SKKN những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng bài văn cho học sinh lớp 8

Những giải pháp nhằm nâng cao chất lợng bài văn cho học sinh lớp 8

I.

Phần Mở đầu:

I .1

Lí do chọn đề tài :

Hiện nay học sinh có xu hớng xem nhẹ học những môn xã hội nói
chung môn ngữ văn nói riêng . Cũng chính vì thế mà chất lợng học
văn có chiều hứng giảm sút . Học sinh không say mê yêu thích môn
học . Mà say mê vào những môn mang xu hớng thời cuộc nh :
tiếng anh, điện tử , tin học ... có vẻ

nh không còn hứng thú với

những vần thơ lục bát truyền thống , những vâu tục ngữ ca dao dễ
thuộc dễ hiểu đi sâu vào lòng ngời.Chính vì thế lại càng đòi hỏi
ngời giáo viên đặc biệt là giáo viên ngữ văn phải tạo đợc giờ học thu
hút học sinh,làm cho học sinh mong chờ đến giờ học, điều này
không phải dễ nhất là trong thời kỳ hiện nay nền kinh tế thị trờng
đã chi phối khá nhiều đến đời sống của ngời giáo viên . Đòi hỏi ngời
giáo viên phải có tâm huyết với nghề nghiệp. Tìm ra đợc những
thuận lợi khó khăn trong giờ học để kịp thời uốn nắn và sửa sai cho
học sinh .Bằng khả năng của mình để đẩy cao chất lợng bài làm
văn cho học sinh. Cũng chính vì những thực trạng hiện nay của học
sinh lớp 8 trờng THCS Mạo Khê 2, nên tôi mạnh dạn đa ra một số giải
pháp của bản thân nhằm nâng cao chất lợng cho bài văn.
I.2 Mục đích nghiên cứu:

* Thuận lợi:
- Trong năm học này tôi đang trực tiếp giảng dạy ngữ văn của lớp
8C6 + 8C7 tôi thấy học sinh của 2 lớp có khả năng tiếp thu bài
không đồng đều. Các lớp khác nhau có khả năng lĩnh hội tri thức
tơng đơng nhau, số học sinh chiếm tỉ lệ khá ở các môn chiếm
tỉ lệ cao, học lực trung bình khá trở lên nhiều. Các em có tinh

- -

Trơng Thị Tâm Trờng
1 THCS Mạo Khê 2

S


Những giải pháp nhằm nâng cao chất lợng bài văn cho học sinh lớp 8

thần học tập ham học hỏi, hăng say phát biểu ý kiến xây dựng
bài, chuẩn bị bài tơng đối đầy đủ khi lên lớp.
- Bản thân tôi nhận đợc sự giúp đỡ tận tình của đồng nghiệp. khi
nghỉ các đồng chí đã dạy thay cho tôi không để học sinh nghỉ
tiết.
- Hiện nay tài liệu tham khảo nhiều giúp ích rất nhiều trong công
tác giảng dạy của giáo viên. các lớp học nâng cao trình độ tạo
điều kiện để giáo tham gia hcọmtập để nâng cao trình độ
nghiệp vụ theo kịp với xu thế đổi mới hiện nay.
* Khó khăn:
- Học sinh lớp 8C6 có khả năng lĩnh hội tri thức tốt so với lớp 8C 7
khác.Khi tổ chức lớp học thì học sinh nam thờng không chú ý hay
làm ồn gay ức chế cho giáo viên. lớp 8C 6 tỉ lệ học sinh chuẩn bị

bài cũ, học bài khi đến lớp đầy đủ ảnh hởng tốt đến giờ học.
- Môn ngữ văn các trang thiết bị nh tranh ảnh, một số tác phẩm có
đoạn trích đợc học th viện không có, do đó giáo viên học sinh
muốn tham khảo không có nên rất khó khăn học sinh khó hình
dung đợc đoạn trích tác phẩm.
- Học sinh hiện nay có xu thế xem nhẹ các môn xã hội trong đó có
môn ngữ văn dẫn đến chất lợng học tập không cao.
I.3 Thời gian địa điểm
-Trong kỳ thi khảo sát chất lợng đầu năm ở 2 lớp tỉ lệ học sinh
yếu kém môn ngữ văn còn đáng kể.
- Học sinh đạt kết quả:

