SKKN Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho lứa tuổi mẫu giáo lớn

Đề tài: Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ
mẫu giáo 5 – 6 tuổi

A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI, SÁNG KIẾN, GIẢI PHÁP
Trẻ em với hai từ ngắn ngủi nhưng dường như đã nói lên hết đặc điểm của cả
lứa tuổi này. Đây là giai đoạn mà với chúng chơi là cuộc sống. Thật vậy, trẻ em
không chỉ cần được chăm sóc sức khoẻ, được học tập, mà quan trọng nhất trẻ
cần phải được thoả mãn nhu cầu vui chơi. Trò chơi và tuổi thơ là hai người bạn
thân thiết, không thể tách ra được. Chính trò chơi đã giúp cho sự phát triển của
trẻ được toàn diện, cân bằng và nhịp nhàng, đó là phương tiện hiệu quả nhất giúp
trẻ phát triển. Xuất phát từ vai trò quan trọng của hoạt động vui chơi đối với trẻ
em và nhu cầu hưởng thụ hoạt động này, tôi thấy việc tổ chức cho trẻ chơi các
trò chơi dân gian là một việc làm cần thiết và rất có ý nghĩa. Di sản văn hoá
truyền thống Việt Nam có nhiều loại hình khác nhau, trong đó có thể nói, trò
chơi dân gian cũng là một di sản văn hoá quý báu của dân tộc. Trò chơi dân gian
là những trò chơi được sáng tạo, lưu truyền tự nhiên, rộng rãi từ thế hệ này sang
thế hệ khác, mang đậm bản sắc văn hóa dân gian. Nó được kết thành từ quá trình
lao động và sinh hoạt, trong đó nó tích tụ cả trí tuệ và niềm vui sống của bao thế
hệ người Việt xưa. Đặc biệt đối với trẻ em, trò chơi dân gian với những chức
năng đặc biệt của nó đã mang lại cho thế giới trẻ thơ nhiều điều thú vị và bổ ích,
đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui chơi, quyền được chia sẻ niềm vui của
các em với bạn bè, cộng đồng. Nó làm cho thế giới xung quanh các em đẹp hơn
và rộng mở; tuổi thơ của các em sẽ trở thành những kỉ niệm quý báu theo suốt
cuộc đời, làm giàu nguồn tình cảm và trí tuệ cho các em. Chính vì vậy, trò chơi
dân gian rất cần thiết được lựa chọn để tổ chức cho trẻ tham gia. Có thể nói rằng,
lục tìm trong những kí ức về tuổi thơ của người lớn đầy ăm ắp những trò chơi
“trốn tìm”, “bắn bi”, “rồng rắn lên mây”, “nu na nu nống”, “ô ăn quan” nhưng
đất nước đang trên đà hội nhập cùng với sự phát triển của công nghiệp hóa, hiện
SKKN tham dự hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện- Năm học : 2012-2013

1


Đề tài: Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ
mẫu giáo 5 – 6 tuổi
đại hóa, những trò chơi dân gian đang dần bị mai một và lãng quên dần, thay thế
bởi những trò chơi điện tử, những khoảng đất giờ cũng được thay vào đó là
những nhà máy, những công trình lớn. Đó là sự thiệt thòi lớn với trẻ khi không
được làm quen và chơi với những trò chơi dân gian của thiếu nhi ngày trước.
Nhận thấy lợi ích của việc cho trẻ chơi các trò chơi dân gian, Bộ Giáo dục và
Đào tạo đã khuyến khích việc phát triển và đưa các trò chơi dân gian vào trường
học qua phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Nhiều
trường đã thực hiện và có kết quả rất tốt. Nhưng làm thế nào để tổ chức được các
trò chơi dân gian thực sự có hiệu quả, lôi cuốn và hấp dẫn được trẻ là một bài
toán khó với các giáo viên, đặc biệt là các giáo viên mầm non. (Vì khả năng chú
ý có chủ định của trẻ mầm non còn kém, trẻ dễ dàng tham gia vào trò chơi nhưng
cũng nhanh chán, nhanh bỏ cuộc). Chính vì vậy tôi trăn trở và tìm các biện pháp
để tổ chức các trò chơi dân gian một cách có hiệu quả nhất. Sau đây tôi xin trình
bày sáng kiến kinh nghiệm của mình với đề tài: "Một số kinh nghiệm trong việc
tổ chức các trò chơi dân gian cho lứa tuổi mẫu giáo lớn".
II. ĐIỂM MỚI CỦA ĐỀ TÀI, SÁNG KIẾN, GIẢI PHÁP.
Đề tài sáng kiến đã từng có nhiều người nghiên cứu song ở mỗi độ tuổi, mỗi
trường, mỗi vùng miền lại mang một đặc điểm riêng. Do vậy các giải pháp đưa ra áp
dụng cũng không thể giống nhau. Và thực tế ở trường mầm non n¬i t«i c«ng t¸c,
trò chơi dân gian được tổ chức ở trường vào rất nhiều thời điểm trong ngày, thế
nhưng giáo viên chưa thực sự chú trọng đến việc tổ chức các trò chơi dân gian sao
cho phù hợp, hấp dẫn, lôi cuốn và đưa lại hiệu quả giáo dục cao. Chính vì thế các trò
chơi dân gian vẫn còn thể hiện một cách hình thức, chưa đi vào tâm hồn và cuộc
sống của trẻ. Vì lẽ đó tôi đã mạnh dạn chọn đề tài này nhằm:
Đánh giá thực trạng việc tổ chức tṛò chơi dân gian của trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi ở

