Bài 9. Định luật Ôm đối với toàn mạch

Giáo viên: Nguyễn Ngọc Vinh
Trường THCS & THPT Dương Văn An


Câu 01

BÀI CŨ

Công của dòng điện là gì ? Hãy
phát biểu đònh luật Jun-Lenxơ.

Trả
lời
Cơng của dòng điện chạy qua một đoạn mạch là

cơng của lực điện làm di chuyển điện tích tự do trong
đoạn mạch và bằng tích của hiệu điện thế giữa hai
đầu đoạn mạch với cường độ dòng điện và thời gian
dòng điện chạy qua đoạn mạch đó.
A = q.U = U.I.t


BI C
Caõu 02
- Phỏt biu ni dung ca nh lut bo ton v chuyn
húa nng lng?

Traỷ
lụứi lng khụng t nhiờn sinh ra cng khụng t
- Nng
nhiờn mt i m ch chuyn húa t dng ny sang dng

khỏc hoc truyn t vt ny sang vt khỏc. Trong mt h
kớn nng lng l i lng c bo ton.


BÀI CŨ
Caâu 03
- Phát biểu nội dung của định luật ôm đối với đoạn
mạch?

Traû
- lôøi
Cường độ dòng điện trong đoạn mạch tỉ lệ thuận với
hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch và tỉ lệ nghich với
điện trở của đoạn mạch đó.

A

I

R

B



Toàn mạch là mạch điện kín mạch gồm nguồn điện
có suất điện động ξ và điện trở trong r, còn RN là điện trở
tương đương của mạch ngoài.

ξ,r

I

A B

R


I. THÍ NGHIỆM

- Xét mạch điện có sơ đồ như hình vẽ
A

A
R

V

B

K

R0

C


I. THÍ NGHIỆM
- Khảo sát sự phụ thuộc của dòng điện qua mạch và hiệu điện thế mạch
ngoài.

A

A
R

V

B

K

R0

C


I. THÍ NGHIỆM

- Kết quả thí nghiệm:
I(A)
UAB(V)

0,0
1,50

0,1
1,45

0,2
1,39

0,3
1,35

0,4
1,29

0,5
1,25

Từ kết quả thí nghiệm ta
vẽ đồ thị sự phụ thuộc của
cường độ dòng điện vào
hiệu điện thế mạch ngoài


I. THÍ NGHIỆM

- Kết quả thí nghiệm:
I(A)
UAB(V)

0,0
1,50

0,1
1,45

0,2
1,39

0,3
1,35

0,4
1,29

0,5
1,25

U(V)

- Đồ thị:

Qua đồ thị
hãy viết biểu
thức liên hệ
giữa U ngoài
và I ?

1,55
1,50

1,40

1,30

1,20

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

I (A)


II. ĐỊNH LUẬT ƠM ĐỐI VỚI TỒN MẠCH

- Nhận xét:
Vì đồ thò là đoạn thẳng có hệ số góc
âm, nên ta có thể viết :

UN = b – a.I , với b = 1,5 V, nghóa là ta
có :b = ξ.
Do đó:

U N = ζ − a.I


II. ĐỊNH LUẬT ƠM ĐỐI VỚI TỒN MẠCH
Nếu gọi UN = I.RN là hiệu điện thế mạch
ngoài, khi đó ta có :

ξ = IR + a.I

Hệ số a có cùng đơn vò đo như điện trở, nên
ta có thể kết luận a chính là điện trở trong r
của nguồn.
Do đó:
ξ = IRN + Ir

⇒ UN = ξ - I.r
Hiệu điện thế mạch ngoài cũng là hiệu
điện thế UAB giữa cực dương và cực âm của
nguồn điện.
Nếu điện trở trong của nguồn điện rất nhỏ,
không đáng kể ( r ≈ 0), hoặc mạch hở ( I = 0),


II. ĐỊNH LUẬT ÔM ĐỐI VỚI TOÀN MẠCH

- Từ công thức:

ξ
ξ = I(R + r)⇒ I =
R +r

Cường độ dòng điện chạy trong mạch điện kín tỉ
lệ thuận với suất điện động của nguồn điện và tỉ lệ
nghich với điện trở toàn phần của đoạn mạch đó.


CŨNG CỐ
+ Tích của cường độ dòng điện và điện trở được gọi là độ
giảm điện thế.

+ Biểu thức định luật Ôm toàn mạch:

ξ
I=
R +r

+ Cường độ dòng điện chạy trong mạch điện kín tỉ lệ thuận với
suất điện động của nguồn điện và tỉ lệ nghich với điện trở toàn
phần của đoạn mạch đó.
+ Nếu điện trở trong của nguồn rất nhỏ (r = 0) hoặc mạch hở
(I = 0) thì U = ξ


Về nhà: Vận dụng định luật
Jun-Len xơ và định luật bảo
toàn năng lượng, thiết lập
mối liên hệ giữa suất điện
động (E) của nguồn điện với
cường độ dòng điện (I)trong
mạch và điện trở (R, r) của
của mạch điện.

A

A
R

V

B

K

R0

C


CŨNG CỐ

E = 2V, r = 0,1
I

Câu 1.
Biểu thức tính hiệu điện thế
giữa hai cực của nguồn điện
trong hình vẽ bên là:

R = 100 

E
r
A). U =
R+r

E
R
B). U =
R- r

E
C). U =
r
R- r

E
R =1,98 (V).
D). U =
R+r


CŨNG CỐ
Làm việc cá nhân giải bài tập 5
trong sách giáo khoa.

E,r
I

Lược giải:
R
- Hiệu điện thế giữa hai cực của
nguồn điện cũng là hiệu điện thế giữa hai đầu mạch ngoài do đó. Áp
dụng định luật Ôm cho đoạn mạch chỉ chứa điện trở thuần ta có:

U 8, 4
I= =
= 0, 6(A).
R 14
- Áp dụng định luật Ôm cho toàn mạch ta xác định được suất điện
động của nguồn điện bằng:

E = U + Ir = 8,4 + 0,6.1 = 9 (V)


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1) Vận dụng định luật Jun-Len xơ và định luật bảo toàn năng
lượng, thiết lập mối liên hệ giữa suất điện động (E) của nguồn
điện với cường độ dòng điện (I) trong mạch và điện trở (R, r) của
của mạch điện.
2). Tìm hiểu nội dung muc III (trang 53).
3). Giải các bài tập trong sách giáo khoa
4) Chuẩn bị nội dung những thắc mắc và những kiến thức cơ bản
cùng với các bài tập đã hoàn thành để chuẩn bị cho tiết bài tập tiếp
theo.