khá:
Trung bình:
Yếu-

- -

25 em -> 33.1%
34 em -> 45.6%
16 em -> 21.3%

Trơng Thị Tâm Trờng
2 THCS Mạo Khê 2

S


Những giải pháp nhằm nâng cao chất lợng bài văn cho học sinh lớp 8

Sau khi có kết quả khảo sát môn Văn dầu năm học, với kết quả này
tôi thấy cần phải nâng cao chất lợng bộ môn.
Tôi đẫ thự hiện phơng pháp này ở 2 lớp 8C6 và 8C7
I. 4. Đóng góp về mặt lý luận và về mặt thực tiễn
II . Phần nội dung:
II.1.

Chơng I
Thực tiễn giảng dạy

Qua thực tế giảng dạy và học tập, nghiên cứu, tôi nhận thức dạy học
văn đòi hỏi chúng ta phải nghiên cứu tìm hiểu, tiếp thu nó bằng cả
trí óc lẫn tâm hồn. có khi cảm thụ đợc nhng lại trình bày sự hiểu
biết của mình không đạt yêu cầu. một bài tập làm văn đòi hỏi kết
quả của sự tổng hợp các kiến thức về lí thuyết làm văn, kiến thức
văn hoá, kiến thức xã hội, kĩ năng diễn đạt. Để biến những kiến
thức đó của mình thì học sinh đó phải có một thời gian miệt mài
rèn luyện, đặc biệt phải ham thích học văn. Thế nhng kết quả hiện
nay cho thấy chất lợng bài làm văn của học sinh cha cao. Qua theo
dõi các bài viết của học sinh kết quả cha nh mong muốn. Thực tế
nh sau:
II. 2

Chơng 2

Bài viết số 1:
Đề bài: Kể lại kỉ niệm ngày đầu tiên đi học.
Yêu cầu: - xác định ngôi kể thứ 1 thứ3.
- xác địng trình tự kể:
+ Theo thời gian - không gian.

- -

Trơng Thị Tâm Trờng
3 THCS Mạo Khê 2

S


Những giải pháp nhằm nâng cao chất lợng bài văn cho học sinh lớp 8

+ Theo diễn biến sự việc.
+ Theo diễn biến của tâm trạng.
- xác định cấu trúc của văn bản định phân đoạn ( số lợng đoạn
văn trong mỗi phần ) và cách trình bày các đoạn.
- xác định 4 bớc tạo lập văn bản, chú trọng bớc lập đề cơng.
Loại giỏi
Lớp

Sĩ

8C6
8C7

số
39
36

Loại Khá

Trung

Yếu

bình
SL
%

kém
SL
%

SL

%

SL

%

3
1

7,8
2,8

10
8

26,0 19
22,4 18

49,4 7
50,0 9

- Sau khi thu bài tôi đã chấm bài sữa lỗi cho học sinh

-

17,2
25,2

và tìm ra

nguyên nhân tại sao bài làm của học sinh lại cha cao nh vậy:
đó là do thời gian trên lớp có hạn, kiến thức học sinh lĩnh hội cha
đầy đủ cha sát từng đối tợng học sinh. cha phân loại đợc đối tợng
học sinh để có hình thức phơng pháp giảng dạy cho phù hợp.
- Học sinh cha thực sự quan tâm đến môn học, về nhà học bài ôn
bài cha đầy đủ. Không chuẩn bị bài trớc khi đến lớp, cha đọc kĩ
đề dẫn đến không hiểu đề, vốn từ nghèo nàn do đọc ít, tài liệu
tham khảo thiếu thốn, trình độ nhận thức hạn hẹp.
- Trong quá trình giảng dạy số hcọ sinh bị diểm kém là do thiếu
tập trung, khônng chịu học bài, đọc bài.
Trên đây là một số nguyên nhân chủ yếu mà tôi nhận thấy ở bài
viết số 1. dẫn đến tỉ lệ yếu kém nhiều. Điểm khá giỏi không có
hoặc nếu có thì tỉ lệ tơng đối thấp.