trường mầm non n¬i t«i phô tr¸ch.
SKKN tham dự hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện- Năm học : 2012-2013

2


Đề tài: Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ
mẫu giáo 5 – 6 tuổi
Đề xuất một số biện pháp tổ chức hiệu quả tṛò chơi dân gian cho trẻ 5- 6
tuổi.
Góp phần thùc hiÖn tốt phong trµo thi ®ua "X©y dùng trêng
häc th©n thiện - Häc sinh tÝch cùc" do Bé gi¸o dôc - §µo t¹o ph¸t
®éng.
Làm giàu vốn sống và kinh nghiệm cho trẻ, giúp trẻ nhớ tên các trò chơi,
biết được cách chơi và luật chơi của những trò chơi dân gian, vì vậy tăng khả
năng ghi nhớ có chủ đích và khả năng tưởng tượng trong các hoạt động .
Qua việc tổ chức các trò chơi với mong muốn trẻ biết yêu quý, bảo vệ,
gìn giữ các trò chơi dân gian một nét đẹp văn hóa của dân tộc .
III. PHẠM VI ÁP DỤNG ĐỀ TÀI
Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ Mẫu
giáo 5 - 6 tuổi được hội đồng khoa học nhà trường xếp loại tốt và áp dụng ở
trường Mầm non nói chung và lớp mẫu giáo lớn tôi đang dạy nói riêng.

B. PHẦN NỘI DUNG
I. THỰC TRẠNG CỦA NỘI DUNG CẦN NGHIÊN CỨU
Bản thân nhận thấy được sự cần thiết của tṛò chơi dân gian trong quá
trình giáo dục trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển
nhân cách toàn diện ở trẻ mầm non. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện giáo
viên vẫn chưa có ý thức cải thiện những khó khăn. Cụ thể: trong thực tế từ nhiều
năm qua trẻ chỉ hay chơi những trò chơi quen thuộc, lặp đi lặp lại nhiều lần nên

dễ nhàm chán. Đa số các em còn rụt rè, thiếu tự tin và không thích tham gia vào
các hoạt động tập thể. Khả năng chú ý có chủ định của trẻ còn kém. Trẻ dễ dàng
nhập cuộc chơi nhưng cũng nhanh chóng tự rút ra khỏi trò chơi nếu nó không
còn hứng thú. Kĩ năng làm việc theo nhóm còn hạn chế, khả năng ứng xử trước
các tình huống không linh hoạt. Về phần giáo viên, vốn hiểu biết về trò chơi dân
SKKN tham dự hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện- Năm học : 2012-2013

3


Đề tài: Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ
mẫu giáo 5 – 6 tuổi
gian chưa nhiều, chưa tạo môi trường nhằm kích thích trẻ hứng thú khi vui chơi,
chưa có hiểu biết và vốn kiến thức phong phú về các trò chơi dân gian. Tổ chức
các trò chơi dân gian cho trẻ thiếu sự linh hoạt và tính sáng tạo. Mặt khác thời
gian tổ chức cho trẻ chơi rất hạn hẹp vì một trò chơi không thể diễn ra trong suốt
cả một hoạt động của trẻ mà nó chủ yếu chỉ được lồng ghép và tích hợp vào các
hoạt động mà thôi. Khi xây dựng đề tài này tôi đã tìm hiểu khả năng nhận biết
của trẻ qua khảo sát một số tiêu chí của trẻ về các trò chơi dân gian như sau :
Tổng số học sinh trong lớp là: 35 cháu
Các tiêu chí
Số trẻ đạt
Ham thích, hứng thú với trò chơi dân gian
13/35
Trẻ thuộc lời đồng dao, biết cách chơi đúng luật
15/35
Mạnh dạn tự tin khi tham gia hoạt động
14/35
Thể hiện tinh thần đoàn kết
18/35

