Bài 8. Ngôi kể trong văn tự sự

Chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vÒ dù giê Ng÷ v¨n 6


KiÓm tra bµi cò
Em hãy nhắc lại những nội dung kiến thức đã được học về kiểu bài tự sự.

Những nội dung kiến thức đã được học về kiểu bài tự sự:

- Tìm hiểu chung về văn tự sự
- Sự việc và nhân vật trong văn tự sự
- Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự
- Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự
- Lời văn, đoạn văn tự sự


Tiết 32: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể trong
văn tự sự

1.

Ngôi kể

- Là vị trí
giaokểtiếp
mà người kể sử dụng khi kể chuyện
Ngôi
là gì?

-Khi người kể xưng tôi thì đó là ngôi kể thứ nhất.
-Khi người kể giấu mình, gọi sự vật bằng tên của chúng, kể như người ta kể thì gọi là ngôi kể thứ ba.

Tiết 32: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ

I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể trong văn tự sự

1.

Ngôi kể

Đoạn 1:

2 . Đặc điểm của ngôi kể
a> Đoạn 1.
-Ngôi thứ ba ? Đoạn 1 được kể theo ngôi kể nào?.

- Người kể gọi tên các nhân vật bằng chính tên của họ (vua, thằng bé,
hai cha con, sứ giả...)

Vua và đình thần chịu thằng bé là thông minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn
muốn thử một lần nữa. Qua hôm sau, khi hai cha con đang ăn cơm ở công
quán, bỗng có sứ nhà vua mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải
dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé nhờ cha lấy cho một cái kim may rồi đưa
cho sứ giả, bảo:
- Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua xin rèn cho tôi thành một con dao
để xẻ thịt chim.

- Kể linh hoạt, tự do những gì diễn ra với nhân vật.( thái độ, ý
Dựa vào dấu hiệu nào để nhận ra điều đó?.

muốn, suy nghĩ, việc làm, lời nói…) → Mang tính khách quan

- Người kể tự giấu mình đi như là không có mặt nhưng thực ra
có mặt ở khắp nơi ( công quán)

Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn.
(Trích “Em bé thông minh”)


Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể trong văn tự sự

Đoạn 2:
Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm.

1.

Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi

Ngôi kể

2 . Đặc điểm của ngôi kể
a> Đoạn 1.
b> Đoạn 2:

Kể theo ngôi thứ ba

Kể theo ngôi thứ nhất

càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn

hoắt. Thỉnh thoảng muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên,
đạp phành phạch vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao
vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài
kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn
giã.

+Nhân vật Dế Mèn tự xưng là “tôi”

(Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu ký)

+ Người kể có thể trực tiếp kể ra những gì mình nghe, thấy,
trải qua; trực tiếp nói ra cảm tưởng, ý nghĩ, tình cảm của
mình. → Mang tính chủ quan.

Đoạn 2: Có thể đổi ngôi kể thứ nhất thành ngôi kể thứ ba bằng cách
thay ”tôi” bằng ” Dế Mèn” hoặc “ nó”


Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể trong văn tự sự

Đoạn 1:
Vua và đình thần chịu thằng bé là thông minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn muốn thử

1.

một lần nữa. Qua hôm sau, khi hai cha con đang ăn cơm ở công quán, bỗng có sứ nhà

Ngôi kể

2 . Đặc điểm của ngôi kể
a> Đoạn 1.

Kể theo ngôi thứ ba

- Người kể gọi tên các nhân vật bằng chính tên của chúng (vua,
thằng bé, hai cha con, sứ giả...)

vua mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé
nhờ cha lấy cho một cái kim may rồi đưa cho sứ giả, bảo:
- Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua xin rèn cho tôi thành một con dao để xẻ thịt
chim.
Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn.

