Bài 13. Điệp ngữ

KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Thành ngữ là gì? Cách hiểu nghĩa của thành
ngữ?
Giải thích nghĩa của thành ngữ: da mồi tóc
sương.
2. Nêu chức năng ngữ pháp của thành ngữ.
Nêu vai trò ngữ pháp của thành ngữ trong câu
sau:
Thân em vừa trắng lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.


Tìm từ ngữ được lặp đi lặp lại ở khổ đầu và khổ cuối của
bài thơ “Tiếng gà trưa”. Tác dụng của việc lặp lại từ ngữ
ấy.
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ :
“Cục … cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ

Tìm những từ ngữ được lặp lại trong các ví dụ sau
1. Lan là một lớp trưởng gương mẫu nên cả lớp ai
cũng quý mến Lan.

2. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ
đồng lúa chín.Tre hi sinh bảo vệ con người. Tre
xung phong vào xe tăng đại bác. Tre anh hùng lao
động. Tre anh hùng chiến đấu.
Lưu ý: Cần phân biệt điệp ngữ với hiện tượng lặp từ
do vốn từ nghèo nàn- một loại lỗi học sinh thường
mắc.


So sánh vị trí của điệp ngữ trong các khổ thơ dưới đây
a) Nghe xao động nắng trưa
Điệp ngữ cách quãng
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
b) Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim, Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lánĐiệp
sớmngữ nối
tiếp
Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều
c) Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Điệp ngữ chuyển
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
tiếp (vòng)

Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai ?


VUI HỌC

Nêu dạng điệp ngữ
được nói đến trong
bài hát đồng dao


Bài tập 1. Tìm điệp ngữ và nêu tác dụng
a. Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi
năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe đồng minh chống phát
xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được
độc lập!

b. Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm.
Trông cho chân cứng, đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng.


Bài tập 2. Tìm điệp ngữ và nêu dạng điệp ngữ
trong đoạn văn sau
Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau. Có
thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc
mơ. Một giấc mơ thôi.



Xa nhau: Điệp ngữ cách quãng
Một giấc mơ: Điệp ngữ chuyển tiếp


Bài tập 3: Tìm hiểu việc lặp từ trong đoạn văn
sau:

Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh
vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa.
Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em
trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả
hoa lay ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau
vườn nhà em tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em.