Biết tự tổ chức trò chơi
12/35
Sáng tạo trong khi chơi trò chơi
10/35
* Một số nguyên nhân cơ bản dẫn đến thực trạng trên:

Tỷ lệ đạt được
37,1%
42,9%
40%
51,4%
34,3%%
28,6%

Số trẻ trong lớp quá đông nên cô giáo chưa quan tâm được đầy đủ đến từng
trẻ, chưa xây dựng được kế hoạch tổ chức cho trẻ vui chơi một cách khoa học và
kỹ lưỡng
Do cơ sở vật chất cc̣òn hạn chế, diện tích lớp học nhỏ. Các đồ dùng đồ chơi cũ,
thiếu và không gây được hứng thú cho trẻ chơi.
Cô giáo chưa chủ động tt́ìm kiếm nguồn tṛò chơi, vẫn chỉ hạn chế ở những tṛò
chơi có sẵn trong chương trình nên khi tổ chức các tṛò chơi dân gian bị lặp lại,
thiếu sự đổi mới khiến trẻ không tập trung, thấy nhàm chán.
Cách tổ chức của cô giáo chưa thực sự gây hứng thú, lôi cuốn trẻ.
II. CÁC GIẢI PHÁP:
Giải pháp 1: Sưu tầm và chọn lọc các trò chơi phù hợp với học sinh lớp lớn

SKKN tham dự hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện- Năm học : 2012-2013

4

Đề tài: Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ
mẫu giáo 5 – 6 tuổi
Như chúng ta đã biết trò chơi dân gian Việt Nam rất phong phú, đa dạng
nhưng không phải trò chơi nào cũng phù hợp với trẻ . Vì thế, giáo viên nên có sự
cân nhắc lựa chọn cho phù hợp nếu không sẽ không đạt hiệu quả, phản tác dụng
giáo dục. Ngoài vốn hiểu biết sẵn có tôi tìm hiểu thêm trên mạng . Trong sách
báo, cẩm nang 100 trò chơi dân gian Việt Nam. Khi lựa chọn các trò chơi dân
gian cho trẻ MGL, tôi thực hiện theo các tiêu chí sau:
-Trò chơi không quá đơn giản nhưng cũng không quá phức tạp.
- Đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trò chơi dễ kiếm, dễ tìm.
- Giúp củng cố tư duy, ngôn ngữ, vận động, kỹ năng cho trẻ.
- Gây được hứng thú, thu hút sự chú ý của trẻ.
- Có sự tham gia của tập thể lớp hoặc nhóm trẻ trong lớp.
Từ những tiêu chí trên, tôi đã lựa chọn, ph©n lo¹i các trò chơi cho trẻ lớp
MGL:
Trò chơi luyện tinh mắt dẻo chân

Trồng nụ trồng hoa, nhảy lò cò, nhảy
dây, đá cầu, bắn bi, nu na nu nống,

nÐm vßng cæ chai.
Trò chơi luyện sự phán đoán, tính toán Ô ăn quan, cờ gánh, chơi chuyền,
chính xác
nÐm cßn...
Trò chơi phát hiện sự nhanh nhẹn, Kéo co, rồng rắn lên mây, cướp cờ,
khéo léo phát huy tinh thần tập thể
dÖt v¶i, mÌo ®uæi chuét.
Trò chơi rèn luyÖn sự phán đoán Bịt mắt bắt dê, bỏ khăn, trèn t×m.
thính tai

Giải ph¸p2: Tổ chức trò chơi phù hợp với từng hoạt động:
Mỗi hoạt động của trẻ đều nhằm đạt được một mục đích nhất định. Vì thế,
hoạt động nào cũng có tính chất riêng của nó. Nếu như hoạt động chung được tổ
chức nhằm cung cấp các kiến thức cho trẻ thì hoạt động ngoài trời lại giúp trẻ
SKKN tham dự hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện- Năm học : 2012-2013

