Bài 5. Vũ Trụ. Hệ Mặt Trời và Trái Đất. Hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất

Tr­êng:­THPT­§an­Ph­îng
Líp­­­­­­:­10A9
Gi¸o­viªn:­Bïi­ThÞ­H»ng


Chươngưii:ưvũưtrụ.hệưquảưcácưchuyểnư
độngưcủaưtráIưđất

Bàiư5:ư
vũưtrụ.hệưmặtưtrờiưvàưtráIưđất.
Hệưquảưchuyểnưđộngưtựưquayưquanhưtrụcư
củaưtráIưđất


i.­Kh¸I­qu¸t­vÒ­vò­trô.­HÖ­mÆt­trêi.­
Tr¸I­®Êt­trong­hÖ­mÆt­trêi
Vò­Trô
­­Quan­s¸t­h×nh­5.1­kÕt­hîp­víi­®äc­néi­dung­môc­I.1SGK,­cho­
biÕt:­
­­­­Vò­trô­lµ­g×?­
­­­­­Thiªn­hµ­lµ­g×?
1.


Video­clip­vÒ­vò­trô


1.ưVũưtrụ
-

Vũưtrụưlàưkhoảngưkhôngưgianưvôưtậnưchứaưcácưthiênưhà.

ư+ưThiênưhàưlàưtậpưhợpưcủaưrấtưnhiềuưthiênưthểưcùngưvớiưbụi,ư
khíưvàưbứcưxạưđiệnưtừ.
ư+ưThiênưhàưchứaưMặtưTrờiưđượcưgọiưlàưdảIưNgânưHà


2.ưHệưmặtưtrời
Quanưsátưđoạnưvideoưsau:

Quaưtheoưdõiưđoạnưvideoưkếtưhợpưvớiưquanưsátư
hìnhư5.2ưvàưnộiưdungưmụcưI.2ưSGK,ưchoưbiết:
-KháIưniệmưHệưMặtưTrời?
-Tạiưsaoưcácưhànhưtinhưlạiưchuyểnưđộngưxungư
quanhưMặtưTrời?
-Nhậnưxétưhìnhưdạngưquỹưđạoưvàưhướngưchuyểnư
độngưcủaưcácưhànhưtinh?


2.ưHệưmặtưtrời
-

HệưMặtưTrờiưgồm:ưMặtưTrời,ư8ưhànhưtinh,ưcácư
vệưtinh,ưsaoưchổi,ưthiênưthạchưvàưcácưđámư
mâyưbụiưkhí.

-

Cácưhànhưtinhưchuyểnưđộngưxungưquanhư
MặtưTrờiưtheoưquỹưđạoưhìnhưelipưvàưcóư
chiềuưtừưtráiưsangưphảIư(ngượcưchiềuưkimư

đồngưhồ)


3.ưTráIưđấtưtrongưhệưmặtưtrời
ĐọcưmụcưI.3ưkếtưhợpưvớiưquanưsátưhìnhư
5.2,ưemưhãyưchoưbiết:
-TráiưĐấtưlàưhànhưtinhưthứưmấyưtheoưthứư
tựưxaưdầnưMặtưTrời?ưVịưtríưđóưđãưđemư
lạiưýưnghĩaưnhưưthếưnàoưđốiưvớiưsựưsống?
-ưTráiưĐấtưcóưmấyưchuyểnưđộngưchính?ư
Đóưlàưnhữngưchuyểnưđộngưnào?


3.ưTráIưđấtưtrongưhệưmặtưtrời
-

TráiưĐấtưlàưhànhưtinhưthứư3ưtheoưthứưtựưxaưdầnưMặtưTrời.ư

-

KhoảngưcáchưtừưTráiưĐấtưđếnưMặtưTrờiưlàư149,6ưtriệuư
Kmư+ưsựưtựưquayư=>ưTráiưĐấtưnhậnưđượcưlượngưnhiệtưvàư
ánhưsángưphùưhợpưvớiưsựưsống.

-

TráIưĐấtưtựưquayưquanhưtrục,ưvừaưchuyểnưđộngưxungư
quanhưMặtưTrờiư=>ưcácưhệưquảưđịaưlíưquanưtrọng.

ii.­HÖ­qu¶­chuyÓn­®éng­tù­quay­
quanh­trôc­cña­tr¸I­®Êt
­­1.­Sù­lu©n­phiªn­ngµy­®ªm
­­

2.­Giê­trªn­Tr¸i­§Êt­vµ­®­êng­
®æi­ngµy­quèc­tÕ.
3.­Sù­lÖch­h­íng­chuyÓn­
®éng­cña­c¸c­vËt­thÓ


1.ưSựưluânưphiênưngàyưđêm
Quanưsátưvideoưclipưsauưvàưkếtưhợpưnghiênưcứuư
mụcưII.1ưSGK,ưchoưbiết:
TráiưĐấtư

Sựưtựư
Sựưphânư
hìnhư
ư-ưTạiưsaoưcóưhiệnưtư
ợngưngày,ưđêmưluânưphiênư
quayư
phiênư
=>
khắpưmọiưnơIưtrênưTráIưĐất?
cầu
+ quanhư
ngày,ưđêm
trục
-ưHiệnưtượngưngày,ưđêmưcóưýưnghĩaưgì?

