Vận dụng mối quan hệ giữa tồn tại xã hội và ý thức xã hội, tìm hiểu tâm lý xã hội của thế hệ trẻ 8X trong thời đại ngày nay

SVTH : Đỗ HOàNG TÂM
Li m u
Khỏi nim 8X ln u tiờn c bỏo Hoa hc trũ dựng gi chung nhng
ngi sinh t nm 1980 n 1989. Khi thut ng ny tr nờn ph bin, mt
lot cỏc t bỏo ó s dng v xõy dng lờn chõn dung nhng 8X ng thi.
8X sinh ra trong nhng nm tỏm-mi ca th k XX l nhng nm cc kỡ
khú khn. Cỏi "bao cp-tp trung" mc dự ó bc l rừ l quỏ li thi, vn ngoan
c bỏm gi. Kinh t th trng dự l tt yu, vn cũn rt mong manh, xa l.
Dng nh tt c nhng gỡ "thiu" v "yu" nht ca my chc nm chin tranh,
dn nộn li, n thi gian ny ng lot bựng ra mt cỏch d di. ỳng l nhng
ngy "chy n tng ba toỏt m hụi !".
Sinh ra vo thi úi kộm nh vy, v th lc 8-X khụng th cao to nh 9X
sau ny. Nhng, cng chớnh vỡ ớt nhiu ó phi chu cỏi kh ca úi, cỏi cc ca
nghốo, 8X mnh m hn, quyt tõm, khụng ngi khú v "chu chi" hn. 8X ln
lờn cựng vi kinh t th trng, cựng vi u t nc ngoi, cựng vi InterNet,
cựng vi hi nhp; mang danh th h ca nhng ngi tr nng ng v sỏng
to, 8X c sinh ra v ln lờn trong hũa bỡnh, trong nhng nm u i mi
ca t nc.
Khong 10 triu 8X ang tr thnh lc lng chớnh trong mi hot ng
kinh t, khoa hc, vn húa ca nc ta. Chớnh 8X s quyt nh s phỏt trin ca
t nc trong vũng 20-30 nm ti, nhng nm nh hng ca tng lai dõn
tc. Vỡ th, 8X ó nhn c rt nhiu s quan tõm ca xó hi. H c gi l
nhng ch nhõn tng lai ca t nc.
8X ang ln lờn v trng thnh rt nhiu, ó cú rt nhiu 8X rt thnh
cụng, gúp phn ln lao vo cụng cuc xõy dng t nc, l nim t ho ca t
nc, nhng bờn cnh ú, trong tõm lý ca 8X cú nhiu im rt ỏng bn n,
nhiu im tớch cc v tiờu cc song song tn ti.
GVHD: TRầN NGọC LINH
SVTH : Đỗ HOàNG TÂM
Mc dự em ó rt c gng cú th hon thnh ti mt cỏch tt nht nhng
vn cũn nhiu sai sút, em mong nhn c s giỳp , ch bo ca thy. Em xin

chõn thnh cm n PGS.TS Thy Trn Ngc linh ó giỳp em hon thnh ti
ny.
GVHD: TRầN NGọC LINH
2
SVTH : Đỗ HOàNG TÂM
A/ Ni dung
C s lý lun ca ti
1.Cỏc khỏi nim trit hc:
1.1. Tn ti xó hi:
Tn ti xó hi l ton b nhng yu t vt cht m xó hi da vo tn ti
v phỏt trin
V.I.Leenin khi nghiờn cu tn ti xó hi vi tớnh cỏch va l i sng vt
cht, va l nhng quan h vt cht gia ngi v ngi ó cho rng: vic anh
sng, anh hot ng kinh t, anh sinh con cỏi v anh ch to ra cỏc sn phm,
trao i sn phmlm ny sinh ra mt chui tt yu khỏch quan gm nhng
bin c, nhng s phỏt trin, khụng ph thuc vo ý thc xó hi ca anh v ý
thc ny khụng bao gi bao quỏt c ton vn cỏi chui ú.
Cỏc yu t chớnh to thnh tn ti xó hi l phng thc sn xut vt cht,
iu kin t nhiờn hon cnh a lý, dõn s v mt dõn s trong ú
phng thc sn xut vt cht l yu t c bn nht
1.2. í thc xó hi;
í thc xó hi l mt tinh thn ca i sng xó hi , bao gm tỡnh cm, tp
quỏn, truyn thng, quan im, t tng, ký lunphn ỏnh tn ti xó hi trong
nhng giai on phỏt trin nht nh
1.3. Tõm lý xó hi:
Tõm lý xó hi l mt b phn rt quan trng ca ý thc xó hi thụng
thng. M theo ú, nú c hỡnh thnh trc tip t hot ng thc tin hng
ngy, cha c h thng húa, khỏi quỏt húa thnh lý lun.
Tõm lý xó hi bao gm ton b tỡnh cm, c mun, tõm trng, tp quỏn
ca con ngi, ca mt b phn xó hi hoc ca ton b xó hi hỡnh thnh di

