khác nhau
Chiết suất của lăng kính càng lớn thì góc lệch càng
lớn. Vì vậy các chùm sáng đơn sắc có màu khác nhau
trong chùm ánh sáng trắng, sau khi khúc xạ qua lăng
kính, bò lệch các góc khác nhau trở thành tách rời
nhau  chùm sáng trắng ló ra khỏi lăng kính bò trải


nh sáng đơn sắc là gì? Thế nào

là ánh sáng trắng?
 nh sáng đơn sắc là ánh
sáng không bò tán sắc mà
chỉ bò lệch khi đi qua lăng kính
 nh sáng trắng là hỗn hợp của
nhiều ánh sáng đơn sắc, có màu
từ đỏ đến tím


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH
2. QUANG PHỔ LIÊN TỤC
3. QUANG PHỔ VẠCH PHÁT XẠ
4. QUANG PHỔ VẠCH HẤP
THỤ
5. PHÂN TÍCH QUANG PHỔ


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH

Máy qang phổ là dụng cụ để
MÁY QUANG
PHỔsáng
CÓ
phân tích chùm

ánh
phức
CÔNG DỤNG GÌ?
tạp thành những thành phần
đơn sắc khác nhau


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH

a.CấuTạo

Máy quang
phổ có câu
tạo như thế
nào?


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH

a.CấuTạo
• ống chuẩn
Tác
dụng tạo ra
trực

• Hệ
chùm tia sáng
tán sắc
•
song
song làm
TácBuồng
dụng
tốisắc
hay chùm F
tán
tiabuồng
sáng song
ảnh
Tác
dụng
song
từ của
L1 L2 tạo ra
khác nhau (S1 , S2…..)
chiếu tới

TKHT L2
Lăng kính
tác dụng
THK L1 Có tác
có tác
dụng
gì?
Lăng

kính
gì L1
TKHT
dụng gì?TKHT L

các ảnh đơn sắc

Của khe F trên kính ảnh. Mổi ảnh có
dạng một vạch màu gọi là vạch quang

Tấm kính
ảnh

2


C
F

J

L

L1


C
S

J

L

L1

P


C
S

J

L

L1

P

L2

F

Quang
phæ


a. Cấu tạo :
 Gồm 3 bộ phận chính:
- Ống chuẩn trực: Gồm thấu kính

hội tụ L1 và khe F tại tiêu diện
L1 .Tạo
ra quang
chùm phổ
tia song song .
Máy
- Lăng kính P: Làm tán sắc chùm tia
hoạt động như
songthế
song
từ L1 chiếu tới thành
nào?
nhiều chùm tia đơn sắc song song.
 - Buồng ảnh: Gồm thấu kính hội tụ
L2 và kính ảnh tại tiêu diện ảnh
của L2 .Thu ảnh quang phổ.


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH

a.CấuTạo
b. Nguyên tắc
hoạt động


C
S

J

L

L1

P

L2

F


b. Hoạt động :
- Nếu nguồn J phát ra áng sáng đơn
sắc có bước sóng λ1, λ2, λ3 … thì
trên kính ảnh F ta thu được các
vạch màu S1, S2, S3 …
- Mỗi vạch màu ứng với một thành
phần ánh sáng đơn sắc do nguồn J
phát ra.
- Tập hợp các vạch màu đó tạo ra
quang phổ của nguồn J.


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH

2. QUANG PHỔ LIÊN
TỤC
ĐỊNH
NGHĨA

Quang phổ liên
Quang phổ
gồm
nhiều
dải
tục do nguồn
màu từphát
đỏ đến
tím, nối
nào phát
liền nhau
ra?một cách liên tục,

được gọi là quang phổ liên
tục


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH
2. QUANG PHỔ LIÊN
TỤC
ĐỊNH

Quang phổ liên tục do
a. Nguồn các nguồn phát ra có
phát
phụ thuộc vào thành
Các chất
rắn,
lỏng và
phần
cấuchất
tạo của
nhữngnguồn
chấtphát
khí hay
ở không?
áp suất
NGHĨA

lớn khi bò nung nóng, phát ra
quang phổ liên tục


C
S

J

L1

L

P

L2

F

Quang
phæ liªn
tôc
5000C

30000C


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH
2. QUANG PHỔ LIÊN
TỤC
ĐỊNH
NGHĨA
a. Nguồn

phát
b.
Tính
chất

Quang phổ liêên tục do các nguồn

phát ra không phụ thuộc vào thành
phần cấu tạo của nguồn phát.
Chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn
phát.
Nhiệt độ của nguồn phát càng cao thì


