Bài 8. Ngôi kể trong văn tự sự

NhiÖt liÖt chµo mõng
c¸c thÇy c« gi¸o ®Õn dù giê VÀ THĂM
LỚP 6/1

Gi¸o viªn thùc hiÖn : Nguyễn Thị Diễm


Tiết 33
NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ


I/ Tìm hiểu chung:
1/ Ngôi kể:
*Ví dụ: Đoạn văn 1, đoạn văn 2 SGK
*Trả lời câu hỏi a,b,c SGK
2/ Vai trò của ngôi kể:

*Ví dụ: Đoạn văn 1, đoạn văn 2 SGK
*Trả lời câu hỏi d,đ,e SGK


Đoạn 1:
Vua và đình thần chịu thằng bé là thông minh lỗi lạc.
Nhưng vua vẫn còn muốn thử một lần nữa. Qua hôm sau,
khi hai cha con đang ăn cơm ở công quán, bỗng có
sứ
nhà vua mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải
dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé nhờ cha lấy cho mình một
cái kim may rồi đưa cho sứ giả.
(Trích Em bé thông minh)
Ngôi kể thứ ba

Đoạn 2:
Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực
nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một
chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng.
Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn
hoắt.
(Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu ký)
Ngôi kể thứ nhất


Kể truyền thuyết

Sơn Tinh, Thủy Tinh


Ng«i kÓ

Ưu điểm
- Trực tiếp kể.

Ngôi thứ nhất

- Lời kể thân mật
gần gũi.
- Có cảm xúc cá nhân

Ngôi thứ ba

- Kể linh hoạt, tự do,
khách quan.
- Người kể có mặt ở
mọi nơi, biết mọi
chuyện (kể cả những
tâm tư thầm kín của
nhân vật)

Nhược điểm

- Kể hạn chế (chỉ
kể được những gì
mình biết và cảm
thấy).

- Ít thấy cảm xúc
của người kể.


Xác định ngôi kể trong các ví dụ
Ví sau:
dụ 1: Tôi sinh ra và lớn lên ở một vùng ven biển. Tôi không còn nhớ mặt bố tôi ra sao
nữa vì bố tôi mất sớm.
Ví dụ 2: Năm tháng trôi qua, Mã Lương không ngừng học vẽ.

Ngôi kể thứ nhất

Ngôi kể thứ ba

Bài tập 1:
Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn thành ngôi thứ ba:

Ngày nào cũng vậy, suốt buổi Dế Mèn chui vào
trong cùng hang, hì hục đào đất để khoét môt cái
ổ lớn làm thành một cái giường ngủ sang trọng.
Rồi cũng lo xa như các cụ già trong họ hàng dế,
cậu ta đào hang sâu sang hai ngả làm những
con đường tắt, những cửa sau, những ngách
thượng, phòng khi găp việc nguy hiểm, có thể
thoát thân ra lối khác được


Nhận xét: Khi thay đổi ngôi kể
thứ ba đã khiến cho nội dung kể
không phải là chuyện tự thuật của
người trong cuộc nữa mà trở
thành cái nhìn lạnh lùng của
người ngoài cuộc. Bởi thế đoạn
văn chỉ còn tính khách quan mà
thiếu đi phần tâm sự, phần tình
cảm, bộc lộ cuộc sống nội tâm
của người kể.


Bài tập 2:
Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn thành ngôi
thứ nhất

 Một cái bóng lẹ làng từ trong vụt ra, rơi

xuống trên mặt bàn. Tôi định thần nhìn rõ:
con mèo già của bà chàng, con mèo già
vẫn chơi đùa với chàng ngày trước. Con
vật nép chân vào mình khẽ phe phẩy cái
đuôi, rồi hai con mắt ngọc thạch xanh

giương lên nhìn người. Tôi mỉn cười lại
gần vuốt ve con meo


Bài tập 3:

Truyện “Cây bút thần”
kể theo ngôi thứ ba, gọi tên
sự vật cần kể - Mã Lương.


Bài tập 4:
Trong các truyên cổ tích, truyền thuyết, người ta hay kể
chuyện theo ngôi thứ ba mà không kể theo ngôi thứ nhất vì:
- Truyện đề cập tới nhiều nhân vật khác nhau, mỗi
nhân vật tham gia vào một sự kiện nên không thể lúc nào
người kể cũng hoá thân vào ngôi thứ nhất một cách dễ dàng
được.
- Truyện đề câp tới nhiều khoảng không gian khác nhau
nên nếu kể theo ngôi thứ nhất, người kể phải có mặt tại tất cả
các khoảng không gian đó mới có đủ tư cách để kể. Đây là
điều không thể có trong thực tế đời sống.

Bài tập 5:

Khi viết thư, bao giờ cũng sử dụng ngôi kể thứ
nhất dù có lúc người viết xưng tôi, em, tớ lại có lúc
xưng con, cháu, …. Xưng hô thế nào là tuỳ thuộc
vào mối quan hệ giữa người nhận thư với người
viết.


Trò chơi giải ô chữ
1
2

N

Ă

M

N

G

Ô

I

I

3

N

G

Ô

4

T

Ô

I
K

5
6

N

G

Ô

I

K

Ể

Ế

T

T

T
H

B

H

Ứ

B

Ứ

N

H

À

I

A
Ấ

T


XIN CHÂN THÀNH
CẢM Ơn c¸c thÇy c« gi¸o vµ
c¸c em häc sinh