nh hng trc tip ca i sng hng ngy ca h v phn ỏnh i sng ú.
c im ca tõm lý xó hi l phn ỏnh mt cỏch trc tip iu kin sinh
sng hng ngy ca con ngi, l s phn ỏnh cú tớnh cht t phỏt, thng ghi
GVHD: TRầN NGọC LINH
3
SVTH : Đỗ HOàNG TÂM
li nhng mt b ngoi ca tn ti xó hi. Nú khụng cú kh nng vch ra y ,
rừ rng, sõu sc bn cht cỏc mi quan h xó hi ca con ngi.
Nhng quan nim ca con ngi trỡnh tõm lý xó hi cũn mang tớnh
kinh nghim, cha c th hin v mt lý lun, yu t trớ tu an xen vi yu t
tỡnh cm. C.Mỏc, Ph.Awngghen, V.I. Lenin v H Chớ Minh rt coi trng vic
nghiờn cu trng thỏi tõm lý xó hi ca nhõn dõn hiu nhõn dõn, giỏo dc
nhõn dõn, a nhõn dõn tham gia tớch cc, t giỏc vo cuc u tranh ca mt xó
hi tt p.
2. Bin chng gia tn ti xó hi v ý thc xó hi.
2.1. Vai trũ quyt nh ca tn ti xó hi i vi ý thc xó hi.
C.Mỏc v Ph. Angghen ó chng minh rng: i sng tinh thn ca xó hi
hỡnh thnh v phỏt trin trờn c s ca i sng vt cht, rng khụng th tỡm
ngun gc ca t tng, tõm lý xó hi trong bn thõn nú, ngha l khụng th tỡm
trong u úc con ngi m phi tỡm trong hin thc vt cht.
C.Mỏc vit: khụng th nhn nh v mt thi i o ln nh th cn c
vo ý thc ca thi i y. Trỏi li, phi gii thớch ý thc y bng nhng mõu
thun ca i sng vt cht, bng s xung t hin cú gia cỏc lc lng sn
xut xó hi v nhng quan h sn xut xó hi.
Quan im trờn ó bỏc b quan nim sai lm ca ch ngha duy tõm mun
i tỡm ngun gc ca ý thc t tng trong bn thõn ý thc t tng, xem tinh
thn, t tng l ngun gc ca mi hin tng xó hi, quyt nh s phỏt trin
xó hi v trỡnh by lch s cỏc hỡnh thỏi ý thc xó hi tỏch ri c s kinh t - xó
hi.
Ch ngha duy vt lch s ch rừ rng: tn ti xó hi quyt nh ý thc xó

hi, ý thc xó hi l s phn ỏnh ca tn ti xó hi, ph thuc vo tn ti xó hi.
Mi khi tn ti xó hi, nht l phng thc sn xut bin i thỡ nhng t tng
v lý lun xó hi, quan im v chớnh tr, phỏp lut, o c, vn húa, ngh
thutsm mun s bin i. Quan im duy vt lch s cũn ch ra rng: tn
ti xó hi quyt nh ý thc xó hi khụng phi mt cỏch n gin trc tip m
GVHD: TRầN NGọC LINH
4
SVTH : Đỗ HOàNG TÂM
thng thụng qua cỏc khõu trung gian.
2.2. Tớnh c lp tng i ca ý thc xó hi.
Ch ngha duy vt lch s khụng xem ý thc xó hi nh mt yu t th ng,
trỏi li cũn nhn mnh tỏc dng tớch cc ca ý thc xó hi i vi i sng kinh t
- xó hi, nhn mnh tớnh c lp tng i ca nú trong mi quan h vi tn ti
xó hi. Tớnh c lp tng i c th hin nhng im sau õy:
+ í thc xó hi thng lc hu hn so vi tn ti xó hụi
+ í thc xó hi cú th vt trc tn ti xó hi
+ í thc xó hi cú tớnh k tha trong s phỏt trin
+ S tỏc ng qua li gia cỏc hỡnh thỏi ý thc xó hi trong s phỏt trin
ca chỳng
GVHD: TRầN NGọC LINH
5
SVTH : Đỗ HOàNG TÂM
B.Vn dng mi quan h gia tn ti xó hi v ý thc xó
hi, tỡm hiu tõm lý xó hi ca th h tr 8X trong thi i
ngy nay
1. Tn ti xó hi.
t nc ta tuy cũn nghốo nhng ang ngy cng khng nh c v th
trong mt bn bố Th Gii. Nn kinh t nc ta ang ngy mt phỏt trin kinh t
th trng phỏt trin mnh. Vic m rng cỏnh ca hi nhp luụn l mt trong s
nhng ni dung hng u trong chin lc phỏt trin kinh t t nc. Doanh