5


Đề tài: Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ
mẫu giáo 5 – 6 tuổi
được gần gũi với thiên nhiên, khám phá các hiện tượng tự nhiên và phát triển thể
chất; hay như ở hoạt động góc trẻ lại được mở rộng thêm về kinh nghiệm sống
và kỹ năng chơi theo nhóm. Chính vì vậy, giáo viên cần chú ý lựa chọn và tổ
chức các trò chơi dân gian cho phù hợp với tính chất của từng hoạt động.
* Hoạt động ngoài trời:
Tận dụng không gian rộng và thoáng, giáo viên nên tổ chức cho trẻ chơi các
trò chơi vận động nhằm rèn luyện và phát triển thể lực cho trẻ như “Bịt mắt bắt
dê”, “ kéo co”…
* Hoạt động góc:
Nên tæ chức cho trẻ chơi các trò chơi theo nhóm nhỏ trong một không gian
hẹp như: “Kéo cưa lừa xẻ”, “Lộn cầu vồng”, “Chi chi chành chành”
* Hoạt động học và hoạt động chiều (chủ yếu diễn ra trong phòng nhóm):
Nên tổ chức cho trẻ các trò chơi tĩnh nhằm phát triển nhận thức cho trẻ như:
“Ô ăn quan”, “Tập tầm vông”, “Rải ranh”, “Chơi chuyền”, “Chơi cờ”, “Vấn
đáp”, “Đếm sao”, “Đọc câu”….
Đặc biệt khi tích hợp trò chơi dân gian trong hoạt động chung, giáo viên cần
lựa chọn trò chơi phù hợp với đặc điểm của từng môn học.
Ví dụ: Lĩnh vực thể chất:
Nên lựa chọn các trò chơi vận động nhằm rèn luyện thân thể khoẻ mạnh,

hoạt bát và năng động. Nhiều trò chơi đòi hỏi trẻ phải mạnh mẽ, nhanh chân,
nhanh mắt, nhanh miệng. Trẻ phải có sức khỏe mới có thể vui chơi và ngược lại
vui chơi giúp cho trẻ thêm khỏe mạnh và năng động.
Chẳng hạn:
+ Với trò chơi “Rồng rắn lên mây”, khi trẻ hát xong câu cuối: “Xin khúc đuôi
– Tha hồ thầy đuổi”, lập tức trẻ làm “đuôi” (đứng sau cùng) phải chạy thật

SKKN tham dự hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện- Năm học : 2012-2013

6


Đề tài: Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ
mẫu giáo 5 – 6 tuổi
nhanh, nếu không sẽ bị “ thầy” tóm lấy, sau đó có thể bị thay người khác hoặc lại
phải làm “thầy” để đi đuổi những trẻ khác.
+ Trò “Nhảy dây”, “Trồng nụ trồng hoa”, “ Nhảy lò cò” có nhiều nấc chơi nho
nhỏ: từ bàn một, bàn hai…đến bàn mười ( Nhảy lò cò ); từ một nụ, một hoa…
đến tám hoa (Trồng nụ trồng hoa )…Trẻ phải vượt qua dần từng nấc, hết nấc này
mới đi tiếp nấc sau. Như vậy, trẻ phải dai sức, khỏe mạnh, nhanh nhẹn và khéo
léo mới có thể tiến dần đến được nấc cuối của trò chơi.
+ Trò “Chi chi chành chành” lại buộc trẻ phải rất nhanh tay, nhanh miệng vì
nếu câu cuối bài là “ ù à ù ập” được đọc xong mà trẻ không rút kịp tay ra, ngón
tay của nó sẽ bị giữ lại, như thế là thua.
*Môn MTXQ, toán, văn học:
Khi lựa chọn các trò chơi cần đáp ứng được các tiêu chí sau:
+ Nhằm phát triển nhận thức cho trẻ.
+ Phát triển ngôn ngữ.
+ Cung cấp cho trẻ các kỹ năng như: kỹ năng hoạt động theo nhóm, kỹ năng
sử dụng đồ dùng đồ chơi…

+ Rèn luyện trí nhớ và khả năng tư duy cho trẻ.
Ví dụ:
+ Lời đồng dao của trò chơi chuyền: “Con ruồi có cánh - Đòn gánh có mấuChâu chấu có chân…” đã giúp trẻ nhận biết được đặc điểm đặc trưng của một số
con vật và đồ vật quen thuộc.
+ Những câu hát ngược có tính chất đánh lừa nhận thức, thử thách sự năng
động của trí tuệ, khiến trẻ muốn hiểu đúng sự vật thì phải chuyển ngược lại:
“ Non cao đầy nước
Đáy biển đầy mây
Dưới đất lắm mây
SKKN tham dự hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện- Năm học : 2012-2013

