Bài 27. Phương và chiều của lực từ tác dụng lên dòng điện

Bµi gi¶ng

Ph¬ng vµ chiÒu cña
Lùc tõ t¸c dông lªn
dßng ®iÖn


Nhắc lại kiến thức cũ
Từ

trờng là dạng vật chất tồn tại xung
quanh hạt mang điện chuyển động và
tác dụng lực từ lên hạt mang điện tích
khác chuyển động trong nó.
Khi dòng điện đặt gần một kim nam
châm thì làm cho kim nam châm bị
lệch.
Khi 2 dòng điện đặt gần nhau thì
thấy giữa chúng có sự tơng tác (hút và
đẩy).


C©u hái ®Æt ra

Gi÷a tõ trêng vµ
dßng ®iÖn cã sù t¬ng
t¸c víi nhau nh thÕ
nµo? Vµ biÓu hiÖn cô
thÓ nh thÕ nµo?

Ph¬ng vµ chiÒu cña lùc
tõ
t¸c dông lªn d©y dÉn
mang dßng ®iÖn.
 ThÝ

nghiÖm
 Ph¬ng cña lùc tõ
 ChiÒu cña lùc tõ
.


1. Thí nghiệm xác định
lực từ tác dụng lên dòng
điện
Dụng cụ thí nghiệm
1

nam châm hình móng ngựa.
1 khung dây dẫn điện đợc nối với
1 nguồn điện (không đợc vẽ trong
hình).
1 cân thăng bằng và quả cân.
Đợc bố trí nh sau:


ThÝ nghiÖm vÒ lùc tõ
t¸c dông lªn dßng ®iÖn

C

D
D

C
I

A
A

I

S

N

B
B


2.Phươngưcủaưlựcưtừưtácưdụngư
lênưdòngưđiện

Kết luận thứ nhất

Khi dây dẫn có dòng điện
chạy qua đợc đặt trong từ
trờng, từ trờng sẽ tác dụng
lên dây dẫn một lực. Cụ
thể trong thí nghiệm

trên, từ trờng làm lệch
cân thăng bằng.


Ph¬ng cña lùc tõ

N
B I
S

F


Từ

trờng do nam châm tạo ra là
từ trờng đều theo phơng ngang.
Đặt khung dây vuông góc với các
đờng cảm ứng từ. Theo phơng
ngang.
Khung dây bi kéo khỏi vị trí nh
ng không bị lệch khỏi mặt
phẳng chứa khung dây.


Kết luận thứ hai
Lực từ tác dụng lên dây
dẫn mang dòng điện có
phơng vuông góc với
mặt phẳng chứa đoạn

dây dẫn và đờng cảm
ứng từ ti im kho sỏt .


3 ChiÒu cña lùc tõ t¸c dông
lªn dßng ®iÖn

Dßng ®iÖn ch¹y tõ A tíi
B
F

C

D
D

C
I

A
A

I

S

N

B
B

ChiÒu cña lùc tõ
Dßng ®iÖn ch¹y tõ B tíi
A
F

D

C

D

C
I

A

I

A

S

N

B
B

Khi ta thay ®æi chiÒu cña
dßng ®iÖn ch¹y trong d©y
dÉn (hoÆc ®æi chiÒu tõ tr
êng) th× c©n bÞ lÖch theo h
íng ngîc l¹i.
§iÒu ®ã chøng tá lùc tõ t¸c
dông lªn d©y dÉn còng bÞ
®æi chiÒu.


Kết luận thứ ba
Chiều của lực từ tác dụng lên
một đoạn dây dẫn có liên quan
với chiều của dòng điện trong
đoạn dây đó và chiều đờng
cảm ứng từ của từ trờng gây
ra lực từ.
Cụ thể chiều của dòng điện đ
ợc xác định theo quy tắc bàn
tay trái.


Quy tắc bàn tay trái
Đặtư bànư tayư tráiư duỗiư
thẳngư đểư choư cácư đư
ờngưcảmưứngưtừưxuyênư
vàoư lòngư bànư tayư vàư
chiềuư từư cổư tayư đếnư
ngónư tayư trùngư vớiư
chiềuưdòngưđiện.ưKhiư

đóư ngónư tayư cáiư choãiư
raư 900ư sẽư chỉư chiềuư
lựcư từư tácư dụngư lênư
dòngưđiện

F
I

B


Bài

giảng đến đây là kết thúc.
Xin chân thành cảm ơn thầy cô
và các em đã theo dõi.

Ngời thực
hiện