Bài 20. Sự nở vì nhiệt của chất khí

Chào các
thầy cô
và các em

Người dạy: Nguyễn Thị Linh


KIỂM TRA BÀI CŨ
KIỂM TRA BÀI CŨ

1.1. EmEmhãy
hãynêu
nêukết
kếtluận
luậnvềvềsựsựnởnởvìvìnhiệt
nhiệtcủa
củachất
chấtlỏng.
lỏng.
2.2. TạiTạisaosaongười
khi đun
ta không
nước, đóng
ta không
chainên
nước
đổngọt
nướcthật
thậtđầy?
đầy
ấm?

BÀI 20. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT KHÍ


Quá dễ, chỉ việc nhúng bóng vào
nước nóng, nó sẽ phồng trở lại.

Khi quả bóng bàn bị móp, làm thế
nào cho nó phồng lên ?

Lạ nhỉ!


1. Thí nghiệm

1 chiếc bình cầu bằng thủy tinh mỏng

Ống thủy tinh nhỏ

Nút cao su (đậy vừa kín miệng bình cầu)

Cốc nước màu


2. Trả lời câu hỏi
C1 Có hiện tượng gì xảy ra với giọt nước màu trong ống thủy tinh khi bàn tay

áp vào bình cầu? Hiện tượng này chứng tỏ thể tích không khí trong bình thay
đổi thế nào?

Trả lời :
Giọt nước màu đi lên. Chứng tỏ thể tích không khí trong bình tăng, không khí nở ra.


C3 Tại sao thể tích không khí trong bình cầu lại tăng lên khi ta áp hai bàn tay

nóng vào bình?

Trả lời :
Khí trong bình cầu nóng lên.


C2

Nếu sau đó ta đặt bình cầu vào chậu nước lạnh thì sẽ có hiện tượng gì xảy

C2ra

với mực nước trong ống thủy tinh ?
Khi ta thôi không áp tay vào bình cầu, có hiện tượng gì xảy ra với giọt nước màu

đoán
và làm
nghiệm
trongHãy
ốngdự
thủy
tinh?
Hiệnthí

tượng
nàykiểm
chứngchứng.
tỏ điều gì?

TrảGiọt
lời : nước màu đi xuống. Chứng tỏ thể tích không khí trong bình giảm,
Trả lời:
không
khínước
co lại.hạ xuống, vì nước lạnh đi, co lại.
Mực


C4 Tại sao thể tích không khí trong bình cầu lại giảm đi khi ta thôi không áp hai

bàn tay vào bình?

Trả lời :
Khí trong bình cầu lạnh đi.


Hiện

Giọt nước màu

tượng

Thể tích khí

Nguyên nhân

trong bình cầu

Khi

Áp tay vào bình
cầu

Khí trong bình cầu
Đi lên

Tăng

Không áp tay
vào bình cầu

nóng lên

Khí trong bình cầu
Đi xuống

Giảm

lạnh đi


NHẬN XÉT

Chất khí nở ra khi nóng lên,

co lại khi lạnh đi.


 

C5

Hãy đọc bảng 20.1 ghi độ tăng thể tích của 1000 (1 lít) một số chất, khi nhiệt độ

của nó tăng thêm C và rút ra nhận xét.

Chất khí
Không khí: 183cm

3

3
Hơi nước : 183cm
Khí ôxi:

183cm

3

Chất lỏng
Rượu:

3
58cm

Dầu hỏa: 55cm
Thủy ngân: 9cm

3

3

Chất rắn
Nhôm: 3,45cm

3

3
Đồng: 2,55cm
Sắt:

3
1,08cm


NHẬN XÉT

- Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.
- Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng, chất lỏng nở vì nhiệt
nhiều hơn chất rắn.


3. Rút ra kết luận:

a) Thể tích không khí trong bình (1)……………… khi khí nóng lên.

b) Thể tích khí trong bình giảm khi khí (2) ……………
c)

nóng lên,

Chất rắn nở ra vì nhiệt (3) …………,chất khí nở ra vì nhiệt (4)

tăng

…………………

ít nhất,

lạnh đi

giảm
nhiều nhất


KẾT LUẬN

Chất khí nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.
Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng, chất lỏng nở vì
nhiệt nhiều hơn chất rắn.


4. Vận dụng:
Quá dễ, chỉ việc nhúng bóng vào nước
nóng, nó sẽ phồng trở lại.

Khi quả bóng bàn bị móp, làm
thế nào cho nó phồng lên ?

Tại sao?


 C7: Khi cho quả bóng bàn bị bẹp vào nước nóng, không khí trong quả bóng bị
nóng lên, nở ra làm cho quả bóng phồng lên như cũ.

- Điều kiện: Quả bóng bàn không bị thủng.


C8. Tại sao không khí nóng lại nhẹ hơn không khí lạnh?

 Trọng lượng riêng của không khí được xác định bằng công thức:

Khi nhiệt độ tăng: m không đổi nhưng V tăng do đó d giảm. Vì vậy trọng lượng riêng của không
mà P=10m
d=trọng
P/V lượng riêng
khí nóng nhỏ hơn
của không khí lạnh.

d = 10m/V


C9. Dụng cụ đo độ nóng, lạnh đầu tiên của lòai người do nhà bác học Galilê
(1564 – 1642) sáng chế. Nó gồm một bình cầu có gắn một ống thủy tinh. Hơ
nóng bình rồi nhúng đầu ống thủy tinh vào một bình đựng nước. Khi bình

khí nguội đi, nước dâng lên trong ống thủy tinh.
Bây giờ, dựa vào mức nước trong ống thủy tinh, người ta có thể biết thời
tiết nóng hay lạnh. Hãy giải thích tại sao?


Trời lạnh, không

Trời nóng, không
khí trong bình nở

C

khí trong bình co

ra, thể tích tăng,

lại, thể tích giảm

mức nước bị đẩy

mức nước lại

xuống dưới.

dâng lên trong
ống.


CHẤT KHÍ

Một số hiện tượng thực tế đến sự nở vì nhiệt của chất khí
Xe đạp bơm căng để ngoài trời nắng hay bị nổ.
Khi trời nắng không khí bên trong ruột xe nóng lên, nở ra làm thể tích tăng => bánh xe bị nổ.

Khi rót nước nóng vào bình thuỷ, rồi đậy nút lại ngay thì nút hay bị bật ra.

Khi rót nước sẽ có một lượng không khí bên ngoài tràn vào bình, nếu đậy nút ngay thì lượng khí này sẽ
bị nước trong bình làm cho nóng lên, nở ra và có thể làm bật nút bình.


BÀI TẬP
Câu hỏi 1:

Hãy sắp xếp sự nở vì nhiệt của các chất rắn,
lỏng, khí theo thứ tự tăng dần:

A. Chất rắn, chất lỏng, chất khí.
B. Chất lỏng, chất rắn, chất khí.
C. Chất khí, chất lỏng, chất rắn.
D. Cả A, B, C đều sai.


Hãy chọn câu trả lời đúng điền vào chỗ trống:
Các khối hơi nước bốc lên từ mặt biển, sông, hồ bị ánh nắng mặt trời chiếu vào nên..............,
………….., ………… và bay lên tạo thành mây.

A. nở ra, nóng lên, nhẹ đi
B. nhẹ đi, nở ra, nóng lên

C. nóng lên, nở ra, nhẹ đi
D. nhẹ đi, nóng lên, nở ra


Ngày 21/11/1783 hai anh em kỹ sư người Pháp Montgolfier nhờ
không khí nóng đã làm cho quả khí cầu đầu tiên bay lên không
trung.