Bài 35. Các tác dụng của dòng điện xoay chiều - Đo cường độ và hiệu điện thế xoay chiều

Dòng điện một chiều
có các tác dụng nào?
- Tác dụng nhiệt
- Tác dụng từ
- Tác dụng quang học
- Tác dụng hóa học
- Tác dụng sinh lí

Vậy dòng điện
xoay chiều có các
tác dụng nào? Có
gì giống và khác
với dòng điện một
chiều?


Các tác dụng của dòng điện xoay chiều

K
~

Hãy quan sát kỹ các thí nghiệm
của giáo
Tác
Tác viên
Tác
nhiệt
quang
dụng
....................
dụng

........................
dụngtừ.................
......
.
Bóng đèn bút thử
Ngoàiđiện
ra còn
có tác
dụng sinh lí,
phát
sáng
tác dụng hóa học.


Tác dụng từ của dòng điện một chiều
- +

K

Đổi chiều
dòng điện

+ -

K

Hút
Khi đổi
mộtchiều
cực dòng điện thìĐẩy

lựcmột
từ của
cực
thanh
dòng điện
namtác dụng lên một
cực nam
của
thanh
đổi chiều
thanh
châmnam châm cũng ....................
châm


-

Tác dụng từ
của dòng điện
xoay chiều

+

~
K

Hãy dự đoán hiện
tượng xẩy ra với
thanh nam châm
khi đóng khóa K?

Một từ
cựccủa
củadòng
thanhđiện
nam xoay chiều tác
Lực
châmlên
bị hút,
liên tục
đổi chiều
dụng
namđẩy
châm
liên tục..................


Nguồn điện
một chiều
.................................
1
-

2
+

K

Nguồn điện
xoay

chiều
.................................

~
K


K

Mạch
điện xoay
chiều

~

Đo cường độ dòng điện và
hiệu điện thế của mạch điện
xoay chiều như thế nào?


Quan sát thí nghiệm sau:

Vôn kế chỉ
6V
2

1

0

0,2

-

V

3

Ampe kế
chỉ 0.24A

3

0,4
0,6

15

2

1

0

0,2

-

3

0,4

V

0,6

0,6

3


Đổi chiều
dòng
điện
2

1

0

0,2

-

0,4

V

3

Hãy
dự
đoán
Kim quay ngược chiều
hiện hồ
tượng
kim đồng
(rất dễ
xảy ra
với kim
3
gây
hỏng
dụng
cụ
đo)
0,6
của vôn kế và
ampe kế?
15

2

1

0

0,2

- -

3

0,4

V

0,6

0,6

3


Thay bằng
nguồn điện
xoay chiều
6V

Hãy dự đoán
hiện
tượng
Kim
của
ampe
kế và
2
1
xảy
ra

với
kim
vôn
kế
không
quay
3
0,
4
0,2
của
vôn
( đều
chỉ kế
số và
0)
0,6
V
ampe
Ampe kế và vôn
kế kế?
một chiều

0

AC
~

-

không sử dụng được với
15
3
dòng
điện xoay1 chiều.
2
3
Vậy dùng dụng
cụ0,2gì đây?
0
0,4
V

- -

0,6

0,6

3


Vôn kế chỉ
7V
22

11

00

,2,2
00

33

0,0,44

VV

0,06,6

chỉ 0.26A

AC
-*

312

Hãy dự đoán hiện
tượng xảy ra với
kim của vôn kế
Ampe kế
và ampe kế?

15
36

Thay bằng vôn kế và
ampe kế xoay chiều
(kí hiệu AC hay ~)

2 2

1 1

0 0

0,20,2

- -

3 3

0,40,4

AV

1
0,6

0,60,6

5
3


Đổi hai
đầu phích
cắm vào ổ
lấy điện 1

0

0,2

Vôn kế
chỉ 7V
2
3

0,4

V

0,6

AC

*

12

Ampe kế
chỉ 0.26A

36

Hãy dự đoán hiện
tượng xảy ra với
kim của vôn kế và
ampe kế?

2

1

0

0,2

3

0,4

A

1

0,6

5


Bảng kết quả đo
Nguồn
điện 1
chiều

I (A)

U (V)

0.24

6

<0

<0

0

0

Dùng ampe kế và vôn kế xoay chiều
có kí hiệu AC (hay ~)

0.26

7

Đổi hai đầu phích cắm vào ổ lấy điện

0.26

7

Dùng ampe kế và vôn kế 1 chiều
Đổi chiều dòng điện

Thay bằng nguồn điện xoay chiều

(vẫn dùng ampe kế và vôn kế một chiều)
Nguồn
điện
xoay
chiều

Đohai
cường
độ dòng
điện
và hiệu
điện
Đổi
đầu phích
cắm vào
ổ lấy
điện thì
kết thế
quả
không
thay
đổi (1)...................................
kế xoay
chiều
đo(4)...........................,
khiampe
mắc ampe
kế xoay
chiều
xoay

chiều
bằng
xoay chiều
và vôn
xoay
vào mạch
vônchiều
kế xoay
chiềuđiện(5).....................
vàkế
(2).................................có
kí hiệu
là
không cần phân
biệt
ACchốt
(hayâm,
~) chốt dương.
(3)...................