Đemưlạiưsựưsốngưtrênư
TráiưĐất


Nhiệmưvụưcủaưdãyư1ư(nhómưchẵn)
Quanưsátưhìnhư5.3ưvàưđọcưnộiưdungưmụcưII.2ư
SGK,ưchoưbiết:
1. Thếưnàoưlàưgiờưđịaưphương?ưGiờưmúi?ưGiờư
GMT?
2. Vìưsaoưcácưmúiưgiờưkhôngưthẳngưtheoưcácưđư
ờngưkinhưtuyến?

3. Vìưsaoưcóưđườngưđổiưngàyưquốcưtế?ưTìmưtrênư
hìnhư5.3ưđườngưđổiưngàyưquốcưtế?ưNêuưquyưướcư
quốcưtếưvềưđổiưngày?


Nhiệmưvụưcủaưdãyư2ư(nhómưlẻ)
Quanưsátưhìnhư5.4ưkếtưhợpưđọcưnộiưdungưmụcưII.3ư
SGK,ưchoưbiết:ư
1. ởưBCBưcácưvậtưthểưchuyểnưđộngưbịưlệchưsangư
phíaưnào?ưởưBCNưcácưvậtưthểưchuyểnưđộngưbịư
lệchưsangưhướngưnàoưsoưvớiưhướngưchuyểnưđộngư
banưđầu?
ư2.ưGiảiưthíchưvìưsaoưlạiưcóưsựưlệchưhướngưđó?
ư3.ưLựcưlàmưlệchưhướngưcácưchuyểnưđộngưđóưcóưtênư
làưgì?ưNóưcóưtácưđộngưtớiưchuyểnưđộngưcácưvậtư
thểưnàoưtrênưTráiưĐất?

2.ưGiờưtrênưTráIưĐấtưvàưđườngưchuyểnưngàyư
quốcưtế
ư
a.ưGiờưtrênưTráIưĐất


Giờưđịaưphương:ưMỗiưkinhưtuyếnưtạiưmộtưthờiưđiểmưcóưmộtư
giờưưriêng.



Giờưmúiưlàưgiờưthốngưnhấtưtrongưtừngưmúiưlấyưtheoưgiờưcủaư
kinhưtuyếnưgiữaưcủaưmúiưđó.ưTráiưĐấtưchiaưlàmư24ưmúiưgiờ.



GiờưGMTưlàưgiờưcủaưmúiưsốư0ư(lấyưtheoưgiờưcủaưkinhưtuyếnư
gốcưđiưquaưgiữaưmúiưđó).

b.ưĐườngưchuyểnưngàyưquốcưtế:ưLàưkinhưtuyếnư1800


3.ưSựưLệCHưHƯớngưchuyểnưđộngưcủaư
cácưvậtưthể
DoưTráIưĐấtưtựưquayưquanhưtrụcư
+ưTráIưĐấtưhìnhưcầuư(chiềuưdàiư
vĩưtuyếnưngắnưdầnưtừưxíchư
đạoưvềưcực)ư=>ưVậnưtốcưdàiư
khácưnhauư=>ưLựcư=>ưsựư
chuyểnưđộngưlêchưhướngư=ưLựcư

Côriôlít
+ưởưBBC,ưvậtưchuyểnưđộngưbịư
lệchưvềưbênưphải.
+ưởưNBCưbịưlệchưvềưbênưtráIư

ưB

N

Hướngưbanưđầu
Hướngưsauưkhiưlệch


Bàiư
tậpư1

Dựa vào hình 5.3 trong SGK,
hãy hoàn thành bài tập sau:
Trong một thời điểm nếu giờ
ở múi giời số 0 là 16h thì ở
Việt Nam là mấy giờ?

Đápưán
DoưViệtưNamưnằmưởư
múiưgiờưthứư7ưnênưtaư
có
16ư+ư7ư=ư21h


Bàiư

tậpư2

Dựa vào hình 5.3 trong SGK, hãy
hoàn thành bài tập sau: Trong một
thời điểm nếu giờ ở múi giời số 0
là 16h thì ở Tp Newyork là mấy
giờ? (biết Newyork nằm trong múi
giờ -5)

Đápưán
DoưTpưNewyorkưnằmư
ởưmúiưgiờư-5ưnênưtaư
có
16ư-ư5ư=ư11h


VÒ­nhµ­häc­bµi­cò,­
lµm­bµi­tËp­cuèi­bµi­
vµ­®äc­tr­íc­bµi­6


Back


Back


Sù­lu©n­phiªn­ngµy,­®ªm­trªn­Tr¸i­§Êt

Back

Video­vÒ­giê­trªn­tr¸i­®Êt


Back


Back