7


Đề tài: Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ
mẫu giáo 5 – 6 tuổi
Trên trời lắm cỏ
Người thì có mỏ
Chim thì có mồm…”
+ “Chuyền thẻ” là một trò chơi dân gian dạy trẻ làm toán cộng hay trừ. Đó là
bài tập đếm từ 1 đến 10 của trẻ. Trẻ nhóm các nhóm theo trật tự cao dần lên và
cộng lại trong phạm vi 10: bắt đầu từ bàn một “cái mốt, cái mai, cái trai, cái
hến…” sau đó là nhóm đôi và các nhóm cao hơn “đôi tôi, đôi chị…”, “ba lá đa,
ba lá đề…”, “tám quả trám, hai lên chín”…Bài tập đó có thể giúp trẻ đếm thành
thạo trong phạm vi 10.
* Môn âm nhạc:
Nên chọn các trò chơi có giai điệu và lời hát như các trò chơi:
“Tập tầm vông” , “ Hát chuyền sỏi”, “Đồng dao chăn trâu xứ Quảng”…
Ngoài ra khi lựa chọn các trò chơi dân gian trong hoạt động chung, một điều cần
đặc biệt lưu ý đó là: phải lựa chọn trò chơi phù hợp với đề tài và chủ điểm của

bài dạy.
BiÖn ph¸p 3: Chuẩn bị tốt các điều kiện cho trẻ hoạt động
* Chuẩn bị đồ dùng:
Đồ dùng đồ chơi của trò chơi dân gian cũng rất cần thiết, mỗi trò chơi có
mỗi loại đồ dùng tương ứng mà khi thiếu nó thì chúng ta không thể thực hiện
được. Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ chơi một trò chơi dân gian nào đó
thì giáo viên phải tìm hiểu trước về các đồ dùng trong trò chơi cần đến. Để từ đó
có thể chuẩn bị đầy đủ những thứ cần thiết cho một trò chơi và tổ chức trò chơi
được tốt.
Ví dụ như trò chơi: “Chơi chuyền” đòi hỏi phải có 10 que chuyền và một đồ vật
có dạng khối cầu như quả bóng, quả bưởi non…Trò chơi “ Ném còn” không thể
diễn ra nếu thiếu quả còn – đồ chơi truyền thống của trò chơi đó. Hay đơn giản
SKKN tham dự hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện- Năm học : 2012-2013

8


ti: Mt s kinh nghim trong vic t chc cỏc trũ chi dõn gian cho tr
mu giỏo 5 6 tui
nh trũ chi Bt mt bt dờ cng khụng th c t chc nu khụng cú di vi
hoc di khn bt mtVà để trò chơi sinh động, lôi cuốn , hấp
dẫn trẻ hơn thì đồ dùng chuẩn bị cho trò chơi còn cần có sự
đầu t,chuẩn bị kỹ càng hơn nh trang phục, đạo cụ cần thiết.
* Dy tr c thuc li ụng dao trong trũ chi
Khỏc vi trũ chi vn ng v cỏc trũ chi khỏc, trũ chi dõn gian trong
quá trỡnh chi, tr va chi va hỏt hoc c bi ng dao no ú. Cỏc bi ng
dao mang n s vui ti, nhớ nhnh v nhn nhp tr. Mc dự, khụng phi bi
ng dao no cng mang li ý ngha cho tr, song bi no cng phự hp vi t
duy v s hn nhiờn ca tr th. Vớ d: trũ chi Chơi chuyền tr hỏt
con ruồi có cánh - Đòn gánh có mấu- Châu chấu có chân; Trò

chơi Rồng rắn lên mây Trẻ hát Rồng rắn lên mây - Có cây
xúc xắc - Hỏi thăm thầy thuốc - Có nhà hay không. Cõu hỏt
chng cú ý ngha ro rng th nhng khi thiu i cõu hỏt thỡ trũ chi khụng th
din ra c.
Trũ chi ch cú th c t chc khi tr ó thuc li ng dao. Chớnh vỡ vy,
tụi thng cho tr lm quen vi li ng dao ca cỏc trũ chi dõn gian trc khi
hng dn tr chi vo cỏc thi im trong ngy ca tr nh: Hot ng chiu,
hot ụng ngoi tri Khi tr ó thuc li dng dao, tụi t chc cho tr chi cỏc
trũ chi tng ng vi li ng dao ú. Vỡ th, tr chi rt hng thỳ v tớch cc
tham gia vo trũ chi.
*Chuõn bi ia iờm
dựng ó cú, li ng dao ó thuc nhng nu chn a im khụng phự
hp t chc trũ chi thỡ trũ chi cng khụng th din ra hp dn v t hiu
qu c .Nhng trũ chi dõn gian mang tớnh tp th cao, thỡ s lng tr chi
ụng nờn ũi hi a im phi cú din tớch rng nh trũ chi mèo đuổi
SKKN tham d hi thi giỏo viờn dy gii cp huyn- Nm hc : 2012-2013

