Bài 11. Phương pháp giải một số bài toán về toàn mạch

Kiểm tra bài cũ
Có mấy cách cơ bản ghép nguồn điện thành bộ ?
Viết công thức tính suất điện động và điện trở trong của bộ
nguồn trong mỗi cách ghép đó.
-Có ba cách ghép cơ bản: ghép nối tiếp, ghép song song
và ghép hỗn hợp đối xứng
-Nối tiếp:

ξb = ξ1 + ξ 2 + ... + ξ n
rb = r1 + r2 + ... + rn

-Song song:

ξ b = ξ ; rb =

-Hỗn hợp đối xứng:

r
n

mr
ξb = mξ ; rb =
n


Bài 11: Phơng pháp giải một số bài toán về
toàn mạch

I. Nhng lu ý trong phng phỏp gii.
-Khi gii bi toỏn v ton mch ngi ta thng tri qua

4 bc c bn :


+Bước 1: Nhận dạng bộ nguồn ξ = ? r = ?
b
b
+Bước 2: Nhận dạng và phân tích mạch ngoài (mạch điện trở)

RN = ?
* Nguyên tắc 1: Phải phân tích mạch điện từ đoạn mạch
nhỏ đến đoạn mạch lớn.
+Bước 3: Áp dụng ĐL Ôm cho toàn mạch:

ξb
I=
RN + rb

+Bước 4: Tính các đại lượng khác: U, I, P,A….
* Nguyên tắc 2: Phải tính U, I từ đoạn mạch lớn đến đoạn
mạch nhỏ .
* Nguyên tắc 3: Ưu tiên tính đại lượng “bằng” trước.


II. Bài tập ví dụ.
Bài tập 1: Một mạch điện như hình vẽ, trong đó nguồn điện
có suất điện động ξ1 = ξ 2 =16V; điện trở trong r1= r2= 1 Ω.
Các điện trở R1= 15Ω; R2= R3= 30Ω.
a) Tính điện trở RN của mạch ngoài.
b) Tính cường độ dòng điện chạy qua nguồn điện. Hiệu điện
thế mạch ngoài

c)Tính hiệu điện thế, cường độ dòng điện trên từng điện trở.

ξ 2 , r2

ξ1 , r1
R2

R1

R3


II. Bài tập ví dụ.
Bài tập 2: Một mạch điện có sơ đồ như hình vẽ, trong đó
nguồn điện có suất điện động ξ= 12,5V; r = 0,4Ω; bóng đèn Đ1
ghi 12V- 6W. Bóng đèn Đ2 ghi 6V- 4,5W, Rb là biến trở.
a) Chứng tỏ rằng khi điều chỉnh biến trở Rb= 8Ω thì đèn Đ1
và Đ2 sáng bình thường.
b) Tính công suất nguồn và hiệu suất của nguồn điện khi đó.
c) Sử dụng mạch điện trên trung bình mỗi ngày 5giờ. Tính số
tiền điện phải trả trong 1tháng (30ngày). Biết giá điện là
700đ/ 1số điện.
ξ,r
Đ1

Rb

Đ2

II. Bài tập ví dụ.
Bài tập 3: Có tám nguồn điện cùng loại cã suất điện động ξ
=1.5V; điện trở trong r = 1Ω. Mắc các nguồn này thành bộ
nguồn hỗn hợp đối xứng gồm hai dãy song song để thắp sáng
bóng đèn loại 6V- 6W. Coi rằng bóng đèn có điện trë như khi
sáng bình thường.
a) Vẽ sơ đồ mạch điện kín gồm bộ nguồn và bóng đèn mạch
ngoài.
b) Tính cường độ dòng điện thực sự chạy qua bóng đèn và
công suất của bóng đèn khi đó.
c) Tính công suất bộ nguồn, công suất mỗi nguồn trong bộ và
hiệu điện thế giữa hai cực mỗi nguồn


ξ,r ξ,r ξ,r ξ,r

ξ,r ξ,r

ξ,r

§

ξ,r