- -

Trơng Thị Tâm Trờng

4 THCS Mạo Khê 2

S


Những giải pháp nhằm nâng cao chất lợng bài văn cho học sinh lớp 8

Đến bài viết số 3:
Đề bài : Hãy kể về một con vật đáng nhớ mà em yêu thích.
Yêu cầu: Học sinh phải: Xác định sự việc chính và các chi tiết.
Xác định nhân vật chính ( ngời kể và con vật nuôi ) và một
số con vật khác.
- Các yếu tố miêu tả biểu cảm xen kẽ.
- Thời gian làm bài là 90 phút.
sau khi chấm bài tỉ lệ nh sau:
Lớp

sĩ

Loại giỏi

Loại khá

số
8C 6 39
8C7 36

SL
3
1

%
5,1
2,8

SL
14
12

Trung

Yếu - kém

bình
%
SL
%
SL
37,8 16
41,9 6
34,0 13
35,2 10

%
16,2
28,0

II.2.1 Nguyên nhân bài làm văn chất lợng cha cao.
Sau khi chấm ba bài làm văn của học sinh tôi thấy kế quả bài
viết cha cao đó là do những nguyên nhân chủ yếu sau:

Khả năng của ngời thầy có hạn, thời gian trên lớp có hạn. Điều này
cũng ảnh hởng không nhỏ đến chát lợng học tập của học sinh.
*Các tranh ảnh phục vụ dạy học môn ngữ văn còn thiếu, một số tác
phẩm có đoạn trích đợc học còn thiếu học sinh không đợc đọc nên
rất khó hình dung khi tiếp cận tác phẩm. Học sinh cha có điều
kiện để mua sách tham khảo để đọc nâng cao kiến thức, làm
giàu vốn từ khi viết bài dẫn đến vốn từ nghèo nàn, bài viết quá sơ
sài, không phong phú vốn từ nội dung.
*Các em học sinh không tiến hành tuân thủ các bớc:
- Tìm hiểu đề.

- -

Trơng Thị Tâm Trờng
5 THCS Mạo Khê 2

S


Những giải pháp nhằm nâng cao chất lợng bài văn cho học sinh lớp 8

- Tìm ý, lập ý.
- Lập dàn bài.
- Viết bài hoàn chỉnh.
- Đọc chỉnh sữa.
Do đó bài viết dẫn đến lạc đề, bài làm không đủ ý, bố cục bài
làm lộn xộn. thậm chí bố cục không đủ ba phần: mở bài, thân bài,
kết luận.

II.2.2

Lỗi về chính tả:

- Học sinh cấp T.H. C. S không còn những tiết luyện viết, chữ viết
xấu sai lỗi chính tả nh: viết hoa tuỳ tiện, lẫn lộn các từ gần âm,
câu sai ngữ pháp, sử dụng dấu câu không hợp lí.
- Thiếu cấu trúc văn bản và tính liên kết câu.
II. 3

Chơng III
Phơng pháp Nghiên cứu Kết quả nghiên cứu.
*Đối với ngời thầy:

+Các phẩm chất giáo viên cần có:
Do đặc điểm của nghề dạy học, ngời giáo viên nhất là giáo viên
ngữ văn luôn tác động đến sự phát triển nhân cách học sinh. Sự
tác động này thông qua trình độ và phẩm chất nhân cách của
ngời thầy.
- Ngời giáo viên phải có thế giới quan khoa học để làm nền tảng,
định hớng thái độ, hành vi ứng sử của giáo viên trớc các vấn đề
thế giới tự nhiên, thực tiễn xã hội và thực tiễn nghề nghiệp.
- Ngời giáo viên có lí tởng nghề nghiệp trong sáng, luôn luôn say xa
học tập, rèn luyện để không ngừng nâng cao kiến thức, đặc