I

U

Nguồn Dùng ampe kế và vôn kế xoay 0.24 7
chiều có kí hiệu AC (hay ~)
điện
xoay Đổi hai đầu phích cắm vào ổ
0.24

7
chiều
lấy điện
Các số đo này chỉ giá trị hiệu dụng của hiệu
Cường
độ chiều
dòngvà
điện
và hiệu
điện
điện
thế xoay
cường
độ dòng
điện
thếchiều.
của dòng
xoay
luôn có
xoay
Nghĩa điện
là dòng
điệnchiều
xoay chiều
cường
3Avậy
khi chạy
quađo
1 dây
biến độ

đổi,
các số
nàydẫn
chỉtỏa
giára 1
nhiệt lượng bằngtrị
nhiệt
lượng khi cho dòng
nào?
điện 1 chiều có cường độ 3A chạy qua dây
dẫn đó trong cùng một thời gian.


Dòng điện Dòng điện
xoay chiều một chiều
Cường độ dòng điện (I)

3A

3A

Điện trở của dây dẫn (R)

30Ω

30Ω

10

10

2700J

2700J

Thời gian dòng điện chạy
qua dây dẫn (t: giây)
Nhiệt lượng tỏa ra (Q)

Ta nói rằng I = 3A là cường độ dòng điện
hiệu dụng của dòng điện xoay chiều (hay
gọi tắt là cường độ dòng điện xoay chiều)


Nhiệt

Quang

Sinh lí
Hóa học

Từ

Các
tác dụng

Dòng điện
xoay chiều
Đo U
Vôn kế

xoay chiều

Kí hiệu AC
(hay ~)

Lực từ tác
dụng lên
nam châm
liên tục đổi
chiều

Đo I
Ampe kế
xoay chiều


Vận dụng
C3: lời:
một Sáng
bóng đèn
ghi 6VLần
Trả
nhưcónhau.
Vì3W.
hiệu
lượt
mắc
vào
mạch
điện

1
chiều
rồi
vào
điện thế hiệu dụng của dòng điện
mạch điện xoay chiều có cùng hiệu điện
xoay chiều tương đương với hiệu
thế 6V. Trường hợp nào đèn sáng hơn?
điện thế của dòng
điện
một
chiều
Tại sao?
có cùng hiệu điện thế 6V.


Củng cố bài học
Câu 1: Dòng điện xoay chiều có các tác dụng:
a. nhiệt, quang, từ.
b.nhiệt, quang, từ, sinh lí, hóa học .
c. quang, sinh lí, từ.
d.nhiệt, từ, hóa học, sinh lí .
Đúng
rồi,
chúc
mừng
bạn!
Rất
tiếc,
sai rồi!

Rất tiếc,
Rấtsai
tiếc,
rồi!
sai
rồi!


Củng cố bài học
Câu 2: Cho dòng điện chạy qua nam châm
điện. Nếu nam châm điện đẩy, hút thanh
nam châm liên tục thì dòng điện đó là:
a. dòng điện một chiều .
b.dòng điện xoay chiều .

Đúng
Rất
tiếc,rồi,
sai chúc
rồi! mừng bạn!


Củng cố bài học
Câu 3: Để đo cường độ và hiệu điện thế xoay
chiều ta dùng ampe kế và vôn kế:
a. một chiều kí hiệu DC (hay -) .
b.một chiều kí hiệu AC (hay ~) .
c. bất kì, không phân biệt AC hay DC .
d.xoay chiều kí hiệu AC (hay ~) .
Rất tiếc, sai rồi!

ĐúngRất
rồi,tiếc,
chúc
mừng
sai
rồi! bạn!
Rất tiếc, sai rồi!


Dặn dò
• Học thuộc phần ghi nhớ SGK/97
• Làm câu C4 (SGK/97) và bài tập 35.1 đến
35.5 trong SBT.
• Đọc phần có thể em chưa biết.
• Đọc trước bài 36: Truyền tải điện năng đi
xa và ôn lại các công thức tính công suất
điện, công thức tính điện trở của dây dẫn,
định luật Jun- Lenxơ.

Chúc các em mạnh khỏe và học giỏi!