Bài 11. Phương pháp giải một số bài toán về toàn mạch

MÔN: VẬT LÝ
GV: MẠNH THỊ LAN ANH


KIỂM TRA BÀI CŨ
• Viết công thức tính suất điện động và điện động
và điện trở trong của bộ nguồn gồm n nguồn
mắc nối tiếp, mắc song song ?
• Viết các công thức tính

I= ? ; E= ?; UN =?; Ang =?; Png = ?
Bộ nguồn ghép nối tiếp: ξ b = ξ1 + ξ 2 + ... + ξ n
rb = r1 + r2 + ... + rn

• Bộ nguồn ghép song song:

ξb = ξ1 = ξ 2 = ..... = ξ

rb

r
=
n


BÀI 11: PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỘT SỐ
BÀI TOÁN VỀ TOÀN MẠCH

I. Những lưu ý trong phương pháp giải.

-Khi giải bài toán về toàn mạch người ta thường trải qua

4 bước cơ bản :


+Bước 1: Nhận dạng bộ nguồn

ξ b = ? rb = ?

+Bước 2: Nhận dạng và phân tích mạch ngoài (mạch điện trở)

RN = ?
* Nguyên tắc 1: Phải phân tích mạch điện từ đoạn

mạch nhỏ đến đoạn mạch lớn.
+Bước 3: Áp dụng ĐL Ôm cho toàn mạch:I =

ξb
RN + rb

+Bước 4: Tính các đại lượng khác: U, I, P,A….
* Nguyên tắc 2: Phải tính U, I từ đoạn mạch lớn

đến đoạn mạch nhỏ .
* Nguyên tắc 3: Ưu tiên tính đại lượng “bằng”
trước.


BÀI 11: PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỘT SỐ
BÀI TOÁN VỀ TOÀN MẠCH

Hoàn thành câu C1

a

I = I1 = I 2 = ....I n

b

RN = R1 + R2 + R3

c

U = U1 + U 2 + U 3


BÀI 11: PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỘT SỐ
BÀI TOÁN VỀ TOÀN MẠCH

Hoàn thành câu C2

a
b
c

U = U1 = U 2 = ....U n

I = I1 + I 2 + I 3
1
1
1

1
=
+
+
R R1 R2 R3


BÀI 11: PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỘT SỐ
BÀI TOÁN VỀ TOÀN MẠCH

Bài tập 1
a. Điện trở mạch ngoài
b. Dòng điện qua mạch

RN = R1 + R2 + R 3 =18Ω
ξ
I=
= 0,3 A
RN + r

U
=
I
.
R
=
1
,
5
V

1
1
c.Hiệu điện thế giữa hai đầu R1


BÀI 11: PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỘT SỐ
BÀI TOÁN VỀ TOÀN MẠCH
Bài tập
Bài tập 2: Cho sơ đồ
mạch điện kín như
hình vẽ: Trong đó
mỗi nguồn có

D

A

ξ = 3.3 V , r = 0.06 Ω

R

1

B
b1

C
D

2

R

b2

Trên đèn bóng Đ1 có ghi 6V – 3W; bóng đèn
Đ2 ghi 2.5V – 1.25W. Điều chỉnh
và
b2
b1
sao cho Đ1 và Đ2 sáng bình thường.

R

1. Tính giá trị

R

b1

và

R

b2

R

?

2. Tính công suất của bộ nguồn và hiệu suất của bộ nguồn khi đó?


BÀI 11: PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỘT SỐ
BÀI TOÁN VỀ TOÀN MẠCH
Hướng dẫn và giải:
1. Suất điện động và điện trở trong của bộ nguồn:

ξ

b

= 2ξ = 6,6 V ; r b = 2r = 0,12 Ω

- Cường độ định mức và điện trở của bóng đèn 1:

I

dm1

=

P
U

dm1

= 0, 5 A;

dm1

R

d1

=U

P

2
dm1

= 12Ω

dm1

- Cường độ định mức và điện trở của bóng đèn 2:

I

dm 2

=

P
U

dm 2
dm 2

= 0, 5 A;

R

d2

=U

P

2
dm 2
dm 2

= 5Ω


BÀI 11: PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỘT SỐ BÀI TOÁN VỀ
TOÀN MẠCH

Hướng dẫn và giải:
I =I ;I =I =I
- Để đèn sáng bình thường thì:
U =U =U =U
1

dm1

BC

- Khi đó:

U

AC

2

1

2

I = I + I = I + I = 1A = I = I
BC

dm1

dm 2

1

2

= I AC * R AC = ξ − I AC*r b = 6,48V

U

b

⇒ U AB = U AC −U BC = 0,48V

⇒ R AB = R b1 = U AB = 0, 48Ω
I

AB

và:

Rb 2

dm 2

Rb 2

dm1

= 6V

=
I
AC

= U BC −U dm 2 = 3,5V

⇒ R b 2 = U b 2 = 7Ω

I

2

BÀI 11: PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỘT SỐ
BÀI TOÁN VỀ TOÀN MẠCH
Hướng dẫn và giải:
2. Công suất của bộ nguồn:

P

bng

= ξ * I = 6,6 W
b

- Hiệu suất của bộ nguồn:
6, 48
U
R
AC
AC
H b = ξ = + = 6, 6 ≈ 98, 2%
R AC r b
b


BÀI 11: PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỘT SỐ
BÀI TOÁN VỀ TOÀN MẠCH
Bài tập củng cố
BT1: Một nguồn điện có suất điện động ξ , điện trở trong r, mắc
nối tiếp với điện trở ngoài R = r, thì cường độ dòng điện trong
mạch là I. Nếu thay nguồn điện trên bằng 3 nguồn điện (mỗi
nguồn có ξ , r như ban đầu) và mắc nối tiếp thì cường độ dòng

điện trong mạch là:
A. 1,5 I

B. 2 I

C. 2,5 I

D. 3 I


BÀI 11: PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỘT SỐ
BÀI TOÁN VỀ TOÀN MẠCH
Bài tập củng cố
BT2: Một nguồn điện có suất điện động ξ , điện trở trong r, mắc
nối tiếp với điện trở ngoài R = r, thì cường độ dòng điện trong
mạch là I. Nếu thay nguồn điện trên bằng 3 nguồn điện (mỗi
nguồn có ξ , r như ban đầu) và mắc song song thì cường độ
dòng điện trong mạch là:
A. 1,5 I

B. I/3

C. I/4

D. I


BÀI 11: PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỘT SỐ
BÀI TOÁN VỀ TOÀN MẠCH

Cũng cố - dặn dò
1.Về nhà làm các bài tập sgk 1,2,3
trang 62
2. Hai tiết sau sữa BT và ôn tập
chương 2