Bài 10. Ghép các nguồn điện thành bộ

Kiểm tra bài cũ
 Phát biểu và viết biểu thức của định luật Ôm cho
toàn mạch?
Cường độ dòng điện chạy trong mạch điện kín tỉ lệ thuận với
suất điện động của nguồn và tỉ lệ nghịch với điện trở toàn
phần của mạch đó.
E

I=

RN + r

 Viết biểu thức của hiệu điện thế ở hai đầu mạch
ngoài là điện trở R?
R

UAB = IR

A

B


Bài 10


I. Đoạn mạch chứa nguồn điện
(nguồn phát điện)
Xét một mạch điện kín
đơn giản sau:

E, r
A

R

R1

Viết biểu thức liên hệ
giữa
E =suất
I(R1điện
+ R động
+ r) E
vớiEcường
⇔
= IR1độ
+ Idòng
(R + điện
r) I
và các điện trở r, R, R1?

B


Mạch điện kín này bao gồm hai đoạn
mạch:

E, r
A

R
B

R1

- Đoạn mạch chứa nguồn và điện trở R
E=> I =
=U?
= E – I(R + →
AB

UAB
r)
E -của
UABhiệu
R +điện thế
Hãy viết hay
biểu thức
I
r
UAB cho=đoạn mạch
chứa
nguồn?
RAB

- Đoạn mạch chứa điện trở R1
UAB = IR1

Hãy viết biểu thức của hiệu điện thế
UAB cho

UBAđoạn
= -mạch
IR1 chứa R1?

E, r

R

A

B

R1
A

B


Chú ý: Khi viết biểu thức của hiệu điện thế UAB
- Nếu đi theo chiều từ A đến B mà gặp cực dương của
nguồn điện trước thì s.đ.đ được lấy giá trị dương và
ngược lại.
A

I

E, r

R
B

- Nếu đi theo chiều từ A đến B trùng với chiều dòng
điện thì độ giảm điện thế lấy giá trị dương và ngược
lại.

VD: UAB = E - IR – Ir

UBA = IR + Ir – E


Ví dụ: Cho đoạn mạch AB như hình vẽ:
Viết công thức tính hiệu điện thế UAB
Áp dụng bằng số với
E = 6V; I = 0,5A; r = 0,3Ω
R = 5,7Ω
Lời giải
UAB = - E + I(R + r)
UAB = - 6 + 0,5(0,3 + 5,7) = - 3V

E, r
A

R
B


II. Ghép các nguồn điện thành bộ
1. Bộ nguồn nối tiếp:
Bộ nguồn ghép nối tiếp là bộ
nguồn trong đó cực âm của

nguồn
nối với
Thế trước
nào làđược
bộ nguồn
cực dương
củatiếp
nguồn
ghép nối
? tiếp
sau thành dãy liên tiếp

E1, r1 E2, r2

En, rn

a) A

B
E1, r1 E2, r2

En, rn

b) A

-Suất điện động của bộ nguồn: E b =E1 +E2 + ........... +En
- Điện trở trong của bộ nguồn: rb = r1 + r2 + .............. + rn
-Nếu có n nguồn giống nhau mắc nối tiếp thì:

Eb = nE ; rb = nr

B


2. Bộ nguồn song song:
- Bộ nguồn ghép song là bộ nguồn
trong đó cực dương của các
nguồn nối vào cùng một điểm A,
cực âm của các nguồn được nối
Thế nào là bộ nguồn
vào cùng
một điểm B.
ghép song song ?

E, r
E, r

- Suất điện động của bộ nguồn:

Eb = E
- Điện trở trong của bộ nguồn:

B

A

r
rb =
n

E, r


3. Bộ nguồn ghép hỗn hợp đối xứng:
- Bộ nguồn gồm n dãy
ghép song song, mỗi
dãy có m nguồn nối tiếp.

E, r

E, r

E, r

A

- Suất điện động của bộ
nguồn:
Eb = mE

mr Hãy thiết lập công
- Điện trở trong: rb =
n thức tính suất điện

động và điện trở
trong của bộ nguồn.

B

CỦNG CỐ
GHÉP CÁC NGUỒN ĐiỆN THÀNH BỘ
E, r

I. Đoạn mạch chứa nguồn điện:
E - UAB
I
=
RAB

R

A

B

II. Ghép các nguồn điện thành bộ
Ghép song song

Ghép nối tiếp
E1, r1 E2, r2
A

En, rn

E, r
B

E b =E1 +E2 + ...........
+En

rb = r1 + r2 + .............. + rn

Eb = E

r
rb =
n

E, r
B

A
E, r


BÀI TẬP ÁP DỤNG
giống nhau
nhau,
Câu
1 Một
Câu 2
Một bộ
bộ nguồn
nguồn gồm
gồm 6
6 nguồn
acquy giống

mỗi
suất

điệnsong,
độngmỗi
2V và
mắc nguồn
thành 2códãy
song
dãyđiện
có 3
trở
trong
ghép
tiếp.có
Suất
acquy
nối1Ω
tiếp.
Mỗinối
acquy
suấtđiện
điệnđộng
và
điện
củatrở
bộtrong
nguồn
động
E trở
= 2Vtrong
và điện
r =là:

1Ω. Suất
điện động và điện trở trong của bộ nguồn
là:6V; 6Ω
A.
A. Eb = 12V; rb = 6ΩA
B
B. 12V; 6Ω
B. Eb = 6V; rb = 1,5Ω
C. 12V; 12Ω
A
B
C. Eb = 12V; rb =
D. 6v; 12Ω
3Ω
D. Eb = 6V; rb = 3Ω