9


Đề tài: Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ
mẫu giáo 5 – 6 tuổi
chuét” “ kéo co”. Nhưng lại có những trò chơi tĩnh, trẻ hay chơi theo các nhóm
nhỏ như “ Chi chi chành chành”, “ tập tầm vông”, “ kéo cưa lừa xẻ”. Chính vì
vậy, giáo viên cần nắm vững đặc điểm của từng trò chơi để từ đó lựa chọn địa
điểm cho phù hợp trước khi tổ chức cho trẻ chơi.
Giải pháp 4: Cần tuân các thủ yêu cầu khi tổ chức trò chơi dân gian cho
trẻ.
Khi tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ, cô giáo cần đặt trẻ làm trung tâm và
tuân thủ nghiêm túc một số yêu cầu cơ bản nhằm để trẻ được tham gia một cách

tự nguyện, thoải mái và đạt được các yêu cầu giáo dục đặt ra.
* Không áp đặt trẻ.
Trước hết tṛò chơi phải hấp dẫn, gây hứng thú cho trẻ. Vui là một thuộc tính
cơ bản của chơi. Khác với học tập và lao động, chơi là một hoạt động không
mang tính bắt buộc. Trẻ đến với tṛò chơi hoàn toàn tự nguyện, thích là chơi chứ
không ai ép buộc được. Tổ chức cho trẻ chơi điều cần nhớ là không áp đặt, gc̣ò
bó, đặt ra nhiều quy định buộc trẻ phải tuân theo.
*Trẻ được chơi tự do.
Tổ chức cho trẻ chơi tức là gợi ý, hướng dẫn sao cho trẻ tự chơi. Phát huy tính tự
lực, chủ động của trẻ, không làm thay làm hộ. Vì chơi là một hoạt động độc lập
của trẻ nếu trẻ được độc lập trong khi chơi, trẻ sẽ dễ dàng phát huy nhiều sáng
kiến nỗ lực vượt qua mọi khó khăn và biết khắc phục mọi trở ngại trong quá
trình chơi, qua đó trưởng thành về mặt ý chí. Nhưng để trẻ chơi tự do không có
nghĩa là không theo dõi trẻ, để trẻ thích chơi như thế nào cũng được mà giáo
viên cần bao quát, hướng trẻ tự do trong một khuôn khổ cho phép.
* Thiết lập mối quan hệ giữa cô với trẻ và trẻ với các bạn
Ở lứa tuổi mẫu giáo lớn “xã hội trẻ em” đang được ht́ình thành, thì các mối
quan hệ bạn bè cũng trở nên phức tạp hơn, nếu không tổ chức tốt thì có thể dẫn
SKKN tham dự hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện- Năm học : 2012-2013

10


Đề tài: Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ
mẫu giáo 5 – 6 tuổi
tới xung đột. Vì vậy cần giữ cho trẻ có được không khí ḥòa thuận, thân ái, bảo
đảm cho cuộc chơi thành công.
*Động viên trẻ chơi
Đặc điểm nổi bật của TCDG là không quy định số người chơi, càng nhiều
người chơi càng tốt. Vì vậy, tôi luôn khuyến khích và động viên trẻ cùng chơi,