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH
2. QUANG PHỔ LIÊN
TỤC
3. QUANG PHỔ VẠCH
PHÁT
XẠ nghóa
a. Đònh

Quang phổ vạch
phát
xạ vạch
do màu
Quang phổ gồm
các
nguồn
nàonhau
phát
riêng lẻ,ngăn
cách
bằng

ra và
phát
những khoảng
tối,
đượcragọi là
quang phổ trong
vạch điều
phát điều
xạ
kiện nào?


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH
2. QUANG PHỔ LIÊN
TỤC
3. QUANG PHỔ VẠCH
PHÁT
XẠ nghóa
a. Đònh

Quang phổ vạch
b. Nguồn
phát
xạ
có
phát
Do các chất những

khí, haặc
hơi ở
điểm
gì?ra khi bò
áp suất thấp
phát
kích thích


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH
2. QUANG PHỔ LIÊN
TỤC
3. QUANG PHỔ VẠCH
PHÁT
XẠ nghóa
a. Đònh

b. Nguồn
c.
Tính
phát
chất
Các
nguyên
tố kháctố
nhauhoá
phát học

ra cáckhi
quang
- Mỗi
nguyên
bòphổ
vạch khác nhau về:
kích thích, phát ra các bức xạ
+ số lượng vạch
có bước sóng xác đònh và cho
+ màu sắc, bước sóng của các vạch
một quang phổ vạch phát xạ
+ cường
độđặc
sángtrưng
của các
vật
riêng,
cho
nguyên tố


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH
2. QUANG PHỔ LIÊN
TỤC
3. QUANG PHỔ VẠCH
PHÁT
XẠ nghóa

a. Đònh

b. Nguồn
c.
Tính
phát
chất
Các
nguyên
tố kháctố
nhauhoá
phát học
ra cáckhi
quang
- Mỗi
nguyên
bòphổ
vạch khác nhau về:
kích thích, phát ra các bức xạ
+ số lượng vạch
có bước sóng xác đònh và cho
+ màu sắc, bước sóng của các vạch
một quang phổ vạch phát xạ
+ cường
độđặc
sángtrưng
của các
vật
riêng,
cho

nguyên tố


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH
2. QUANG PHỔ LIÊN
TỤC
3. QUANG PHỔ VẠCH
PHÁT
XẠPHỔ VẠCH
4. QUANG
HẤP
THỤ
a. Quang

phổ hấp thụ của
chất khí hoặc hơiĐiều kiện để có
quang
phổ
vạch
Điều
để
thụtục
được
quang
phổ
vạch
Quangkiện

phổ
liên
thiếu
một
số
hấp
là do
nhiệt
độ
của
đám
khí
hay hơi
vạchthụ
màu
bò chất
khí
(hay
hơi
hấp
thụ
là
gì?
hấp
thụ phải
hơn nhiệt
kim loại)
hấpthấp
thụ được
gọi độ

là của
nguồn
phát vạch
ra quang
phổ
liên
tục khí
quang phổ
hấp
thụ
chủa
(hay hơi) đó


TIẾT 64
- 65

1. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH
2. QUANG PHỔ LIÊN
TỤC
3. QUANG PHỔ VẠCH
PHÁT
XẠPHỔ VẠCH
4. QUANG
HẤP
THỤ
a. Quang

phổ hấp thụ của
chất

hoặc
b. Sự khí
đảo
vạchhơi
quang
phổ (SGK)
C. Quang phổ vạch
hấp
thụ
của
mỗi
Quang
phổ
vạch
hấp
thụ
nguyên tố có có
tínhđặc
chất
đặc
điểm
gì?trưng
cho nguyên tố đó. Vì vậy có thể căn
cứ vào quang phổ vạch hấp thụ để nhận
biết sự có mặt của các nguyên tố đó
trong hỗn hợp hay hợp chất