Bài 29. An toàn khi sử dụng điện

Câu 1 : Nêu các tác dụng của dòng điện ? Tại
sao nói dòng điện có tác dụng nhiệt ?
Các tác dụng của dòng điện là tác dụng nhiệt,
tác dụng phát sáng, tác dụng từ, tác dụng hoá
học, tác dụng sinh lí .
Câu 2 :Nêu những hiểu biết của em về chiếc
cầu chì?
Chì có nhiệt độ nóng chảy thấp khi mạng điện
trong nhà hoạt động bình thøng dây chì có nóng
lên nhưng không đạt đến nhiệt độ nóng chảy
của chì, dây chì vẫn là vật dẫn điện tốt. Nhưng
khi có hiện tïng đoản mạnh (chập điện) , dòng


Bài 29:

An toàn khi sử dụng điện

Cuộc sống có điện thật ích lợi, thuận tiện và văn minh. Nhưng nếu
sử dụng điện không an toàn có thể gây thiệt hại như cháy, nổ và
nguy hiểm tới tính mạng con người. Vậy sử sụng điện như thế nào là
an toàn?


Bài 29:

An toàn khi sử dụng điện

I. Dòng điện qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm:
1. Dòng điện có thể đi qua cơ thể người:
Nhớ lại thí nghiệm với bút thử điện ở bài 22

C1: Tay cầm bút thử điện phải như thế nào thì bóng đèn của bút thử
điện sáng?
Tay ta phải chạm vào quoai bút ( đầu bút ) bằng kim loại.
Lắp mạch điện với mô hình “người điện” như hình 29.1, một đầu
của bóng đèn pin nối với “người điện”, đầu kia của đèn ở phía sau
người điện nối vào chốt 1.
Đóng công tắc, chạm đầu 2 vào bất cứ chổ nào của “người điện” và
quan sát bóng đèn. Và nhận xét vào câu dưới đây:
đi qua
Dòng điện có thể …………..cơ
thể ngườiTay
khichạm
chạmvào
vào
đầumạch
bất kỳ trí nào của cơ thể.
điện tại …………vị
bút bằng kim loại.


Bài 29:

An toàn khi sử dụng điện

I. Dòng điện qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm:
1. Dòng điện có thể đi qua cơ thể người:
đi qua
Dòng điện có thể …………..cơ
thể người khi chạm vào mạch
bất kỳ

điện tại …………vị
trí nào của cơ thể.
2. Giới hạn nguy hiểm đối với dòng điện đi qua cơ thể người:
Dòng điện có cường độ trên 10mA đi qua người làm co cơ rất
mạnh, không thể duỗi tay ra khỏi dây điện.
Dòng điện có cường độ trên 25mA đi qua ngực gây tổn thương tim.
Dòng điện có cường độ từ 70mA trở lên đi qua cơ thể người, tương
ứng với hiệu điện thế 40V trở lên đặt lên cơ thể người sẽ làm tim
ngừng đập.
Bảng bên là mức độ ảnh hưởng của
dòng điện lên cơ thể con người với tham
số lưới điện 50 Hz. Ở Việt Nam thì dòng
điện truyền qua người vào khoảng 40-50
mA là đã đủ gây nguy hiểm chết người.


Bài 29:

An toàn khi sử dụng điện

I. Dòng điện qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm:
II. Hiện tượng đoãn mạch và tác dụng của cầu chì:
1. Hiện tượng đoản mạch (ngắn mạch)

U đm = 3V


Bài 29:

An toàn khi sử dụng điện

I. Dòng điện qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm:
II. Hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì:
1. Hiện tượng đoản mạch (ngắn mạch)
C2: So sánh I1 với I2 và nêu nhận xét: Khi bị đoản mạch dòng điện
lớn hơn
trong mạch có cường độ ……………


2. Tác dụng của cầu chì.
C3. Quan sát sơ đồ mạnh điện
và cho biết có hiện tïng
gì xảy ra với cầu chì khi
đoản mạch.

X

C3. Khi đoản mạch xảy ra với mạch điện
A
hình 29.3, cầu chì nóng lên, chảy, đứt và
ngắt
mạch.sát hình 29.4 SGK và cho biết ý nghóa số
C4. Quan
ampe ghi trên mỗi cầu chì .
C4. Ý nghĩa số ampe ghi trên mỗi cầu chì: Dòng điện có cường độ vượt
q giá trị đó thì cầu chì sẽ đứt.Thí dụ: số ghi trên cầu chì là 1A, có
nghĩa cầu chì này sẽ đứt khi cường độ dòng điện qua nó lớn hơn 1A.
C5. Xem lại bảng cøng độ dòng điện ở bài 24,
cho biết nên dùng cầu chì ghi bao nhiêu ampe cho
mạch điện thắp sáng bóng đèn ?

C5. Với mạch điện thắp sáng bóng đèn, từ bảng cường độ dòng điện ở
bài 24 (từ 0,1 tới 1A), thì nên dùng cầu chì có ghi 1A (tối đa là dùng cầu


III. CÁC QUI TẮC AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
Dưới đây là một số qui tắc an toàn khi sử dụng điện:
1. Chỉ làm thí nghiệm với các nguồn điện có hiệu điện thế
dưới 40V.
2. Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc cách điện.
3. Mạch điện dân dụng gồm hai dây là dây “nóng” và dây
“nguội”. Giữa chúng có hiệu điện thế 220Vvaf dây nguội
được nối đất ở trạm phát điện. Vì thế giữa dây nóng và cơ
thể người chạm đất có hiệu điện thế 220V và là nguy hiểm
với cơ thể người. Không được tự mình chạm vào mạng
điện dân dụng và các thiết bị điện nếu chưa biết rõ cách sử
dụng.
4. Khi có người bị điện giật thì không được cham vào người
đó mà cần phải tìm cách ngắt ngay công tắc điện và gọi
người cấp cứu.


C6.
-Ở hình 29.5a, lõi dây điện có chỗ để hở, nếu vô ý chạm phải có thể
bị điện giật và là nguy hiểm.
Cách khắc phục: Dùng băng dính cách điện bọc nhiều lớp thật kín lõi
dây (trước đó cần ngắt điện hoặc rút nắp cầu chì)
-Ở hình 29.5b, nắp cầu chì ghi 2A lại nối bằng dây chì ghi 10A là quá
xa mức qui định, nếu như vậy, do sự cố, dòng điện trong mạch có
cường độ tới 9A, dây chì này chưa đứt, còn dụng cụ điện dùng loại
cầu chì này có thể bị hỏng.

Cách khắc phục: Chỉ dùng dây chì có ghi số 2A để mắc vào nắp cầu
chì.


-Ở hình 29.5c, người phụ nữ này đang thay hay sửa bóng đèn thì
em nhỏ lại đóng (hoặc ngắt) công tắc điện, nếu đóng công tắc thì
dòng điện có thể đi qua cơ thể người phụ nữ kia và không an
toàn điện. Chân chị này tiếp xúc với sàn nhà không an toàn.
Cách khắc phục: Không được đóng công tắc công tắc điện trong
khi sửa chữa điện (thí dụ như khi thay bóng đèn). Khi sửa chữa
điện cần đứng trên một vật (như đi giày cao su, đi dép nhựa,
đứng trên ghế nhựa, ghế gỗ khô…) để cách điện với đất và sàn
nhà.