bằng cách trao đổi, bàn bạc và thăm dò ý kiến với trẻ trước để tạo dựng tính tích
cực chủ động của trẻ trong quá trình chơi, làm cho trò chơi mang tính tập thể cao
hơn. Trong khi chơi, mọi trẻ đều bình đẳng như nhau. Nếu trẻ nào ích kỷ, chơi
không đúng luật chơi, chen lấn các bạn khác sẽ bị tập thể phê phán, loại trừ bằng
cách không cho chơi chung. Nếu trẻ chơi tốt, biết đoàn kết trong khi chơi giáo
viên cần động viên, khen ngợi trẻ kịp thời để tạo niềm tin, sự phấn khởi cho trẻ.
Giải pháp 4: Cách tổ chức của giáo viên
Điều kiện để cuộc chơi thành công là người chơi muốn chơi, nắm vững luật
chơi, nhiệt tình chủ động tham gia trò chơi. Vì vậy, trước hết giáo viên cần dùng
những lời nói ngắn gọn, hài hước, dí dỏm giới thiệu tên trò chơi, mục đích ý
nghĩa của nó. Tiếp theo cần nêu rõ cách chơi và những "luật lệ" cần tuân thủ. Sau
cùng là nêu trước ý định sẽ thưởng phạt những ai chơi tốt hay phạm luật. Dự
kiến những tình huống bất trắc và xử lý tình huống một cách hợp lý.
Giáo viên phải di chuyển sao cho có thể quan sát được toàn bộ cuộc chơi, nhanh
chóng phát hiện ra những trẻ lanh lợi, họat bát, dí dỏm làm nòng cốt cho cuộc
chơi.
Nghiêm túc tuân thủ luật chơi đảm bảo thực sự công bằng, bình đẳng,
song vẫn vui vẻ, thoải mái và hào hứng.
III. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN:
Qua một quá trình tổ chức thực hiện với nhiều biện pháp trên đã mang lại
kết quả cụ thể:
SKKN tham dự hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện- Năm học : 2012-2013

11


ti: Mt s kinh nghim trong vic t chc cỏc trũ chi dõn gian cho tr
mu giỏo 5 6 tui
Tr tớch cc tham gia tỡm hiu cỏc trũ chi dõn gian
a s cỏc em nm vng c cỏch thc chi mt s trũ chi dõn gian

Bit cỏch t chc trũ chi, thuc c nhiu bi hỏt ng dao
Qua trũ chi giỳp cỏc em rốn c th cht, phn x nhanh khộo lộo, th hin
tinh thn tp th, on kt gn bú vi nhau hn .
Sau gi chi cỏc em cú hng thỳ tớch cc tham gia vo cỏc hot ng hc
tp cht lng hc tp nõng lờn ro rng
M rng kin thc v cú thờm hiu bit v trũ chi dõn gian
Hng thỳ tham gia cỏc trũ chi mt cỏch tớch cc.
Kt qu c ỏnh giỏ c th nh sau :
Cỏc tiờu chớ

S tr t

T l t c

Ham thớch trũ chi dõn gian

35/35

100%

Tr thuc li ng dao, bit cỏch chi dỳng lut

33/35

94,3%

Mnh dn t tin khi tham gia hot ng

34/35

97,1%

Th hin tinh thn on kt

33/35

94,3%

Bit t t chc trũ chi

31/35

88,6%

Sỏng to trong khi chi trũ chi

32/35

91,4%

C. PHN KT LUN
3.1. í ngha ca ti, sỏng kin, gii phỏp.
T kt qu trờn ó góp phần nâng cao chất lợng chăm sóc giáo
dục trẻ đồng thời tích cực hởng ứng phong trào thi đua "Xây
dựng trờng học thân thiện học sinh tích cực trong nh trng.
Nhng trũ chi dõn gian n vi tr th mt cỏch nh nhng theo kiu va
hc, va chi, ng dao ó lm tt chc nng biu t t tng, giỏo dc nhn
SKKN tham d hi thi giỏo viờn dy gii cp huyn- Nm hc : 2012-2013