thu trong ngnh cụng ngh s Vit Nam nm 2007 c tớnh 180 triu ụla.
Cựng vi s chuyn mỡnh ca t nc, th h tr ang ngy cng c tip cn
vi vn minh hin i, vi cụng ngh s. Nhng nm 1996, mỏy vi tớnh, di
ngvn cũn l mi m i vi th h tr thỡ n ngy nay, hu ht cỏc sinh
viờn u c trang b di ng, mỏy tớnh, c tip cn vi thụng tin i chỳng
khụng ch qua i, Tivi.. m cũn c qua internet. Vi nhng trang b y, 8X tr
nờn nng ng hn, vic giao lu vi bn bố Th Gii tr nờn ht sc d dng,
d dng tỡm tũi, hc hi nõng cao vn hiu bit, to dng hỡnh nh cho mỡnh.
2. Tõm lý xó hi ca th h tr.
2.1. Mt s c im tõm lý xó hi ca thanh niờn Vit Nam hin nay.
Th h tr Vit Nam luụn quy t, phn ỏnh v cú th d bỏo tt c nhng
nột tõm lý mi cú ca xó hi, trong ú k c nhng yu t tớch cc v tiờu cc
ca nú.
2.1a. Nhng bin i v nh hng giỏ tr ca thanh niờn.
a. Nhúm giỏ tr v mt o c.
Hu ht thanh niờn Vit Nam vn coi nhng giỏ tr o c truyn thng
tt p nh: yờu nc, sng cú tỡnh ngha, lng tõm, yờu ng loi, trung thnh
vi T Quc, lng thintuy nhiờn, trong thanh niờn vn cũn mt s ớt coi tin
bc hn cỏc giỏ tr tinh thn, o c. H sng vỡ ng tin, sa a, mt nhõn
GVHD: TRầN NGọC LINH
6
SVTH : Đỗ HOàNG TÂM
phm, ch chỳ trng, cao giỏ tr vt cht, ch khụng thy c vai trũ ca
nhng giỏ tr tinh thn, nhng nột bn sc vn húa truyn thng ca dõn tc. Mt
s ớt thanh niờn sng ua ũi, thiu ý thc o c, coi thng phỏp lut dn n
cỏc t nn xó hi nh tỡnh trng mi dõm, cp caT l thanh niờn trong cỏc
t nn xó hi tng i cao.
b. Nhúm giỏ tr v hc vn.
Coi trng vic hc vn l mt giỏ tr truyn thng ca dõn tc ta. Khi bc
vo nn kinh t th trng xó hi ch ngha, bc vo s nghip cụng nghip

húa, hin i húa, nhu cu cn thit v hc vn, v nõng cao trỡnh dõn trớ, bi
dng nhõn ti ó tr thnh bc thit. Hc vn cao khụng ch l nguyn vng
ca thanh niờn Vit Nam m cũn l mt thnh phn ct lừi trong mu ngi lý
tng ca thanh niờn hin nay.
Tuy nhiờn qua nghiờn cu, giỏ tr hc vn ca thanh niờn hin nay cú mc
nhn thc sõu sc v thit thc hn. Vic hc tp ca thanh niờn ngoi vic
gn lin vi s nghip xõy dng v bo v T Quc cũn c h t trong mi
quan h cht ch vi vn vic lm, thu nhp, n s phỏt trin, thnh t ca
bn thõn; hc nõng cao cht lng cuc sng, nht l cuc sng tinh thn.
Trỡnh nhn thc, s nh hng v hc tp rừ hn, gn bú vi thc tin cuc
sng, nhu cu li ớch ca xó hi v bn thõn.
Tuy nhiờn, trong tng lp thanh niờn, nht l thanh niờn nụng thụn, t l
thanh niờn c o to ngh, bi dng kin thc qun lý kinh t, xó hi, kin
thc kinh t - xó hi v sn xut kinh doanh cũn thp.
ng c v thỏi hc tp ca mt s thanh niờn cũn cha ỳng n,
cha nhn thc y vai trũ ca hc vn, tri thc trong cụng cuc cụng nghip
húa, hin i húa t nc.
c. Nhúm giỏ tr nim tin, lý tng.
thanh niờn hin nay ang cú s din bin ln v nim tin, lý tng. Mt
b phn thanh niờn sng thiu mc ớch, lý tng, khụng cú nguyn vng phn
u tr thnh ng viờn, thiu s tin tng vo s thng li ca ch ngha xó
GVHD: TRầN NGọC LINH
7