- -

Trơng Thị Tâm Trờng
6 THCS Mạo Khê 2

S

Những giải pháp nhằm nâng cao chất lợng bài văn cho học sinh lớp 8

điểm nghề nghiệp, có năng lực và trình độ tổ chức thành công
các quá trình dạy học và giáo dục.
- Ngời giáo viên ngữ văn luôn tiếp xúc hoạt đọng với thế hệ trẻ.
muốn hoạt đọng s phạm thu hút và có tác dụng cảm hoá, thuyết
phục đợc các em, đòi hỏi bản thân nhà giáo dục phải có tâm hồn
trong sáng, tơi trẻ, có tình cảm cao thợng, có thái độ khoan dung.
Nhờ vậy nhà giáo dục mới có khả năng hiểu biết và có khả năng
phát huy sở trờng của bản thẩntong công tác giáo dục. Đặc biệt là
lòng yêu trẻ, yêu nghề, thái độ c xử công bằng đầy tình thơng, biết
tự kiềm chế bản thân, gơng mẫu để học sinh noi theo, tôn trọng
nhân cách trẻ, biết hợp tác với trẻ trong quá trình dạy học và giáo dục,
biết tạo dựng bầu không khí dân chủ trong lớp học ....
- Lòng thơng ngời, tình yêu trẻ là động lực mạnh mẽ giúp ngời giáo
viên vợt qua thử thách khó khăn trong cuộc sống để thực hiện tốt
chức năng ngời kỹ s tâm hồn với tinh thần trách nhiệm cao, với
niềm vui say mê, sáng tạo, với ý chí không ngừng học hỏi vơn
lênhoàn thiện mình để cống hiến cho sự nghiệp trồng ngời.
+. Năng lực s phạm của ngời giáo viên:
- Để giảng dạy và làm tốt chức năng của nhà giáo dục, ngời giáo viên
phải học tập và tự rèn luyện để có năng lực s phậm cần thiết:
+) Để dạy tốt, ngời giáo viên phải nắm vững tri thức khoa học có
liên quan đến môn học mà mình phụ trách, đồng thời thờng xuyên
tự học, tự nghiên cứu để bắt kịp nhu cầu đổi mới không ngừng
trong nội dung và phơng pháp dạy học.

- -

Trơng Thị Tâm Trờng
7 THCS Mạo Khê 2

S


Những giải pháp nhằm nâng cao chất lợng bài văn cho học sinh lớp 8

+) Trong hoạt động s phạm hàng ngày, ngời giáo viên phải có kiến
thức và kỹ năng giao tiếp ứng xử trong tình huốngtrong quan hệ
gia đình nhà trờng xã hội.
+) Ngời thầy phải rèn luyện cho mình có đợc những kỹ năng, kỹ
xảo cần thiết cho hoạt động nông nghiệp: Các kỷ ngăng thiết kế,
kỷ năng tổ chức, kỷ năng giao tiếp, kỷ năng nhận thức kỷ năng dạy
học, kỷ năng dạy học, kỷ năng nghiên cứu khoa học, hoạt động xã hội
...
+) Ngời giáo viên cần khéo léo tế nhị, không nóng vội trong dạy
học.
+) Tận dụng tối đa các tiết dạy học trả bài.
* Đối với học sinh:
- Do sự thay đổi cơ bản nội dung, phơng pháp và hình thức tổ
chức dạy học cũng nh thay đổi các mối quan hệ xã hội nên học
sinh T. H. C. S nói chung, học sinh lớp 8 trờng THCS Mạo Khê 2 nói
riêng có những đặc đặc điểm nhận thức riêng so với học sinh
tiểu học. Nên đòi hỏi ngời giáo viên phải hiểu biết đặc điểm
phát triển trí tuệ của học sinh để làm cơ sở thiết kế bài giảng,
lựa chọn nội dung, phơng pháp dạy học có cơ sở khoa học phù hợp
với sự phát triển trí tuệ của các em. thực hiện nguyên tắc sát đối
tợng. Phân loại đối tợng học sinh trong quá trình dạy học

Tạo lập nhóm đối tợng:
+) Nhóm học sinh khá - giỏi: Giáo viên nên mở rộng, đào
sâu, nâng cao những tri thức đã học trong chơng trình. nội dung

- -

Trơng Thị Tâm Trờng
8 THCS Mạo Khê 2

S


Những giải pháp nhằm nâng cao chất lợng bài văn cho học sinh lớp 8

và phơng pháp dạy học chủ yếu là giới thiệu một số vấn đề mới cha
đợc học hoặc cha có diều kiện học kỹ học sâu.
+) Nhóm học sinh trung bình trung bình khá: Giáo viên
phải giúp các em nắm vững đợc những kiến thức và kỹ năng đã đợc học. phơng pháp dạy học chủ yếu là tổng kết, hệ thống lại
những vấn đề cần thiết. Giáo viên đa ra những bài tập nhằm bổ
xung, củng cố và rèn luyện.
+) ở THCS không còn tiết luyện viết nhng giáo viên cũng
không thể bỏ qua mà vẫn phải tổ chức luyện viết cho học sinh;
Giao bài luyện viết về nhà nhất là các em viét chữ xấu, giao thời
giân cụ thể, kiểm tra, sữa chữa hoàn thiện dần cho các em.
+ ở tiết trả bài học sinh có thể tự sữa lỗi cho nhau đó cũng
là cách học bài tốt nhất.
Học sinh nên đọc nhiều để làm giàu thêm vốn tri thức hiện có.
Học sinh học bài, chuẩn bị bài đầy đủ khi đến lớp. Đến lớp nên tận
dụng tối đa quĩ thời gian hiện có của một tiết học.
- Không ngừng học hỏi bạn bè, thầy cô gia đình xã hội và tiếp thu