12

Đề tài: Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ
mẫu giáo 5 – 6 tuổi
thức, bồi dưỡng tình cảm cho trẻ. Chính vì ý nghĩa to lớn mà các trò chơi dân
gian mang đến. Bản thân tôi đã rút ra được một số kết luận: Để tổ chức các trò
chơi dân gian cho trẻ được tốt trước hết giáo viên cần sưu tầm và chọn lọc các
trò chơi phù hợp với học sinh lớp lớn mình phụ trách vì trẻ của chúng ta không
chỉ ham thích các trò chơi mà còn thích những trò chơi mới lạ, hấp dẫn, do đó
người giáo viên cần sưu tầm nhiều trò chơi dân gian song các trò chơi đó cần có
sự chọn lọc cho phù hợp với trẻ lớp mình để trẻ không cảm thấy nhàm chán. Sau
khi đã có các trò chơi cô giáo chọn và tổ chức trò chơi phù hợp với từng hoạt
động vì mỗi hoạt động đều có một tính chất khác nhau nếu chọn trò chơi phù
hợp sẽ làm tăng hiệu quả của trò chơi và tăng khả năng giáo dục trẻ. Chọn trò
chơi phù hợp rồi nhưng khâu chuẩn bị để tổ chức trò chơi rất quan trọng như
chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi, lời đồng dao và địa điểm trước khi tổ chức cho trẻ
chơi, trẻ có đầy đủ đồ dùng phục vụ trò chơi, trẻ thuộc lời đồng dao và có một
địa điểm chơi phù hợp như vậy trò chơi mới có thể diễn ra theo yêu cầu. Song
như thế vẫn chưa đủ trong quá trình tổ chức cho trẻ chơi giáo viên luôn luôn ghi
nhớ không được áp đặt trẻ, thiết lập mối quan hệ giữa cô và trẻ giữa trẻ với các
bạn, cần tạo tình huống phù hợp, động viên khen ngợi trẻ kịp thời. Cuối cùng là
cách tổ chức của giáo viên đây là khâu cuối cùng nhưng vô cùng quan trọng.Trò
chơi diễn ra hấp dẫn, thành công hay không tùy thuộc vào cách hướng dẫn tổ
chức của người giáo viên, điều này đòi hỏi người giáo viên phải có khiếu tổ
chức, tổ chức sao cho trẻ nắm rõ luật và cách chơi, chơi đúng luật chơi song
thoải mái, hứng thú và cô giáo phải thật sự công bằng.
Năm học 2012- 2013 trường mầm non t«i c«ng t¸c ®ang trên đà phát
triển xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia, tôi tin tưởng rằng giáo viên ở trường
mầm non t«i c«ng t¸c nói chung và bản thân tôi nói riêng sẽ tiếp tục áp dụng
các giải pháp tích cực trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ. Góp phần

SKKN tham dự hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện- Năm học : 2012-2013

13


ti: Mt s kinh nghim trong vic t chc cỏc trũ chi dõn gian cho tr
mu giỏo 5 6 tui
nõng cao hiu qu vic thc hin phong tro Xõy dng trng hc thõn thin
Hc sinh tớch cc do BGD & T phỏt ng.
Bờn cnh nhng kt qu ó t c song Sỏng kin kinh nghim ny cng
khụng trỏnh khi nhng hn ch, thiu sút kớnh mong s úng gúp ý kin giỳp
ca ng nghip, Hi ng khoa hc ca Nh trng v Hi ng khoa hc
ca ngnh cho bn Sỏng kin kinh nghim ny khụng ch c ỏp dng trong
trng mm non tôi công tác m cũn c ỏp dng rng rói trong cỏc trng
mm non trong ton huyn nh.
3.2. Kin nghi, xut.
Trong quỏ trỡnh thc hin ti tụi thy rng nhng gii phỏp a ra thc
s mang li hiu qu, cht lng cao thỡ ũi hi phi cú s quan tõm to iu
kin ca cỏc cp. Do vy tụi mnh dn xut nguyn vng ca mỡnh:
- i vi BGH nh trng:
+ Tham mu với UBND xã, hội phụ huynh để quy hoạch sân
bãi, trồng cỏ trong điều kiện có thể để phục vụ các cháu vui
chơi.
+ Mua sm thờm trang phục hoá trang, đạo cụ tổ chức có
hiệu quả các trò chơi phù hợp vói các vùng miền, phù hợp với tng
lứa tuổi
+T chc hi thi cho giỏo viờn lm dựng chi phc v trũ chi
dõn gian, c bit t nguyờn vt liu t a phng nh tre, na, lỏ da, mo
cau.
- i vi PGD:

+ T chc hi thi trũ chi dõn gian cho tr mm non gia cỏc cm, gia
cỏc trng cú s giao lu hc hi thờm cỏc kinh nghim .

SKKN tham d hi thi giỏo viờn dy gii cp huyn- Nm hc : 2012-2013

14


ti: Mt s kinh nghim trong vic t chc cỏc trũ chi dõn gian cho tr
mu giỏo 5 6 tui
Tụi tin tng rng trờng mầm non nơi tôi đang công tác núi
riờng, cỏc trng mm non trờn quê hơng Lệ Thuỷ núi chung sẽ tiếp
tục có nhiều biện pháp tích cực trong việc t chc trò chơi dân
gian cho các cháu, để trò chơi dân gian luôn đồng hành với
đời sống của trẻ thơ. Vậy kính mong sự góp ý giúp đỡ của Hội
đồng khoa học trờng, Hội đồng khoa học Phòng Giáo dục và
Đào tạo huyện Lệ Thuỷ để tôi có kinh nghiệm tốt hơn trong vic
t chc cỏc trò chơi dân gian cho trẻ./.

SKKN tham d hi thi giỏo viờn dy gii cp huyn- Nm hc : 2012-2013

15