- Người kể tự giấu mình đi như là không có mặt nhưng thực

(Trích “Em bé thông minh”)

ra có mặt ở khắp nơi

- Kể linh hoạt, tự do những gì diễn ra với nhân vật. → Mang
tính khách quan

b> Đoạn 2:

Kể theo ngôi thứ nhất

+Nhân vật Dế Mèn tự xưng là “tôi”
+ Người kể có thể trực tiếp kể ra những gì mình nghe, thấy, trải qua;
trực tiếp nói ra cảm tưởng, ý nghĩ, tình cảm của mình. → Mang tính

chủ quan.

Đoạn 1: khó có thể đổi ngôi kể thứ ba sang ngôi kể thứ nhất. Vì nếu
đổi thì phải xây dựng lại hầu như cả đoạn văn, phá vỡ cách kể ban đầu
và nội dung chuyện cũng phải thêm bớt mới phù hợp với cách kể mới.


Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể trong văn
tự sự

1.

Ngôi kể

•

Xác định ngôi kể trong các ví dụ sau:

Ví dụ 1: Tôi sinh ra và lớn lên ở một vùng ven biển. Tôi không còn nhớ mặt bố
tôi ra sao nữa vì bố tôi mất sớm.

2. Đặc điểm của ngôi kể
a.Ví du
* Bài tập bổ sung

Ngôi kể thứ nhất

•

Ví dụ 2: Năm tháng trôi qua, Mã Lương không ngừng học vẽ.

•

Ví dụ 3: Xuân Ngôi
đang kể
trênthứ
đường
ba về nhà. Sao hôm nay mình lại không tự kiềm
chế được và đã mắng các em học sinh.

Ngôi kể thứ nhất và thứ ba


Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể trong văn
tự sự

1.

Ngôi kể

•

Xác định ngôi kể trong các ví dụ sau:

Ví dụ 1: Tôi sinh ra và lớn lên ở một vùng ven biển. Tôi không còn nhớ mặt bố
tôi ra sao nữa vì bố tôi mất sớm.

2. Đặc điểm của ngôi kể

a.Ví du
* Bài tập bổ sung

Ngôi kể thứ nhất

•

Ví dụ 2: Năm tháng trôi qua, Mã Lương không ngừng học vẽ.

•

Ví dụ 3: Xuân Ngôi
đang kể
trênthứ
đường
ba về nhà. Sao hôm nay mình lại không tự kiềm
chế được và đã mắng các em học sinh.

Ngôi kể thứ nhất và thứ ba


Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ

I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể trong văn tư sự

1.

Ngôi kể

2 . Đặc điểm của ngôi kể

+ Thế nào là ngôi kể

a.Ví du
* Đoạn 1.

+ Đặc điểm của từng ngôi kể

* Đoạn 2:

+ Làm thế nào để sử dụng ngôi kể phù hợp

* Bài tập bổ sung

b. Kết luận

Ghi nhớ: SGK – trang 89


Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ

I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể trong văn tư sự

1.

Ngôi kể

2 . Đặc điểm của ngôi kể
Ghi nhớ: SGK – trang 89

+ Thế nào là ngôi kể
+ Đặc điểm của từng ngôi kể

+ Làm thế nào để sử dụng ngôi kể phù hợp


a. Củng cố:
? Có mấy ngôi kể thường gặp?
? Thế nào là ngôi kể thứ nhất, ngôi kể thứ ba? Tác dụng của từng ngôi kể?
- Có 2 ngôi kể.
- Ngôi thứ ba: người kể giấu minh đi, gọi nhân vật bằng tên gọi của chúng,kể linh hoạt, tự do những gì
diễn ra với nhân vật.
- Ngôi thứ nhất: người kể xưng "tôi",có thể trực tiếp kể ra những gì mình nghe thấy, mình trải qua, có thể
trực tiếp nói ra cảm tưởng, ý nghĩ của mình
b. Hướng dẫn học bài cũ và chuẩn bị bài mới
* Hướng dẫn học ở nhà:
- Học thuộc ghi nhớ nắm được khái niệm ngôi kể, các loại ngôi kể và vai trò của chúng.
- Lựa chọn một số truyện đã học và kể bằng ngôi kể thứ nhất.
* Hướng dẫn chuẩn bị cho bài sau: Luyện tập.