làm giàu vốn tri thức.
*

Kết quả nghiên cứu:
Sau một thời gian nhận thấy thực trạng bài làm văn của học sinh

lớp 8 trờng THCS Mạo Khê 2., tôi dã kịp thời tìm ra nguyên nhân bài
làm văn của các em đạt kết quả cha cao. tôi nhanh chóng tìm ra
giải pháp của bản thân cá nhân tôi mong rằng chất lợng bài làm của
các em từng bớc nâng cao dần lên. so với chất lợng thi khảo sát đầu

- -

Trơng Thị Tâm Trờng
9 THCS Mạo Khê 2

S


Những giải pháp nhằm nâng cao chất lợng bài văn cho học sinh lớp 8

năm thì chất lợng thi học kỳ 1 đã có bớc chuyển biến đáng kể cụ
thể giảm tối đa hoc sinh yếu kém
Lớp

sĩ

Loại giỏi

Loại khá

số
SL
%
SL
8C 6 39
9
24,3 15
8C 7 36
6
16,8 13
Tuy nhiên kết quả nh vậy

Trung

Yếu kém

bình
%
SL
%
SL
%
36,2 13
35,1 2
5,4
36,0 13
36,0 4
11,2
cha phải là cao nhng đó cũng là một sự

thay
đổi chất lợng bài làm của các em.
III. Phần Kết luận Kiến nghị
* .Bài học kinh nghiệm:
- Trên đây là một só giải pháp mà bản thân tôi thấy tự nên làm để
nâng cao chất lợng bài làm cho học sinhlớp 8 trờng THCS Mạo Khê
2 năm học 2007-2008 và tiếp tục tìm hiểu nghiên cứu trong
những năm tiếp theo.
-

Mặc dù kết quả cha khả quan nhng có khả năng thực thi. Nó đánh
dấu trong quá trình học hỏi đúc rút kinh nghiệm của mình. Để
đạt đợc kết quả cao hơn nữa tôi nghĩ rằng mình còn phải cố
gắng nhiều, học hỏi nhiều ở các đồng nghiệp.
*

Đề xuất và kiến nghị:

-

Th viện nhà trờng nên có thêm tranh ảnh phục vụ tốt cho quả
trình dạy học bài giảng ngữ văn 8. Bổ xung các tác phẩm có đoạn
trích đợc học. Đặc biệt là các tác phẩm nớc ngoài, chân dung của
một số nhà thơ lớn. các tài liệu nâng cao cho giáo viên học sinh.

- -

Trơng Thị Tâm Trờng
10 THCS Mạo Khê 2

S


Những giải pháp nhằm nâng cao chất lợng bài văn cho học sinh lớp 8

- Thời gian nghiên cứu cha nhiều nên tôi rất mong có sự nhận xét,
đóng góp của đồng nghiệp để đề tài của tôi có chất lợng hơn.
tôi xin chân thành cảm ơn.

Mạo Khê, ngày 24 tháng 3 năm
2008
Ngời viết

Trơng
Thị Tâm

IV. Tài liệu tham khảo Phụ lục
1. Giáo trình tâm lí giáo dục.
2. Tài liệu giáo dục học.
3. Sách giáo khoa lớp 8.
4. Sách giáo viên lớp 8.
5. Thiết kế bài giảng lớp 8.
- -

Trơng Thị Tâm Trờng
11 THCS Mạo Khê 2

S

Những giải pháp nhằm nâng cao chất lợng bài văn cho học sinh lớp 8

V.

Nhận xét của hội đồng khoa học cấp trờngPhòng giáo dục đào tạo

- -

Trơng Thị Tâm Trờng
12 THCS Mạo Khê 2

S